" اِنَّ الَّذینَ امَنوا وَ عَمِلُوا الٰصّالِحاتِ اُولئکَ هُمْ خَیْرُ الْبَریِّةِ جَزٰاو هُمْ عِنْدَ رَبّهِمْ جَنّٰاتُ عَدْنٍ تَجْری مِنْ تَحتِها الْاَنْهارُ خٰالِدینَ فیهٰا اَبَداً رَضِیَ اللهُ عَنْهُم و رَضُوا عَنْهُ "
آنان که ایمان آورده اند و نیکوکار شدند به حقیقت بهترین اهل عالمند و پاداش آنها نزد خدا باغ های بهشت عدن است که نهرها زیر درختانش جاری است و در آن جاودان متنعمند و خدا از آنها هم از خدا راضی و خشنودند .
( سوره بینه / 7 و 8 )
روایت شده است که رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به علی بن ابی طالب خطاب کرده فرمود :
یا علی ! مراد از خیر البریه در آیه شریفه تویی و پیروان تو ، روز قیامت تو و پیروانت بیایید در حالیکه خداوند از شما راضی و خشنود باشد و شما هم راضی و خشنود باشید .
از ام هاني دختر حضرت ابو طالب که خواهر اميرالمؤمنين عليهالسلام است روايت کند:
" رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
افضل البرية عند الله من نام في قبره ، و لم يشک في علي و ذريته انهم خير البرية .
بهترين افراد مردم در نزد خدا کسي است که در قبرش بخوابد و هيچ شکي در دلش نباشد که بهترين افراد بشر علي و ذريه اوست . " " [ 1 ]
مقاتل بن سليمان از ضحاک از ابن عباس نقل کرده است که اين آيه در شأن اميرالمؤمنين عليهالسلام و اهل بيت او نازل شده است . [ 2 ]
نویسندگان بسیاری از جمله حاکم ابو عبدالله حافظ , حاکم ابوالقاسم عبید الله بن عبدالله الحسکانی [ 3 ] و . . . در کتب خود از یزید بن شراحیل انصاری کاتب حضرت امیر المومنین علی علیه السلام نقل کرده اند که گفت : شنیدم از آن حضرت که فرمود :
" وقت رحلت خاتم الانبیا صلی الله علیه و آله و سلم پشت مبارکش بر من بود . فرمود :
" یا علی ! آیه شریفه ( صاحبان اعمال صالحه و خیر البریّه ) تو و پیروان تو اند و وعده گاه من و شما کنار حوض کوثر خواهد بود ، وقتی که خلایق برای حساب جمع شوند ، شما را بخوانند و شما سفید روی خواهید بود و تو آن روز غُرُّ المُحَجّلین یعنی پیشوای سفید رویان هستی . " "
و جلال الدین سیوطی که از جابر بن عبد الله انصاری [ 4 ] نقل می کند که گفت :
" در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بودیم که علی بن ابی طالب علیه السلام وارد شد ، پیغمبر فرمود :
" و الّذی نفسی بیده ان هذا و شیعته لهم الفائزون یوم القیمة فنزل انّ الَّذین آمنوا و عملوا الصّالحات اولئک هم خیر البریَّة .
قسم به کسی که جانم در دست اوست این مرد و شیعه او روز قیامت رستگارند . " "
و در فصل نهم مناقب خوارزمی مسنداً از عبدالله انصاری نقل نموده که گفت :
" خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بودم علی علیه السلام رو به ما آمد حضرت رسول فرمود :
قد اتاکم اخی
این که رو به شما آمد برادر من ( علی ) است . "
آنگاه به سمت کعبه و دست علی را گرفت و فرمود :
و الذی نفسی بیده انّ هذا و شیعته هم الفائزون یوم القیمة
به آن خدایی که جانم در دست اوست این علی و شیعیان او در روز قیامت رستگارند .
سپس فرمود :
این علی زودتر از همه شما ایمان آورد ، نسبت به عهد خدا با وفاترین شماست . در میان رعیت ( کسی که باید حقش رعایت شود ) عادل ترینتان اوست ، از همه شما بهتر به مساوات تقسیم می کند و مرتبه اش نزد خدا از همه شما بالاتر است .
در همین وقت آیه مذکور نازل گردید . از آن به بعد هرگاه علی علیه السلام در میان قومی ظاهر می شد اصحاب پیغمبر می گفتند :
" جاء خیر البریّه
بهترین مردم آمد . " "
ابن حجر در باب 11 صواعق از حافظ جمال الدّین محمد بن یوسف زرندی مدنی نقل نموده که چون آیه فوق نازل گردید رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به علی علیه السلام فرمودند :
" " یا علی تو و شیعیان تو خیر البریة هستید ، روز قیامت می آیید در حالی که از خدا راضی و خدا هم از شما راضی است و می آیند دشمنان تو خشمناک دستهایش به گردنشان بسته می باشد . "
پس امیرالمومنین علیه السلام فرمود :
" دشمن من کیست ؟ "
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود :
" کسی که از تو بیزاری می جوید و تو را لعن می نماید . " "
راویان متعدد دیگری نیز همین روایت را از پیامبر بزرگوار نقل نموده اند .
1 . ینابیع المودة ص 247 .
2 . غایة المرام باب 94 حدیث 9 .
3 . ابوالموید احمد خوارزمی در فصل 17 مناقب و حاکم ابوالقاسم عبیدالله بن عبد الله الحسکانی در کتاب شواهد التّنزیل فی قواعد التّفضیل و محمد بن یوسف گنجی شافعی در صفحه 119 کفایة الطّالب و سبط ابن جوزی در صفحه 31 تذکرة خواص الامة فی معرفة الائّمه .
4. جلال الدین سیوطی در تفسیر خود در الدر المنثور فی کتاب الله بالمأثور از ابولقاسم علی بن الحسن معروف به ابن عساکر دمشقی از جابر بن عبدالله انصاری نقل کرده است .
T
