پیامبر چند فرزند داشت و سرنوشت آنان چه شد؟

شیعه نیوز»، پیامبر(صلی الله علیه و آله) سه پسر و چهار دختر داشت. همه فرزندان جز ابراهیم از حضرت خدیجه بودند. پسران پیامبر، قاسم، عبدالله و ابراهیم نام داشتند که هر سه در زمان پیامبر(صلی الله علیه و آله) و در سنین کم درگذشتند. قاسم و عبدالله فرزندان خدیجه بودند که در مکه وفات نمودند. ابراهیم سومین پسر پیامبر از ماریه قبطیه در سن ۱۸ ماهگی و در مدینه از دنیا رفت و در بقیع دفن گردید.

چهار دختر پیامبر(صلی الله علیه و آله) به نام‌های زینب، رقیه، ام‌کلثوم و فاطمه(س) بودند. زینب در سال هشتم هجرت، رقیه در سال دوم هجرت، ام‌کلثوم در سال نهم هجرت و حضرت فاطمه(س) پس از وفات رسول اکرم درگذشت. برخی معتقدند تنها حضرت فاطمه فرزند دختر پیامبر اسلام بوده و مابقی دختران پیامبر نبودند.

فرزندان دختر

چهار دختر پیامبر(صلی الله علیه و آله) به نام‌های زینب، رقیه، ام‌کلثوم و فاطمه(س) بودند که همه آن‌ها جز حضرت فاطمه در زمان حیات پیامبر اسلام درگذشتند. سید جعفر مرتضی عاملی از محققان شیعه و ابوالقاسم کوفی عالم شیعی قرن چهارم بر این باورند که زینب، رقیه و ام کلثوم فرزندان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و خدیجه نبوده‌اند؛ بلکه دخترخوانده‌های آن‌ها بوده‌اند.[۱] جعفر مرتضی کتاب بنات النبی اَم رَبائبُه؟ (دختران پیامبر یا دخترخوانده‌های او؟) را برای اثبات همین مطلب نوشته است.[۲]

زینب

زینب دختر بزرگ رسول خدا، بعد از قاسم، در سی سالگی پیامبر تولد یافت. وی پیش از اسلام، به ازدواج پسر خاله خود «ابوالعاص بن ربیع» درآمد و پس از جنگ بدر به مدینه هجرت کرد و در سال هشتم هجرت در مدینه وفات یافت.[۳]

رقیه

رقیه پیش از اسلام و پس از زینب متولد شد. پیش از اسلام به عقد عُتبه بن ابی‌لهب درآمد و سپس از او جدا شد و به عقد «عثمان بن عَفّان» درآمد. رقیه در سال دوم هجرت وفات یافت.[۴]

ام کلثوم

ام کلثوم در مکه متولد شد و پیش از اسلام به عقد عُتیبه بن ابی لهب درآمد و مانند خواهرش پیش از عروسی از عتیبه جدا شد و در سال سوم هجرت به ازدواج عثمان بن عفان درآمد و در سال نهم هجرت وفات نمود.[۵]

فاطمه

حضرت فاطمه(س) ظاهرا در حدود پنج سال پیش از بعثت تولد یافت و در مدینه به ازدواج امام علی درآمد.[۶] مورخان شهادت حضرت زهرا(س) را در سال یازدهم هجرت و ۷۵ یا ۹۵ روز پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه و آله) می‌دانند.[۷]
همچنین ببینید: تاریخ ولادت حضرت زهرا(س)

فرزندان پسر

قاسم

قاسم نخستین فرزند رسول خدا است و پیش از بعثت در مکه تولد یافت.[۸] به جهت همین فرزند، کنیه پیامبر(ص) «ابوالقاسم‏» شد. قاسم در دو سالگی[۹] در مکه وفات یافت.[۱۰] این فرزند از فرزندان خدیجه بود.[۱۱]

عبدالله

عبدالله پس از بعثت رسول خدا در مکه متولد شد و به «طیب‏» و «طاهر» لقب یافت.[۱۲] و در مکه در دوران کودکی وفات کرد.[۱۳] پس از وفات او عاص بن وائل سهمی رسول خدا را «ابتر» خواند و سوره کوثر در پاسخ وی نازل گردید.[۱۴] عبداللّه از فرزندان خدیجه بود.[۱۵]

ابراهیم

ابراهیم که مادرش ماریهٔ قبطیه بود،[۱۶] در هجدهم ماه رجب سال دهم هجری، در شیرخوارگی در سن ۱۸ ماهگی در مدینه[۱۷] از دنیا رفت و در بقیع دفن گردید.[۱۸]

منابع

۱- عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۲۱۸؛ عاملی، بنات النبی اَم ربائبه؟، ۱۴۱۳ق، ص۷۷-۷۹؛ کوفی الاستغاثه، ج۱، ص۶۸.
۲- نگاه کنید به عاملی، بنات النبی اَم ربائبه؟، ۱۴۱۳ق.
۳- آیتی، محمدابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱ش، ص۶۰.
۴- آیتی، محمدابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱ش، ص۶۰.
۵- آیتی، محمدابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱ش، ص۶۱.
۶- ابن‌سعد، الطبقات الکبری، دارصادر، ج۱، ص۱۳۳. ج۸، ص۱۹؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۳؛ آیتی، محمدابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱ش، ص۶۱.
۷- دانشنامه فاطمی، زیر نظر علی اکبر رشاد، ج۱، ص۳۳۵
۸- مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۲۹.
۹- آیتی، محمدابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱ش، ص۶۰؛ «فرزندان رسول خدا از خدیجه»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، بازدید: ۷ دی ۱۴۰۲ش.
۱۰- مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۲۹.
۱۱- محمودپور، محمد، «خدیجه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
۱۲- زریاب خویی، عباس، سیره رسول الله، تهران، سروش، ۱۳۸۸ش، ص۹۶.
۱۳- مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۲۹.
۱۴- «فرزندان رسول خدا از خدیجه»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، بازدید: ۷ دی ۱۴۰۲ش.
۱۵- محمودپور، محمد، «خدیجه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
۱۶- مرادی، عبدالحمید، «خدیجه»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بی‌تا، ج۲۲، ذیل مدخل.
۱۷- مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۲۹.
۱۸- ذاکری، علی اکبر، «ماریه همسر پیامبر(ص) مادر ابراهیم»، پیام زن، مرداد ۱۳۸۷ش، شماره ۱