هزینه شیعه برای ولایت امیرالمومنین (علیه السلام)

به گزارش «شیعه نیوز»، استاد حوزه علمیه قم گفت: ما اگر برای سیدالشهدا(ع) گریه می کنیم در واقع، دنباله مظلومیت غدیر است و اگر در مصیبت فاطمه زهرا(س) ناله می‌زنیم برای این است که فاطمه زهرا(س) بزرگترین حامی علی بن ابی طالب(ع) و مدافع ایشان است.

متن سخنان آیت الله علوی بروجردی به مناسبت عید غدیر به شرح زیر است: غدیر، عید بسیار بزرگی است و اگر از آن به عنوان بزرگترین عید هم تعبیر شده است، اغراق نیست؛ چون رسالت غدیر در قرآن، ‌آن گونه معرفی شده است که خداوند به پیامبر اکرم صل الله علیه و آله فرمودند: اگر این دستوری که در مورد آن، موظف به ابلاغ آن هستی انجام ندهی، رسالت خودت را انجام نداده‌ای؛ و لذا، همه رسالت، متوقف بر این ابلاغ است و اگر این ابلاغ انجام شود، آن رسالت انجام شده است و این امر، خیلی مهم است؛ و لذا، در بحث‌های کلامی که با آقایان اهل سنت مواجه هستیم، اگر ما هیچ روایتی در مورد غدیر از عامه و خاصه نداشته باشیم و فقط این آیه از کتاب بر ما حاکم باشد، ولایت ثابت است. این چه جمله‌ای است که اگر پیغمبر صل الله علیه و آله آن را ابلاغ نکند، همه رسالتش زیر سوال می‌رود؟ این چه ربطی و سنخیتی با مقام رسالت دارد؟

حمایت خداوند از پیامبر در جریان غدیر

تعبیری که در ابتدای آیه بلاغ به عنوان یا ایها الرسول، و نه یا ایها النبی آمده است، بر جهت فرستاده تکیه می‌کند؛ یعنی ای کسی که مأمور ما هستی، این امر را ابلاغ کن، و تشویش خاطر نداشته باش که خداوند تو را از مردم حفظ و حمایت می‌کند؛ در حالی که پیغمبر صل الله علیه و آله در میان مشرکین نیست، بلکه در میان مسلمین و مردم خودش است و این نشان از تهدیدی است که نیاز به حمایت الهی دارد؛ یعنی گویا رسول اکرم صل الله علیه و آله در اینجا یک حالت تردیدی دارند که خدا می‌خواهد آن را رفع کند. این حالت در برگشت از حجه الوداع است؛ در حالی که رسول اکرم صل الله علیه و آله در مواقف همین سفر حج، حدیث ثقلین را عنوان فرموده بودند که ثِقلین هم خوانده می‌شود و ثِقل هم به معنای وزین و سنگین است؛ اما ثَقل به معنای یک شی خیلی وزین و گرانبها می‌باشد که مرحوم آیت الله بروجردی آن را به صورت ثَقل می‌خواندند؛ یعنی من دو چیز خیلی گران‌بها پیش شما می‌گذارم که کتاب الله و عترت من است که در آن زمان مشخص بود که عترت طیبه رسول اکرم صل الله علیه و آله ، از نظر عامه مردم چه کسانی بودند. اما این، عمده کلام نیست بلکه عمده کلام در ادامه روایت است، که می فرماید: «ما ان تمسکتم بهما» و «ما» به معنای «مادام»، است؛ یعنی تا ‌زمانی که به آن دو تمسک کنید، گمراه نمی‌شوید و دقت کنید که در واژه تمسک، دیگر صحبت از ولاء نیست؛ بلکه همه آن بحث‌های کلامی که آن را در بحث ولی مطرح می‌کنند، ولو آن هم وارد نیست، اما اینجا دیگر مطرح نیست؛ زیرا تمسک به معنای استناد در مقام عمل و به معنای تکیه کردن در زندگی و مشی عملی است.

عترت عدل قران است

نکته دوم که از این مقطع عبارت برداشت می‌شود، آن است که عترت عدل کتاب قرار داده شده است و عترت، مثل کتاب است؛ پس همانطور که تمسک به کتاب باید باشد، تمسک به عترت هم باید باشد، تا انسان گمراه نشود. بنابراین، مفهوم این روایت آن است که اگر فقط به کتاب تمسک شود، آنجا ضلالت هست؛ و این چیزی است که رسول اکرم صل الله علیه و آله آن را بیان فرمودند.

