امام سجاد (علیه السلام) امام چهارم شیعیان فرزند امام حسین (علیه السلام) و حضرت شهربانو (سلام الله علیها) نوه گرامی امام علی (علیه السلام) و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در روز پنجم شعبان سال ۳۸ هجری چشم به جهان گشود.
احادیث و روایات زیادی از امام سجاد (علیه السلام) به یادگار مانده است که در ادامه گزیدهای از آن را بخوانید.
حدیث اول
ألا و إنَّ أبغَضَ النّاسِ إلَى اللّه مَن یَقتَدی بِسُنَّةِ إمامٍ و لا یَقتَدِی بِأعمالِهِ
هشدار که منفورترین مردم نزد خداوند کسى است که سیره امامى را برگزیند ولى از کارهاى او پیروى نکند.
[ الکافى، ج ۸، ص ۲۳۴]
حدیث دوم
کَفُّ الأذى، مِنْ کَمالِ العَقلِ وفیهِ راحَةٌ لِلبَدَنِ عاجِلاً و آجِلاً
خوددارى از آزار رساندن، نشانه کمال خرد و مایه آسایش دو گیتى است.
[ تحف العقول، ص ۲۸۳]
حدیث سوم
إنَّها [الصَّدَقَةَ]تَقَعُ فِی یَدِاللّه قَبلَ أن تَقَعَ فِی یَدِ السّائِلِ
صدقه، قبل از این که به دست نیازمند برسد، در دست خداوند قرار مى گیرد.
[ عدّة الدّاعی، ص ۵۹]
حدیث چهارم
المُؤمِنُ یَصمُتُ لِیَسلَمَ و یَنطِقُ لِیَغنَمَ
مؤمن سکوت مى کند تا سالم ماند و سخن مى گوید تا سود برد.
[ الکافى، ج ۲، ص ۲۳۱]
حدیث پنجم
خَفِ اللّه َ لِقُدرَتِهِ عَلَیکَ واستَحىِ مِنهُ لِقُربِهِ مِنکَ
از قدرت خداوند بر خویش بترس و از نزدیکى اش به خود شرمگین باش!
[ بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۱۶۰]
حدیث ششم
نَظَرُ المُؤمِنِ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ لِلمَوَّدَةِ و المَحَبَّةِ لَهُ عِبادَةٌ
نگاه مؤمن به چهره برادر مؤمن خود از روى دوستى ومحبّت به او عبادت است.
[ تحف العقول، ص ۲۸۲]
حدیث هفتم
کانَ آخِرُ ما أوصى بِهِ الخِضرُ مُوسى بنَ عِمران علیهماالسلامأن قالَ لاتُعَیِّرَ نَّ أحَدا بِذَنبٍ
آخرین سفارش حضرت خضر به حضرت موسى این بود که: هرگز کسى را به سبب گناهش خوار نکن.
[ الخصال، ص ۱۱۱]
حدیث هشتم
وَیلٌ لِمَن غَلَبَت آحادُهُ أعشارَهُ
واى به حال کسى که یکانش (گناهان) بر ده گانش (نیکى ها) چیره شود.
[ همان، ج ۷۱، ص ۲۴۳]
حدیث نهم
حُجُّوا وَاعتَمِرُوا تَصِحَّ أبدانُکُم و تَتَّسِع أرزاقُکُم
حجّ و عمره به جاى آرید تا بدنتان سالم و روزیتان فراخ شود.
[ الکافى، ج ۴، ص ۲۵۲.]
حدیث دهم
إنَّ أرضاکُم عِندَاللّه ِ أسبَغُکُم عَلى عِیالِهِ
خداوند از آن کس خشنودتر است که خانواده خود را بیشتر در رفاه و نعمت قرار دهد.
[ بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۱۳۶.]
حدیث یازدهم
اِنَّ اللّه َ یُحِبُّ کُلَّ قَلْبٍ حَزینٍ وَ یُحِبُّ کُلَّ عَبْدٍ شَکورٍ.
خداوند هر قلب محزون و هر بنده شکرگزار را دوست دارد.
[کافى، ج ۲، ص ۹۹، ح ۳۰]
حدیث دوازدهم
خَیْرُ مَفاتیحِ الاُمورِ الصِّدقُ وَ خَیْرُ خَواتیمِهَا الْوَفاءُ
بهترین شروع کارها صداقت و راستگویى و بهترین پایان آنها وفا است.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۶۱]
حدیث سیزدهم
نَحنُ أبوابُ اللّه ِ، ونَحنُ الصِّراطُ المُستَقیمُ، ونَحنُ عَیبَةُ عِلمِهِ، ونَحنُ تَراجِمَةُ وَحیِهِ، ونَحنُ أرکانُ تَوحیدِهِ، ونَحنُ مَوضِعُ سِرِّهِ
ما درهاى خدا هستیم و راه راست اوییم. ما ظرف علم او و بازگو کننده وحى او هستیم و پایه هاى توحید او و جایگاه راز اوییم.
[ معانی الأخبار: ۳۵ / ۵، ینابیع المودّة: ۳ / ۳۵۹ / ۱ کلاهما عن ثابت الثمالیّ.]
حدیث چهاردهم
العَجَبُ کُلُّ العَجَبِ لِمَن عَمِلَ لِدارِ الفَناءِ، وتَرَکَ دارَ البَقاءِ
شگفتا، بس شگفتا از آن که براى سراى نیستى مى کوشد و بر سراى ماندگارى چشم مى پوشد!
[ الأمالی للطوسی: ص ۶۶۴ ح ۱۳۸۷، المحاسن: ج ۱ ص ۳۷۸ ح ۸۳۲ نحوه وکلاهما عن أبی حمزة الثمالی، جامع الأخبار: ص ۲۹۶ ح ۸۱۰، بحار الأنوار: ج ۷۸ ص ۱۴۲ ح ۴.]
حدیث پانزدهم
الدُّنیا سوقُ الآخِرَةِ، وَالنَّفسُ تاجِرٌ، وَاللَّیلُ وَالنَّهارُ رَأسُ المالِ، وَالمَکسَبُ الجَنَّةُ، وَالخُسرانُ النّارُ
دنیا، بازار آخرت است و نفس، بازرگان است و شب و روز، سرمایه و سود، بهشت و زیان، دوزخ.
[ أعلام الدین: ص ۹۶]