شیعه نیوز | مسجد از آن اماکن امنی است که آرامش محض و دلنشین را میشود در آن پیدا کرد، خاصه که این مساجد توسط معماران خبره و کارکشته ایرانی ساخته و از دل تاریخ پرفراز و نشیب ایران بیرون آمده باشد.
به گزارش «شیعه نیوز»، مساجدی که گلدستههای فیروزهای آن مانند دو درخت سرافراز سایهشان بر سر شهر باشد و صدای اذانش، موسیقی دلنشین شهر شود. مساجدی که با کاشی آبی و فیروزهای، شبستانهای بزرگ، حیاط دلباز با حوضی که حکم وضوخانه دارد و گنبدی که نقش و نگارش، آسمان را زیباتر کرده باشد، مامن مردمانی است که می خواهند از روزمرگی پر گرفتار پناه ببرند به آغوش امن خدا.
مسجد نصیرالملک
۱۳۶ سال از اولین روزی که در مسجد معروف شیراز نماز جماعت خوانده شد، میگذرد. مسجد نصیرالملک که به دلیل استفاده از کاشیها و شیشههای رنگی با نام مسجد صورتی شهرت جهانی دارد، در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ با شماره ۳۹۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
این مسجد با هزینه شخصی میرزا حسن علی خان ملقب به نصیرالملک و در بازه زمانی ۱۲ سال یعنی از سال ۱۲۵۵ تا ۱۲۶۷ خورشیدی بنا شد. کاشیهایی با رنگ صورتی و طرح گل سرخ و زنبق، تصاویری فراموش نشدنی از این مسجد ساختهاند.
در کنار کاشیکاریهای مسجد صورتی، هم نشینی شیشههای رنگی شبستان و نور آفتاب این مسجد را به جاذبه گردشگری تبدیل کرده است و حس آرامش و اتصال به درگاه خدا را بیشتر می کند.
مسجد گوهرشاد
زائران حرم امام رضا(ع)، خاطرهای از نمازخواندن و مناجاتهای این مسجد تاریخی را در ذهنشان ثبت کردهاند، کمتر کسی است که راهی حرم امام هشتم بشود و برای لحظاتی در این مسجد خلوت نکند.
این مسجد جز بناهایی است که یک زن سیاستمدار دوره تیموری، دستور ساختش را صادر کرد و نام خود را بر آن نهاد. گوهرشاد خاتون دو مسجد جامع، یکی در مشهد و دیگر در هرات ایجاد کرد و این مساجد در هر دو شهر با نام«مسجد گوهرشاد» شناخته میشوند.مسجد گوهرشاد،۹۴۱۰ متر مربع وسعت دارد و ازیک صحن، چهار ایوان و یک گنبد فیروزهای و دو گلدسته زیبا و هفت شبستان تشکیل شده است. در شبستان و حیاط این مسجد میتوان نشست و ساعت ها گنبد طلایی حرم امام رضا را تماشا کرد.
مسجد ۴ ایوان اردستان
اولین مسجد دو طبقه تاریخ اسلام و دومین مسجد چهار ایوانی جهان اسلام، ویژگیهایی است که به نام مسجد جامع شهر اردستان واقع در شمال اصفهان ثبت شده است. همسایگی این مسجد خشت و گلی با باغهای انار که از مشبکهای دیوار مسجد خودنمایی میکنند، بر زیبایی آن افزوده است. میشود ساعتها بر ایوان طبقه دوم این مسجد نشست و از آسمان، باغهای انار و معماری بینظیر آن لذت برد.
بنای اولیه این مسجد با کاربری آتشکده بود اما در دورههای تاریخی مختلف با تغییر در معماری همراه گشت، به عبارت دیگر باید گفت که بنای تاریخی مسجد در ۴ دوره مختلف بر روی آتشکده ایجاد شد. لایه نخست این اثر در هزار و ۹۰۰ سال پیش در عصر ساسانی، لایه دوم یادگار دوران آلبویه، لایه سوم به عنوان مهمترین قسمت مسجد هم مربوط به سال ۵۵۳ هجری قمری دوره سلجوقی و آخرین لایه تاریخی از دوران صفویه است.
مسجد کبود تبریز
کاشیهایی به رنگ آبی کبود، ویژگی خاص و کمتر دیده شده این مسجد قدیمی است که نزدیک به ۶۰۰ سال قدمت دارد. مسجد کبود با اسامی همچون گوی مسجد، مسجد شاه جهان و عمارت مظفریه در تاریخ شهرت دارد و زمان احداث آن با تاریخ حکمرانی قراقویونلوها در تبریز گره خورده است.
براساس روایتهای تاریخی، همسر یا دختر جهانشاه، پادشاه قراقویونلوها نقش مهمی در احداث این مسجد داشت و به این ترتیب مسجد کبود در مجموعه بزرگ مظفریه احداث شد. ۳۵۰ سال پس از ایجاد این مسجد یعنی درست در سال ۱۱۹۳ هجری قمری زلزلهای شدید تبریز را لرزاند و تنها سر در ورودی و پایههای مسجد جان سالم به در بردند.
مسجد کبود تا سالها بدون بازسازی به حال خود رها شده بود و سرانجام بازسازی آن در سال ۱۳۱۸ شمسی کلید خورد و نزدیک به ۵۰ سال ادامه داشت.
مسجد رنگونیهای آبادان
رنگ و لعاب این مسجد یادآور سبک معماری هند و پاکستان است و نیم نگاهی به تاریخچه بنای این مسجد نشان میدهد که حضور مهاجران هندی، برمهای و پاکستانی در پالایشگاه نفت موجب شد تا مسجدی با تکیه بر توانایی و هنر معمارهای رنگونی هند بنا شود.
ساخت مسجد رنگونی در سال ۱۲۹۰ شمسی در آبادان آغاز شد و هنوز هم با معماری خاص پابرجاست. در معماری این مسجد از گچبری برجسته با رنگهای سبز، نارنجی و قرمز استفاده شده است، شیوهای که محراب پر از نقش و رنگش را به یک نمونه کمتر دیده شده در ایران تبدیل کرد.
مسجد تاری خانه دامغان
با احتساب تاریخ ایجاد بنای این مسجد که به سالها ۱۳۰ تا ۱۷۰ هجری قمری باز میگردد، باید گفت که مسجد تاری خانه نزدیک به یک هزار و ۳۰۰ سال قدمت دارد.
معماری مسجد تاریخانه پس از مسجد جامع فهرج و مسجد جامع نایین به عنوان قدیمی ترین مسجد ایران شناخته میشود.
مسجد تاریخانه در تاریخ۱۵ دی۱۳۱۰ با شماره ثبت ۸۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و در وجه تسمیه این بنا گفته اند که «تاری» به معنای خداست و تاریخانه یعنی «خدایخانه». عدهای بر این باورند که این مسجد قبلاً آتشکده بوده و پس از مسلمان شدن مردم این منطقه، آن را «ناریخانه» خواندند و در گذر زمان به «تاریخانه» معروف شد.