به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از فارس، منوچهر متكي وزير امور خارجه سابق كشورمان عصر دوشنبه در جمع دانشجويان دانشگاه سيستان و بلوچستان به تشريح تحولات منطقه پرداخت.
وي با بيان اينكه اصليترين مأموريت ديپلماسي يك كشور داراي هدف، آرمان و برآمده از اراده ملت، حس استقلال سياسي كشور، دفاع از منافع و حقوق ملت و تبيين مواضع به حق نظام و ملت در عرصههاي بينالمللي است، گفت: انجام چنين مأموريت دشواري زماني ميسر است كه باورمندي بر مباني چنين ديپلماسي و توانمندي براي اجراي آن در كنار هم قرار بگيرد.
متكي رويكرد اتخاذ شده براي رسيدن به اهداف فوق را سياستي تهاجمي و نرمافزارانه عنوان و خاطرنشان كرد: در دنياي برآمده از ارادههاي متفاوت و شكل گرفته از سلطهگران زيادهخواه، ملتي ميتواند استقلال خود را حفظ كرده و به مباني اعتقادياش باورمند باشد و در دفاع از اين مباني توانمند، كه در طي مسيرش استوار و ثابتقدم باشد.
وزير امور خارجه سابق با بيان اينكه در دنياي پيچيدهاي زندگي ميكنيم، اظهار داشت: اگر ملت ايران مفتخر است بر نظام وابستهاي فائق آمده و نظام مستقلي را پايهريزي كرده كه براساس اراده ملت ايران در فرصتها و مناسبتهاي مختلف آرمانها و خواستههاي خود را بيان ميكند، دستاندركاران حوزه ديپلماسي بايد قدرتشان را از اعتقادات و مقاومت اين ملت بگيرند.
متكي افزود: دولتها و حكومتهايي كه به مردمشان وابسته نباشند به سلطهگر خارجي وابسته ميشوند و اين همان باتلاق وابستگي است كه كشورها را در دام سلطهگران جهاني قرار ميدهد.
وي گفت: انقلاب اسلامي آمد براي اينكه مناسبات كهن براساس زورمداري و وابستگي را به هم بريزد و مناسبات جديد را طراحي و برگرفته از اسلام تدوين، تعريف و عملياتي كند و اين انقلاب در 30 سال گذشته شجاعانه شعارهاي خود را مطرح كرد.
وزير امور خارجه سابق با بيان اينكه جمهوري اسلامي ايران هيچ وقت مدافع هيچ جنگ، نزاع و درگيري با كسي نبود، اظهار داشت: آنچه در ايران در طي 30 سال گذشته پديدار شد تكها و آفندهايي بود كه كساني در درون و يا بيرون از مرزها عليه اين ملت به كار گرفتند و تنها جرم اين ملت اين بود و هست كه ميخواهد خودش باشد.
متكي در ادامه به تحولات منطقه پرداخت و در بيان چرايي وقوع اين تحولات، گفت: عطش استقلال و تحقق اراده ملي مردم در اين كشورها براي به دست گرفتن سرنوشتشان علت وقوع اين قيامها بود.
دو سوي معادلهاي است كه مردم خاورميانه عربي و شمال آفريقا در طي بيش از 5 ماه گذشته در قيامهاي خودشان نشان دادند.
وي خاطرنشان كرد: اين قيامها براي باز معرفي كردن هويت ملتهايي است كه احساس ميكنند هويتشان ناديده گرفته شده و براي تجلي اراده مردماني است كه احساس ميكنند نقششان هر روز در كشورشان كمرنگتر شده است.
وزير امور خارجه سابق ادامه داد: اين قيامها صداي واحدي را در همه كشورهايي كه اين خيزشها در آن شكل گرفته به گوش جهانيان رساند كه الشعب يريد اسقاط النظام.
وي گفت: اين ملتها ميخواهند تغيير بنيادين و زيرساختي در مناسبات جاري كشورشان به وجود آيد. آنها از مناسبات حكمرانان با خودشان گلهمندند و از مناسبات حكمرانانشان در تعاملات منطقه مهم خاورميانه و مشخصاً تسليمپذيري در مقابل رژيم غاصب صهيونيستي و علاوه بر آن از نوع مناسبات دولتهايشان با غرب، اروپا و آمريكا ناراحتند.
