شیعه نیوز:
پرسش
در احادیث معتبر و صحیح در مورد ذکر «یا علی» چه چیزهایی آمده است؟ فضیلت این ذکر، عظمت این ذکر، قدرت و خواص بالای این ذکر در مورد چیزهای معنوی و مادی را بیان بفرمایید.
پاسخ اجمالی
بر پایه روایات متواتر از رسول اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) که در کتب فریقین بدان اشاره شده، به یاد امام علی( علیه السلام ) بودن، خود نوعی عبادت است:
1. «ذِکْرُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبادَةٌ وَ ذِکْری عِبادَةٌ وَ ذِکْرُ عَلِیٍّ عِبادَةٌ وَ ذِکْرُ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ عِبادَة»؛[1] یاد خدای عزّ و جلّ، عبادت است، یاد من، عبادت است، یاد علی، عبادت است و یاد پیشوایان از فرزندان وى، عبادت است.
2. «النَّظَرُ إِلى عَلیِّ بْنِ أَبی طالِبٍ عِبادَةٌ...»؛[2] نگاه کردن به علی بن ابیطالب، عبادت است و یاد او نیز عبادت است.
3. «ذِکْرُ عَلِیٍّ عِبادَةٌ»؛[3] یاد علی( علیه السلام )، عبادت است.
4. «زَیِّنُوا مَجالِسَکُمْ بِذِکْرِ عَلِیِّ بْنِ أَبی طالِبٍ»؛[4] مجالس خود را با یاد علی بن ابیطالب( علیه السلام ) زینت ببخشید.
5. «خداوند متعال به برادرم علی( علیه السلام ) فضیلتهایی داده که آنها را نمیتوان شمارش کرد. هرکس که فضیلتی از فضائل او را یاد کند و به آن اقرار و اعتقاد داشته باشد، خدای تعالی گناهان گذشته و آینده او را میآمرزد، و هرکس فضیلتی از فضائل او را بنویسد، مادام که نشانی از آن کتابت باقی باشد، فرشتگان برای او استغفار میکنند و از خدای تعالی آمرزش میخواهند. هرکس به فضیلتی از فضائل او گوش دهد، هر گناهی که با گوش کرده باشد، خدای تعالی آنرا بیامرزد. و هرکس به فضیلتی از فضائل او بنگرد، خدای تعالی هر گناهی که او با چشم کرده باشد را نیز میآمرزد».[5]
با توجه به آنچه گفته شد، ذکر «یا علی» هم میتواند مصداقی از مصادیق یادبود حضرتشان باشد؛ از اینرو دارای اجر و پاداش است، اما صرف نظر از روایات کلّی بالا که هرگونه یاد امام علی( علیه السلام ) را عبادت میداند، در مورد روایاتی که در خصوص تنها این ذکر (یا علی) در برخی کتب و پایگاهها نقل میشود، به منبع معتبری دست نیافتیم.
[1]. شیخ مفید، الاختصاص، محقق، غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 224، قم، مؤسسه آل البیت( علیه السلام )، چاپ اول، 1413ق.
[2]. فتال نیشابورى، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین ج 1، ص 114، قم، رضی، چاپ اول، 1375ش؛ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب( علیه السلام )، ج 3، ص 203، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ أبو القاسم طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، ج 18، ص 109، قاهره، مکتبة ابن تیمیة، چاپ دوم، 1415ق؛ حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک على الصحیحین، ج 3، ص 152، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1411ق؛ گنجى شافعى، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب على بن أبی طالب، ص 252، تهران، دار إحیاء تراث أهل البیت( علیه السلام )، چاپ دوم، 1404ق.
[3]. مناقب آل أبی طالب( علیه السلام )، ج 3، ص 202؛ ابن مغازلی، على بن محمد، مناقب الإمام على بن أبى طالب( علیه السلام )، ص 196، بیروت، دار الأضواء، چاپ سوم، 1424ق؛ ابن مردویه اصفهانى، مناقب على بن أبیطالب( علیه السلام )، ص 75، قم، دار الحدیث، چاپ دوم، 1424ق؛ ابن عساکر، على بن حسن، تاریخ دمشق، ج 42، ص 356، بیروت، دار الفکر، چاپ اوّل، 1415ق.
[4]. عمادالدین طبری، محمد، بشارة المصطفی لشیعة المرتضی، ج 2، ص 61، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، 1383ق؛ ابن مغازلی، مناقب الإمام على بن أبیطالب( علیه السلام )، ص 199؛ محلى، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة فی مناقب الأئمة الزیدیة، ج 1، ص 39، صنعا، مکتبة بدر، چاپ اول، 1423ق؛
[5]. ابن شاذان، محمد بن احمد، مائة منقبة من مناقب أمیر المؤمنین و الأئمة من ولده( علیه السلام ) من طریق العامة، ص 177، قم، مدرسة الإمام المهدی(عج)، چاپ اول، 1407ق؛ صدوق، محمد بن على، الأمالی، ص 138، تهران، کتابچى، چاپ ششم، 1376ش؛ کفایة الطالب فی مناقب على بن أبی طالب، ص 252.
T