هر انسانی با شنیدن این نوای روحانی، آرزو می‌کند که ای کاش روزی فرا رسد که او نیز بتواند این لحظات ناب را تجربه کند و لحظاتی هرچند کوتاه را در فضای مسجدالنبی(صلی الله علیه وآله) و قبرستان بقیع گام بردارد و عطر حضور ائمه اطهار علیهم‌السلام را درک کند.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می‌فرمایند:
«اکثرکم نورا یوم القیامة، اکثرکم حبّا لِآل محمد» و «حب آل محمد یوما خیرا من عبادة سنة».
این ندای جاودانه «عشق» است که تو را می‌خواند و فطرت پاکت را با نور پاکان پیوند می‌دهد.
این درخشش آفتاب «ولایت» است که جان تو را صیقل می‌دهد و دلت را هم‌راز اسرار ملکوتی «امامت» می‌کند.
این جوشش «عصمت» است که تو را برمی‌گزیند و روح و روانت را در «زیارت عارفانه»، تطهیر می‌کند.
این سرایش ماندگار «توسل» است که تو را می‌طلبد و نامت را در صحیفه «صاحبدلان یکتاپرست» می‌نویسد و ...
آری به یقین این همه شور و بالندگی، این ایمان و دلدادگی، این عبودیت و بندگی، این سعادت و شادکامی، این آرامش و نشاط معنوی و ... همه از فیض وجود خاندان عصمت و طهارت و توسل و چنگ زدن به دامان پاک عترت نبی است. پس چه نیکو و بایسته است که آن را قدر دانسته و با معرفت و ادب و عشق واقعی در محافظت از آن بکوشی و همواره یاد و نام آن عزیران را گرامی بداری! به یقین یکی از بهترین راه‌های تعظیم و گرامی داشت آنان، زیارت مرقدهای نورانی و شریفشان است.
* اهمیت زیارت و جایگاه آن
«زیارت»، حضوری عارفانه و مشتاقانه در بارگاه پاکان جهان و تشرف به حرم‌های مقدس و نورانی آنان است. سفری پر از شور و شوق و سرشار از اخلاص و عشق، به سوی حرم معصومان و برگزیدگان الهی است. اعلام تولی و تبرای دائمی شیعیان و اظهار مودت و دوستی واقعی ولایت‌مداران است.
«زیارت»، برقراری ارتباط درونی با حجت‌‌های الهی و فراهم کردن اتصال معنوی و قلبی با اولیای خداوند است. تمسک به «ثقلین» پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و شفاعت خواستن از آل عبا است. بیعت مستمر و همیشگی با امامان معصوم و تبعیت خالصانه از خاندان وحی است.
«زیارت»، شرفیابی به محضر اهل‌بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) و کسب فیوضات و برکات معنوی از ساحت آن بزرگواران است. توسل عاشقانه به دامان آل یاسین و دعا و حاجت خواستن از واسطه‌های مقرب الهی است. دیداری عاشقانه و حاجت و مشتاقانه از مزار اهل‌بیت و اظهار علاقه قلبی به آنان است. خلوت گزیدن و انس گرفتن با سرچشمه‌های رحمت و فیض الهی است.
«زیارت»، تکریم و تعظیم در برابر کسانی است که فانی در معبود خویش گشته و جز رضای حضرت دوست راهی نپیموده‌اند. هویت وجودی خویش را باز یافتن و از زلال حضور یار سیراب گشتن و شبیه امام شدن است. دانشگاه انسان‌سازی و معنویت و مکتب خودسازی و معرفت است. فرصت طلایی طهارت و پاکی اخلاق و موعد توبه و پاکسازی درون است.
