روز يکشنبه سي امين سال ناپديد شدن امام موسي صدر، يک چهره بي نظير لبناني بود که خيلي قبل از آن که انقلاب اسلامي سال 1979 ايران تغييراتي بنيادي در سطح منطقه ايجاد کند، جامعه شيعي کشورش را در مسير احياي اجتماعي-سياسي قرار داد. جزييات مربوط به سرنوشت صدر همچنان به صورت يک راز باقي مي ماند، ولي همه شواهد به دولت ليبي نشانه مي رود. ليبي آخرين مکاني بود که وي در آنجا زنده مشاهده گرديد. طرابلس سرسختانه – ولي نه به اندازه کافي متقاعد کننده – هر گونه دخالت را رد کرده است و بدين ترتيب مانع بهبود روابط دوجانبه دو کشور شده و هر گونه "نتيجه گيري" را براي بسياري از شيعيان لبناني که هنوز براين باورند که قهرمان آنها همچنان د ر اسارت به سر مي برد، عقيم گذارده است .
از قرار معلوم, سي امين سالگرد ناپديد شدن امام موسي صدر درست يک روز پس از ديدار سيلويو برلوسکاني نخست وزير ايتاليا از بن غازي اتفاق افتاد که طي آن ديدار وي در يک اقدام بي نظير براي ابراز پشيماني نسبت به بي رحمي هاي اعمال شده توسط کشورش در دوران استعمار از مردم ليبي عذرخواهي کرد و قول داد به عنوان روشي براي جبران غير مستقيم، اقدام به ميلياردها دلار سرمايه گذاري در اين کشور کند. ولي رژيم معمر قذافي نيازي ندارد که به رم نگاه کند و آن را الگوي خود قرار دهد که چگونه به طور مناسب صفحه را عوض کند: در چند سال گذشته، دولت او به چند پرونده شرم آور خاتمه بخشيده و از جمله سعي کرده است به گسترش سلاح هاي تخريب جمعي و دخالت افسران اطلاعاتي خود در بمب گذاري هواپيماي لاکربي در سال 1988 پايان دهد.
سيد حسن نصراله ، رهبر حزب اله، از مسئولين ليبي خواسته است که پرونده خود را در مورد ناپديد شدن صدر نيز روشن سازند و طرابلس با قبول آن مي تواند لطفي در حق خود بکند. اين مسئله همان گونه که با تشکيل پرونده اتهام توسط يک دادستان لبناني عليه قذافي در هفته گذشته نشان داده شد، از بين نخواهد رفت – به ويژه آن که حزب اله و امل، دو حزب شيعي که بخش بزرگي از ميراث صدر را تشکيل مي دهند، همچنان مسير صعودي را طي مي کنند.
لبنان بر خلاف قدرت هاي غربي ، نه مي تواند با اعمال تحريم ها ليبي را وادار به همکاري کند و نه با اعطاي پاداش آن را گول بزند. ولي چيزي که مي تواند پيشنهاد کند، مشارکت در پيشبرد هدف وحدت اعراب است که قذافي خيلي وقت است ادعاي دفاع از آن و رهبري آن را دارد. مناقشاتي از اين قبيل بين لبنان و ليبي در اين بخش از جهان قاعده کار است و استثنا نيست. هزينه آن را تمامي اعراب مي پردازند که ناتواني رهبران آنها در انجام اقدامات هماهنگ به تشديد بحران ها و هدر دادن فرصت ها کمک کرده است. ما بازديد کنندگان از کشورهاي همسايه را حتي در زماني که بازديدکنندگان از کشورهاي غربي هر وقت دلشان بخواهد مي آيند و مي روند, تحت محدوديت هاي شديد قرار مي دهيم . بنابراين هيچ حاي شگفتي نيست که مسيرهاي تجارت و سرمايه گذاري ها در خاورميانه به اين اندازه شديد به سوي مناطق ديگر جريان دارد ، فرصت هاي زيادي که در نزديکي قرار دارند از دست مي رود و بسياري از سرمايه گذاران تازه کار بومي را وادار مي کنيم سرمايه خود را از خارج تهيه کنند.
لبنان و ليبي با کنار گذاشتن دشمني مي توانند به معکوس شدن اين جريان کمک کنند ، ولي چنين چيزي نمي تواند رخ دهد مگر آن که ليبي با انجام هر آن چه که در توان دارد براي تصحيح يک اشتباه تاريخي انجام دهد و بار ديگر اعتماد لبنان را به خود جلب کند.
