به گزارش «شیعه نیوز»، محدودیتهای اجتماعی و قرنطینه در خانه روال نرمال زندگی همه مردم جهان را دستخوش تغییر کرده است و این تغییر تنها شامل تعطیلی مدارس، دانشگاهها و مکانهای عمومی نیست و حتی خواب راحت شبانه را از چشم بعضی افراد ربوده و تاثیرات منفی روی کیفیت زندگی این عده گذاشته است.
اگر شما هم از جمله افرادی هستید که این روزها بیخواب شده اید، تنها نیستید. پیش از بحران ویروس کرونا نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۱۵ در آمریکا نشان داد که یک سوم آمریکاییها خواب کافی ندارند. لازم به ذکر است که کمبود خواب با کاهش تمرکز و خلاقیت ذهن منجر به از دست رفتن بهره وری میشود، در همین رابطه نتایج پژوهشی دیگر در سال ۲۰۱۶ نشان داد که نداشتن خواب کافی در آمریکاییها سالانه چیزی در حدود ۴۱۱ میلیارد دلار روی دست این کشور هزینه میگذارد، در حالی که اگر کسانی که در طول روز کمتر از ۶ ساعت میخوابند، ساعات خواب خود را به شش تا هفت ساعت افزایش بدهند، همین کار ساده، ۲۲۶.۴ میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا اضافه خواهد کرد.
با این وجود در وضعیت فعلی که مردم دنیا هرروز با اخبار بد از خواب بیدار میشوند، تلاش برای مدیریت کردن زندگی در قرنطینه چندان به نفع یک خواب راحت تمام نمیشود.
بیخوابی در قرنطینه
باید به یاد داشت که انسان بنده عادت است و زندگی بر اساس همین عادت و برنامه جلو میرود. در این شرایط برخلاف روال عادی زندگی، افراد تمام روز خود را در حال استراحت یا خواب سپری میکنند و تمام فکرشان به قرنطینه شدن در خانه و سختیهای آن معطوف است و حتی ممکن است از جای خود هم بلند نشوند، بنابراین در چنین شرایطی حفظ روال نرمال زندگی و داشتن یک برنامه روزانه بیشترین کمک را به افراد میکند؛ هرچند که گاهی ممکن است حتی با داشتن برنامه مشخص برای زندگی هم بعضی بیخواب شده و برای به خواب رفتن با سختیهایی مواجه باشند.
برخی هنگام خواب بیقرار میشوند به اصطلاح خواب از سرشان میپرد، چون درست زمانی به برای خواب به بستر میروند، شروع به فکر و خیال کردن درباره مسائل میکنند و به همین دلیل دچار اضطراب میشوند؛ برای افرادی که از قبل با بدخوابی دست و پنجه نرم میکردهاند، حالا زمان آن رسیده که روی حل این مشکل تمرکز کنند، چون خواب خوب شما را سرحال و سیستم ایمنیتان را هم تقویت میکند. برخی میگویند که با وجود خواب کم شبانه عملکرد خوبی دارند، اما واقعیت این است که افراد کمی قادرند با خواب شبانه کمتر از شش تا هشت ساعت فعالیت خوبی داشته باشند.
متخصصان معتقداند حداقل هفت ساعت خواب برای سلامتی بهزیستی مطلوب نیاز است و خوابی کمتر از این میزان میتواند منجر به پیامدهای منفی مانند فشار خون، سکته مغزی، چاقی، دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی و مشکلات سلامت روان شود.
چگونه خواب خوب و کافی داشته باشیم؟
میگویند شش ساعت کافی، هفت ساعت خوب و هشت ساعت عالی است؛ اما بعضی در به خواب رفتن و داشتن خواب خوب دچار مشکل هستند و در بحران فعلی به دلیل اضطراب و اخبار منفی این موضوع شدت گرفته است؛ در ادامه چند راهکار برای بهبود خواب شبانه ذکر شده است.
استرس را از خود دور کنید: گفتن این حرف آسان و عمل کردن به آن کار سختی است. اما میتوان استرس را مدیریت کرد و در این برهه سخت آرامش داشت. این آرامش را میتوانید از طریق تمرینات ذهنی، تمرینات بدنی و ورزش روزانه، نوشتن خاطرات و حرف زدن با کسانی که دوستشان دارید میتواند اضطراب را کاهش بدهد.