* اين قيامها با اراده خارجي شكل نگرفته است
متكي در ادامه سخنانش به نقش الهام بخشي انقلاب اسلامي در قيامهاي منطقه پرداخت و گفت: اين الهامبخشي باعث ايجاد آگاهي شد و امكان مقايسه مردم اين كشورها با مردم ايران را فراهم كرد.
وزير امور خارجه سابق با بيان اينكه اين قيامها با اراده خارجي شكل نگرفته است، اظهار داشت: اروپا و آمريكا بر اين باور بودند كه به اهدافشان در منطقه رسيدهاند و بر اقتصاد منطقه سلطه يافته و اسلام را حذف كردهاند.
متكي به ديدار چند روز اخير نتانياهو با اوباما در كاخ سفيد اشاره كرد كه اوباما اظهاراتي را درباره مرزهاي 1967 بيان كرده و گفت: سر و صدايي كه در اسرائيل عليه اوباما به راه انداختند به اعتقاد من يك خيمهشب بازي است.
* رژيم صهيونيستي، آمريكا و انگليس متضرر قيامهاي منطقه
وي بزرگترين متضرر قيامها در منطقه را رژيم صهيونيستي دانست و افزود: قويترين پايگاه منطقهاي آمريكاييها، مصر حسني مبارك بود كه الان به هم ريخته است. اين مصر مأموريت داشت كه هرگونه جنبش فلسطيني را سركوب و جلوي هر حركت در داخل مصر را بگيرد و هر توافق با اسرائيل را جلو ببرد؛ اما در حال حاضر انقلابيون مصر با تدبير مباحث را به پيش ميبرند.
متكي متضرر اين قيامها در جهان را نيز آمريكاييها و انگليسيها برشمرد و گفت: اينها در 10 سال گذشته پلهپله در منطقه دچار مشكل شدند.
وي به تلاش بعضي از كشورهاي حوزه خليج فارس براي تحريك آمريكاييها به منظور حمله به ايران اشاره كرد و افزود: آمريكاييها در 30 سال گذشته به لحاظ فرهنگي و اجتماعي از الگو بودن در ذهن جوانان خاورميانه به منفور بودن در ذهن اين جوانان تغيير وضعيت دادهاند.
* براي ساختماني دوقلو به دو كشور حمله كردند
وزير امور خارجه سابق ادامه داد: آمريكاييها در 10 سال گذشته متكبرانه در پي حادثهاي كه هنوز ابعادش مشخص نيست به اين منطقه لشكركشي كردند و براي ساختماني دوقلو دو كشور را مورد حمله قرار داده و صدها هزار نفر را كشتند.
وي با طرح اين پرسش كه چند تروريست در افغانستان بود؟ به شعارهاي آمريكا در افغانستان يعني ريشهكني تروريسم، بازگشت امنيت و از بين بردن مواد مخدر اشاره كرد و افزود: هيچ يك از اين شعارها محقق نشد.
متكي با طرح اين سؤال كه آيا جهان بعد از لشكركشي آمريكا به اين منطقه امنتر شده؟ خاطرنشان كرد: بوش و جمهوريخواهان به خاطر كارنامهشان در افغانستان و عراق سرنگون شدند. الان نه تنها افغانستان ناامن شده، بلكه دامنه اين ناامني به پاكستان نيز كشيده شده است.
* ناامني در افغانستان و پاكستان از ابتدا در دستور كار آمريكاييها بود
وي با بيان اينكه ناامني در پاكستان و ناامني در افغانستان از ابتدا در دستور كار آمريكاييها قرار داشت، گفت: استراتژي آمريكاييها ناامن كردن كشورهاي اسلامي براي دستيابي به اهداف خودشان است و اگر پاكستان را ناامن و شرايط ويژه در آنجا به وجود آوردند حكومت مركزي نميتواند به جاهاي مختلف كشور حكمراني مقتدرانه داشته باشد و همسايگان نيز دچار آسيب ميشوند.
