«شیعه نیوز»: متن کامل خطبه غدیر در ۱۱ بخش به زبان های فارسی و عربی را در ادامه می خوانید:
خطبه غدیر سخنرانی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که در حجه الوداع در محل معروف غدیر خم ایراد شد.
بخش اول: حمد و ثنای الهی
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
الْحَمْدُللَّهِ الَّذی عَلا فی تَوَحُّدِهِ وَدَنا فی تَفَرُّدِهِ وَجَلَّ فی سُلْطانِهِ وَعَظُمَ فی أَرْکانِهِ
حمد و سپاس خدایی را که در یگانگی خود بلند مرتبه، و در تنهایی و فرد بودن خود نزدیک است. در قدرت و سلطه‌ی خود با جلالت و در ارکان خود عظیم است.
وَأَحاطَ بِکُلِّ شَیْی‌ءٍ عِلْماً وَهُوَ فی مَکانِهِ وَقَهَرَ جَمیعَ الْخَلْقِ بِقُدْرَتِهِ وَبُرْهانِهِ
علم او به همه چیز احاطه دارد، در حالی که در جای خود است، و همه‌ی مخلوقات را با قدرت و برهان خود تحت سیطره دارد.
حَمیداً لَمْ‌یَزَلْ، مَحْمُوداً لایَزالُ وَمَجیداً لایَزُولُ، وَمُبْدِئاً وَمُعیداً وَکُلُّ أَمْرٍ إلَیْهِ یَعُودُ
همیشه مورد سپاس بوده و همچنان مورد ستایش خواهد بود. صاحب عظمتی که از بین رفتنی نیست. ابتدا کننده او و بازگرداننده اوست و هرکاری به سوی او باز می‌گردد.
بارِئُ الْمَسْمُوکاتِ وَداحِی الْمَدْحُوَّاتِ وَجَبَّارُ الْأَرَضینَ وَالسَّمواتِ
به وجود آورنده‌ی بالا برده شده‌ها (آسمانها و افلاک) و پهن کننده‌ی گسترده‌ها (زمین)، یگانه حکمران زمینها و آسمانها
قُدُّوسٌ سُبُّوحٌ، رَبُّ الْمَلائِکَهِ وَالرُّوحِ، مُتَفَضِّلٌ عَلی جَمیعِ مَنْ بَرَأَه
پاک و منزه و تسبیح شده، پروردگار ملائکه و روح، تفضل کننده بر همه‌ی آنچه خلق کرده
مُتَطَوِّلٌ عَلی جَمیعِ مَنْ أَنْشَأَهُ یَلْحَظُ کُلَّ عَیْنٍ وَالْعُیُونُ لاتَراهُ
و لطف کننده بر هر آنچه به وجود آورده است. هر چشمی زیر نظر اوست، ولی چشمها او را نمی‌بینند.
کَریمٌ حَلیمٌ ذُو أَناهٍ، قَدْوَسِعَ کُلَّ شَیْی‌ءٍ رَحْمَتُهُ وَمَنَّ عَلَیْهِمْ بِنِعْمَتِهِ
کرم کننده و بردبار و تحمل کننده است. رحمت او همه چیز را فرا گرفته و با نعمت خود بر همه‌ی آنها منت گذارده است.
لایَعْجَلُ بِانْتِقامِهِ، وَلایُبادِرُ إِلَیْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذابِهِ
در انتقام گرفتن خود عجله نمی‌کند، و به آنچه از عذابش که مستحق آنند مبادرت نمی‌ورزد.
قَدْفَهِمَ السَّرائِرَ وَعَلِمَ الضَّمائِرَ، وَلَمْ‌تَخْفَ عَلَیْهِ الْمَکْنُوناتِ وَلاَ اشْتَبَهَتْ عَلَیْهِ الْخَفِیَّاتُ
باطنها و سریره‌ها را می‌فهمد و ضمایر را می‌داند و پنهانها بر او مخفی نمی‌ماند و مخفی‌ها بر او مشتبه نمی‌شود.
لَهُ الْإِحاطَهُ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ وَالْغَلَبَهُ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَالْقُوَّهُ فی کُلِّ شَیْی‌ءٍ وَالْقُدْرَهُ عَلی کُلِّ شَیْی‌ءٍ، وَلَیْسَ مِثْلُهُ شَیْی‌ءٌ
او راست احاطه بر هر چیزی و غلبه بر همه چیز و قوت در هر چیزی و قدرت بر هر چیزی، و مانند او شیئی نیست.
وَهُوَ مُنْشِی‌ءُ الشَّیْی‌ءِ حینَ لا شَیْ‌ءَ دائِمٌ حَیٌّ وَقائِمٌ بِالْقِسْطِ، لا إِلهَ إلاَّ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ
اوست به وجود آورنده‌ی وجود است هنگامی که چیزی نبود. دائم و زنده است، و به قسط و عدل قائم است. نیست خدایی جز او که با عزت و حکیم است.
جَلَّ عَنْ أَنْ تُدْرِکَهُ الْأَبْصارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصارَ وَهُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ
بالاتر از آن است که چشمها او را درک کنند ولی او چشمها را درک میکند، و او لطف کننده و آگاه است.
لایَلْحَقُ أَحَدٌ وَصْفَهُ مِنْ مُعایَنَهٍ، وَلایَجِدُ أَحَدٌ کَیْفَ هُوَ مِنْ سِرٍّ وَعَلانِیَهٍ إِلاَّ بِما دَلَّ عَزَّ وَجَلَّ عَلی نَفْسِهِ
هیچکس نمی‌تواند با دیدن به صفت او راه یابد، و هیچکس به چگونگی او از سر و آشکار دست نمی‌یابد مگر به آنچه خود خداوند عزوجل راهنمایی کرده است.
وَأَشْهَدُ أَنَّهُ اللَّهُ الَّذی مَلَأَ الدَّهْرَ قُدْسُهُ، وَالَّذی یَغْشَی الْأَبَدَ نُورُهُ
گواهی می‌دهم برای او که اوست خدایی که قدس و پاکی و منزه بودن او روزگار را پر کرده است. او که نورش ابدیت را فرا گرفته است.
وَالَّذی یُنْفِذُ أَمْرَهُ بِلا مُشاوَرَهِ مُشیرٍ وَلا مَعَهُ شَریکٌ فی تَقْدیرِهِ وَلایُعاوَنُ فی تَدْبیرِهِ
او که دستورش را بدون مشورت مشورت کننده‌ای اجرا میکند و در تقدیرش شریک ندارد و در تدبیرش کمک نمی‌شود.
صَوَّرَ مَا ابْتَدَعَ عَلی غَیْرِ مِثالٍ، وَخَلَقَ ما خَلَقَ بِلا مَعُونَهٍ مِنْ أَحَدٍ وَلا تَکَلُّفٍ وَلاَ احْتِیالٍ
آنچه ایجاد کرده بدون نمونه و مثالی تصویر نموده و آنچه خلق کرده بدون کمک از کسی و بدون زحمت و بدون احتیاج به فکر و حیله خلق کرده است.
أَنْشَأَها فَکانَتْ وَبَرَأَها فَبانَتْ فَهُوَ اللَّهُ الَّذی لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْمُتْقِنُ الصَّنْعَهُ، الْحَسَنُ الصَّنیعَهُ
آنها را ایجاد کرد پس به وجود آمدند، و خلق کرد پس ظاهر شدند. پس اوست خدایی که جز او خدایی نیست، صنعت او محکم و کار او زیبا است.
الْعَدْلُ الَّذی لا یَجُورُ، وَالْأَکْرَمُ الَّذی تَرْجِعُ إِلَیْهِ الْأُمُورُ
عادلی که ظلم نمی‌کند و کرم کننده‌ای که کارها به سوی او باز می‌گردد.
وَأَشْهَدُ أَنَّهُ اللَّهُ الَّذی تَواضَعَ کُلُّ شَیْی‌ءٍ لِعَظَمَتِهِ، وَذَلَّ کُلُّ شَیْی‌ءٍ لِعِزَّتِهِ
شهادت می‌دهم که اوست خدایی که همه چیز در مقابل عظمت او تواضع کرده و همه چیز در مقابل عزت او ذلیل شده
وَاسْتَسْلَمَ کُلُّ شَیْی‌ءٍ لِقُدْرَتِهِ، وَخَضَعَ کُلُّ شَیْی‌ءٍ لِهَیْبَتِهِ
و همه چیز در برابر قدرت او سر تسلیم فرود آورده و همه چیز در برابر هیبت او خاضع شده است.
مَلِکُ الْأَمْلاکِ وَمُفَلِّکُ الْأَفْلاکِ وَمُسَخِّرُ الشَّمْسِ وَالْقَمَرِ، کُلٌّ یَجْری لِأَجَلٍ مُسَمّی
پادشاهِ پادشاهان و گرداننده‌ی افلاک و مسخّر کننده‌ی آفتاب و ماه، که همه با زمانِ تعیین شده در حرکت هستند.
یُکَوِّرُ اللَّیْلَ عَلَی النَّهارِ وَیُکَوِّرُ النَّهارَ عَلَی اللَّیْلِ یَطْلُبُهُ حَثیثاً. قاصِمُ کُلِّ جَبَّارٍ عَنیدٍ وَمُهْلِکُ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ
شب را بر روی روز و روز را بر روی شب می‌گرداند که به سرعت در پی آن می‌رود. در هم شکننده‌ی هر زورگوی با عناد، و هلاک کننده‌ی هر شیطان سر پیچ و متمرّد.
لَمْ یَکُنْ لَهُ ضِدٌّ وَلا مَعَهُ نِدٌّ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ‌یَلِدْ وَلَمْ‌یُولَدْ وَلَمْ‌یَکُنْ لَهُ کُفْواً أَحَدٌ
برای او ضدّی، و همراه او معارضی نبوده است. یکتا و بی نیاز است. زائیده نشده و نمی‌زاید و برای او هیچ همتایی نیست.
إِلهٌ واحِدٌ وَرَبٌّ ماجِدٌ یَشاءُ فَیُمْضی، وَیُریدُ فَیَقْضی، وَیَعْلَمُ فَیُحْصی، وَیُمیتُ وَیُحْیی، وَیُفْقِرُ وَیُغْنی، وَیُضْحِکُ وَیُبْکی، وَیُدْنی وَیُقْصی وَیَمْنَعُ وَیُعْطی
خدای یگانه و پروردگار با عظمت. می‌خواهد پس به انجام می‌رساند، و اراده میکند پس مقدّر می‌نماید، و می‌داند پس به شماره می‌آورد. می‌میراند و زنده میکند، فقیر میکند و غنی می‌نماید، می‌خنداند و می‌گریاند، نزدیک میکند و دور می‌نماید، منع میکند و عطا می‌نماید.
لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْی‌ءٍ قَدیرٍ
پادشاهی از آنِ او و حمد و سپاس برای اوست. خیر به دست اوست و او بر هر چیزی قادر است.
یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهارِ وَیُولِجُ النَّهارَ فِی اللَّیْلِ، لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزیزُ الْغَفّارُ
شب را در روز و روز را در شب فرو می‌برد. نیست خدایی جز او که با عزّت و آمرزنده است.
مُسْتَجیبُ الدُّعاءِ وَمُجْزِلُ الْعَطاءِ، مُحْصِی الْأَنْفاسِ ورَبُّ الْجِنَّهِ وَالنَّاسِ
اجابت کننده‌ی دعا، بسیار عطا کننده، شمارنده‌ی نَفَسها و پروردگار جنّ و بشر
الَّذی لایُشْکِلُ عَلَیْهِ شَیْی‌ءٌ، وَلایُضْجِرُهُ صُراخُ الْمُسْتَصْرِخینَ وَلایُبْرِمُهُ إِلْحاحُ الْمُلِحّینَ
که هیچ امری بر او مشکل نمی‌شود، و فریاد دادخواهان او را منضجر نمی‌کند، و اصرار اصرار کنندگانش او را خسته نمی‌کند.
الْعاصِمُ لِلصَّالِحینَ، وَالْمُوَفِّقُ لِلْمُفْلِحینَ، وَمَوْلَی الْمُؤْمِنینَ وَرَبُّ الْعالَمینَ
نگهدارنده‌ی صالحین و موفّق کننده‌ی رستگاران و صاحب اختیار مؤمنین و پروردگار عالمیان.
الَّذی اسْتَحَقَّ مِنْ کُلِّ مَنْ خَلَقَ أَنْ‌یَشْکُرَهُ وَیَحْمَدَهُ عَلی کُلِّ حالٍ
خدایی که از هر آنچه خلق کرده مستحق است که او را در هر حالی شکر و سپاس گویند.