البته، پس از واقعه غدیر، برخی از افراد معاند، دسته دسته جمع می‌شدند و علیه پیغمبر صل الله علیه و آله شایعه می‌کردند که ایشان قوم و خویش بازی می‌کند و می‌خواهد داماد خودش را به جای خودش تعیین کند؛ و آنقدر این مسائل تند و فراگیر شد که رسول اکرم صل الله علیه و آله یک حالت حکومت نظامی ایجاد کرد که بیش از سه نفر دور هم جمع نشوند. فلذا، خداوند می فرماید که ما تو را از مردم حفظ و حمایت می‌کنیم. و همین حوادث پیش زمینه نزول این مقطع از آیه شریفه است که مخالفت‌هایی در اینجا وجود دارد که صریحا هم ابراز می‌شده است.

اگر ما به حدیث دفتر و قلم در زمان احتضار رسول الله صل الله علیه و آله نگاه ‌کنیم که آن را هم بخاری نقل می‌کند، کسی در حضور جمع به پیغمبر آن نسبت‌ها را می‌دهد، که البته، این کارها، مسبوق به سابقه است و فقط سابقه‌اش در غدیر نیست، بلکه قبل از آن هم بوده است.

تواتر حدیث ثقلین

بنابراین، شروع قضیه، از انی تارک فیکم الثقلین هم نیست ولی نقل حدیث ثقلین نه تنها در بین ما متواتر است بلکه حتی در بین عامه هم متواتر است که قطعا مفید علم می‌شود؛ چرا که اگر خبری به حد تواتر رسید، حجیت آن از باب علم است که حجیت آن نیز ذاتی است و نیازی به کسب حجیت از جایی ندارد، بلکه اگر شرعی هم در کار نباشد، آن علم حجت هست. بنابراین، اگر ما آن آیه را هم کنار بگذاریم ولی در بین احادیث، این حدیث متواتر بین الفریقین وجود دارد که به راحتی قابل انکار نیست.

اما چگونه عترت عِدل قرآن قرار می‌گیرد؟ در موارد مختلف از خود قرآن، به مضمون این حدیث اشاره شده است. از طرق عامه، سیوطی از ابن عباس که مفسر است، نقل می‌کند که وی اظهار می‌دارد: سیصد آیه شریفه قرآن، در مناقب و شأن علی بن ابی طالب علیه السلام نازل شده است. در قرآن مجید نیز بیان شده است که این آیات، دارای محکم و متشابه است که تفسیر متشابهات را جز خداوند و راسخان در علم هدایت نمی‌دانند که پیامبر صل الله علیه و آله بر آنان مهر تأیید زده است و لذا، آنها اهل تبیین کتاب هستند؛ چرا که این کتاب متضمن همه احکام نیست حتی درباره تعداد رکعات نماز نیز در آن اشاره‌ای نشده است. فلذا، حتی آنان که دعوای حسبنا کتاب الله را دارند در این باره معتقدند باید این مسائل را از سنت پیامبر صل الله علیه و آله اخذ کنیم که البته، حدود ۸۰ درصد از روایات آنها نیز به سه نفر یعنی ابوهریره، عبدالله عمر و عایشه منتهی می‌شود که این سه نفر ارتباطشان با پیغمبر برای اخذ همه دین بسیار اندک بوده است؛ مثلا، وقتی که رسول اکرم صل الله علیه و آله از دنیا رفته‌اند ابن عمر فردی نوجوان بوده، و ابو هریره نیز دو سال مانده به رحلت پیغمبر صل الله علیه و آله ، اسلام آورده است. او یک مدت در مدینه بوده و بعد به بحرین رفته است و شش یا هشت ماه در آنجا مانده و بعد برگشته است لذا، فرصتی که مجددا توانسته از پیغمبر صل الله علیه و آله استفاده کند، طبق نقلی که آقایان دارند به شش ماه هم نمی‌رسد، و به قدری تحریف در نقل روایات داشته که خلیفه دوم به او اعتراض کرد که مگر تو چقدر نزد پیامبر صل الله علیه و آله بوده‌ای که این همه روایت از ایشان نقل می‌کنی؟ و چرا به پیغمبر صل الله علیه و آله دروغ می‌بندی؟ و حتی می‌خواست که او را شلاق بزند. این امر واقعیت قصه است که به اینها منتهی می‌شود.