استفاده از نیکوتین و کافئین را محدود کنید: اگر نمیتوانید بخوابید، احتمالا بیش از حد یا در زمان نامناسبی از این مواد استفاده میکنید. در ابتدا سعی کنید بعد از غروب کافئین مصرف نکنید. هشیار ماندن در طول روز ممکن است به این مواد نیاز داشته باشد خصوصا زمانی که شما شب خوب نخوابیده اید؛ اما کافئین یک ماده محرک است؛ بنابراین سعی کنید راههای دیگری را در طول روز برای بیدار ماندن امتحان کنید. مثلا یک لیوان آب را آرام بنوشید چرا که کمبود آب به خودی خود باعث احساس خواب آلودگی در بدن میشود، از جا بلند شدن و قدم زدن و یا برخی چایهای گیاهی مانند زنجبیل یا نعنا میتواند جایگزینی برای کافئین باشند.
صفحات الکترونیکی را خاموش کنید: مسلما در این روزها شما خیلی بیشتر از قبل مایلید که در جریان اخبار باشید، اما نور آبی صفحات الکترونیکی مانند گوشی موبایل، لپتاپ و تلوزیون تولید ملاتونین در مغز شما را متوقف میکند. ملاتونین هرمونی است که برای خواب تولید میشود. به علاوه اینکه تحریک عصبی ناشی از اخبار به مغز اضطراب وارد کرده و آرامش مورد نیاز خواب را از شما میگیرد.
به جای آن سعی کنید یک کتاب بخوانید. یا کاری خلاقانه مانند رنگ آمیزی بافتنی بافتن و... انجام دهید.
یک روتین برای خواب ایجاد کنید: انجام کارهای یکسان در هر شب به شما اجازه میدهد که ساعت خواب شبانه را به بدن و ذهنتان آموزش دهید یا به نوعی ذهنتان را شرطی کنید. این روتین حداقل باید نیم ساعت قبل اززمان خواب شما انجام شود که میتواند با خاموش کردن رادیو و صفحات الکترونیک آغاز شود و شامل کتاب خواندن، حمام کردن و خاموش کردن چراغها شود. هرکاری که انجام میدهید تلاش کنید هرشب به انجام آن پایبند باشید، ریتم شبانه روزی بدنتان بقیه کارها را انجام میدهد.
ملاتونین را افزایش دهید: ملاتونین هرمونی در مغز است که مسئول احساس خواب آلودگی است. بدن ما به طور طبیعی در هنگام تاریکی هوا ملاتونین تولید میکند، اما زندگی مدرن اخلال زیادی در این چرخه ایجاد کرده است این اختلال میتواند نور مصنوعی لامپها در خانه یا نور صفحات موبایل و لپتاپ باشد.
راههایی برای افزایش تولید ملاتونین درمغز وجود دارد و خوردن خوراکیهای مختلفی میتواند باعث تولید ملاتونین بیشتر در مغز شود. همچنین ملاتونین را به صورت قرص بدون نسخه میتوان از داروخانه تهیه کرد، اما قبل از این کار برای اینکه بدانید مصرف قرص ملاتونین برای شما مناسب ست یا نه، حتما با یک پزشک مشورت کنید.
محل خوابتان را دنج، تاریک و خنک و ساکت کنید: ریتم شبانه روزی ما که شامل تولید ملاتونین است، با نور و تاریکی تنظیم میشود؛ بنابراین اتاق خوابتان را تا حد امکان تاریک کنید. اگر این کار شدنی نیست از چشم بند خواب استفاده کنید. ایده آلترین دما برای بدن ما در هنگام خواب دمای خنک است همچنین از بالش و تخت مناسب و راحت استفاده کنید.
آرام باشید: ممکن است همه موارد بالا را انجام دهید، اما موفق نباشید؛ اگر در ذهنتان هنوز مشوش است و در عضلات خود تنش دارید، با خوابیدن در چالش خواهید بود؛ بنابراین هرکاری که فکر میکنید برای شما کارساز باشد را انجام دهید تا به وضعیتی آرام برسید. ممکن است راه حل یک فنجان چای بابونه، استفاده از رایحههای آرامش بخش استخودوس و وانیل یا تمرینهای کششی، مدیتیشن، دعا یا یک کتاب خوب باشد.
در پایان باید به این موضوع اشاره کرد که بحران کرونا تا ابد دوام نخواهد داشت و فاکتورهایی که در این دوران خواب شما را مختل میکنند، از جمله استرس و اضطراب و کمتر شدن فعالیت بدنی و روزانه، از بین خواهد رفت، اما شما تا زمانی که زنده هستید به خوابی کافی برای بهبود سلامت بدنی و روانی و زندگی سالم نیاز خواهید داشت.