به گزارش «شیعه نیوز»، نام ماههای قمری از دوره جاهلیت به اسلام رسیده است و در باب قدمت آن گفته شده است که مربوط به زمان حضرت ابراهیم(ع) و منسوب به دین حنیف ابراهیمی هستند و هر یک از این اسامی معنی خاصی دارند.
از آنجا که در ماه شوّال قرار داریم، لذا به وجه تسمیه این ماه قمری در منابع مختلف می پردازیم:
در لغت نامه دهخدا پیرامون وجه تسمیه این ماه آمده است: وجه تسمیه شوّال آن است که در این ماه، عرب سیر وشکار می کردند و از خانه های خود بیرون می رفتند و و آن را با صفت مکرم آرند و گویند شوال المکرم.
مفسران در تفسیر آیه پنجم از سوره توبه جمله ٔ «الأشهر الحرم » را به ماههای شوال و ذوالقعده و ذوالحجه و محرم تفسیر نموده اند و اشهرالحج که در قرآن آمده است به ماههای شوال و ذوالقعده و ذوالحجه تعبیر گردیده است.
همچنین در لغت، از ریشه «ش و ل» و به معنای زیاد شدن و برداشته شدن است.
به جهت زیاد شدن شیر شتران آبستن، یا قطار کردن شتران به جهت سفر به این عنوان نامیده شد.
گردآورندهى کتاب «دستور المذکّرین و منشور المتعبّدین» در این زمینه به سند متّصل خود نقل کرده است: قِیلَ لِلنَّبِیِ ص یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا شَهْرُ رَمَضَانَ أَوْ مَا رَمَضَانُ قَالَ أَرْمَضَ اللَّهُ تَعَالَى فِیهِ ذُنُوبَ الْمُؤْمِنِینَ وَ غَفَرَهَا
به پیامبر اکرم-صلّى اللّه علیه و آله و سلّم-عرض شد: [ماه]رمضان یعنى چه؟ فرمود: یعنى ماهى که خداوند متعال در این ماه گناه مؤمنان را مىسوزاند و آنان را مىآمرزد.
لَهُمْ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَشَوَّالُ قَالَ شَالَتْ فِیهِ ذُنُوبُهُمْ فَلَمْ یَبْقَ فِیهِ ذَنْبٌ إِلَّا غَفَرَهُ
عرض شد: شوّال به چه معنا است؟ فرمود: یعنى ماهى که گناه مؤمنان در آن از بین رفته است و گناهى نمانده مگر اینکه خداوند آن را آمرزیده است.
همچنین مولف کتاب «الصّحاح فى اللّغه» آورده است: شوّال، اولین ماه از ماههاى حجّ و جمع آن «شوّالات» و «شواویل» است و «شوّال» یعنى ماهى که اعمال عبادى آن اندک است.
منابع:
لغتنامه دهخدا، ج ۱۰و۱۳، المنجد فی اللغه. تفسیر اثنی عشری.
موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت(ع)