أَحْمَدُهُ کَثیراً وَأَشْکُرُهُ دائِماً عَلَی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالشِّدَّهِ وَالرَّخاءِ، وَأُومِنُ بِهِ وَبِمَلائِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ وَرُسُلِهِ
او را سپاس بسیار می‌گویم و دائماً شکر می‌نمایم، چه در آسایش و چه در گرفتاری، چه در حال شدت وچه در حال آرامش. و به او و ملائکه‌اش و کتابهایش و پیامبرانش ایمان می‌آورم.
أَسْمَعُ لِأَمْرِهِ وَأُطیعُ وَأُبادِرُ إِلی کُلِّ ما یَرْضاهُ وَأَسْتَسْلِمُ لِما قَضاهُ، رَغْبَهً فی طاعَتِهِ وَخَوْفاً مِنْ عُقُوبَتِهِ، لِأَنَّهُ اللَّهُ الَّذی لایُؤْمَنُ مَکْرُهُ وَلایُخافُ جَوْرُهُ
دستور او را گوش می‌دهم و اطاعت می‌نمایم و به آنچه او را راضی میکند مبادرت می‌ورزم و در مقابل مقدرات او تسلیم می‌شوم به عنوان رغبت در اطاعت او و ترس از عقوبت او، چرا که اوست خدایی که نمی‌توان از مکر او در امان بود و از ظلم او هم ترس نداریم (یعنی ظلم نمی‌کند).
بخش دوم:فرمان الهی برای مطلبی مهم
وَأَقِرُّ لَهُ عَلی نَفْسی بِالْعُبُودِیَّهِ وَأَشْهَدُ لَهُ بِالرُّبُوبِیَّهِ
اقرار می‌کنم برای خداوند بر نفس خود به عنوان بندگی او، و شهادت می‌دهم برای او به پروردگاری
وَأُؤَدّی ما أَوْحی بِهِ إِلیَّ حَذَراً مِنْ أَنْ لاأَفْعَلَ فَتَحِلَّ بی مِنْهُ قارِعَهٌ لایَدْفَعُها عَنّی أَحَدٌ
و آنچه به من وحی نموده ادا می‌نمایم از ترس آنکه مبادا اگر انجام ندهم عذابی از او بر من فرود آید که هیچکس نتواند آن را دفع کند.
وَإِنْ عَظُمَتْ حیلَتُهُ وَصَفَتْ خُلَّتُهُ – لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ- لِأنَّهُ قَدْ أعْلَمَنی أَنّی إِنْ لَمْ‌أُبَلِّغْ ما أَنْزَلَ إِلَیَّ فی حَقِّ عَلِیٍّ فَما بَلَّغْتُ رِسالَتَهُ
هر چند که حیله‌ی عظیمی به کار بندد و دوستی او خالص باشد- نیست خدایی جز او- زیرا خداوند به من اعلام فرموده که اگر آنچه در حق علی بر من نازل نموده ابلاغ نکنم رسالت او را نرسانده‌ام.
وَقَدْضَمِنَ لی تَبارَکَ وَتَعالی الْعِصْمَهَ مِنَ النَّاسِ وَهُوَ اللَّهُ الْکافِی الْکَریمُ
و برای من حفظ از شر مردم را ضمانت نموده و خدا کفایت کننده و کریم است.
فَأَوْحی إِلَیَّ: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ- فی عَلِیٍّ یَعْنی فِی الْخِلافَهِ لِعَلِیِّ بْنِ أَبی طالِبٍ- وَإِنْ لَمْ‌تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ»
خداوند به من چنین وحی کرده است: «ای پیامبر ابلاغ کن آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده- درباره‌ی علی، یعنی خلافت علی بن ابی‌طالب- و اگر انجام ندهی رسالت او را نرسانده‌ای، و خداوند تو را از مردم حفظ میکند».
مَعاشِرَ النَّاسِ، ما قَصَّرْتُ فی تَبْلیغِ ما أَنْزَلَ اللَّهُ تَعالی إِلَیَّ، وَأَنَا أُبَیِّنُ لَکُمْ سَبَبَ هذِهِ الْآیَهِ:
ای مردم، من در رساندن آنچه خداوند بر من نازل کرده کوتاهی نکرده‌ام، و من سبب نزول این آیه را برای شما بیان می‌کنم:
إِنَّ جَبْرَئیلَ هَبَطَ إِلَیَّ مِراراً ثَلاثاً یَأْمُرُنی عَنِ السَّلامِ رَبّی- وَهُوَ السَّلامُ- أَنْ أَقُومَ فی هذَا الْمَشْهَدِ
جبرئیل سه مرتبه بر من نازل شد و از طرف خداوندِ سلام پروردگارم- که او سلام است- مرا مأمور کرد که در این اجتماع بپاخیزم
فَأُعْلِمَ کُلَّ أَبْیَضٍ وَأَسْوَدٍ: أَنَّ عَلِیَّ بْنَ أَبی طالِبٍ أَخی وَوَصِیّی وَخَلیفَتی عَلی أُمَّتی وَالْإِمامُ مِنْ بَعْدی
و بر هر سفید و سیاهی اعلام کنم که «علی بن ابی طالب برادرِ من و وصی من و جانشین من بر امتم و امام بعد از من است.
الَّذی مَحَلُّهُ مِنّی مَحَلُّ هارُونَ مِنْ مُوسی إِلاَّ أَنَّهُ لا نَبِیَّ بَعْدی وَهُوَ وَلِیُّکُمْ بَعْدَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ
نسبت او به من همانند نسبت هارون به موسی است جز اینکه پیامبری بعد از من نیست. و او صاحب اختیار شما بعد از خدا و رسولش است»
وَقَدْأَنْزَلَ اللَّهُ تَبارَکَ وَتَعالی عَلَیَّ بِذلِکَ آیَهً مِنْ کِتابِهِ هِیَ: «إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکاهَ وَهُمْ راکِعُونَ»
و خداوند در این مورد آیه‌ای از کتابش بر من نازل کرده است:«صاحب اختیار شما خدا و رسولش هستند و کسانی که ایمان آورده و نماز را بپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند»
وَعَلِیُّ بْنُ أَبی‌طالِبٍ الَّذی أقامَ‌الصَّلاهَ وَآتَی الزَّکاهَ وَهُوَ راکِعٌ یُریدُ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ فی کُلِّ حالٍ
و علی بن ابی‌طالب است که نماز را بپا داشته و در حال رکوع زکات داده و در هر حال خداوند عزوجل را قصد میکند.
وَسَأَلْتُ جَبْرَئیلَ أَنْ یَسْتَعْفِیَ لِیَ السَّلامَ عَنْ تَبْلیغِ ذلِکَ إِلَیْکُمْ
ای مردم، من از جبرئیل در خواست کردم که از خدا بخواهد تا مرا از ابلاغ این مهم معاف بدارد
أَیُّهَا النَّاسُ لِعِلْمی بِقِلَّهِالْمُتَّقینَ وَکَثْرَهِ الْمُنافِقینَ وَإِدْغالِ اللاَّئِمینَ وَحِیَلِ الْمُسْتَهْزِئینَ بِالْإِسْلامِ
زیرا از کمی متقین و زیادی منافقین و افساد ملامت کنندگان و حیله‌های مسخره کنندگانِ اسلام اطلاع دارم
الَّذینَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فی کِتابِهِ بِأَنَّهُمْ یَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ ما لَیْسَ فی قُلُوبِهِمْ
کسانی که خداوند در کتابش آنان را چنین توصیف کرده است که با زبانشان میگویند آنچه در قلبهایشان نیست
وَیَحْسَبُونَهُ هَیِّناً وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظیمٌ، وَکَثْرَهِ أَذاهُمْ لی غَیْرَ مَرَّهٍ
و این کار را سهل می‌شمارند در حالی که نزد خداوند عظیم است. و همچنین به خاطر اینکه منافقین بارها مرا اذیت کرده‌اند
حَتّی سَمُّونی اُذُناً وَزَعَمُوا أَنّی کَذلِکَ لِکَثْرَهِ مُلازَمَتِهِ إِیَّایَ وَإِقْبالی عَلَیْهِ وَهَواهُ وَقَبُولِهِ مِنّی
تا آنجا که مرا «اُذُن» (گوش دهنده‌ی بر هر حرفی) نامیدند، و گمان کردند که من چنین هستم به خاطر ملازمت بسیار او (علی) با من و توجه من به او و تمایل او و قبولش از من
حَتّی أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فی ذلِکَ «وَمِنْهُمُ الَّذینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَیَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ، قُلْ أُذُنُ- عَلَی الَّذینَ یَزْعَمُونَ أَنَّهُ أُذُنٌ – خَیْرٍ لَکُمْ، یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَیُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنینَ و َرَحْمَهٌ لِّلَّذِینَ آمَنُواْ مِنکُمْ وَالَّذِینَ یُؤْذُونَ رَسُولَ اللّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ»
تا آنکه خداوند عزوجل در این باره چنین نازل کرد:«واز آنان کسانی هستند که پیامبر را اذیت می‌کنند و میگویند او «اُذُن» (گوش دهنده بر هر حرفی) است، بگو: گوش است- بر ضد کسانی که گمان می‌کنند او «اُذُن» است- و برای شما خیر است، به خدا ایمان می‌آورد و در مقابل مؤمنین اظهار تواضع و احترام می‌نماید و براى کسانى از شما که ایمان آورده‌اند، رحمت است، و براى آنانکه همواره پیامبر خدا را آزار مىدهند، عذابى دردناک است.»
وَلَوْ شِئْتُ أَنْ أُسَمِّیَ الْقائِلینَ بِذلِکَ بِأَسْمائِهِمْ لَسَمَّیْتُ وَأَنْ أَوْمَئَ ا لَیْهِمْ بِأَعْیانِهِمْ لَأَوْمَأْتُ وَأَنْ أَدُلَّ عَلَیْهِمْ لَدَلَلْتُ، وَلکِنّی وَاللَّهِ فی أُمُورِهِمْ قَدْ تَکَرَّمْتُ
و اگر من بخواهم گویندگان این نسبت (اُذُن) را نام ببرم می‌توانم، و اگر بخواهم به شخص آنها اشاره کنم می‌نمایم، و اگر بخواهم با علائم آنها را معرّفی کنم می‌توانم، ولی به خدا قسم من در کار آنان با بزرگواری رفتار کرده‌ام.
وَکُلُّ ذلِکَ لایَرْضَی اللَّهُ مِنّی إِلاَّ أَنْ أُبَلِّغَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَیَّ فی حَقِّ عَلِیٍّ
بعد از همه‌ی اینها، خداوند از من راضی نمی‌شود مگر آنچه در حق علی بر من نازل کرده ابلاغ نمایم.
«یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ- فی حَقِّ عَلِیٍّ- وَإِنْ لَمْ‌تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ»
سپس حضرت این آیه را تلاوت فرمودند:«ای پیامبر برسان آنچه-در حق علی- از پروردگارت بر تو نازل شده و اگر انجام ندهی رسالت او را نرسانده‌ای، و خداوند تو را از مردم حفظ میکند».
بخش سوم: اعلان رسمی ولایت و امامت دوازده امام
فَاعْلَمُوا مَعاشِرَ النَّاسِ ذلِکَ فیهِ وَافْهَمُوهُ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ قَدْنَصَبَهُ لَکُمْ وَلِیّاً
ای مردم، این مطلب را درباره‌ی او بدانید و بفهمید، و بدانید که خداوند او را برای شما صاحب اختیار
وَإِماماً فَرَضَ طاعَتَهُ عَلَی الْمُهاجِرینَ وَالْأَنْصارِ وَعَلَی التَّابِعینَ لَهُمْ بِإِحْسانٍ
و امامی قرار داده که اطاعتش را واجب نموده است بر مهاجرین و انصار و بر تابعین آنان به نیکی
وَعَلَی الْبادی وَالْحاضِرِ، وَعَلَی الْعَجَمِیِّ وَالْعَرَبِیِّ، وَالْحُرِّ وَالْمَمْلُوکِ وَالصَّغیرِ وَالْکَبیرِ
و بر روستایی و شهری، و بر عجم و عرب، و بر آزاد و بنده، و بر بزرگ و کوچک
وَعَلَی الْأَبْیَضِ وَالْأَسْوَدِ، وَعَلی کُلِّ مُوَحِّدٍ ماضٍ حُکْمُهُ، جازٍ قَوْلُهُ، نافِذٌ أَمْرُهُ
و بر سفید و سیاه. بر هر یکتا پرستی حکم او اجرا شونده و کلام او مورد عمل و امر او نافذ است.