«زیارت»، دارای حکمت و فلسفه‌های متعددی است و اسرار و آثار گران‌قدری در آن وجود دارد که اندیشه و نگارش در مورد آنها مجال گسترده‌ای می‌طلبد، تعظیم، تکریم، گرامی‌داشت و یاد کرد انسان‌های شایسته، هنرمند، فرهیخته، فرهنگ‌ساز، نقش‌آفرین، مصلح، متحول کنندگان تاریخ و ... و نیز زنده نگه داشتن نام و یاد آنان پس از مرگ، لازمه محبت، عشق و ارادت انسان‌ها به نیکی‌ها و کمالات است و ریشه در فطرت و سرشت آدمی دارد.
زیارت پیشوایان معصوم، متصل شدن به آنان و غرق شدن در انوار و معنویات ایشان و نیز الهام گرفتن، درس آموختن و سیر در فضیلت‌هاست.
اهمیت و ضرورت زیارت به حدی است که در روایات از آن به عنوان عهدی الهی و فریضه‌ای ضروری نام برده شده است. امام رضا(علیه السلام) فرموده است: «هر امامی به گردن دوستان و شیعیان خود عهدی دارد که با زیارت قبور آنان، وفای به این عهد کامل شده و به خوبی گزارده می‌شود».
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) می‌فرماید: «هر کس حج به جا آورد و پس از مرگ من، مرا زیارت کند، همچون کسی است که در حال حیات من مرا زیارت کرده است. همچنین آن حضرت فرموده است: «هر کس حج گزارد و مرا زیارت نکند بر من جفا کرده است».
یحیی بن سیار می‌گوید: حج انجام دادیم و بر امام صادق(علیه السلام) گذر کردیم؛ فرمود: «ای زائران خانه خدا و پیروان آل محمد! گوارایتان باد». فقهای شیعه سنی با استناد به توصیه‌ها و تأکیدات فراوانی که درباره زیارت شده است، فتوا به استحباب زیارت داده‌اند. نامور امامیه، مرحوم محقق حلی گفته است: «بر حج‌گزار مستحب مؤکد است که به زیارت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)بشتابد». ابن فدامه، عالم بزرگ اهل سنت، می‌گوید: «زیارت قبر پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) مستحب است؛ زیرا از خود آن حضرت روایت شده است: کسی که حج بگزارد و قبر مرا بعد از وفاتم زیارت کند، همانند آن است که در حیاتم مرا زیارت کرده باشد».
زیارت، هم به عنوان توسل به درگاه ائمه(علیه السلام) و شفاعت این پیشوایان از ما نزد خداوند است و هم نوعی دعا؛ یعنی، سخن گفتن با خداوند اما به طور غیر مستقیم و با واسطه، همان‌طور که هنگام دعا و نیایش خالصانه، روح انسان صفا یافته و درهای رحمت الهی به روی او گشوده می‌شود؛ زیارت نیز باب معرفت الهی است. در هنگام زیارت احساس می‌کند در فضای باز ملکوتی قرار گرفته است و در آسمان رحمت الهی، پرواز می‌کند و فیوضات ربانی از هر طرف به سوی او جاری است.
زیارت در شیعه، عبادتی است دارای ابعاد بسیار؛ انسان را در مسیر الله حرکت می‌دهد و توجه او را به ذات اقدسش بسیار می‌کند او را هم‌رنگ و پیرو معصومان قرار می‌دهد، روح و روانش را از زنگار گناهان و آلودگی‌ها پاک و خلوص و پاکی را جانشین آن می‌سازد و نیز در جهت کارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، او را راهنمایی می‌کند و از همه مهم‌تر راه و روش چگونه زیستن را به او می‌آموزد و او را با برگزیدگان الهی پیوند می‌دهد.
اینک که در آستانه ماه پر خیر و برکت ذی‌الحجه هستیم و لیاقت حضور در محضر دوست را نیافته‌ایم اما امید آن را داریم که روزی هم استشمام عطر حضور در بارگاه پیامبر(صلی الله علیه وآله) و سایر ائمه اطهار علیهم‌السلام نصیبمان شود قصد داریم از این پس مطالبی را در خصوص مقدماتی برای زیارت و چگونگی آمادگی سفر به سرزمین وحی را برای علاقه‌مندان ذکر کنیم.