شیعه نیوز:
پرسش
من عاشق نماز هستم اما نمی دانم چه طور باید بخوانم با خواندن موارد زیر در رساله و استفتائات کاملا گیج شدم کمکم کنید در ضمن من از حضرت آیت الله صانعی تقلید می کنم :
1- در بخش استفتائات یک شخصی سؤالی در باره نحوه تلفظ حروف و رعایت مخارج سؤال کرده بود ((س 120) آیا ادا کردن کلمات در نماز از مخرج واقعیشان واجب است؟
ج- خواندن حمد و سوره و قرآن به همان نحوى که مسلمانان مى خوانند، مجزى است.
و شخص دیگری در مورد نحوه تلفظ حرف ضاد سؤال کرده بود. (س 789) براى تلفّظ حرف «ض» در کلماتى مثل «المغضوب»، «الضالّین» و غیره آیا درست است که زبان به سمت کنار دندان هاى پایین چرخانیده شود؟
ج ـ ان شاءالله درست است.
مگر در تلفظ ضاد کناره زبان نباید به کناره دندان های آخر بالا برخورد کند؟
در رساله |آمده است:(مسئله 975 ) اگر انسان یکى از کلمات حمد یا سوره را نداند، یا عمداً آن را نگوید یا به جاى حرفى، حرف دیگر بگوید، مثلا به جاى «ض»، «ظ» بگوید یا جایى که باید بدون زیر و زبر خوانده شود، زیر و زبر بدهد یا تشدید را نگوید، نمازش باطل است.
ودر یک مسئله دیگر:( (مسئله 977 ) اگر انسان زیر و زبر)اِعراب) کلمه اى را نداند باید یاد بگیرد، ولى اگر کلمه اى را که وقف کردن آخر آن جایز است، همیشه وقف کند، یاد گرفتن زیر و زبر آن لازم نیست و نیز اگر نداند مثلاً کلمه اى به «س» است یا به «ص» باید یاد بگیرد و چنانچه دو شکل یا بیشتر بخواند؛ مثلاً در «اهدنا الصراط المستقیم»، مستقیم را یک مرتبه با «سین» و یک مرتبه با «صاد» بخواند، نمازش باطل است، مگر آنکه هردو شکل قرائت شده باشد و به امید رسیدن به واقع، بخواند.
اگر رعایت کردن مخرجها مطرح نیست پس منظور از درست خواندن چیست؟ و چطور باید بین صاد و سین فرق گذاشت؟
لطفا کاملا توضیح دهید که در نماز برای قرائت حمد و سوره تا چه حدی باید قواعد قرائت رعایت شود چون من واقعا متوجه نمی شوم منظور از اینکه همانطور که مسلمانان می خوانند درست است چون همه مسلمانانی که من در اطرافم می بینم مخرج ها را رعایت نمی کنند و عده ای درست می خوانند و اینکه حضرت امام در جواب سؤال شخصی فرمودند:؟ س: با توجه به این که برای تلفظ حرف (ض) در تجوید چند قول است، بفرمایید شما به کدام قول عمل می کنید یک قول می گوید: که برخورد نوک زبان به دندان آسیا و یک قول می گوید: که برخورد کناره بن زبان با دندان آسیا.
ج: شناختن مخارج حروف طبق قول علمای تجوید واجب نیست باید تلفظ هر حرف به نحوی باشد که در عرف صدق کند آن حرف ادا شد. آیا نظر حضرت آیت الله صانعی نیز همین می باشد.
لطفا کاملا توضیح دهید منظور از صحیح خواندن چیست و مخارج را تا چه حد باید رعایت کرد ؟
در خواندن بقیه ذکرهای نماز تا چه حد باید رعایت شود و در خواندن تعقیبات و قرائت قرآن و دعاهای مختلف تا چه حدی باید رعایت شود؟
آیا تلفظ همه موارد چه حمد و سوره در نماز و چه قرائت قرآن و دعا های عربی و تعقیبات و ذکرهای نماز می توان همان طور که صحبت می کنیم بخوانیم و فقط علائم را رعایت کنیم؟
راهنماییم کنید واقعا نمی دانم چطور باید نماز بخوانم و دیگر قرآن نمی خوانم می ترسم غلط بخوانم و همچنین از خواندن دعاهای مختلفی که در مفاتیح آمده و تعقیبات نماز و غیره ....دست کشیدم چون نمی دانم چطور بخوانم.
پاسخ اجمالی
آنچه که در قرائت نماز و قران و ادعیه لازم است قرائت به زبان عربی است نه چیز دیگر. اگر برای قرائت متون دینی عربی قواعد تجویدی را مطرح کردند به خاطر این است که بتوانیم مثل عرب ها بخوانیم و گرنه اینها موضوعیت ندارند از این رو مثلا اگر کسی بدون این که زبانش را به طرف دندان های آسیاب ببرد بتواند ضاد را مثل عرب ها اداء کند کفایت می کند اما اگر کسی زبانش را به طرف دندان های آسیاب ببرد ولی نتواند ضاد را مثل عرب ها ادا کند این صحیح نیست.
اگر گفته می شود به همان نحوی که مسلمانان می خوانند خوانده شود مجزی است تحقیقا مسلمانانی که متشرع و با قرائت صحیح می خوانند مراد است نه هر مسلمان دیگر.
دقت هایی که بیش از حد باشد و عرفا آن را رعایت نمی کنند از وسوسه های شیطان است و بهتر است از آن دوری شود.
قرائت صحیح برای کسی است که توان یادگیری آن را داشته باشد اما کسی که چنین توانی را نداشته باشد یا به مرور باید یاد بگیرد باید به همان نحوی که می تواند نمازش را بخواند؛ همین طور قرآن و دعا که اصلش نیز واجب نیست.
در این رابطه پاسخ زیر از دفتر حضرت آیت الله العظمی صانعی (مدظله العالی) دریافت شده است:
خود را به وسوسه نیندازید، آن چه لازم است انسان در نماز مراعات کند همان صحیح خواندن است نه مراعات تجویدی که اهل فن می گویند، لذا مراعات آن چه همه مردم مراعات می کنند کافی است و وسوسه به خرج ندهید چون شما را از اصل نماز باز می دارد و شاید کار شیطان باشد که توجه شما را از بین ببرد و در خصوص دعا و قرآن و تعقیبات هم به همین نحو است که شیطان می خواهد شما را از انجام اعمال مستحبی باز دارد، و بر شماست به تلاوت قرآن و خواندن دعاها به همان مقدار که می توانید مبادرت ورزید و هیچ گونه شکی به خودتان راه ندهید ان شاء الله خداوند قبول می کند.
T