مَلْعُونٌ مَنْ‌خالَفَهُ، مَرْحُومٌ مَنْ‌تَبِعَهُ وَصَدَّقَهُ
هر کس با او مخالفت کند ملعون است، و هر کس تابع او باشد و او را تصدیق نماید مورد رحمت الهی است.
فَقَدْغَفَرَاللَّهُ لَهُ وَلِمَنْ سَمِعَ مِنْهُ وَأَطاعَ لَهُ
خداوند او را و هر کس را که از او بشنود و او را اطاعت کند آمرزیده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ آخِرُ مَقامٍ أَقُومُهُ فی هذَا الْمَشْهَدِ، فَاسْمَعُوا وَأَطیعُوا وَانْقادُوا لِأَمْرِ اللَّهِ رَبِّکُمْ
ای مردم، این آخرین باری است که در چنین اجتماعی بپا می‌ایستم. پس بشنوید و اطاعت کنید و در مقابل امر خداوند، پروردگارتان سر تسلیم فرود آورید.
فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ هُوَ مَوْلاکُمْ وَإِلهُکُمْ، ثُمَّ مِنْ دُونِهِ رَسُولَهُ وَنَبِیَّهُ الْمُخاطِبَ لَکُمْ، ثُمَّ مِنْ بَعْدی عَلِیٌّ وَلِیُّکُمْ وَإِمامُکُمْ بِأَمْرِ اللَّهِ رَبِّکُمْ
چرا که خداوند عزوجل صاحب اختیار شما و معبود شما است، و بعد از خداوند رسولش و پیامبرش که شما را مخاطب قرار داده، و بعد از من علی صاحب اختیار شما و امام شما به امر خداوند است
ثُمَّ الْإِمامَهُ فی ذُرِّیَّتی مِنْ وُلْدِهِ إِلی یَوْمٍ تَلْقَوْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ
و بعد از او امامت در نسل من از فرزندان اوست تا روزی که خدا و رسولش را ملاقات خواهید کرد.
لا حَلالَ إِلاَّ ما أَحَلَّهُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَهُمْ، وَلا حَرامَ إِلاَّ ما حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَیْکُمْ وَرَسُولُهُ وَهُمْ
حلالی نیست مگر آنچه خدا و رسولش و آنان (امامان) حلال کرده باشند، و حرامی نیست مگر آنچه خدا و رسولش و آنان (امامان) بر شما حرام کرده باشند.
وَاللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ عَرَّفَنِی الْحَلالَ وَالْحَرامَ وَأَنَا أَفْضَیْتُ بِما عَلَّمَنی رَبّی مِنْ کِتابِهِ وَحَلالِهِ وَحَرامِهِ إِلَیْهِ
خداوند عزوجل حلال و حرام را به من شناسانده است، و آنچه پروردگارم از کتابش و حلال و حرامش به من آموخته به او سپرده‌ام.
مَعاشِرَ النَّاسِ، فَضِّلُوهُ، ما مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ وَقَدْ أَحْصاهُ اللَّهُ فِیَّ
ای مردم، علی را (بر دیگران) فضیلت دهید. هیچ علمی نیست مگر آنکه خداوند آن را در من جمع کرده است
وَکُلُّ عِلْمٍ عُلِّمْتُ فَقَدْأَحْصَیْتُهُ فی إِمامِ الْمُتَّقینَ
و هر علمی را که آموخته‌ام در امام المتقین جمع نموده‌ام
وَما مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ وَقَدْ عَلَّمْتُهُ عَلِیّاً، وَهُوَ الْإِمامُ الْمُبینُ الَّذی ذَکَرَهُ اللَّهُ فی سُورَهِ یس: «وَکُلَّ شَیٍْ أَحْصَیْناهُ فی إِمامٍ مُبینٍ»
و هیچ علمی نیست مگر آنکه آن را به علی آموخته‌ام. اوست «امام مبین» که خداوند در سوره‌ی یس ذکر کرده است: «و هر چیزی را در امام مبین جمع کردیم».
مَعاشِرَ النَّاسِ، لا تَضِلُّوا عَنْهُ وَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ
ای مردم، از او (علی) به سوی دیگری گمراه نشوید، و از او روی بر مگردانید
وَلاتَسْتَنْکِفُوا عَنْ وِلایَتِهِ، فَهُوَ الَّذی یَهْدی إِلَی الْحَقِّ وَیَعْمَلُ بِهِ
و از ولایت او سرباز نزنید. اوست که به حق هدایت نموده و به آن عمل میکند
وَیُزْهِقُ الْباطِلَ وَیَنْهی عَنْهُ، وَلاتَأْخُذُهُ فِی اللَّهِ لَوْمَهُ لائِمٍ
و باطل را ابطال نموده و از آن نهی می‌نماید، و در راه خدا سرزنش ملامت کننده‌ای او را مانع نمی‌شود.
أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ لَمْ‌یَسْبِقْهُ إِلَی الْایمانِ بی أَحَدٌ، وَالَّذی فَدی رَسُولَ اللَّهِ بِنَفْسِهِ
او (علی) اول کسی است که به خدا و رسولش ایمان آورد و هیچکس در ایمانِ به من بر او سبقت نگرفت. اوست که با جان خود در راه رسول خدا فداکاری کرد.
وَالَّذی کانَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ وَلا أَحَدَ یَعْبُدُ اللَّهَ مَعَ رَسُولِهِ مِنَ الرِّجالِ غَیْرُهُ. أَوَّلُ النَّاسِ صَلاهً وَأَوَّلُ مَنْ عَبَدَ اللَّهَ مَعی
اوست که با پیامبر خدا بود در حالی که هیچکس از مردان همراه او خدا را عبادت نمی‌کرد. اولین مردم در نماز گزاردن، و اول کسی است که با من خدا را عبادت کرد.
أَمَرْتُهُ عَنِ اللَّهِ أَنْ یَنامَ فی مَضْجَعی، فَفَعَلَ فادِیاً لی بِنَفْسِهِ
از طرف خداوند به او امر کردم تا در خوابگاه من بخوابد، او هم در حالی که جانش را فدای من کرده بود در جای من خوابید.
مَعاشِرَ النَّاسِ، فَضِّلُوهُ فَقَدْفَضَّلَهُ اللَّهُ، وَاقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ اللَّهُ
ای مردم، او را فضیلت دهید که خدا او را فضیلت داده است، واو را قبول کنید که خداوند او را منصوب نموده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ إِمامٌ مِنَ اللَّهِ
ای مردم، او از طرف خداوند امام است
وَلَنْ‌یَتُوبَ اللَّهُ عَلی أَحَدٍ أَنْکَرَ وِلایَتَهُ وَلَنْ‌یَغْفِرَ لَهُ
و هر کس ولایت او را انکار کند خداوند هرگز توبه‌اش را نمی‌پذیرد و او را نمی‌بخشد.
حَتْماً عَلَی اللَّهِ أَنْ یَفْعَلَ ذلِکَ بِمَنْ خالَفَ أَمْرَهُ وَأَنْ یُعَذِّبَهُ عَذاباً نُکْراً أَبَدَ الْآبادِ وَدَهْرَ الدُّهُورِ
حتمی است بر خداوند که با کسی که با او مخالفت نماید چنین کند و او را به عذابی شدید تا ابدیت و تا آخر روزگار معذب نماید.
فَاحْذَرُوا أَنْ تُخالِفُوهُ. فَتَصْلُوا ناراً وَقُودُها النَّاسُ وَالْحِجارَهُ أُعِدَّتْ لِلْکافِرینَ
پس بپرهیزید از اینکه با او مخالفت کنید و گرفتار آتشی شوید که هیزم آن مردم و سنگهاست و برای کافران آماده شده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، بی- وَاللَّهِ- بَشَّرَ الْأَوَّلُونَ مِنَ النَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ
ای مردم، به خدا قسم پیامبران و رسولان پیشین به من بشارت داده‌اند.
وَأَنَا وَاللَّهِ خاتَمُ الْأَنْبِیاءِ وَالْمُرْسَلینَ وَالْحُجَّهُ عَلی جَمیعِ الْمَخْلُوقینَ مِنْ أَهْلِ السَّمواتِ وَالْأَرَضینَ
و من به خدا قسم خاتم پیامبران و مرسلین و حجت بر همه‌ی مخلوقین از اهل آسمانها و زمین هستم.
فَمَنْ شَکَّ فی ذلِکَ فَقَدْکَفَرَ کُفْرَ الْجاهِلِیَّهِ الْأُولی
هر کس در این مطالب شک کند مانند کفر جاهلیت اول کافر شده است.
وَمَنْ شَکَّ فی شَیْی‌ءٍ مِنْ قَوْلی هذا فَقَدْشَکَّ فی کُلِّ ما أُنْزِلَ إِلَیَّ
و هر کس در چیزی از این گفتار من شک کند در همه‌ی آنچه بر من نازل شده شک کرده است
وَمَنْ شَکَّ فی واحِدٍ مِنَ الْأَئِمَّهِ فَقَدْشَکَّ فِی الْکُلِّ مِنْهُمْ، وَالشَّاکُ فینا فِی النَّارِ
و هر کس در یکی از امامان شک کند در همه‌ی آنان شک کرده است، و شک کننده درباره‌ی ما در آتش است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، حَبانِیَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهذِهِ الْفَضیلَهِ مَنّاً مِنْهُ عَلَیَّ وَإِحْساناً مِنْهُ إِلَیَّ وَلا إِلهَ إِلاَّ هُوَ
ای مردم، خداوند این فضیلت را بر من ارزانی داشته که منتی از او بر من و احسانی از جانب او به سوی من است. خدایی جز او نیست.
أَلا لَهُ الْحَمْدُ مِنّی أَبَدَ الْآبِدینَ وَدَهْرَ الدَّاهِرینَ وَعَلی کُلِّ حالٍ
حمد و سپاس از من بر او تا ابدیت و تا آخر روزگار و در هر حال.
مَعاشِرَ النَّاسِ، فَضِّلُوا عَلِیّاً فَإِنَّهُ أَفْضَلُ النَّاسِ بَعْدی مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثی ما أَنْزَلَ اللَّهُ الرِّزْقَ وَبَقِیَ الْخَلْقُ
ای مردم، علی را فضیلت دهید که او افضل مردم بعد از من از هر مرد و زن است تا مادامی که خداوند رزق و روزی را نازل میکند و خلق باقی هستند.
مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ، مَغْضُوبٌ مَغْضُوبٌ مَنْ رَدَّ عَلَیَّ قَوْلی هذا وَلَمْ‌یُوافِقْهُ
ملعون است ملعون است، مورد غضب است مورد غضب است کسی که این گفتار مرا رد کند و با آن موافق نباشد.
أَلا إِنَّ جَبْرَئیلَ خَبَّرَنی عَنِ اللَّهِ تَعالی بِذلِکَ وَیَقُولُ: «مَنْ عادی عَلِیّاً وَلَمْ‌یَتَوَلَّهُ فَعَلَیْهِ لَعْنَتی وَغَضَبی»، «وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ- أَنْ تُخالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها- إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما تَعْمَلُونَ»
بدانید که جبرئیل از جانب خداوند این خبر را برای من آورده است و می‌گوید:
«هرکس با علی دشمنی کند و ولایت او را نپذیرد لعنت و غضب من بر او باد». هر کس ببیند برای فردا چه پیش فرستاده است. از خدا بترسید که با علی مخالفت کنید و در نتیجه قدمی بعد از ثابت بودن آن بلغزد. خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ جَنْبُ اللَّهِ الَّذی ذَکَرَ فی کِتابِهِ الْعَزیزِ
ای مردم، او (علی) «جنب اللَّه» است که خداوند در کتاب عزیزش ذکر کرده
فَقالَ تَعالی مُخْبِراً عَمَّنْ یُخالِفُهُ: «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتا عَلی ما فَرَّطْتُ فی جَنْبِ اللَّهِ»
و درباره‌ی کسی که با او مخالفت کند فرموده است:«ای حسرت بر آنچه درباره‌ی جنب خداوند تفریط و کوتاهی کردم».