* جريانهاي تروريستي در شرق كشور زير سر آمريكاييها بود
وزير امور خارجه سابق به تلاش براي جداييطلبي در جنوب ايران و انفجارها در اهواز و جنوب كشور اشاره كرد و افزود: انگليسيها مقصر بودند چون مراكز آموزشي را در اطراف بصره ايجاد كردند. زماني كه بخشي از نيروهاي انگليسي بعد از ترك بصره به افغانستان آمدند حوزه جنوب غربي افغانستان كه هم مرز با ايران نيز هست را در اختيار گرفتند و آمريكاييها وارد صحنه شدند.
متكي ادامه داد: جريانهاي تروريستي كه اقدامات تروريستي در كنار قاچاق و تجزيهطلبي را در شرق كشور دنبال ميكردند زير سر آمريكاييها بود تا اينكه رو دست خوردند و سركرده تروريستها يعني عبدالمالك ريگي بازداشت شد.
وي ناامني كشورهاي مسلمانان را هدف آمريكاييها عنوان كرد و پرسيد: آيا توانستند در اين مدت مقبوليت ايجاد كرده و به اهدافشان در افغانستان برسند؟
وزير امور خارجه سابق به شرايط كنوني در عراق اشاره كرد و گفت: ما در عراق با دو موضوع مواجهيم يكي تظاهرات مردم براي خروج آمريكاييها و ديگري افزايش اقدامات تروريستي و انتحاري در عراق. يكي از قولهاي انتخاباتي اوباما اين بود كه آمريكا در سال 2011 از عراق خارج ميشود اما در حال حاضر نيمي از سال 2011 را پشت سر گذاشتهايم و اين عملي نشده است.
* تشديد عمليات تروريستي براي توجيه حضور
وي افزود: 3 سال پيش كه قرارداد امنيتي آمريكا و عراق در پارلمان عراق مطرح بود، يكي از بندهاي آن خروج آمريكاييها از عراق بود. آن زمان شركتهاي خصوصي همچون بلك واتر براي تأمين امنيت آمريكاييها به عراق آمده بودند؛ اما در پشت صحنه اقدامات تروريستي را تشديد ميكردند تا حضورشان را در عراق توجيه كنند.
* بازي خيمه شببازي آمريكا
وزير امور خارجه سابق به بازي خيمهشببازي آمريكا در بحث رژيم صهيونيستي پرداخت و افزود: وضعيت آمريكاييها در منطقه دچار مشكل شده است.
وي با طرح اين سؤال كه چرا جرج ميچل استعفا داد؟ گفت: زيرا صورت مسئله در منطقه به هم خورده و تغيير يافته است.
متكي اضافه كرد: ضرركنندگان اصلي در تحولات منطقه آمريكا، رژيم صهيونيستي و دولتهايي هستند كه با مردمشان يكرنگ نيستند.
وي به حاكمان منطقه توصيه كرد كه به مطالبات مردمشان توجه كنند.
* سوريه به مطالبات مردمي پاسخ دهد
به گزارش خبرنگار فارس، منوچهر متكي در ادامه به سؤالات دانشجويان پاسخ داد و در پاسخ به سؤال دانشجويي درباره رفتار دوگانه دولتمردان ايراني در قبال تحولات بحرين و سوريه، گفت: تفاوتي بين سوريه و كشورهاي ديگر عربي در بخش مطالبات مردمي نيست. مردم مطالباتشان را دارند و دولتها بايد به اين مطالبات توجه كنند.
وي نشان دادن مشت و درفش را چاره كار ندانست و افزود: دولت سوريه بايد نگران باشد از اينكه آمار كشتهشدگان در اين كشور به صدها نفر رسيده است.
متكي با بيان اينكه خشم توليد خشم ميكند به اظهارات مطرح شده به نقل از بشار اسد كه خواستار اين شده كه به مردم تيراندازي نكنند اشاره كرد و افزود: اگر چنين موضوعي صحت داشته باشد، حتماً تصميم عاقلانهاي است.
