شیعه نیوز:
پرسش
آیا درست است که نقل می کنند در اواخر عمر پر برکت پیامبر اسلام به آن حضرت عرض می کنند که در مملکت ماریه عده ای معبدی به نام ماریه ساختند و پیامبر می فرمایدخداوند یهود و نصارا را مورد عذاب قرار دهد که بر سر قبر بزرگانشان معابدی می سازند و شروع به عبادت می کنند.
پاسخ اجمالی
در روایات متعددی از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و اله و سلم ) وارد شده است که قبر مرا قبله خود و سجده گاه خود قرار ندهید و به قبر من سجده نکنید، خدا وند یهود و نصارا را لعنت کند که قبر پیامبران خود را سجده گاه خود قرار داده بودند. آنچه در این روایات حرام شده کار یهود و نصارا است که قبر پیامبران خود را قبله قرار داده و به سوی آن نماز می خواندند و الا صرف نماز خواندن در کنار قبر یا روی قبر هیچ اشکالی ندارد.
پاسخ تفصیلی
در روایات متعددی از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و اله و سلم ) وارد شده است که آن حضرت فرمودند :" لَا تَتَّخِذُوا قَبْرِی قِبْلَةً وَ لَا مَسْجِداً فَإِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْیَهُودَ حَیْثُ اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ"[1] یعنی : " قبر مرا قبله خود و سجده گاه خود قرار ندهید و به قبر من سجده نکنید، خداوند یهود و نصارا را لعنت کند که قبر پیامبران خود را سجده گاه خود قرار داده بودند . "
منظور این روایت کاملاً روشن است و بیان می کند آنچه حرام است و یهود به خاطر آن مورد لعن پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و اله و سلم ) قرار گرفتند این است که آنان قبر پیامبران خود را قبله قرار داده و به سوی آن نماز می خواندند و الا صرف نماز خواندن در کنار قبر یا روی قبر هیچ اشکالی ندارد؛ زیرا ما می دانیم در حجر اسماعیل در مسجد الحرام بهترین جا برای نماز خواندن است و نماز در آن افضل است، در حالی که قبر حضرت اسماعیل و پیامبران دیگری در آن قرار دارد. پس صرف نماز خواندن در کنار قبرها و یا قرار دادن قبری در داخل مسجد اشکالی ندارد و آنچه حرام است این است که قبر را قبله قرار داده و همانند بت به سوی آن سجده کنند .[2]
استاد سبحانی در توضیح این روایت فرموده اند :"والمراد من قوله «مسجداً» بقرینة قوله «قبلةً» هو السجود علیه تعظیماً"[3]یعنی: به قرینه "قبلة" روشن می شود که مراد از "مسجداً " این است که به خاطر تعظیم قبر به آن سجده شود" بنا بر این روایت چنین سجده کردنی را که در حقیقت نوعی بت پرستی است نفی کرده است.
آنچه مسلم است این است که چنین کاری در بین یهود و نصارا سابقه داشته است اما این که در مملکت ماریه یا در جای دیگر فرقی نمی کند و تأثیری در اصل آن ندارد. بله در روایتی از ابن عباس و عایشه گزارش شده است که این فرمایش را پیامبر ( صلی الله علیه و اله و سلم ) در اواخر عمر خود و در هنگام احتضار فرموده اند.[4]
[1]. وسائلالشیعة ج : 3 ص : 235.
[2]. بحارالأنوار ج : 79 ص : 57.
[3]. سبحانی، جعفر، فی ظل اصول الاسلام، ص: 217.
[4]. لَمَّا حَضَرَ رَسُولَ اللَّهِ ص الْوَفَاةُ کَشَفَ وَجْهَهُ وَ قَالَ لَعَنَ اللَّهُ الْیَهُودَ اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ . بحارالأنوار ج : 80 ص : 313.
T