`شیعه نیوز: حضرت عبدالعظیم حسنی ( (علیه السلام) یک فقیه و محدث عصر و زمان خود بودند که نقشی بسیار ارزنده‌ای در پیوند بین شیعیان و حضرت امام هادی (علیه السلام) داشتند. حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) از چهره‌های درخشان علم، فقاهت و فضیلت و برای ما یک الگوی سازنده است. مقام حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) در جامعه امروز ما آنگونه که باید و شاید شناخته شده نیست، ایشان در بین علما به عنوان محدث مطرح هستند و نسل وی با چهار واسطه به امام حسن مجتبی (علیه السلام) برمی‌گردد. حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) حلقه وصل شیعیان در شهرهای مختلف بودند و می‌توان از ایشان به عنوان سفیر سیار ائمه (علیهم السلام) یاد کرد.
محقق بزرگ مرحوم علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی درباره تاریخ ولادت با سعادت حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) می‌نویسند «بنابر نقل کتاب الخصائص العظیمیه ولادت حضرت عبد العظیم (علیه السلام) در روز پنجشنبه چهارم ربیع‌الثانی سال ۱۷۳ ق در مدینه واقع شده است». ایشان در ۷۹ سال عمر با برکتشان حضور و امامت چهار امام معصوم یعنی امام موسی کاظم علیه السلام، امام رضا علیه السلام، امام محمدتقی علیه السلام و امام علی النقی علیه السلام را درک کرده‌اند. در برخی روایات ثواب زیارت قبر ایشان برابر با ثواب زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) است.
دوران زندگی حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) مصادف با شرایط خفقان و سرکوب شیعیان توسط بنی عباس بود. ایشان نیز همچون پدرانش سال‌ها تحت تعقیب بود. ایشان گرچه زمانی که در مدینه، بغداد و سامرا می‌زیست روش تقیه را در پیش گرفته و عقیده و مرام خود را پنهان می‌داشتند، ولی با این حال مورد غضب متوکل و معتز بود. (کتاب بر آستان کرامت، چاپ ۱۳۹۲، صفحه۷)
زمینه‌های مهاجرت حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) از مدینه به ری و سکونت در غربت را باید در اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر جستجو کرد. خلفای عباسی نسبت به خاندان پیامبر (ص) و شیعیان ائمه بسیار سختگیری می‌کردند. یکی از بدرفتارترین این خلفا متوکل عباسی بود که خصومت شدیدی با اهل بیت (علیهم السلام) داشت. تنها در دوره او چندین بار مزار حضرت امام حسین علیه السلام در کربلا تخریب و با خاک یکسان شد.
وقتی اسلام به شهرهای مختلف کشور ما وارد شد و مسلمانان در شهرهای مختلف ایران به اسلام گرویدند، از همان سال‌ها ری یکی از مراکز مهم سکونت مسلمانان شد و اعتبار و موقعیت خاصی پیدا کرد زیرا سرزمینی حاصل خیز و پرنعمت بود. در ری، هم اهل سنت و هم از پیروان اهل بیت (علیهم السلام) زندگی می‌کردند و قسمت جنوبی و جنوب غربی شهر ری، بیشتر محل سکونت شیعیان بود.
حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) به صورت یک مسافر ناشناس، وارد ری شد و در محله ساربانان در کوی سکه الموالی به منزل یکی از شیعیان رفت، مدتی به همین صورت گذشت. او در زیرزمین آن خانه به سر می‌برد و کمتر خارج می‌شد، روزها را روزه می‌گرفت و شب‌ها به عبادت و تهجد می‌پرداخت، تعداد کمی از شیعیان او را می‌شناختند و از حضورش در ری خبر داشتند و مخفیانه به زیارتش می‌شتافتند، اما می‌کوشیدند که این خبر فاش نشود و خطری جان ایشان را تهدید نکند.
پس از مدتی، افراد بیشتری حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) را شناختند و خانه‌اش محل رفت و آمد شیعیان شد. نزد او می‌آمدند و از علوم و روایاتش بهره می‌گرفتند و عطر خاندان عصمت (علیه السلام) را از او می‌بوییدند و او را یادگاری از امامان خویش می‌دانستند.
حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) میان شیعیان شهرری بسیار ارجمند بود و پاسخگویی به مسائل شرعی و حل مشکلات مذهبی آنان را برعهده داشت. این امر هم گویای مقام برجسته حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) است و هم می‌رساند که وی از طرف حضرت امام هادی (علیه السلام) در آن منطقه وکالت و نمایندگی داشته است. مردم سخن او را سخن امام (علیه السلام) می‌دانستند و در مسایل دینی و دنیوی، وجود او محور تجمع شیعیان و تمرکز هواداران اهل بیت (علیهم السلام) بود.
حضرت در پانزدهم شوال سال ۲۵۲ قمری رحلت و در باغ عبدالجبار تشییع کردند و پیکر مطهرش را در ری دفن کردند.
چرا ثواب زیارت حضرت عبدالعظیم برابر با ثواب زیارت امام حسین (علیه السلام) است؟
در ابتدا باید گفت که باید توجه داشت که آن ثواب‌ها که برای زیارت عبدالعظیم ذکر شده در مقایسه با زیارت ائمه (علیهم السلام) نیست، زیرا هیچ کسی با آنان قابل مقایسه نیست از این رو امیر مومنان (علیه السلام) فرمود:"هیچ کس از این امت را با آل محمد نمی‌توان مقایسه کرد. آنان که ریزه‌خوار خوان نعمت آل محمد اند و با آن ها برابری نمی کنند"(مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی)
با توجه به این نکته حال باید گفت در مورد دلیل اینکه چرا ثواب زیارت عبدالعظیم حسنی( (علیه السلام) به مثابه زیارت سیدالشهدا( (علیه السلام) در کربلا عنوان شده است، باید بدانیم حضرت عبدالعظیم حسنی( (علیه السلام) حلقه وصل شیعیان در شهرهای مختلف بودند و می‌توان از ایشان به عنوان سفیر سیار ائمه( (علیه السلام) یاد کرد.
ایشان از جمله محدثین و علمای برجسته شیعه است که به دلیل مجاهدت‌های علمی و تلاش برای رساندن معارف اهل بیت( (علیه السلام) به شیعیان مورد توجه و تأیید ائمه معصوم قرار گرفته است.
نکته بعدی که باید به آن اشاره کرد این مطلب است که ممکن در مورد سایر امامزادگان بزرگوار نیز روایاتی بوده، اما به دست ما نرسیده است چون ما هر یک از این امامزادگان را به نیت ائمه زیارت می کنیم و ثواب آن محفوظ است. اما روایت ثواب زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی( (علیه السلام) به ما رسیده است.
جنبه دیگر در حق حضرت عبدالعظیم حسنی( (علیه السلام) می تواند بحث مأموریتهای ایشان باشد. چرا که حضرت بین شیعیان که در جای جای خطه اسلامی نمی‌توانستند با هم ارتباط داشته باشند، حلقه اتصال بود. چون ائمه ایشان را قبول داشتند و ممکن است این ثواب ناظر به همین مجاهدت‌هایی باشد که در راه ارتباط بین شیعیان و رساندن پیام ائمه باشد که از ایشان می‌توان به عنوان سفیر سیار ائمه یاد کرد.
این مساله لزوم پایگاه سازی و تشکیل مراکز تجمع نیروها و اجتماعات، موضوعی است، که به طور کلی از اخبار و احادیث به دست می‌آید، روشن می‌شود که ائمه اطهار ( (علیه السلام) دوست داشتند، شیعیان با هم باشند، گرد هم جمع شوند، مذاکره کنند، و برای حفظ کیان تشیع و نشر معارف و گسترش مکتب، فعالیت‌های دینی و تبلیغی و اجتماعی داشته باشند.
ثانیا ممکن است شرایط خاص زمانی و مکانی، سبب گردیده باشد، که آن همه فضیلت برای زیارت حضرت عبدالعظیم ( (علیه السلام) ذکر شده آن را مانند فضیلت زیارت سیدالشهداء ( (علیه السلام) محسوب داشته و این درک فضیلت را مخصوص آن زمان قرار داده باشد؛ زیرا متوکل عباسی و برخی دیگر از حکام جور، پس از تخریب بارگاه امام حسین ( (علیه السلام) ، برای جلوگیری از زیارت آن بزرگوار، ماموران دژخیم و جلادی را، به مراقبت و نگهبانی گماشته بودند، که به بزرگ و کوچک رحم نمی‌کردند و جان افراد در خطر کشته شدن قرار می‌گرفت و حتی زائرین زیادی را، بی‌رحمانه به خاک و خون کشیده بودند.