مَعاشِرَ النَّاسِ، تَدَبَّرُوا القُرْآنَ وَافْهَمُوا آیاتِهِ وَانْظُرُوا إِلی مُحْکَماتِهِ وَلاتَتَّبِعُوا مُتَشابِهَهُ
ای مردم، قرآن را تدبر نمائید و آیات آن را بفهمید و در محکمات آن نظر کنید و به دنبال متشابه آن نروید.
فَوَاللَّهِ لَنْ‌یُبَیِّنَ لَکُمْ زَواجِرَهُ وَلَنْ‌یُوضِحَ لَکُمْ تَفْسیرَهُ إِلاَّ الَّذی أَنَا آخِذٌ بِیَدِهِ وَمُصْعِدُهُ إِلَیَّ وَشائِلٌ بِعَضُدِهِ وَرافِعُهُ بِیَدَیَّ
به خدا قسم، باطن آن را برای شما بیان نمی‌کند و تفسیرش را برایتان روشن نمی‌کند مگر این شخصی که من دست او را می‌گیرم و او را بسوی خود بالا می‌برم و بازوی او را می‌گیرم و با دو دستم او را بلند می‌کنم
وَمُعْلِمُکُمْ: أَنَّ مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِیٌّ مَوْلاهُ، وَهُوَ عَلِیٌّ بْنُ أَبی طالِبٍ أَخی وَوَصِیّی، وَمُوالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ أَنْزَلَها عَلَیَّ
و به شما می‌فهمانم که: «هر کس من صاحب اختیار اویم این علی صاحب اختیار او است»، و او علی بن ابی‌طالب برادر و جانشین من است، و ولایتِ او از جانب خداوندِ عزوجل است که بر من نازل کرده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ عَلِیّاً وَالطَّیِّبینَ مِنْ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ هُمُ الثِّقْلُ الْأَصْغَرُ، وَالْقُرْآنُ الثِّقْلُ الْأَکْبَرُ
ای مردم، علی و پاکان از فرزندانم از نسل او ثقل اصغرند و قرآن ثقل اکبر است.
فَکُلُّ واحِدٍ مِنْهُما مُنْبِئٌ عَنْ صاحِبِهِ وَمُوافِقٌ لَهُ، لَنْ‌یَفْتَرِقا حَتّی یَرِدا عَلَیَّ الْحَوْضَ
هر یک از این دو از دیگری خبر می‌دهد و با آن موافق است. آنها از یکدیگر جدا نمیشوند تا بر سر حوض کوثر بر من وارد شوند.
أَلا إِنَّهُمْ أُمَناءُ اللَّهِ فی خَلْقِهِ وَحُکَّامُهُ فی أَرْضِهِ
بدانید که آنان امین‌های خداوند بین مردم و حاکمان او در زمین هستند.
أَلا وَقَدْأَدَّیْتُ، أَلا وَقَدْبَلَّغْتُ، أَلا وَقَدْأَسْمَعْتُ
بدانید که من ادا نمودم، بدانید که من ابلاغ کردم، بدانید که من شنوانیدم.
أَلا وَقَدْأَوْضَحْتُ، ألا وَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ قالَ وَأَنَا قُلْتُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ
بدانید که من روشن نمودم، بدانید که خداوند فرموده است و من از جانب خداوند عزوجل می‌گویم
أَلا إِنَّهُ لا «أَمیرَالْمُؤْمِنینَ» غَیْرَ أَخی هذا
بدانید که امیرالمؤمنینی جز این برادرم نیست.
أَلا لاتَحِلُّ إِمْرَهُ الْمُؤْمِنینَ بَعْدی لِأَحَدٍ غَیْرُهُ
بدانید که امیرالمؤمنین بودن بعد از من برای احدی جز او حلال نیست.
بخش چهارم: معرفی امیرالمومنین علی (علیه السلام) بر فراز دستان پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)
أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ اَوْلى بِکُمْ مِنْ اَنْفُسِکُمْ؟
ای مردم چه کسی بر شما از خودتان صاحب اختیار تر است؟
[قالوا:] اَللَّهُ و رَسُولُهُ
گفتند خدا و رسولش
[فقال:]الا مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ، فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ
فرمود:بدانید که هر کس من صاحب اختیار اویم این علی صاحب اختیار اوست
اَللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ و عادِ مَنْ عاداهُ وَ انْصُرْمَنْ نَصَرَهُ و اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ
خدایا دوست بدار هر کس او را دوست بدارد و دشمن بدار هر کس او را دشمن بدارد و یاری کن هر کس او را یاری کند و خوار کن هر کس او را خوار کند
مَعاشِرَ النَّاسِ، هذا عَلِیٌّ أَخی وَوَصِیّی وَواعی عِلْمی
سپس فرمود: ای مردم، این علی است برادر من و وصی من و دربردارنده علم من
وَخَلیفَتی فی أُمَّتی عَلی مَنْ آمَنَ بی وَعَلی تَفْسیرِ کِتابِ اللَّهِ عَزَّ وجَلَّ وَالدَّاعی إِلَیْهِ وَالْعامِلُ بِما یَرْضاهُ وَالْمُحارِبُ لِأَعْدائِهِ
و جانشین من در امتم بر آنان که به من ایمان آورده‌اند، و جانشین من در تفسیر کتاب خداوند عزوجل و دعوت به آن، و عمل کننده به آنچه او را راضی میکند، و جنگ کننده با دشمنان خدا
وَالْمُوالی عَلی طاعَتِهِ وَالنَّاهی عَنْ مَعْصِیَتِهِ
و دوستی کننده بر اطاعت او و نهی کننده از معصیت او.
إِنَّهُ خَلیفَهُ رَسُولِ‌اللَّهِ وَأَمیرُالْمُؤْمِنینَ وَالإِمامُ الْهادی مِنَ اللَّهِ
اوست خلیفه‌ی رسول خدا، و اوست امیرالمؤمنین و امام هدایت کننده از طرف خداوند
وَ قاتِلُ النَّاکِثینَ وَالْقاسِطینَ وَالْمارِقینَ بِأَمْرِاللَّهِ
و اوست که به فرمان خداوند با پیمان شکنان و روی گردانان و خارج شدگان از دین پیکار نماید.
یَقُولُ اللَّهُ: «ما یُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَیَّ» بِأَمْرِکَ یا رَبِّ أَقُولُ: أَللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَعادِ مَنْ عاداهُ وَاْنصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ وَالْعَنْ مَنْ أَنْکَرَهُ وَاغْضِبْ عَلی مَنْ جَحَدَ حَقَّهُ
خداوند می‌فرماید: «سخن در پیشگاه من تغییر نمی‌پذیرد»، پروردگارا، به امر تو می‌گویم: «خداوندا دوست بدار هر کس علی را دوست بدارد و دشمن بدار هر کس علی را دشمن بدارد، و یاری کن هر کس علی را یاری کند و خوار کن هر کس علی را خوار کند، و لعنت نما هر کس علی را انکار کند و غضب نما بر هر کس که حق علی را انکار نماید».
أَللَّهُمَّ إِنَّکَ أَنْزَلْتَ الْآیَهَ فی عَلِیٍّ وَلِیِّکَ عِنْدَ تَبْیینِ ذلِکَ وَنَصْبِکَ إِیَّاهُ لِهذَا الْیَوْمِ:
پروردگارا، تو هنگام روشن شدن این مطلب و منصوب نمودن علی در این روز این آیه را درباره‌ی او نازل کردی: ».
«الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَرَضیتُ لَکُمُ الإِسْلامَ دیناً»
«امروز دین شما را برایتان کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و اسلام را به عنوان دین شما راضی شدم»
« إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلام وَمَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَهِ مِنَ الْخاسِرینَ»
«هر آینه دین در نزد خدا دین اسلام است و هر کس دینی غیر از اسلام انتخاب کند هرگز از او قبول نخواهد شد و او در آخرت از زیانکاران خواهد بود».
أَللَّهُمَّ إِنّی أُشْهِدُکَ أَنّی قَدْبَلَّغْتُ
پروردگارا، تو را شاهد می‌گیرم که من ابلاغ نمودم.
بخش پنجم:تاکید بر توجه امت به مسئله ی امامت
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّما أَکْمَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ دینَکُمْ بِإِمامَتِهِ
ای مردم، خداوند دین شما را با امامت او کامل نمود.
فَمَنْ لَمْ‌یَأْتَمَّ بِهِ وَبِمَنْ یَقُومُ مَقامَهُ مِنْ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ إِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ وَالْعَرْضِ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ
پس هر کس اقتدا نکند به او و به کسانی که جانشین او از فرزندان من و از نسل او هستند تا روز قیامت و روز رفتن به پیشگاه خداوند عزوجل
فَأُولئِکَ الَّذینَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَهِ وَفِی النَّارِ هُمْ خالِدُونَ، «لایُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَلا هُمْ یُنْظَرُونَ
چنین کسانی اعمالشان در دنیا و آخرت از بین رفته و در آتش دائمی خواهند بود. عذاب از آنان تخفیف نمی‌یابد و به آنها مهلت داده نمی‌شود.
مَعاشِرَ النَّاسِ، هذا عَلِیٌّ، أَنْصَرُکُمْ لی وَأَحَقُّکُمْ بی وَأَقْرَبُکُمْ إِلَیَّ وَأَعَزُّکُمْ عَلَیَّ
ای مردم، این علی است که یاری کننده‌ترین شما نسبت به من و سزاوارترین شما به من و نزدیک‌ترین شما به من و عزیزترین شما نزد من است.
وَاللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ وَأَنَا عَنْهُ راضِیانِ. وَما نَزَلَتْ آیَهُ رِضا فِی الْقُرْآنِ إلاَّ فیهِ، وَلا خاطَبَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا إلاَّ بَدَأَ بِهِ،
خداوند عزوجل و من از او راضی هستیم. هیچ آیه‌ی رضایتی در قرآن نازل نشده است مگر در باره‌ی او، و هیچگاه خداوند مؤمنین را مورد خطاب قرار نداده مگر آنکه ابتدا او مخاطب بوده است،
وَلا نَزَلَتْ آیَهُ مَدْحٍ فِی الْقُرآنِ إلاَّ فیهِ، وَلا شَهِدَ اللَّهُ بِالْجَنَّهِ فی «هَلْ أَتی عَلَی الْاِنْسانِ» إِلاَّ لَهُ، وَلا أَنْزَلَها فی سِواهُ وَلا مَدَحَ بِها غَیْرَهُ
و هیچ آیه‌ی مدحی در قرآن نیست مگر درباره‌ی او، و خداوند در سوره‌ی «هَلْ اَتی عَلَی الْإِنْسانِ … » شهادت به بهشت نداده مگر برای او و این سوره را درباره‌ی غیر او نازل نکرده و با این سوره جز او را مدح نکرده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، هُوَ ناصِرُ دینِ اللَّهِ وَالْمُجادِلُ عَنْ رَسُولِ‌اللَّهِ
ای مردم، او یاری دهنده‌ی دین خدا و دفاع کننده از رسول خدا است.
وَهُوَ التَّقِیُّ النَّقِیُّ الْهادِی الْمَهْدِیُّ. نَبِیُّکُمْ خَیْرُ نَبِیٍّ وَوَصِیُّکُمْ خَیْرُ وَصِیٍّ وَبَنُوُهُ خَیْرُ الْأَوْصِیاءِ
و اوست با تقوای پاکیزه‌ی هدایت کننده‌ی هدایت شده. پیامبرتان بهترین پیامبر و وصیتان بهترین وصی و فرزندان او بهترین اوصیاء هستند.
مَعاشِرَ النَّاسِ، ذُرِّیَّهُ کُلُّ نَبِیٍّ مِنْ صُلْبِهِ، وَذُرِّیَّتی مِنْ صُلْبِ أمیرِالْمُؤْمِنینَ عَلِیٍّ
ای مردم، نسل هر پیامبری از صلب خود اوست درحالیکه نسل من از صلب امیرالمومنین علی علیه السلام است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ إِبْلیسَ أَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّهِ بِالْحَسَدِ، فَلا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ أَعْمالُکُمْ وَتَزِلَّ أَقْدامُکُمْ
ای مردم، شیطان آدم را با حسد از بهشت بیرون کرد. مبادا به علی حسد کنید که اعمالتان نابود شود و قدمهایتان بلغزد.
فَإِنَّ آدَمَ أُهْبِطَ إِلَی الْأَرْضِ بِخَطیئَهٍ واحِدَهٍ، وَهُوَ صَفْوَهُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، وَکَیْفَ بِکُمْ وَأَنْتُمْ أَنْتُمْ وَمِنْکُمْ أَعْداءُ اللَّهِ
آدم به خاطر یک گناه به زمین فرستاده شد در حالی که انتخاب شده‌ی خداوند عزوجل بود، پس شما چگونه خواهید بود در حالی که شمائید و در بین شما دشمنان خدا هستند.
