شیعه نیوز:
پاسخ اجمالی
قرآن کریم در ارتباط با قیامت و تجسم اعمال آدم، و جزا دیدن انسان در برابر اعمال خویش، میفرماید قیامت روزى است که انسان منتظر دیدن جزاى اعمالى است که در زندگى دنیا انجام داده، و از پیش فرستاده است. کافر به جهت سختی آن روز، آرزو مىکند اى کاش خاکى بود، فاقد شعور و اراده، و در نتیجه آنچه را انجام داده، مرتکب نشده بود، و جزا داده نمىشد: «إِنَّا أَنْذَرْناکُمْ عَذاباً قَریباً یَوْمَ یَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ یَداهُ وَ یَقُولُ الْکافِرُ یا لَیْتَنی کُنْتُ تُرابا»؛[1] و ما شما را از عذاب نزدیکى بیم دادیم! این عذاب در روزى خواهد بود که انسان آنچه را از قبل با دستهاى خود فرستاده مىبیند، و کافر مىگوید: اى کاش خاک بودم (و گرفتار عذاب نمىشدم)!
این آیه همزمان میتواند به نامهای مختلف قیامت اشاره داشته باشد. به عنوان مثال:
1. از آنجا که در آن روز گروه عظیمى به دلیل عملکرد بد خود در دنیا، غرق حسرت و اندوه میشوند. کافران وقتی اعمال زشت خود را مشاهده میکنند، دچار حسرت میشوند، از اینرو «یوم الحسرة» نامیده میشود.
2. در آن روزى که انسان نتیجه اعمالش را میبیند: یَوْمَ یَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ یَداهُ، «غابن» (برنده) و «مغبون» (بازنده) شناخته مىشوند، روزى که روشن مىشود چه کسانى در تجارت خود در عالم دنیا گرفتار غبن و زیان و خسران شدهاند، «یوم التغابن» میباشد.
3. از آن جهت که در آن روز انسان از اعمال و عقاید خلاف خود نادم و پشیمان مىگردد؛ و میگوید ای کاش خاک بودم، پشیمانى که نتیجهاى برای شخص ندارد، «یوم الندامة» میباشد.
4. و به دلیل آنکه اعمال و عقاید انسان در آن روز آشکار و برملا میشود، میتواند اشاره به «یوم تبلی السرائر» داشته باشد.
[1]. نبأ، 40.
T