موقعيت فرساينده شيعيان در بحران عراق

به گزارش «شیعه نیوز»،نشست شرم الشيخ چندي قبل با حضور نمايندگان همسايگان عراق و کشورهاي غربي براي بررسي مشکلات عراق، برگزار شد ،به يکي از سوژه هاي اصلي صاحبنظران امورعراق تبديل شده است.
اجلاس شرم الشيخ در تداوم رويکرد جديد آمريکا در عراق که مبتني بر تلاش براي شريک کردن کشورهاي منطقه در بازي "سهام معادله عراق" ، انجام مي شود. اين نشست که بعد از اجلاس رياض (که بيشتر به چالش فلسطين و درگيري حماس-فتح نظر داشت) دومين اجلاس از اين دست است که با حضور گسترده کشورهاي منطقه و دولتهاي غربي براي حل مسائل خاورميانه تشکيل مي شود.

اما در اين ميان چند نکته حائز اهميت و توجه است :

1-دولت نوري مالکي، نماينده عراق در اين کنفرانس، دولتي است با کمترين اختيارات نظامي -امنيتي در برابر بزرگترين چالش هاي امنيتي. اين دولت درحقيقت نماينده شيعيان در اولين و جدي ترين تجربه حضورآنها در ساخت قدرت عراق محسوب مي شود.

2- مهمترين بازنده ادامه خشونت هاي فرقه اي و موج تروريسم درصحنه داخلي عراق، دولت مالکي است، اين امربه طور حتم به القاي ناکارآمدي دولت مالکي منجرمي شود که اين پيامد نيزبه دنبال خود بي ترديد کاهش وتزلزل و تضعيف نقش شيعيان دردولت را به همراه مي آورد، نبايد فراموش کرد که با وجود اکثريت نسبي شيعيان در عراق، رقباي شيعيان درعراق و کشورهاي منطقه بسيارقوي و نافذ هستند وازهرفرصتي براي بازگردادندن شيعيان به موقعيت نامطلوب قبل، استفاده واستقبال مي کنند، درصورتي که اهل سنت عراق، جايگاه و موقعيت و سابقه تثبيت شده تري در بين کشورهاي عربي دارند.

ضمن اينکه گفتمان هاي برخي بخش هاي تندروي شيعي نيزکه اخيرا به حوزه رقابت با دولت مالکي وارد شده اند و جدايي چند تن از وزراي حامي مقتدي صدرازدولت، اين بيم را تقويت مي کند که درصورت سقوط دولت فعلي، جريانات راديکال مياندار صحنه عراق شوند، اتفاقي که اگر بيفتد، فرايند حذف اولين دولت برخاسته از آراي مردم عراق را سرعت خواهد داد.

3- اگر فرايند حذف وتقليل نقش شيعيان در شطرنج عراق آغاز شود، آنها مجبور خواهند بود براي حفظ حداقل موقعيت خويش، با سرخوردگي ازنقش آفريني در"سطح ملي" به مطالبات و درخواست هاي "فدرال گرايانه" وحداقلي روي آورند و در اين حالت ، نيروهاي جايگزين به سرعت خود را مطرح خواهند کرد، ضمن اينکه آمريکا هم بخاطر تلاش براي قطع نفوذ ايران درعراق، از بي اعتبار شدن دولت مالکي نه تنها ناخشنود نمي شود، بلکه خرسند نيز خواهد شد، مي توان موقعيت فعلي را "موقعيت در حال فرسايش شيعيان عراقي" توصيف کرد.

4-مشکلات عراق در حال تبديل شدن به "زخم کهنه" و سرازير شدن پيامدهاي متنوع سياسي -فرهنگي و مذهبي آن از مرزهاي جغرافيايي اين کشور فاجعه زده به ساير کشورهاي منطقه است، اين نکته اي است که بايد در تصميم گيري ها و تصميم سازي ها در مورد عراق مورد توجه قرار گيرد، درست است که تداوم وضعيت فعلي ، وجهه آمريکا را تخريب مي کند ولي در نهايت اين جهان اسلام و عراق و کشورهاي منطقه خواهند بود که ضرر و زيان اصلي اين زخم کهنه را در ميان مدت و بلند مدت متحمل خواهند شد.

5-همواره يکي از نقاط ضعف دستگاه سياست خارجي ما بر سر حضور در معادلات چند جانبه منطقه اي -بين المللي و شرکت در "بازي تقسيم سهام " بوده است، تجربه شرايط بعد از فروپاشي اتحاد شوروي در آغاز دهه نود ميلادي و ايجاد اشتياق در بين جمهوري هاي تازه اسقلال يافته شوروي -که علائق و هويت مشترکي با ايران داشتند- ولي متاسفانه خيلي زود روند همگرايي آنان با ايران قطع شد و بعضا تبديل به متحدان قطب هاي مخالف ايران در منطقه شدند، بايد مد نظر تصميم گيران دستگاه سياست خارجي باشند.

6-آمريکايي ها با دانستن وجود حساسيت هاي فراوان در طرف ايراني براي حضور و ديدار مشترک با آنها، سعي مي کنند با دامن زدن به اين حساسيت و اين روحيه محافظه کاري ، فرصت هاي حضور و بروز ايران در عرصه منطقه اي و بين المللي را از کشورمان سلب کنند.

7-انتشاربرخي اخبار مبني بر بروز برخي اختلافات ميان جمهوري اسلامي ايران ودولت نوري مالکي ازيک سو واحتمال غيبت ايران درکنفرانس "شرم الشيخ"، چشم اندازچندان روشني را ترسيم نمي کند، درواقع نشست شرم الشيخ فرصت براي ديپلماتهاي ايراني است که اولا توانمندي و قابليت هاي واقعي خود را به عنوان يک بازيگر قدرت منطقه اي به رخ رقبا و به خصوص آمريکايي ها بکشد و ثانيا با ارائه يک فرمول حساب شده و ظريف در حمايت از دولت مالکي، موقعيت شيعيان را هم تثبيت و تقويت کند.