ألا وَإِنَّهُ لایُبْغِضُ عَلِیّاً إِلاَّ شَقِیٌّ، وَلایُوالی عَلِیّاً إلاَّ تَقِیٌّ، وَلایُؤمِنُ بِهِ إِلاَّ مُؤمِنٌ مُخْلِصٌ
بدانید که با علی دشمنی نمی‌کند مگر شقی و با علی دوستی نمی‌کند مگر با تقوی، و به او ایمان نمی‌آورد مگر مؤمن مخلص.
وَفی عَلِیٍّ- وَاللَّهِ- نَزَلَتْ سُورَهُ الْعَصْرِ: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، وَالْعَصْرِ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفی خُسْرٍ» إِلاَّ عَلِیٌّ الَّذی آمَنَ وَرَضِیَ بِالْحَقِّ وَالصَّبْرِ
به خدا قسم درباره‌ی علی نازل شده است سوره‌ی «والعصر»: «قسم به عصر، انسان در زیان است» مگر علی همانکه ایمان آورد و به حق و صبر راضی شد.
مَعاشِرَ النَّاسِ، قَد اسْتَشْهَدْتُ اللَّهَ وَبَلَّغْتُکُمْ رِسالَتی وَما عَلَی الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبینُ
ای مردم، من خدا را شاهد گرفتم و رسالتم را به شما ابلاغ نمودم، و بر عهده‌ی رسول جز ابلاغ روشن چیزی نیست.
مَعاشِرَ النَّاسِ، «اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَلاتَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»
ای مردم از خدا بترسید آنطور که باید ترسید و از دنیا نروید مگر آنکه مسلمان باشید.
بخش ششم: اشاره به کارشکنیهای منافقین
مَعاشِرَ النَّاسِ، «آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذی أُنْزِلَ مَعَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ‌نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلی أدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَما لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ»
ای مردم، «ایمان آورید به خدا و رسولش و به نوری که همراه او نازل شده است، قبل از آنکه هلاک کنیم وجوهی را و آن صورتها را به پشت برگردانیم یا آنان را مانند اصحاب سبت لعنت کنیم».
بِاللَّهِ ما عَنی بِهذِهِ الْآیَهِ إِلاَّ قَوْماً مِنْ أَصْحابی أَعْرِفُهُمْ بِأَسْمائِهِمْ وَأَنْسابِهِمْ
به خدا قسم، از این آیه قصد نشده مگر قومی از اصحابم که آنان را به اسم و نسبشان می‌شناسم
وَقَدْ أُمِرْتُ بِالصَّفْحِ عَنْهُمْ فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِی‌ءٍ عَلی ما یَجِدُ لِعَلِیٍّ فی قَلْبِهِ مِنَ الْحُبِّ وَالْبُغْضِ
ولی مأمورم از آنان پرده پوشی کنم. پس هر کس عمل کند مطابق آنچه در قلبش از حب یا بغض نسبت به علی می‌یابد.
مَعاشِرَ النَّاسِ، النُّورُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ مَسْلُوکٌ فِیَّ ثُمَّ فی عَلِیِّ بْنِ أَبی‌طالِبٍ
ای مردم، نور از جانب خداوند عزوجل در من نهاده شده و سپس در علی بن ابی‌طالب
ثُمَّ فِی النَّسْلِ مِنْهُ إِلَی الْقائِمِ الْمَهْدِیِّ الَّذی یَأْخُذُ بِحَقِّ اللَّهِ
و بعد در نسل او تا مهدی قائم که حق خداوند
وَبِکُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنا، لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ قَدْ جَعَلَنا حُجَّهً عَلَی الْمُقَصِّرینَ وَالْمُعانِدینَ وَالْمُخالِفینَ وَالْخائِنینَ وَالْآثِمینَ وَالظَّالِمینَ وَالْغاصِبینَ مِنْ جَمیعِ الْعالَمینَ
و هر حقی که برای ما باشد می‌گیرد، چرا که خداوند عزوجل ما را بر کوتاهی کنندگان و بر معاندان و مخالفان و خائنان و گناهکاران و ظالمان و غاصبان از همه‌ی عالمیان حجت قرار داده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، أُنْذِرُکُمْ أَنّی رَسُولُ‌اللَّهِ قَدْخَلَتْ مِنْ قَبْلِیَ الرُّسُلُ، أَفَإِنْ مِتُّ أَوْ قُتِلْتُ انْقَلَبْتُمْ عَلی أَعْقابِکُمْ؟ وَمَنْ یَنْقَلِبْ عَلی عَقِبَیْهِ فَلَنْ‌یَضُرَّ اللَّهَ شَیْئاً وَسَیَجْزِی اللَّهُ الشَّاکِرینَ الصَّابِرینَ
ای مردم، شما را می‌ترسانم و انذار می‌نمایم که من رسول خدا هستم و قبل از من پیامبرانی بوده‌اند، آیا اگر من نیز بمیرم یا کشته شوم شما به آیین پیشینیان خود بازمیگردید؟ هر کس به عقب برگردد به خدا ضرری نمی‌رساند، و خداوند به زودی شاکرین و صابرین را پاداش می‌دهد.
ألا وَإِنَّ عَلِیّاً هُوَ الْمَوْصُوفُ بِالصَّبْرِ وَالشُّکْرِ، ثُمَّ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ
بدانید که علی است توصیف شده به صبر و شکر و بعد از او فرزندانم از نسل او چنین اند.
مَعاشِرَ النَّاسِ، لاتَمُنُّوا عَلَیَّ بِإِسْلامِکُمْ، بَلْ لاتَمُنُّوا عَلَی اللَّهِ فَیُحْبِطَ عَمَلَکُمْ وَیَسْخَطَ عَلَیْکُمْ وَیَبْتَلِیَکُمْ بِشُواظٍ مِنْ نارٍ وَنُحاسٍ، إِنَّ رَبَّکُمْ لَبِالْمِرْصادِ
ای مردم، با اسلامتان بر من منت مگذارید، بلکه بر خدا هم منت نگذارید، که اعمالتان را نابود می‌نماید و بر شما غضب میکند و شما را به شعله‌ای از آتش و مس (گداخته) مبتلا میکند، پروردگار شما در کمین است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، اِنَّهُ سَیَکُونُ مِنْ بَعْدی أَئِمَّهٌ یَدْعُونَ إِلَی النَّارِ وَیَوْمَ الْقِیامَهِ لایُنْصَرُونَ
ای مردم، بعد از من امامانی خواهند آمند که مردم را به آتش فراخوانند، آنها در روز قیامت یاری نمیشوند.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّهَ وَأَنَا بَریئانِ مِنْهُمْ
ای مردم، خداوند و من از آنان بیزار هستیم.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُمْ وَأَنْصارَهُمْ وَأَتْباعَهُمْ وَأَشْیاعَهُمْ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَبِئْسَ مَثْوَی الْمُتَکَبِّرینَ
ای مردم، آنان و یارانشان و تابعینشان و پیروانشان در پائین‌ترین درجه‌ی آتش‌اند و چه بد است جای متکبران.
ألا إِنَّهُمْ أَصْحابُ الصَّحیفَهِ، فَلْیَنْظُرْ أَحَدُکُمْ فی صَحیفَتِهِ
بدانید که آنان «اصحاب صحیفه» هستند، پس هر یک از شما در صحیفه‌ی خود نظر کند.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنّی أَدَعُها إِمامَهً وَ وِراثَهً فی عَقِبی إِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ
ای مردم، من امر خلافت را به عنوان امامت و وراثت تا روز قیامت در دودمان خود به ودیعه نهادم.
وَقَدْبَلَّغْتُ ما أُمِرْتُ بِتَبْلیغِهِ حُجَّهً عَلی کُلِّ حاضِرٍ وَغائِبٍ وَعَلی کُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْ لَمْ‌یَشْهَدْ، وُلِدَ أَوْ لَمْ‌یُولَدْ
و من رسانیدم آنچه مأمور به ابلاغش بودم تا حجت باشد بر حاضر و غائب و بر همه‌ی کسانی که حضور دارند یا ندارند و به دنیا آمده‌اند یا نیامده‌اند.
فَلْیُبَلِّغِ الْحاضِرُ الْغائِبَ وَالْوالِدُ الْوَلَدَ إِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ
پس حاضران به غائبان و پدران به فرزندان تا روز قیامت برسانند.
وَسَیَجْعَلُونَ الإِمامَهَ بَعْدی مُلْکاً وَاغْتِصاباً، ألا لَعَنَ اللَّهُ الْغاصِبینَ الْمُغْتَصِبینَ
و به زودی امامت را بعد از من به عنوان پادشاهی و با ظلم و زور می‌گیرند.آگاه باشید! خداوند غاصبین و تعدی کنندگان را لعنت کند.
وَعِنْدَها سَیَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَا الثَّقَلانِ مَنْ یَفْرُغُ وَیُرْسِلُ عَلَیْکُما شُواظٌ مِنْ نارٍ وَنُحاسٌ فَلاتَنْتَصِرانِ
و در آن هنگام است- ای جن و انس- که می‌ریزد برای شما آنچه باید بریزد و می‌فرستد بر شما شعله‌ای از آتش و مس (گداخته) و نمی‌توانید آن را از خود دفع کنید.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَمْ‌یَکُنْ لِیَذَرَکُمْ عَلی ما أَنْتُمْ عَلَیْهِ حَتّی یَمیزَ الْخَبیثَ مِنَ الطَّیِّبِ، وَما کانَ اللَّهُ لِیُطْلِعَکُمْ عَلَی الْغَیْبِ
ای مردم، خداوند عزوجل شما را به حال خود رها نخواهد کرد تا آنکه خبیث را از پاکیزه جدا کند، و خداوند شما را بر غیب مطلع نمی‌کند.
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ ما مِنْ قَرْیَهٍ إِلاَّ وَاللَّهُ مُهْلِکُها بِتَکْذیبِها قَبْلَ یَوْمِ الْقِیامَهِ وَمُمَلِّکُهَا الْإمامَ الْمَهْدِیَّ وَاللَّهُ مُصَدِّقٌ وَعْدَهُ
ای مردم، هیچ سرزمینی نیست مگر آنکه در اثر تکذیب اهل آن (تکذیب آیات الهی) خداوند قبل از روز قیامت آنها را هلاک خواهد کرد و آن را تحت حکومت حضرت مهدی خواهد آورد، و خداوند وعده‌ی خود را عملی می‌نماید.
مَعاشِرَ النَّاسِ، قَدْ ضَلَّ قَبْلَکُمْ أَکْثَرُ الْأَوَّلینَ، وَاللَّهُ لَقَدْ أَهْلَکَ الْأَوَّلینَ، وَهُوَ مُهْلِکُ الآخِرینَ
ای مردم، قبل از شما اکثر پیشینیان هلاک شدند، و خداوند آنها را هلاک نمود و اوست که آیندگان را هلاک خواهد کرد.
قالَ اللَّهُ تَعالی: «أَلَمْ نُهْلِکِ الْأَوَّلینَ، ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرینَ، کَذلِکَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمینَ، وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبینَ»
خدای تعالی می‌فرماید: «آیا ما پیشینیان را هلاک نکردیم؟ آیندگان را نیز به دنبال آنها می فرستیم، آری ما با مجرمان چنین خواهیم نمود. وای بر مکذبین در آن روز»
مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَمَرَنی وَنَهانی، وَقَدْ أَمَرْتُ عَلِیّاً وَنَهَیْتُهُ بِأَمْرِهِ
ای مردم، خداوند مرا امر و نهی نموده است، و من هم به امر الهی علی را امر و نهی نموده‌ام
فَعِلْمُ الْأَمْرِ وَالنَّهْیِ لَدَیْهِ، فَاسْمَعُوا لِأَمْرِهِ تَسْلِمُوا وَأَطیعُوهُ تَهْتَدُوا وَانْتَهُوا لِنَهْیِهِ تُرْشِدُوا، وَصیرُوا إِلی مُرادِهِ وَلاتَتَفَرَّقُ بِکُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبیلِهِ
و علم امر و نهی نزد اوست. پس امر او را گوش دهید تا سلامت بمانید، و او را اطاعت کنید تا هدایت شوید و نهی او را قبول کنید تا در راه درست باشید، و به سوی مقصد و مراد او بروید و راههای بیگانه، شما را از راه او منحرف نکند.
