شیعه نیوز: مستحب است که بعد از تناول غذا حمد و شكر خداوند به جاى آورده شود. لیکن دعای خاصی از طرف ائمه اطهار برای اتمام غذا روایت نشده است. در زیر نمونه هایی از شکرگزاری های بعد از غذا يا به اصلاح "دعای سفره" آورده شده است.
دعای سفره عربی كه قبل از دعای سفره فارسی خوانده می شود
دعایی غیر ماثور است که در عرف اجتماعی روحانیون یا بزرگان مجلس پس از پایان غذا خوردن می خوانند و مهمانان نیز آمین می گویند. این دعای که روایتی درباره آن نیست شامل دو بخش فارسی و عربی است که برخی از اهل ذوق با بهره گیری از آیات و روایات و شعر و ذوق فراهم آورده اند و به عنوان یک سنت در جوامع شهری و روستایی خوانده می شود.
الحمد لله رب العالمین
هنیئا للآكلین
و بركة للباذلین
زاد الله النعم
دفع الله النقم
صِحَّةً لِلجالِسین
وَ شَفاءً لِمَرضَی اَلمُومِنینَ وَاَلمومِنات
وَ سَلامَةً لِسَفَرِ اَلمُسافِرینِ
وَ مَغفِرَةً لِاَمواتِ اَلحاضِرینِ
سیما اَمواتِ صاحِبِ اَلاطعِمَة وَ اَلاشرِبة
بِحَقِّ سَیِّدِ العَرَبِ وَ اَلعَجَم
اللهم تقبل هذا الاحسان من محسنها
بحرمة محمد و آل محمد و بحرمة سورة الفاتحة مع الصلوات
(این دعای سفره سندى ندارد و شما می‌توانید دعاى دیگرى بخوانید و یا حتى به فارسى دعا كنید.)
اولین دعای سفره فارسی
الهی به این سفره بركت بده
به این مائده شكر نعمت بده
همه شاد گردیم در این زندگی
به بانی این سفره رحمت بده
به آشپز و میزبان و هم میهمان
تن سالم و شان و شوكت بده
نصیب همه دوستان علی(ع)
ز حق سفره خیر قسمت بده
الهی به روز جزا بهر ما
طعام بهشتی ز جنت بده
دومین دعای فارسی سفره
الهی كه این سفره معمـور باد
همیشه پر از نعـمت و نــور باد
زبان بداندیش و چشم حسود
از این سفره و صاحبش دور باد
سومین دعای سفره فارسی
الهی كه این سفره، معمور باد
دمادم پر از نعمت و نور باد
بلائی كه باشد در آفاق و دهر
از این سفره و صاحبش دور باد
چهارمین دعای سفره در قالب شعر
الهی که این سفره معمور باد
همیشه پر از نعمت و نور باد
گزند زمانه و آفات دهر
از این سفره و اهل آن دور باد
پنجمین دعای فارسی سفره
الهی که این سفره، معمور باد
دمادم پر از نعمت و نور باد
بلائی که باشد در آفاق و دهر
از این سفره و صاحبش دور باد
(بلاهای ارضی و آفات دهر/ از این سفره و جمعش دور باد)
بعد از خواندن دعای سفره
جالسین در پایان نیز صلواتی می فرستند و این گونه به طور رسمی مهمانان از کنار سفره بر خواسته و امکان برداشتن سفره برای میزبان فراهم می شود.
بهترين دعاي سفره چيست؟
دعاى خاصى براى سفره از معصومين(ع) وارد نشده است. حمد و شكر خداوند را به جاى آوردن بعد از غذا مستحب است. خواندن اين دعا مرسوم است. گرچه دليلى براى آن و يا اين كه حتما اين دعا را بايد خواند وجود ندارد
«الحمد لله رب العالمين، هنيئا للآكلين و بركة للباذلين، زاد الله النعم، دفع الله النقم، بحرمة سيد العرب والعجم، اللهم تقبل هذا الاحسان من محسنها، بحرمة محمد و آل محمد و بحرمة سورة الفاتحة مع الصلوات».