وزير امور خارجه سابق با بيان اينكه آمريكاييها القا ميكنند كه ايران به سركوب مردم در سوريه ميپردازد اين القا را غلط و بيپايه و اساس دانست و افزود: در بخش مطالبات مردمي سوريه، بحرين، يمن، ليبي، مصر، اردن و عربستان با همديگر تفاوتي ندارند.
وي با بيان اينكه ويژگي همه اين قيامها اين است كه خارجيها در آن دخالت ندارند، گفت: دولت سوريه مدعي است كه دخالتهايي از سوي برخي كشورهاي منطقه در تحولات اين كشور وجود دارد و از برخيها نام برده كه آنها تكذيب جدي نكردند و ما در سوريه رگههايي از دخالت خارجي را مشاهده ميكنيم.
*سركوب راهحل نيست
وزير امور خارجه سابق بار ديگر با تأكيد بر اينكه دولت سوريه بايد به مطالبات مردمش توجه كند، اظهار داشت: راه آن سركوب نيست.
متكي درباره دخالت غربيها در اين قيامها با بيان اينكه آمريكاييها و غربيها در شروع اين قيامها نقشي نداشتند، يادآور شد: برخي تلاش ميكنند و خود آمريكاييها نيز خط ميدهند كه القا كنند اين قيامها دست آنها است و اين ادعاي غلطي است، چرا كه آمريكاييها مشكلي با منطقه نداشتند كه بخواهند آن را به هم بريزند و حكومتها تسليم آمريكاييها بودند.
وي افزود: آمريكاييها 50 سال تلاش كردند اسلام را در منطقه حذف كنند و تا حدود زيادي موفق شدند، حال بيايند تظاهرات و قيامهايي را شكل بدهند كه شعارهايش روز به روز اسلاميتر بشود؟
وزير امور خارجه سابق در پاسخ به اين سؤال كه آيا غربيها در تلاش براي استحاله كردن اين قيامها هستند؟ گفت: بله؛ آمريكاييها از قصه بحرين، يمن و مصر مبهوت شده بودند و از زاويه ليبي و از طريق شوراي امنيت و قطعنامهاي كه تصويب كردند وارد شدند. آمريكاييها، سعوديها و انگليسيها در كنار آل خليفه همه تلاش خود را انجام ميدهند كه مردم بحرين به خواستههايشان نرسند.
وي در عين حال يادآور شد: اين قيامها تا همين الان به اهداف قابل توجهي رسيده از جمله اينكه مردم به قدرتشان پي بردهاند و ديگر اينكه حاكمان منطقه اگر هم بمانند نميتوانند مثل گذشته بر گرده مردمانشان سوار شوند و حتماً دولت عربستان نميتواند مثل 5 ماه گذشته به حكمرانياش ادامه دهد.
متكي درباره موضعگيري ايران در قبال اين تحولات اظهار داشت: در آغاز اين خيزشها و قيامها اين تلقي به وجود آمد كه كار آمريكاييها است و اين تلقي درست و واقعبينانه نبود؛ اما سيستم را قدري دچار ترديد كرد كه بيشتر بررسي كند و ما با عدم موضعگيري صريح مواجه بوديم. مقام معظم رهبري در خطبههاي نماز جمعه تهران خيلي صريح شرايط را تحليل و جلوي برخي از سوء استفادهها را گرفتند و پس از آن نيز در مشهد سه نكته مشخص را يعني حمايت از خواستههاي مردم، پرهيز از سركوب مردم و دخالتهاي خارجي و مشخصاً عربستان را بيان كردند.
*طراحي عربستان براي حضور در يمن
وزير امور خارجه سابق با بيان اينكه در حال حاضر عربستان در حال طراحي براي حضور در يمن است، گفت: شوراي همكاري خليج فارس بيانيهاي را صادر كردند كه علي عبدالله صالح بركنار و معاونش رياست حكومت را عهدهدار شود.
متكي خطاب به شوراي همكاري خليج فارس به آنها گفت: شما چكارهايد كه براي مردم يمن تصميم ميگيرد؟ اين حق آنها است كه براي خودشان تصميم بگيرند.