بخش هفتم: پیروان اهل بیت (ع) و دشمنان ایشان
مَعاشِرَ النَّاسِ، أَنَا صِراطُ اللَّهِ الْمُسْتَقیمُ الَّذی أَمَرَکُمْ بِاتِّباعِهِ
ای مردم، من راه مستقیم خداوند هستم که شما را به پیروی آن امر نموده
ثُمَّ عَلِیٌّ مِنْ بَعْدی، ثُمَّ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّهُ الْهُدی
و سپس علی بعد از من، و سپس فرزندانم از نسل او که امامان هدایت‌اند
یَهْدُونَ إِلَی الْحَقِّ وَبِهِ یَعْدِلُونَ
به حق هدایت می‌کنند و بیاری حق به عدالت رفتار می‌کنند.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ
سپس حضرت چنین خواندند: ستایش خدایى را که پروردگار جهانیان رحمتگر مهربان و خداوند روز جزاست بار الهاتنها تو را مىپرستیم و تنها از تو یارى مىجوییم ما را به راه راست هدایت فرما راه آنان که به آنها نعمت بخشیدی نه راه مغضوبان و نه راه گمراهان.
فِیَّ نَزَلَتْ وَفیهِمْ وَاللَّهِ نَزَلَتْ، وَلَهُمْ عَمَّتْ وَإِیَّاهُمْ خَصَّتْ
و سپس فرمودند: این سوره درباره‌ی من نازل شده، و به خدا قسم درباره‌ی ایشان (امامان) نازل شده است. به طور عموم شامل آنهاست و به طور خاص درباره‌ی آنان است.
أُولئِکَ أَوْلِیاءُ اللَّهِ الَّذینَ لاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ، أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ
ایشان دوستان خدایند که ترسی بر آنان نیست و محزون نمیشوند، بدانید که حزب خداوند غالب هستند.
أَلا إِنَّ أعْدائَهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ الْغاوُونَ إِخْوانُ الشَّیاطینِ یُوحی بَعْضُهُمْ إِلی بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً
آگاه باشید! دشمنان آنان بی خردان گمراه، و برادران شیاطین هستند که بعضی از آنها به بعضی دیگر سخنان باطل و آراسته به دروغ خود را برای فریب می رسانند.
أَلا إِنَّ أوْلِیائَهُمُ الَّذینَ ذَکَرَهُمُ اللَّهُ فی کِتابِهِ
بدانید که دوستان ایشان (اهل بیت) کسانی‌اند که خداوند در کتابش آنان را یاد کرده
فَقالَ عَزَّ وَجَلَّ: «لاتَجِدُ قَوْماً یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ یُوادُّونَ مَنْ حادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ کانُوا آبائَهُمْ أَوْ أَبْنائَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشیرَتَهُمْ، أُولئِکَ کَتَبَ فی قُلُوبِهِمُ الْایمانَ وَ أَیَّدَهُمْ بِرُوح مِنْهُ وَ یُدْخِلُهُمْ جَنّات تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها رَضِیَ اللّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ أُولئِکَ حِزْبُ اللّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ »
و فرموده است: «نمی‌یابی قومی را که به خدا و روز قیامت ایمان آورده باشند، و در عین حال با کسانی که با خدا و رسولش ضدیت دارند روی دوستی داشته باشند، اگر چه پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا فامیلشان باشند. آنان‌اند که ایمان در قلوبشان نوشته شده است و آنها را با روحى از جانب خود تأیید کرده است، و آنان را به بهشتى وارد میکند که از زیر درختانش نهرها جاری است؛ همیشه در آن جا ماندگارند؛ خدا از ایشان خشنود و آنها از او خشنودند؛ آنها حزب خدا هستند، آرى، آگاه باشید، که حزب خدا همیشه پیروز و رستگارند».
أَلا إِنَّ أَوْلِیائَهُمُ الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فَقالَ: «الَّذینَ آمَنُوا وَلَمْ یَلْبَسُوا إیمانَهُمْ بِظُلْمٍ اُولئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُمْ مُهْتَدُونَ»
بدانید که دوستان ایشان (اهل بیت) کسانی‌اند که خداوند عزوجل آنان را توصیف کرده و فرموده است: «کسانی که ایمان آورده‌اند و ایمانشان را با ظلم نپوشانده‌اند، آنان‌اند که برایشان امان است و آنان هدایت یافتگان‌اند».
أَلا إِنَّ أَوْلِیائَهُمُ الَّذینَ آمَنُوا وَلَمْ‌یَرْتابُوا
بدانید که دوستان ایشان کسانی‌اند که ایمان آورده‌اند و به شک نیفتاده‌اند.
أَلا إِنَّ أَوْلِیائَهُمُ الَّذینَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ بِسَلامٍ آمِنینَ، تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلائِکَهُ بِالتَّسْلیمِ یَقُولُونَ: سَلامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدینَ
بدانید که دوستان ایشان کسانی‌اند که با سلامتی و در حال امن وارد بهشت می‌شوند، و ملائکه با سلام به ملاقات آنان می‌آیند و میگویند: «سلام بر شما، پاکیزه شدید، پس برای همیشه داخل بهشت شوید»
أَلا إِنَّ أَوْلِیائَهُمْ، لَهُمُ الْجَنَّهُ یُرْزَقُونَ فیها بِغَیْرِ حِسابٍ
بدانید که دوستان ایشان کسانی هستند که بهشت برای آنان است و در آن بدون حساب روزی داده می‌شوند.
أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذینَ یَصْلَوْنَ سَعیراً
بدانید که دشمنان ایشان (اهل بیت) کسانی‌اند که به شعله‌های آتش وارد می‌شوند
أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذینَ یَسْمَعُونَ لِجَهَنَّمَ شَهیقاً وَهِیَ تَفُورُ وَیَرَوْنَ لَها زَفیراً
بدانید که دشمنان ایشان کسانی‌اند که از جهنم در حالی که می‌جوشد، صدای وحشتناکی می‌شنوند و شعله کشیدن آن را می‌بینند.
أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذینَ قالَ اللَّهُ فیهِمْ: «کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّهٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتَّى إِذَا ادَّارَکُوا فیها جَمیعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لِأُولاهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النَّارِ قالَ لِکُلٍّ ضِعْفٌ وَ لکِنْ لا تَعْلَمُونَ»
بدانید که دشمنان ایشان کسانی‌اند که خداوند درباره‌ی آنان فرموده است: «هر گروهی که داخل (جهنم) می‌شوند همتای خود را لعنت می‌کنند تا همگی با ذلت در آن قرار گیرند در این هنگام گروه پیرو درباره پیشوایان خود گویند خداوندا اینها بودند که مارا گمراه ساختند پس کیفر آنان را دو چندان کن از آتش. خداوند فرماید: برای هر دو گروه دو چندان است ولی نمیدانید».
أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذینَ قالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: «کُلَّما أُلْقِیَ فیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَلَمْ‌یَاْتِکُمْ نَذیرٌ
بدانید که دشمنان ایشان کسانی‌اند که خداوند عزوجل می‌فرماید: «هرگاه گروهی (از ایشان) را در جهنم می‌اندازند خزانه داران دوزخ از ایشان می‌پرسند: آیا ترساننده‌ای برای شما نیامد؟
قالُوا بَلی قَدْ جاءَنا نَذیرٌ فَکَذَّبْنا وَقُلْنا ما نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَئٍ، إِنْ أَنْتُمْ إِلاَّ فی ضَلالٍ کَبیرٍ وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ فَاعْتَرَفُوا بِذَنبِهِمْ فَسُحْقاً لِأَصْحابِ السَّعیرِ»
میگویند: بلی، برای ما نذیر و ترساننده آمد ولی ما او را تکذیب کردیم و گفتیم: خداوند هیچ چیز نازل نکرده است، و شما در گمراهیِ بزرگ هستید و میگویند: آری اگر ما شنیده بودیم یا اندیشه میکردیم اکنون در میان اهل دوزخ نبودیم پس اینگونه به گناه خویش اعتراف کنند پس دور باشند اصحاب آتش از رحمت خدا».
أَلا إِنَّ أَوْلِیائَهُمُ الَّذینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ، لَهُمْ مَغْفِرَهٌ وَأَجْرٌ کَبیرٌ
بدانید که دوستان ایشان (اهل بیت) کسانی هستند که در پنهانی از پروردگارشان می‌ترسند و برای آنان مغفرت و اجر بزرگ است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، شَتَّانَ ما بَیْنَ السَّعیرِ وَالْأَجْرِ الْکَبیرِ
ای مردم، چقدر فاصله است بین شعله‌های آتش و بین اجر بزرگ!
مَعاشِرَ النَّاسِ، عَدُوُّنا مَنْ ذَمَّهُ اللَّهُ وَلَعَنَهُ، وَوَلِیُّنا کُلُّ مَنْ مَدَحَهُ اللَّهُ وَأَحَبَّهُ
ای مردم، دشمن ما کسی است که خداوند او را مذمت ولعنت نموده، و دوست ما آن کسی است که خداوند او را مدح نموده و دوستش بدارد.
مَعاشِرَ النَّاسِ، أَلا وَإِنّی أَنَا النَّذیرُ وَعَلِیٌّ الْبَشیرُ
ای مردم، بدانید که من نذیر و ترساننده‌ام و علی بشارت دهنده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، أَلا وَاِنّی مُنْذِرٌ وَعَلِیٌّ هادٍ
ای مردم، بدانید که من منذر و بر حذر دارنده‌ام و علی هدایت کننده است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، أَلا وَإِنّی نَبِیٌّ وَعَلِیٌّ وَصِیّی
ای مردم، من پیامبرم و علی جانشین من است.
مَعاشِرَ النَّاسِ، أَلا وَإِنّی رَسُولٌ وَعَلِیٌّ الْإِمامُ وَالْوَصِیُّ مِنْ بَعْدی، وَالْأَئِمَّهُ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ. أَلا وَإِنّی والِدُهُمْ وَهُمْ یَخْرُجُونَ مِنْ صُلْبِهِ
ای مردم، بدانید که من پیامبرم و علی امام و وصی بعد از من است، و امامان بعد از او فرزندان او هستند. بدانید که من پدر آنانم و آنها از صلب او به وجود می‌آیند.
بخش هشتم: حضرت مهدی (عج)
أَلا إِنَّ خاتَمَ الأَئِمَّهِ مِنَّا الْقائِمَ الْمَهْدِیَّ
آگاه باشید! که آخرین امامان، مهدی قائم از ماست.
أَلا إِنَّهُ الظَّاهِرُ عَلَی الدّینِ
آگاه باشید! اوست غالب بر ادیان
أَلا إِنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظَّالِمینَ
آگاه باشید! اوست انتقام گیرنده از ظالمین
أَلا إِنَّهُ فاتِحُ الْحُصُونِ وَهادِمُها
آگاه باشید! اوست فاتح قلعه‌ها و منهدم کننده‌ی آنها
أَلا إِنَّهُ غالِبُ کُلِّ قَبیلَهٍ مِنْ أَهْلِ الشِّرْکِ وَهادیها
آگاه باشید! اوست غالب بر هر قبیله‌ای از اهل شرک و هدایت کننده‌ی آنان.
أَلا إِنَّهُ الْمُدْرِکُ بِکُلِّ ثارٍ لِأَوْلِیاءِ اللَّهِ
آگاه باشید! بدانید که اوست گیرنده‌ی انتقام هر خونی از اولیاء خدا.
أَلا إِنَّهُ النَّاصِرُ لِدینِ اللَّهِ
آگاه باشید! اوست یاری دهنده‌ی دین خدا.
أَلا إِنَّهُ الْغَرَّافُ مِنْ بَحْرٍ عَمیقٍ
آگاه باشید! که اوست استفاده کننده از دریایی عمیق.
أَلا إِنَّهُ یَسِمُ کُلَّ ذی فَضْلٍ بِفَضْلِهِ وَکُلَّ ذی جَهْلٍ بِجَهْلِهِ
آگاه باشید! اوست که هر صاحب فضیلتی را بقدر فضلش و هر صاحب جهالتی را بقدر جهلش نشانه می‌دهد
أَلا إِنَّهُ خِیَرَهُ اللَّهِ وَمُخْتارُهُ
آگاه باشید! اوست انتخاب شده و اختیار شده‌ی خداوند.
