شیعه نیوز:
پرسش
لطفاً 99 نام افضل و معروف خدا را همراه با معانی آنها ذکر کنید.
پاسخ اجمالی
امام صادق( علیه السلام ) از پدرش و او از پدرانش از رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل کرده که خداى تعالى 99 نام دارد. هر کس نسبت به آنها شناخت و معرفت داشته باشد داخل بهشت می‌شود. [1]
البته شاید به نظر برسد که برخی از این نامها با موارد دیگر مترادف و همسان بوده و یا رابطههای دیگری چون عموم و خصوص میان آنها وجود داشته باشد که بررسی تمام این ارتباطات در گنجایش این نوشتار نبوده و می‌توان در جای دیگری به این ترادفها و تفاوتها پرداخت.
با ذکر این نکته به ترجمه و توضیح مختصر نامهای موجود در این روایت می‌پردازیم:
1. اله،(معبود و قابل پرستش است)
2. واحد،(یگانه است)
3. احد،(همه چیز اوست. چیزی غیر از وجود ندارد)
4. صمد،(کسی که تمام امور به او بازگشت می‌کند. یا به معنای کسی که در قصد خود ثابت است، تا روشنى حق بر شما آشکار شود)
5. اول(قبل از هر چیز وجود داشت)
6. آخر(بعد از بین رفتن تمام موجودات وجود خواهد داشت)،
7. سمیع(بسیار شنواست)،
8. بصیر(بسیار بیناست)،
9. قدیر،(بسیار توان‌مند است؛ یعنی بر انجام هرکاری توانا است)
10. قاهر،(غالب و بالا دست بندگانش می‌باشد)
11. على،(برتر است)
12. اعلى،(صیغه مبالغه یعنی بسیار برتر است)
13. باقى،(تا ابد باقی خواهد بود و برایش پایانی قابل تصور نیست)
14. بدیع،(به وجود آورنده آسمان‌ها، زمین و کل عالم هستی است)
15. بارى،(مخلوقات را بدون الگو خلق کرد)
16. اکرم،(بسیار بخشنده و سخاوتمند است)
17. ظاهر،(از جنبه‌ای روشن و آشکار است)
18. باطن،(از جنبه دیگر نهان و غیر آشکار است)
19. حى،(زنده است)
20. حکیم،(کارهایش از روی حکمت است)
21. علیم،(بسیار داناست)
22. حلیم،(بسیار بردبار و صبور است)
23. حفیظ،(بسیار نگهدارنده است)
24. حق،(ذات و افعال و صفات خدا حقّ است؛ یعنى همه آنها مطابق واقع و در جاى و موقع خویش است)
25. حسیب،(بسیار حسابگر است؛ حسابش دقیق است)
26. حمید،(بسیار ستایش شده است)
27. حفى،(بسیار گرامی دارنده است)
28. رب،(پروردگار و پرورش‌دهنده است)
29. رحمان،(دلسوز برای همه است)
30. رحیم،(دلسوز ویژه برای مؤمنان است)
31. ذارء،(به وجود آورنده است)
32. رازق،(روزی دهنده است)
33. رقیب،(هیچ چیز از نظرش پوشیده نیست)
34. رؤف،(مهربان است)
35. رائى،(بیننده است)
36. سلام،(سالم از هر عیب و نقص است)
37. مؤمن،(بندگان مطیعش از عذاب او در امان هستند)
38. مهیمن،(از خوف و ترس پناه می‌دهد)
39. عزیز،(غالب و تواناست)
40. جبار،(درهم کوبنده است)
41. متکبر،(دارای کبر و جلال است)
42. سید،(آقا و بزرگ است)
43. سبوح،(پاک و منزه از هر بدی است)
44. شهید،(گواه است)
45. صادق،(راست گو است)
46. صانع،(بوجود آورنده است)
47. طاهر،(پاک است)
48. عدل،(با عدالت رفتار می‌کند)
49. عَفُو،(از بدی‌ها گذشت می‌کند)
50. غفور،(بخشنده است)
51. غنى،(بی‌نیاز است)
52. غیاث،(به درخواست کنندگان و نیازمندان کمک می‌رساند)
53. فاطر،( آفریننده‌ای است که تمام هستی را بدون ماده اولیه آفرید)
54. فرد،(یکتا و بدون شریک است)
55. فتاح،(بسیار گشاینده است، مشکلات و گره‌های زندگی مردم را می‌گشاید)
56. فالق،(شکافنده است)
57. قدیم،(از ازل وجود داشت)
58. ملک،(پادشاه است)
59. قدوس،(منزه و پاک است)
60. قوى،(قدرتمند است)
61. قریب،(نزدیک است)
62. قیوم،(بپا دارنده است)
63. قابض،(گیرنده است)
64. باسط،(گشاینده است)
65. قاضى الحاجات،(برآورنده و برطرف کننده نیازهاست)
66. مجید،(بزرگ منش است)
67. مولى،(سرپرست است)
68. منّان،(نعمت‌های بزرگ را بر مخلوقات منت گذاشته است)
69. محیط،(به همه چیز احاطه دارد)
70. مبین،(بیان کننده است)
71. مقیت،(نیازهای حیاتی موجودات را فراهم می‌سازد)
72. مصور،(چهره‌نگار است)
73. کریم،(بخشنده و سخاوتمند است)
74. کبیر،(بزرگ است)
75. کافى،(کفایت کننده است)
76. کاشف الضر،(برطرف کننده گرفتاری‌هاست)
77. وتر،(یکتاست)
78. نور،(درخشنده است)
79. وهاب،(بسیار هدیه می‌دهد)
80. ناصر،(یاری کننده است)
81. واسع،(گشایش دهنده است)
82. ودود،(مهربان و دوستدار است)
83. هادى،(راهنماست)
84. وفى،(به عهد و پیمان وفادار است)
85. وکیل،(کارساز است)
86. وارث،(هستی را به ارث می‌برد، تمام هستی به او باز می‌گردد)
87. بَرّ،(نیکوکار است)
88. باعث،(مردم را بعد از مرگشان دوباره زنده می‌کند)
89. تواب،(بسیار توبه پذیر است)
90. جلیل،(بزرگوار است)
91. جواد،(بخشنده است)
92. خبیر،(از همه چیز با خبر است)
93. خالق،(آفریننده است)
94. خیر الناصرین،(بهترین یاری کنندگان است)
95. دیان،( بهترین داور است)
96. شکور،(بهترین سپاسگزار است)
97. عظیم،(بزرگ است)
98. لطیف(نرمخو است)
99. و شافى.(شفا دهنده است)
[1]. ابن بابویه، محمد بن على، التوحید( للصدوق)، محقق، مصحح: حسینى، هاشم، ص 194 - 195، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، 1398 ق.
T