وي ادامه داد: پس از موضعگيريهاي مقام معظم رهبري دستگاه ديپلماسي حمايت از اين قيامها را مطرح و ضرورت خروج عربستان را اعلام كرد. الان نقدهايي شنيده ميشود كه آنگونه كه بايد موضعگيري قاطع نسبت به اين حوادث صورت نميگيرد.
* در قبال رفتار منافقانه كشورهاي حاشيه خليج فارس با سعه صدر برخورد كرديم
به گزارش «شیعه نیوز» منوچهر متكي در ادامه سخنانش با بيان اينكه بسياري از كشورهاي حاشيه خليج فارس در 30 سال گذشته بسيار منافقانه با ما برخورد كردند، اظهار داشت: ما به عنوان كشور بزرگ منطقه با سعه صدر برخورد كرديم، ولي در گفتوگوهاي خصوصي به آنها اين رفتارشان را گوشزد ميكرديم.
وي با اشاره به تلاش عربستان براي ترغيب چين و ديگر كشورها براي اينكه از ايران نفت نخرند، خاطرنشان كرد: اما هيچكس حرف آنها را نشنيد.
منوچهر متكي در ادامه اين نشست و در پاسخ به اين سؤال دانشجويان كه آيا ايران دخالت اجرايي و عملياتي در اين قيامها دارد؟ با رد اين موضوع، گفت: آمريكاييها سه نوع برخورد با اين حادثه داشتند. در ابتداي اين قيامها گفتند ما بررسي كرديم ايران هيچ دخالتي در اين قيامها ندارد چون اگر ميگفتند ايران دخالت دارد يعني حركت اسلامي و شعارهاي اسلامي برگرفته از انقلاب را تأييد ميكردند. زماني كه جلوتر رفت ديدند كه مردم منطقه شعارهاي مردم ايران را سر ميدهند و در آن زمان آمريكاييها اعلام كردند كه ايرانيها از اين قيامها بهرهبرداري ميكنند و اخيراً نيز از دخالت ايران سخن ميگويند.
وي در عين حال به نقش الهامبخشي انقلاب در اين قيامها اشاره كرد.
* اروپا در مرحله بعدي قيامها
وزير خارجه سابق درباره كشيده شدن اين قيامها به اروپا، نيز اظهار داشت: بحثي را مقام معظم رهبري مطرح كردند مبني بر اينكه اروپا در مرحله بعدي تحولات و قيامهاي مردمي قرار دارد.
متكي به چالشهايي كه در حال حاضر اروپا با آن روبرو است، اشاره كرد و اين چالشها را احساس عدم استقلال مردم اروپا در قبال آمريكا، مشكلات و تبعيض اقتصادي در بين كشورهاي اروپايي، خلاء معنويت در اروپا و احساس حقارت روسا و دولتهاي اروپايي در قبال رژيم صهيونيستي بعد از جنگ جهاني دوم برشمرد.
* كارنامه دولت آل خليفه سرشار از بي منطقي
وي همچنين در پاسخ به سؤال يكي از دانشجويان درباره دخالت نظامي ايران در بحرين، اظهار داشت: اعتقادي به چنين دخالتي از سوي ايران در اين كشورها ندارم، زيرا ويژگي بارز اين قيامها، عدم دخالت خارجي است. مردم بحرين هيچ سلاحي در اختيار ندارند.
وزير خارجه سابق افزود: اگر كارنامه دولت آل خليفه را مرور كنيم، همه بيمنطقي بوده ولي مردم بحرين عين منطق شدند.
* هنر نكرديد كه به مردم در خيابانها تيراندازي كرديد
متكي دخالت نظامي ايران در اين كشورها از جمله بحرين را در راستاي سياستهاي جمهوري اسلامي ايران ندانست و خطاب به سعوديها گفت: هنر نكرديد كه به مردم بحرين در خيابانها تيراندازي كرديد و به در منازل رفتيد و مردم را دستگير و حسينيهها و مساجد را تخريب كرديد.
وي درباره بستن تنگه هرمز توسط ايران براي مقابله با اقدامات دولت آل خليفه، خاطرنشان كرد: ورود ما به فاز بستن تنگه هرمز باعث گرهگشايي مشكل منطقه نميشود.