أَلا إِنَّهُ وارِثُ کُلِّ عِلْمٍ وَالْمُحیطُ بِکُلِّ فَهْمٍ
آگاه باشید! اوست وارث هر علمی و احاطه دارنده به هر فهمی.
أَلا إِنَّهُ الْمُخْبِرُ عَنْ رَبِّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَالْمُشَیِّدُ لِأَمْرِ آیاتِهِ
آگاه باشید! اوست خبر دهنده‌ی از پروردگارش، و بالا برنده‌ی آیات الهی.
أَلا إِنَّهُ الرَّشیدُ السَّدیدُ
آگاه باشید! اوست هدایت یافته‌ی محکم بنیان.
أَلا إِنَّهُ الْمُفَوَّضُ إِلَیْهِ
آگاه باشید! اوست که کارها به او سپرده شده است.
أَلا إِنَّهُ قَدْ بَشَّرَ بِهِ مَنْ سَلَفَ مِنَ الْقُرُونِ بَیْنَ یَدَیْهِ
آگاه باشید! اوست که پیشینیان به او بشارت داده‌اند.
أَلا إِنَّهُ الْباقی حُجَّهً وَلا حُجَّهَ بَعْدَهُ وَلا حَقَّ إِلاَّ مَعَهُ وَلا نُورَ إِلاَّ عِنْدَهُ
آگاه باشید! اوست که به عنوان حجت باقی می‌ماند و بعد از او حجتی نیست. هیچ حقی نیست مگر همراه او، و هیچ نوری نیست مگر نزد او.
أَلا إِنَّهُ لا غالِبَ لَهُ وَلا مَنْصُورَ عَلَیْهِ
آگاه باشید! کسی بر او چیره نخواهد شد و هیچکس علیه او یاری نمی شود.
أَلا وَإِنَّهُ وَلِیُّ اللَّهِ فی أَرْضِهِ، وَحَکَمُهُ فی خَلْقِهِ، وَأَمینُهُ فی سِرِّهِ وَعَلانِیَتِهِ
آگاه باشید! اوست ولی خدا در زمین و حکم کننده‌ی او بین خلقش و امین او بر نهان و آشکارش.
بخش نهم:مطرح کردن بیعت
مَعاشِرَ النّاسِ، إنّی قَدْ بَیَّنْتُ لَکُمْ وَأَفْهَمْتُکُمْ
ای مردم، من برایتان روشن کردم و به شما فهمانیدم
وَهذا عَلِیٌّ یُفْهِمُکُمْ بَعْدی
و این علی است که بعد از من به شما می‌فهماند.
أَلا وَإنّی عِنْدَ انْقِضاءِ خُطْبَتی أَدْعُوکُمْ إلى مُصافَقَتی عَلى بَیْعَتِهِ وَالاْقْرارِ بِهِ، ثُمَّ مُصافَقَتِهِ بَعْدی
آگاه باشید! پس از پایان خطبه ام شما را برای بیعت با او و اقرار به امامتش فرامیخوانم که با من و سپس با او دست بیعت دهید.
أَلا وَإنّی قَدْ بایَعْتُ اللهَ وَعَلِیٌّ قَدْ بایَعَنی
بدانید که من با خدا بیعت کرده‌ام و علی با من بیعت کرده است.
وَأَنَا آخِذُکُمْ بِالْبَیْعَهِ لَهُ عَنِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ
و من از جانب خداوند برای او از شما بیعت می‌گیرم.
‹‹إنَّ الَّذینَ یُبایِعُونَکَ إنَّما یُبایِعُونَ اللهَ، یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدیهِمْ
(خداوند می‌فرماید:) «کسانی که با تو بیعت می‌کنند در واقع با خدا بیعت می‌کنند، دست خداوند بر روی دست آنان است.
فَمَنْ نَکَثَ فَإنَّما یَنْکُثُ عَلى نَفْسِهِ
پس هر کس بیعت را بشکند این شکستن بر ضرر خود اوست
وَمَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتیهِ أَجْراً عَظیماً››
و هر کس به آنچه با خدا عهد بسته وفادار باشد خداوند به او اجر عظیمی عنایت خواهد کرد».
بخش دهم:حلال و حرام، واجبات و محرمات
مَعاشِرَ النّاسِ، إِنَّ الْحَجَّ وَ الْعُمْرَهَ مِنْ شَعائرِاللَّهِ، « فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَإِنَّ اللّهَ شَاکِرٌ عَلِیمٌ »
ای مردم، حج و عمره از شعائر الهی هستند، (خداوند می‌فرماید:)«پس هر کس به خانه‌ی خدا به عنوان حج یا عمره بیاید برای او اشکالی نیست که بر صفا و مروه بسیار طواف کند و کسی که در انجام کارهای خیر فرمان خدارا اطاعت کند خداوند سپاس گزار وداناست.»
مَعاشِـرَ النّاسِ، حِجُّـوا الْبَیْتَ، فَما وَرَدَهُ أَهْـلُ بَیْتٍ إلاَّ اسْتَغْنَـوْا وَأُبْشِـرُوا، وَلا تَخَلَّفُـوا عَنْهُ إلاّ بُتِـرُوا وَافْتَقَرُوا
ای مردم، به حج خانه‌ی خدا بروید. هیچ خاندانی به خانه‌ی خدا وارد نمیشوند مگر آنکه مستغنی می‌گردند و شاد می‌شوند، و هیچ خاندانی آن را ترک نمی‌کنند مگر آنکه منقطع می‌شوند و فقیر می‌گردند.
مَعاشِرَ النّاسِ، ما وَقَفَ بِالْمَوْقِفِ مُؤْمِنٌ إلاّ غَفَرَ اللهُ لَهُ ما سَلَفَ مِنْ ذَنْبِهِ إلى وَقْتِهِ ذلِکَ، فَإذَا انْقَضَتْ حجَّتُهُ اسْتَأْنَفَ عَمَلَهُ
ای مردم، هیچ مؤمنی در موقف (عرفات، مشعر، منی) وقوف نمی‌کند مگر آنکه خداوند گناهان گذشته‌ی او را تا آن وقت می‌آمرزد، و هرگاه که حجش پایان یافت اعمالش را از سر می‌گیرد.
مَعاشِرَ النّاسِ، الْحُجّاجُ مُعانُونَ وَنَفَقاتُهُمْ مُخَلَّفَهٌ عَلَیْهِمْ وَاللهُ لا یُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ
ای مردم، حاجیان کمک می‌شوند و آنچه خرج می‌کنند به آنان برمی‌گردد، و خداوند جزای محسنین را ضایع نمی‌نماید.
مَعاشِرَ النّاسِ، حِجُّوا الْبَیْتَ بِکَمالِ الدّینِ وَالتَّفَقُّهِ، وَلاتَنْصَرِفُوا عَنِ الْمَشاهِدِ إلاّ بِتَوْبَه وَإقْلاع
ای مردم، با دین کامل و با تفقه و فهم به حج خانه‌ی خدا بروید و از آن مشاهد مشرفه جز با توبه و دست کشیدن از گناه بر مگردید.
مَعاشِرَ النّاسِ، أَقیمُوا الصَّلاهَ وَآتُوا الزَّکاهَ کَما أَمَرَکُمُ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ
ای مردم، نماز را بپا دارید و زکات را بپردازید همانطور که خداوند عزوجل به شما فرمان داده است.
فَإنْ طالَ عَلَیْکُمُ الأمد فَقَصَّرْتُمْ أَوْ نَسیتُمْ فَعَلِیٌّ وَلِیُّکُمْ وَمُبَیِّنٌ لَکُمْ ; الَّذی نَصَبَهُ اللهُ عزَّ وَجَلَّ لَکُمْ بَعْدی أَمینَ خَلْقِهِ
و اگر زمان طویلی بر شما گذشت و کوتاهی نمودید یا فراموش کردید، علی صاحب اختیار شما است و برای شما بیان میکند، همو که خداوند عزوجل بعد از من به عنوان امین بر خلقش او را منصوب نموده است.
إنَّهُ مِنّی وَأَنَا مِنْهُ، وَهُوَ وَمَنْ یَخْلُفُ مِنْ ذُرِّیَّتی یُخْبِرُونَکُمْ بِما تَسْأَلُونَ عَنْهُ وَیُبَیِّنُونَ لَکُمْ ما لا تَعْلَمُونَ
او از من است و من از اویم.او و آنان که از نسل من‌اند از آنچه سؤال کنید به شما خبر می‌دهند و آنچه را نمیدانید برای شما بیان می‌کنند.
أَلا إنَّ الْحَلالَ وَالْحَرامَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ أُحْصِیَهُما وَأُعَرِّفَهُما ; فَآمُرُ بِالْحَلالِ وَأَنْهی عَنِ الْحَرامِ فی مَقام واحِد
بدانید که حلال و حرام بیش از آن است که من همه‌ی آنها را بشمارم و معرفی کنم و بتوانم در یک مجلس به همه‌ی حلالها دستور دهم و از همه‌ی حرامها نهی کنم.
فَأُمِرْتُ أَنْ آخُذَ الْبَیْعَهَ مِنْکُمْ وَالصَّفْقَهَ لَکُمْ بِقَبُولِ ما جِئْتُ بِهِ عَنِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ فی عَلِیٍّ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ والأوصیاء مِنْ بَعْدِهِ الَّذینَ هُمْ مِنّی وَمِنْهُ إمامَهً فیهِمْ قائِمَهً، خاتِمُها الْمَهْدِیُّ إلى یَوْم یَلْقَى اللهَ الَّذی یُقَدِّرُ و یَقْضی
و لذا مامور شدم که از شما بیعت بگیرم برای قبول آنچه از طرف خداوند درباره علی امیرالمومنین علیه السلام و جانشینان بعد از او آورده ام، آنها از من و علی هستندو امامت در میان آنها تا روزگار ملاقات پروردگاری که قضا و قدر به دست اوست پایدار خواهد بود و آخرین آنان حضرت مهدی علیه السلام است.
مَعاشِرَ النّاسِ، وَکُلُّ حَلال دَلَلْتُکُمْ عَلَیْهِ وَکُلُّ حَرام نَهَیْتُکُمْ عَنْهُ فَإنّی لَمْ أَرْجِعْ عَنْ ذلِکَ وَلَمْ أُبَدِّلْ. أَلا فَاذْکُرُوا ذلِکَ وَاحْفَظُوهُ وَتَواصَوْا بِهِ، وَلا تُبَدِّلُوهُ وَلا تُغَیِّرُوهُ
ای مردم، هر حلالی که شما را بدان راهنمایی کردم و هر حرامی که شما را از آن نهی نمودم، هرگز از آنها بر نگشته‌ام و تغییر نداده‌ام. این مطلب را به یاد داشته باشید و آن را حفظ کنید و به یکدیگر سفارش کنید، و آن را تبدیل نکنید و تغییر ندهید.
أَلا وَإنّی أُجَدِّدُ الْقَوْلَ: أَلا فَأَقیمُوا الصَّلاهَ وَآتُوا الزَّکاهَ وَاءْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ
من سخن خود را تکرار می‌کنم: نماز را بپا دارید و زکات را بپردازید و به کار نیک امر کنید و از منکرات نهی نمائید.
أَلا وَإنَّ رَأْسَ الأمر بِالْمَعْرُوفِ أَنْ تَنْتَهُوا إلى قَوْلی وَتُبَلِّغُوهُ مَنْ لَمْ یَحْضُرْ وَتَأْمُرُوهُ بِقَبُولِهِ عَنّی وَتَنْهَوْهُ عَنْ مُخالَفَتِهِ
بدانید که بالاترین امر به معروف آنست که سخن مرا بفهمید و آن را به کسانی که حاضر نیستند برسانید و او را از طرف من به قبولش امر کنید و از مخالفتش نهی نمائید.
فَإنَّهُ أَمْرٌ مِنَ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ وَمِنّی
چرا که این دستوری از جانب خداوند عزوجل و از نزد من است
وَلا أَمْرَ بِمَعْرُوف وَلا نَهْیَ عَنْ مُنْکَر إلاّ مَعَ إمام مَعْصُوم
و هیچ امر به معروف و نهی از منکری نمی‌شود مگر با امام معصوم.
مَعاشِرَ النّاسِ، الْقُرْآنُ یُعَرِّفُکُمْ أنَّ الاَْئِمَّهَ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ، وَعَرَّفْتُکُمْ أنَّهُمْ مِنّی وَمِنْهُ
ای مردم، قرآن به شما می‌شناساند که امامان بعد از علی فرزندان او هستند و من هم به شما شناساندم که آنان از نسل من و از نسل اویند.