همان گونه كه ذكر شد اين دعای سفره سندى ندارد و شما مىتوانيد دعاى ديگرى بخوانيد و يا حتى به فارسى دعا كنيد.
به چند نکته توجه نماييد :
1- از اموری که در روايات فراوان برآن تاکيد شده و از آداب مسلم غذا خوردن است، گفتن بسم الله در اول غذا والحمد الله در آخر آن است.
2- در روايت آمده است که وقتی سفره را پيش روی پيامبر اسلام(ص) می گشودند؛ اين دعا را می خواندند:
سُبحانًک اللهُِمَ ما اَحسَنَ ما َتبَتلينا
ُسبحانَک ما اَکثََرَ ما تُعطِينا
سُبحانَکَ ما َاکثَر ما تُعافِينا
اللهم َاوسِع عَلينا و عَلی الفُقَراءِ المُؤمِنينَ و الُمؤمِناتِ و المُسِلمينَ و المُسلِماتِ
حليه المتقين؛
در روایات وارد شده که قبل از غذا خوردن، بسم الله الرحمن الرحیم و در انتهای آن الحمد لله رب العالمین گفته شود. دعای خاصی در این باره وارد نشده؛ ولی در بین اهل علم و مؤمنان بعد از خوردن غذا، جملاتی را به صورت دعا (دعای سفره) ذکر میکنند که البته مضمون آن در روایات و دعاها هست. آن جملات این است:
الحمد لله ربّ العالمین هنیئاً للآکلین و برکةً للباذلین. الحمد لله الّذی یُطعِمُ و لا یُطْعَم و یَرزُقُ و لایُرْزَق، زاد الله النّعم، دَفْعَ الله النّقَم، بِحَقّ سیّد العرب و العجم. اللّهم تَقَبَّل حَسنات المُحسنین لا سیّما هذا الأحْسان من هذا المحسن؛اللّهمَ اغفر للمؤمنین و المؤمنات و المسلمین و المسلمات الأحیاء منهم و الأموات لاسیّما اَمْواتَ الحاضرین، رَحِمَ اللّهُ من قَرَءَ الفاتِحَةَ مع الصَّلوات).
ودیگر دعای سفره
ِبسمِ اللّه اَلرَّحمنِ اَلرَحيم
اََلحَمدُلِّلهِ اَلَّذي يَخلُقُ وَلا يُخلَق؛وَيَرزُقُ وَلا يُرزَق؛ يُطعِمُ وَلا يُطعَم ؛
زادَاَللّهُ النَعَم َ؛دَفَعَ اَللّه اَلنَقَم ؛بِحَقِّ سَيِّدِالعَرَبِ وَاَلعَجَم ؛هَنيأً لِلا کِلينِ ؛
وَبَرَکةً لِلباذِلينِ ؛صِحََّةً لِلجالِسين ؛وَشَفاءً لِمَرضَي اَلمُومِنينَ وَاَلمومِنات ؛
وَسَلا مَةً لِسَفَرِاَلمُسافِرينِ ؛وَمَغفِرَةً لِاَمواتِ اَلحاضِرينِ ؛سيِّما اَمواتِ صاحِبِ اَلاطعِمَة وَاَلاشرِبة ؛اَللّهُمَّ طَيِّب تُرابَهُم وَيَسِّر حِسابَهُم وَاَحشُر هُم مَعَ اَلايمَة َ اَلمَعصومين عَلَيهِمُ الَسَّلام ؛اَللّهُمَّ اَجعَل قَبرَهُم رَوضَةَ مِن رِياضِ اَلجَنَّة وَلا تَجعَل قَبرَهُم حُفرَةِ مِن حُفَرِالنِيرانِ ؛بِحَقِّ القُرانِ وَ بِحَقِّ سورَةِ المُبارَکَةِ الفا تَحةَ وَالاِخلاصِ وَاَلصَّلَوات ؛ ]
