آیا پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم )؛ برای امام حسن و امام حسین( علیه السلام ) به صورت همزمان عقیقه انجام دادند، یا جداگانه؟

شیعه نیوز:
پرسش
پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) برای امام حسن و حسین( علیه السلام ) مراسم عقیقه برپا نمود. آیا این عقیقه هم‌زمان بود؟
پاسخ اجمالی
براساس بیشتر منابع شیعه[1] و اهل سنت،[2] پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) برای امام حسن و امام حسین( علیه السلام ) دو گوسفند، و بر طبق برخی از روایات برای هرکدام دو گوسفند، به طور جداگانه عقیقه نمود. منابع اندکی نیز عقیقه این دو امام( علیه السلام ) به حضرت فاطمه( سلام الله علیها ) نسبت داده‌اند.[3]
البته به جهت پدر و فرزند بودن پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) و حضرت فاطمه( سلام الله علیها )، می‌توان میان این دو نقل، ‌جمع کرد.
به هر حال؛ در روایات چنین نقل شده است:
1. امام رضا( علیه السلام ) می‌فرماید: «... رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) نام کودک را حسن نهاد، زمانی که روز هفتم شد دو گوسفند خاکسترى رنگ براى او عقیقه کرد، و یک ران آن گوسفند را با یک دینار به قابله داد، سپس سر نوزاد را تراشید و به وزن آن نقره صدقه داد ... [سال بعد که امام حسین( علیه السلام ) متولد شد] جبرئیل گفت: او را حسین نام بگذار، ... زمانی که یک هفته گذشت رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) دو گوسفند خاکسترى رنگ‏ براى او عقیقه کرد و یک ران از آنها را با یک دینار به قابله داد، سر طفل را تراشید و به وزن موهایش [نقره] صدقه داد».[4]
2. اسماء بنت عمیس می‌گوید: «فاطمه( سلام الله علیها ) حسین( علیه السلام ) را به دنیا آورد ... زمانی که روز هفتم رسید؛ پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) نزد من آمد و فرمود: پسرم را بیاور. فرزند را به پیش پیامبر بردم. پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) همان‌گونه که برای حسن( علیه السلام ) عقیقه کرده بود برای حسین نیز عقیقه کرد».[5]
3. برخی منابع اهل سنت نیز عقیقه مشابه امام حسن( علیه السلام ) و امام حسین( علیه السلام ) را در زمان‌های مختلف نقل کرده‌اند.[6]
بنابراین، زمان عقیقه برای امام حسن( علیه السلام ) و امام حسین( علیه السلام ) متفاوت بوده و اگر هم در نقلی این دو عقیقه با هم ذکر شده‌اند[7] نشانگر آن نیست که این عقیقه‌ها هم‌زمان انجام گرفته باشد؛‌ بلکه ناظر به آن است که عمل مستحب عقیقه برای هر دو امام انجام شده است.

[1]. حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الإسناد، ص 122، قم، مؤسسه آل البیت( علیه السلام )، چاپ اول، 1413ق.
[2]. نیشابوری، عبدالله بن علی بن جارود، المنتقى من السنن المسندة، محقق، بارودی، عبدالله عمر، ج 1، ص 229، بیروت، مؤسسة الکتاب الثقافیة، چاپ اول، 1408؛ تمیمی موصلی، أبویعلى أحمد بن علی، المعجم، ج 1، ص 141، فیصل آباد، إدارة العلوم الأثریة،‌ چاپ اول، 1407ق.
[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 33،‌ تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[4]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا( علیه السلام )، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 25 - 26، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق؛ با اندکی تفاوت در: ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب( علیه السلام )، ج 4، ص 26، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، 1379ق.
[5]. طوسى، محمد بن الحسن‏، الأمالی، ص 367،‌ قم‏، دارالثقافة، چاپ اول‏، 1414ق‏.
[6]. ر. ک: أبو سعید بن الأعرابی، أحمد بن محمد بن زیاد، معجم ابن الأعرابی، محقق، حسینی، عبدالمحسن بن إبراهیم، ج 2، ص 820،‌ عربستان، دار ابن الجوزی، چاپ اول، 1418ق.
[7]. مغربی، قاضی نعمان‏، شرح الاخبار فی فضائل الأئمة الأطهار( علیه السلام )، ج 3، ص 90، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1409ق؛ شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 84، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق.

T