به گزارش «شیعه نیوز»، آن گاه که برای کار مهم و سرنوشت ساز چون انتخاب همسر یا انتخاب شغل استخاره کردیم, اگر خلاف آن عمل نمودیم ، آیا بلای دنیا و عذاب آخرت گریبان گیر ما خواهد شد؟
برای پاسخ ، می پرسیم که علت پشت کردن به استخاره و بی اعتنایی به جواب آن چیست؟ اگر از ابتدا بدون تحقیق و تفکر لازم درباره انجام کار ، استخاره کرده الآن از حقیقت ماجرا آگاه شده ایم ، پس هیچ محلی برای استخاره نبوده است تا پشت کردن به آن معنا یابد ؛ ولی اگر از آغاز به خوب و بد ، و آثار مثبت و منفی کارآگاهی داشته و دیگران او را به همین نتیجه یا نتایج دیگری راهنمایی کرده اند، اما برای دلگرمی بیشتر و یا خرسندی از تأیید الهی رو به سوی استخاره کرده ایم، بازهم نه زمان استخاره بوده و نه محل آن؛ چون سنجش مزایا و معایب با تفکر و اندیشه, گام نخست و استفاده از فکر و رای دیگران در هنگام تردید و سردرگمی در گام اول، مرحله بعدی است که در یکی یا هر دو به نتیجه ای شفاف و روشن دست یافته ایم .از این رو، هیچ نیازی به استخاره نداشته ایم و چنین کاری بیهوده ونابجا بوده است .
پاسخ دوم به این پرسش ، این است که استخاره هیچ گونه تکلیف والزامی برای ما نمی آفریند تا سر پیچی از آن عذاب و بلای فراهم کند؛ بلکه تنها رفع حیرت می کند و راه خیر را نشان می دهد و نشان دادن راه خیر، همیشه همراه؛ منافع مادی نیست؛ زیرا چه بسا خیر ما در ضرر های دنیوی است تا به هلاکتهای بدتری دچار نشویم .پس آنچه در آینه استخاره می بینیم، خیر وخوبی است که به کمتربودن کاستی وضررهاوبیشتر بودن منافع و ارزشها راهنمایی می شویم، بدون آنکه ارتباطی بین زمین و آسمان بر قرار کند و یا شعاع آثار خود را به آخرت بکشانیم. این بدان خاطر است که اصل عمل واجب نبوده تا ترک آثار آن موجب فعالیت حرامی شود و حتی از اعمال مستحبی که وظیفه شرعی و حتمی ایجاب کند نیز نخواهد بود.آری، نکته ای که تمامی دین باوران علاقه مند به استخاره از صمیم جان می پذیرند، این است که کار مطابق با استخاره، نوعی دلگرمی وآسودگی خاطر ایجاد می کند.
سیره معصومان در استخاره
سیره درس آموز معصومان نخست در استخاره نوع اول یعنی طلب خیر از خداوند متعال بوده است. امیرمؤمنان علی علیه السلام ، توصیه پیامبر را به وی هنگام مأموریت خود به یمن این گونه با زگو می کند :
»رسول خدا صلی الله علیه و آ له و سلم مرا به سوی یمن فرستاد ودر همان موقع به سفارش فرمود : یا علی! هیچ کس دچار حیرت و سرگردانی و پشیمان نشد وقتی مشورت نمود«. فروع کافی /ج3/ص470.
از سوی دیگر امام جعفر صادق صلوات الله علیه بلاها وگرفتاریهای بعد ازعمل به استخاره را موجب پاداش الهی دانسته است .بحارالانوار /ج88/ص223
بخش دیگری از سخنان معصومان علیهم السلام درباره استخاره به وسیله دعا است؛ بدین بیان که در تمام کارهایی که انسان انجام می دهد. بین خود و خداوند ارتباط قلبی برقرار کند و از او خیر, موفقیت و سعادتمندی خود را بخواهد ؛ چرا که دعا باعث جلب رحمت الهی می شود :
قل مایعبوکم ربی لولا دعاکم فرقان 77 ؛ بگو ای رسول ما خداوند متعال هیچ اعتنایی به شما نمی کرد اگر دعای شما نبود.
بخش دیگر درباره استخاره با قرآن است. گفتنی است که استخاره با قرآن طلب خیر و شناخت سعادت است، ولی تفأل به قرآن, به معنای درخواست پیشگویی, آگاهی از عاقبت کار و خبر یافتن از غیب است و از این رو، در برخی از روایات از رو آوردن افراد به تفأل نهی و گفته شده است :» لا تتفأل بالقرآن« (وسائل الشیعه/ ج 8, ص 70 تا 80)
نوع دیگر استخاره, استخاره با نماز است که مورد توجه معصومان بوده است ؛ چنان که برای تزویج، از امام رضا علیه السلام چنین نقل شده است:
اذا اردت تزویج واستخر فامض ثم صل رکعتین و ارفع یدک و قل : اللهم انی ارید التزویج فسهل لی من النساء احسنهن خَلقا و خُلقا و اعفهن فرجاً و احفظهن نساً فیّ و فی مالی و اکملهن جمالاً و اکثرهن اولاداً. بحار الانوار جلد 103 صفحه 268
علامه مجلسی رحمه الله با توجه به این حقیقت که استخاره تضرع شدید درونی و شخصی و حالتی عرفانی است که در لحظه تردید و دودلی به شخص مضطر دست می دهد، به گونه ای که با همه وجود خود را از درون با مبدأ أعلا و افق بی نهایت ملکوت پیوند می دهد و از او چاره می طلبد, می فرماید: بهتر آن است که هرکس برای خودش استخاره کند؛ زیرا ما هیچ حدیثی نداریم که شخصی به وکالت از دیگری استخاره کند و اگر وکالت در استخاره جایز یا بهتر بود, شایسته و سزاوار بود که اصحاب از امامان تقاضای استخاره کنند و اگر چنین چیزی می بود, نقل می شد و دست کم یک روایت در این مورد به ما می رسید. به علاوه آن کس که مضطر و حاجت مند است, اگر خودش استخاره کند, به اجابت نزدیک تر است و دعای او به اخلاص در نیت نزدیک تر خواهد بود. بحار الانوار/ ج 88, ص 285
علامه مجلسی رحمه الله به گفتار سید بن طاووس استنادکرده که فرموده است. من حدیث صریحی ندیده ام کسی برای دیگران استخاره کند و اصل آن است که هرکس برای خودش استخاره نماید. بحار الانوار/ ج 88, ص 285
البته از باب برآوردن حاجت مؤمنان استخاره کردن برای دیگران اشکالی ندارد.
به نقل از کتاب استخاره و نقش آن در زندگی/ احمد لقمانی