عترت اهل بیت ناقل حقیقی سنت است

اما این عترت جدا از حدیث ثقلین، ‌و جدا از این آیه شریفه، ناقل سنت نبوی به حساب آورده نشدند. علی بن ابی طالب علیه السلام از آن لحظه‌ای که پیغمبر صل الله علیه و آله به رسالت مبعوث شد اولین انسانی بود که به آیین ایشان ایمان می‌آورد و تا زمانی که پیغمبر صل الله علیه و آله از دنیا می‌رود در راه ایشان و با ایشان بود؛ پس اگر باید سنت را اخذ کرد، باید از علی بن ابی طالب علیه السلام اخذ کرد نه از آنها؟ اما آنها افرادی مثل ابوهریره را در مقابل علی علیه السلام برای تبیین سنت، عَلم کردند و این واقعیتی است که امروز دنیا اسلام با تبعات آن مواجه است.

در قضیه غدیر، خواص به آن پشت کردند اما قربانی آن مردم بودند و همیشه در تاریخ، قربانی مردم هستند، که تا امروز هم ادامه دارد. این حدیث از عامه و خاصه نقل شده است که ایشان فرموند: «هم علی همراه حق است و هم حق همراه علی»؛ ‌ یعنی حق همانگونه می‌گردد که علی می‌گردد؛ ولی از ایشان استفاده نشد؛ در حالی که ایشان، میزان اعمال بود و آنقدر این آدم در حدّ کمال بود که دیگران را در حق و ناحق بودن و درست و نادرست بودن و در صحیح و ناصحیح بودن با او می‌سنجند.

غدیر داستان غمبار مظلومیت است

به هر حال، غدیر همیشه بزرگترین عید است اما در عین حال، داستان غمبار مظلومین حق و مظلومیت عدالت و محرومیت انسان‌ها در طول تاریخ است و ما امروز هم شاهد عوارض نفی غدیر هستیم.

گر برزیم بحر را در کوزه ای *** چند گنجد قسمت یک کوزه ای

محبت و ولای آن حضرت یک سرمایه بزرگی است و به تعبیر امام صادق علیه السلام این یک ادعای بزرگ است؛ و ما با تمام وجود ایشان را دوست داریم و از روزی که به دنیا آمدیم تا روزی که می‌میریم ذکر علی علیه السلام از زبان ما نمی‌افتد و این سرمایه عمر ما برای آخرت است؛ چرا که به سایر اعمال نمی‌شود دل خوش کرد. ولی خداوند نفس و دل ما را که خانه محبت علی علیه السلام است آتش نمی‌زند، و نمی‌سوزانند، و این سرمایه‌ای است که به همه دنیا می‌ارزد و ما را در دنیا و آخرت امیدوار می‌کند.

ما اگر برای سیدالشهدا علیه السلام گریه می کنیم در واقع، دنباله مظلومیت غدیر است و اگر در مصیبت فاطمه زهرا علیها السلام ناله می‌زنیم برای این است که فاطمه زهرا علیها السلام بزرگترین حامی علی بن ابی طالب علیه السلام و مدافع ایشان است. ما در این عید مبارک غدیر، با مولایمان که یک عمر دنبالش بودیم، و وجود ما، بسته به ایشان است تجدید عهد می‌کنیم.

هزینه شیعه برای ولایت علی علیه السلام

شیعه در طول تاریخ برای ولایت علی علیه السلام هزینه داده است. افرادی مانند حجر بن عدی فوق العاده بودند که اول پسرش را در این راه می‌دهد و بعد جانش را فدا می‌کند و آنقدر توفیق و عنایت شامل حالش است که بعد از هزار و سیصد و چند سال هنوز هم جنازه اش را از قبر در می‌آورند به خاطر عشق به علی علیه السلام ، به او هتک و توهین می‌کنند.

ما به آن مقدار نیستیم ولی به این مکتب افتخار می‌کنیم و امیدواریم که بتوانیم با این نامی که در کنار خودمان می‌کشیم و عشقش را واقعا در دل داریم سنخیتی هم داشته باشیم، و سعی کنیم که نسبتی هم بین ما و ایشان در این جهت باشد، و مایه زینت اهل بیت باشیم و باعث سرافکندگیشان نباشیم؛ یعنی ما که عشق علی علیه السلام را داریم بوی علی علیه السلام را هم بدهیم و این برای ما مهم است و امیدواریم که خداوند این عید سعید را برای عامه شیعه و علاقمندان و محبان علی بن ابی طالب علیه السلام مبارک کند، و یک فرج و گشایشی برای اهل حق و شعیان امیرالمومنین علیه السلام در همه شئون و در همه جای دنیا ان شاء الله مقدر بفرماید