* كمپ ديويد مسلوب الاراده كردن دولت مصر در سياست خارجي
وزير خارجه سابق درباره پيمان كمپ ديويد نيز كه سؤال يكي از دانشجويان بود، اظهار داشت: زماني كه كمپ ديويد منعقد شد مصر 750 تا 800 هزار نيروي نظامي داشت و يكي از تعهدات مصر اين بود كه نيروي نظامياش را به 350 هزار نفر برساند و از ديگر تعهدات مصر اين بود كه جلوي هرگونه حركت توسط فلسطينيها را بگيرد.
متكي بر لغو همه تعهدات مصر به رژيم صهيونيستي تأكيد كرد و افزود: كمپ ديويد مسلوب الاراده كردن دولت مصر در سياست خارجي است.
* بررسي موضوع ايران و آمريكا يك موضوع و پروژه ملي در كشور
وي در پاسخ به سؤالي درباره رابطه ايران و آمريكا، با بيان اينكه بررسي موضوع ايران و آمريكا يك موضوع سياسي، حزبي و گروهي نيست، گفت: بررسي موضوع ايران و آمريكا يك موضوع و پروژه ملي در كشور است. ما نميتوانيم مسائل ايران و آمريكا را جزيرهاي منفرد و جدا از هم بررسي كنيم.
وزير خارجه سابق ادامه داد: ما انقلابي كرديم كه بيشترين قدرت آمره در اين كشور بعد از جنگ جهاني دوم، آمريكاييها بودند و اين پايگاه در هم شكست. آمريكا از لحظه فروپاشي پايگاهش در ايران تا الان به دنبال سيطره و تسلط مجدد بر كشورمان است و تمام اقدامات و طراحيهاي آن اعم از كارتهاي سياسي و كارتهاي نظامي و امنيتي و جاسوسي كه بازي كرده، براي اين قصه است.
متكي با اشاره به فرمايشات چند سال پيش مقام معظم رهبري در شيراز، مبني بر اينكه ما با كشوري چون آمريكا نميخواهيم تا ابدالدهر رابطه نداشته باشيم اما مباني و چارچوبي دارد، گفت: ما در خصوص موضوعاتي كه بين ايران و آمريكاست چارچوبي در برخورد با آمريكاييها داريم.
وي با بيان اينكه پرونده روابط ايران و آمريكا بسيار قطور و مشكلاتش بسيار جدي است، اظهار داشت: آمريكاييها بايد به اين فهم برسند كه از جايگاه برابر با ايران برخورد كنند.
وزير خارجه سابق با ذكر اين نكته كه من آمريكاييها را در اين موضع نديديم، گفت: البته مسائلي داريم مثل مسئله عراق كه براساس درخواست رهبران عراق با آمريكاييها در اين خصوص مذاكره كرديم و آن مذاكرات هم به نفع عراقيها بود و هم آمريكاييها. زيرا براي آنها تشريح كرديم كه چرا سياستشان در عراق شكست ميخورد.
متكي به سياست غلط آمريكا در مورد فلسطين در 60 سال گذشته اشاره كرد و افزود: ما عنوان ميكنيم كه اين سياست درست نيست و فلسطين بايد توسط فلسطينيها اعم از مسيحيان، يهوديان و مسلمانان اداره شود.
* از سفر معروفتان بگوييد
وي در پايان و در پاسخ به سؤالات متعدد دانشجويان درباره بركنارياش، اظهار داشت: درباره من و سفر معروفي كه دوستان با علاقه در جلسات درباره آن سؤال ميكنند بنا به دلايلي، اقتضاي زمان را براي پاسخگويي به آن سؤال مناسب نميدانم. البته دوستان خيلي تلاش كردند كه من در اين زمينه صحبتي كنم؛ ولي من تمرين نگفتن ميكنم.
وزير خارجه سابق ادامه داد: زيرا معتقدم بر هر گفتن و نگفتني بايد يك حكمت و نفع غيرشخصي حاكم باشد. ممكن است در مورد اتفاقي كه بر من واقع شده ترغيب شوم و دلايلي را بگويم و اين دلايل را دارم؛ ولي چون نفع غيرشخصي نميبينم صحبتي نميكنم و من را معذور بداريد.