حَیْثُ یَقُولُ اللهُ فی کِتابِهِ:‹‹وَجَعَلَها کَلِمَهً باقِیَهً فی عَقِبِهِ››، وقُلْتُ:‹‹لَنْ تَضِلُّوا ما إنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِما››
آنجا که خداوند در کتابش می‌فرماید: «آن (امامت) را به عنوان کلمه‌ی باقی در نسل او قرار داد»، و من نیز به شما گفتم: «اگر به آن دو (قرآن و اهل بیت) تمسک کنید هرگز گمراه نمی‌شوید».
مَعاشِرَ النّاسِ، التَّقْوى، التَّقْوى، وَاحْذَرُوا السّاعَهَ کَما قالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ:‹‹إنَّ زَلْزَلَهَ السّاعَهِ شَیْءٌ عَظیمٌ››
ای مردم، تقوا، تقوا، بترسید از قیامت، که خدای عزوجل فرموده است: «به راستی که زلزله رستاخیز حادثه ای سهمگین و بزرگ است».
اذْکُرُوا الْمَماتَ وَالْمَعادَ وَالْحِسابَ وَالْمَوازینَ وَالْمُحاسَبَهَ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّ الْعالَمینَ وَالثَّوابَ وَالْعِقابَ
مرگ و معاد و حساب و ترازوهای الهی و حسابرسی در پیشگاه رب العالمین و ثواب و عقاب را به یاد آورید.
فَمَنْ جاءَ بِالْحَسَنَهِ أُثیبَ عَلَیْها وَمَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَهِ فَلَیْسَ لَهُ فِی الْجِنانِ نَصیبٌ
هر کس حسنه با خود بیاورد طبق آن ثواب داده می‌شود، و هر کس گناه بیاورد در بهشت او را نصیبی نخواهد بود.
بخش یازدهم: بیعت گرفتن رسمی
مَعاشِرَ النّاسِ، إنَّکُمْ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُصافِقُونی بِکَفٍّ واحِد فی وَقْت واحِد
ای مردم، شما بیش از آن هستید که با یک دست و در یک زمان با من دست دهید،
وَقَدْ أَمَرَنِیَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ أَنْ آخُذَ مِنْ أَلْسِنَتِکُمُ الاْقْرارَ بِما عَقَّدْتُ لِعَلِیٍّ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ
و پروردگارم مرا مأمور کرده است که از زبان شما اقرار بگیرم درباره‌ی آنچه برای علی امیرالمؤمنین علیه السلام منعقد نمودم
وَلِمَنْ جاءَ بَعْدَهُ مِنَ الأئمه مِنّی وَمِنْهُ، عَلى ما أَعْلَمْتُکُمْ أَنَّ ذُرِّیَّتی مِنْ صُلْبِهِ
و امامانی که بعد از او می‌آیند و از نسل من و اویند، پیش از این به شما خبردادم و گفتم که فرزندان من از نسل اویند.
فَقُولُوا بِأَجْمَعِکُمْ:‹‹إنّا سامِعُونَ مُطیعُونَ راضُونَ مُنْقادُونَ لِما بَلَّغْتَ عَنْ رَبِّنا وَرَبِّکَ فی أَمْرِ إمامِنا عَلِیٍّ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ وَمَنْ وُلِدَ مِنْ صُلْبِهِ مِنَ الأئمه
پس همگی چنین بگوئید: «ما شنیدیم و اطاعت می‌کنیم و راضی هستیم و سر تسلیم فرود می‌آوریم درباره‌ی آنچه از جانب پروردگار ما و خودت به ما رساندی درباره‌ی امر امامتِ اماممان علی امیرالمؤمنین و امامانی که از نسل او به دنیا می‌آیند.
نُبایِعُکَ عَلى ذلِکَ بِقُلُوبِنا وَأَنْفُسِنا وَأَلْسِنَتِنا وَأَیْدینا. عَلى ذلِکَ نَحْیى وَعَلَیْهِ نَمُوتُ وَعَلَیْهِ نُبْعَثُ
بر این مطلب با قلبهایمان و با جانمان و با زبانمان و با دستانمان با تو بیعت می‌کنیم. بر این عقیده زنده‌ایم و با آن می‌میریم و (روز قیامت) با آن محشور می‌شویم.
وَلا نُغَیِّرُ وَلا نُبَدِّلُ، وَلا نَشُکُّ وَلا نَجْحَدُ وَلا نَرْتابُ، وَلا نَرْجِعُ عَنِ الْعَهْدِ وَلانَنْقُضُ الْمیثاقَ
تغییر نخواهیم داد و تبدیل نمی‌کنیم و شک نمی‌کنیم و انکار نمی‌نمائیم و تردید به دل راه نمی‌دهیم و از این قول برنمی‌گردیم و پیمان را نمی‌شکنیم.
وَعَظْتَنا بِوَعْظِ اللهِ فی عَلِیٍّ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ والأئمه الَّذینَ ذَکَرْتَ مِنْ ذُرِّیَّتِکَ مِنْ وُلْدِهِ بَعْدَهُ، الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ وَمَنْ نَصَبَهُ اللهُ بَعْدَهُما
تو ما را به موعظه‌ی الهی نصیحت نمودی درباره‌ی علی امیرالمؤمنین و امامانی که گفتی بعد از او از نسل تو و فرزندان اویند، یعنی حسن و حسین و هر آنکس که خداوند بعد از آن دو منصوب نموده است.
فَالْعَهْدُ وَالْمیثاقُ لَهُمْ مَأْخُوذٌ مِنّا، مِنْ قُلُوبِنا وَأَنْفُسِنا وَأَلْسِنَتِنا وَضَمائِرِنا وَأَیْدینا
و عهد و میثاق برای آنان از جان و دل و دست و زبان و نهان ما گرفته شد.
مَنْ أَدْرَکَها بِیَدِهِ وَإلاّ فَقَدْ أَقَرَّ بِلِسانِهِ، وَلا نَبْتَغی بِذلِکَ بَدَلاً وَلا یَرَى اللهُ مِنْ أَنْفُسِنا حِوَلاً
هر کس توانست با دست بیعت می‌نماید و گرنه با زبانش اقرار میکند. هرگز در پی تغییر این عهد نیستیم و خداوند (در این باره) از نفسهایمان دگرگونی نبیند.
نَحْنُ نُؤَدّی ذلِکَ عَنْکَ الدّانی وَالْقاصی مِنْ أَوْلادِنا وَأَهالینا، وَنُشْهِدُ اللهَ بِذلِکَ وَکَفى بِاللهِ شَهیداً وَأَنْتَ عَلَیْنا بِهِ شَهیدٌ››
ما این مطالب را از قول تو به فرزندان و خویشان دور و نزدیک خود خواهیم رسانید، و خدا را بر آن شاهد می‌گیریم. خداوند در شاهد بودن کفایت میکند و تو نیز بر این اقرار ما شاهد هستی».
مَعاشِرَ النّاسِ، ما تَقُولُونَ؟ فَإنَّ اللهَ یَعْلَمُ کُلَّ صَوْت وَخافِیَهَ کُلِّ نَفْس
ای مردم، چه می‌گوئید؟ خداوند هر صدایی را و پنهانی‌های هر کسی را می‌داند.
«فَمَنِ اهْتَدى فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ ضَلَّ فَإنَّما یَضِلُّ عَلَیْها»، وَمَنْ بایَعَ فَإنَّما یُبایِعُ اللهَ، «یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدیهِمْ»
پس هر کس هدایت یافت به نفع خودش است و هر کس گمراه شد به ضرر خودش گمراه شده است، و هر کس بیعت کند با خداوند بیعت میکند. دست خداوند بر روی دست آنها (بیعت کنندگان) است.
مَعاشِرَ النّاسِ، فَبایِعُوا اللهَ وَبایِعُونی وَبایِعُوا عَلِیّاً أمیرَالْمُؤْمِنینَ وَالْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَ والأئمه مِنْهُمْ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَهِ کَلِمَهً باقِیَهً
ای مردم، با خدا بیعت کنید و با من بیعت نمائید و با علی امیرالمؤمنین و حسن و حسین و امامان از ایشان در دنیا و آخرت، به عنوان امامتی که در نسل ایشان باقی است بیعت کنید.
یُهْلِکُ اللهُ مَنْ غَدَرَ وَیَرْحَمُ مَنْ وَفى، «فَمَنْ نَکَثَ فَإنَّما یَنْکُثُ عَلى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتیهِ أَجْراً عَظیماً»
خداوند کسی را که بی وفایی کند (بیعت شکنان) را هلاک و وفاداران را مورد رحمت قرار می‌دهد. و هر کس بیعت را بشکند به ضرر خویش شکسته است، و هرکس به آنچه با خدا پیمان بسته وفا کند خداوند به او اجر عظیمی عنایت می‌فرماید.
مَعاشِرَ النّاسِ، قُولُوا الَّذی قُلْتُ لَکُمْ وَسَلِّمُوا عَلى عَلِیٍّ بِإمْرَهِ الْمُؤْمِنینَ
ای مردم، آنچه به شما گفتم بگوئید (تکرار کنید)، و به علی به عنوان «امیرالمؤمنین» سلام کنید
وَقُولُوا: «سَمِعْنا وَأَطَعْنا غُفْرانَکَ رَبَّنا وَإلَیْکَ الْمَصیرُ»، وَقُولُوا: «الْحَمْدُ للهِ الَّذی هَدانا لِهذا وَما کُنّا لِنَهْتَدِیَ لَوْلا أَنْ هَدانَا اللهُ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ»
و بگوئید «شنیدیم و اطاعت کردیم، پروردگارا مغفرت تو را می‌خواهیم و بازگشت بسوی توست». و بگوئید: «حمد و سپاس خدای را که ما را به این هدایت کرد، و اگر خداوند هدایت نمی‌کرد ما هدایت نمی‌شدیم و هر آینه فرستادگان پروردگار ما به حق آمده اند ».
مَعاشِرَ النّاسِ، إنَّ فَضائِلَ عَلِیِّ بْنِ أَبی طالِب عِنْدَ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ ـ وَقَدْ أَنْزَلَها فِی الْقُرْآنِ ـ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ أُحْصِیَها فی مَقام واحِد، فَمَنْ أَنْبَأَکُمْ بِها وَعَرَفَها فَصَدِّقُوهُ
ای مردم، فضائل علی بن ابی‌طالب نزد خداوند- که آن را در قرآن نازل کرده- بیش از آن است که همه را در یک مجلس بشمارم، پس هر کس در باره‌ی آنها به شما خبر داد و معرفت آن را داشت او را تصدیق کنید.
مَعاشِرَ النّاسِ، مَنْ یُطِعِ اللهَ وَرَسُولَهُ وَعَلِیّاً والأئمه الَّذینَ ذَکَرْتُهُمْ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظیماً
ای مردم، هر کس خدا و رسولش و علی و امامانی را که ذکر کردم اطاعت کند به رستگاری بزرگ دست یافته است.
مَعاشِرَ النّاسِ، السّابِقُونَ إلى مُبایَعَتِهِ وَمُوالاتِهِ وَالتَّسْلیمِ عَلَیْهِ بِإمْرَهِ الْمُؤْمِنینَ أُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ فی جَنّاتِ النَّعیمِ
ای مردم، کسانی که برای بیعت با او و قبول ولایتش و سلام به او به عنوان «امیرالمؤمنین»، سبقت بگیرند آنان رستگارانند و در باغهای نعمت خواهند بود.
مَعاشِرَ النّاسِ، قُولُوا ما یَرْضَى اللهُ بِهِ عَنْکُمْ مِنَ الْقَوْلِ، فَإنْ تَکْفُرُوا أَنْتُمْ وَمَنْ فِی الأرض جَمیعاً فَلَنْ یَضُرَّ اللهَ شَیْئاً
ای مردم، سخنی بگوئید که به خاطر آن خداوند از شما راضی شود، و اگر شما و همه‌ی کسانی که در زمین هستند کافر شوند به خدا ضرری نمی‌رسانند.
اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ بِما أَدَّیْتُ وَأَمَرْتُ وَاغْضِبْ عَلَى الْجاحِدینَ الْکافِرینَ، وَالْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمینَ
خداوندا، هرکس گفتار مرا و دستوراتم را در این ابلاغ مهم باور کرد و به آن ایمان آورد مورد مغفرت و آمرزش خویش قرار بده و انکار کنندگان کافر را دچار خشم و غضب خویش گردان و ستایش سزاوار پروردگار جهانیان است.
انتهای پیام
