رنگ مشکی و چندنکته

رنگ مشکی یکی از رنگهای رایج در انتخاب پوشش است که همانند سایر رنگها عمومیت دارد. اگر رنگ مشکی بد بود، یا به قول روزنامه همدلی «حالت تهوع» می‎آورد! خداوند این رنگ را به زیبایی در قامت طبیعت به کار نمیبرد.

گاهی سیاهی نه به عنوان رنگ، بلکه به عنوان یک نماد در برابر سفیدی قرار می‎گیرد و کارکردش در آن زمان خاص فارغ از مطلق رنگ، چیز دیگری خواهد بود.
مثلا در قرآن در مورد برخی افراد در روز قیامت با این صفت یاد شده است که چهره آنان سیاه است، یعنی کارکرد سیاه در آن حالت خاص دارای بار منفی است و نه اینکه رنگ سیاه کلا رنگ بدی باشد.

رنگ قرمز تقریبا در تمام علامتها به عنوان یک رنگ اضطراری و خطر و شرایط غیر نرمال است. یا اینکه بیشتر حکومتهای کمونیستی و فاشیستی رنگ پرچمشان قرمز است. آیا همه اینها به معنای بد بودن ذات رنگ قرمز و لزوم پرهیز از این رنگ است؟

آیا اینکه چون فرعونیان مشکی می‎پوشیدند باید مشتها را گره کنیم و فریاد «مرگ بر مشکی» در خیابان راه بیاندازیم؟ حالا اگر فرعون هوس رنگ صورتی میکرد، بازهم بر طبل بد بودن رنگ صورتی برای تمام عمر، می‎کوبیدیم؟

این مطلق انگاری‎های متعصبانه که یک موضوع را بدون توجه به حواشی و قرائن آن بخواهیم پیراهن عثمان کنیم، روش یک مدعی «جامعه شناس دین» نیست. بلکه باید با دقت بیشتری نسبت به هر موضوع اظهار نظر کرد.

کراهت داشتن پوشیدن لباس مشکی به این معنا نیست که مطلقا از این رنگ استفاده نشود. بلکه استمرار بر پوشیدن این رنگ است که می‎تواند بار منفی داشته باشد. در فرهنگ ما وقتی کسی عزیزی از دست می‎دهد مدتی را (بسته به سلیقه خودش) مشکی می‎پوشد و اعلام می‎دارد که عزادار است. شیعیان در عزای معصومین مخصوصا امام حسین و شهادت حضرت زهرا و امیرالمومنین علیهم‎السلام برخی روزهای سال را مشکی می‎پوشند. این مشکی پوشی ها یک واکنش طبیعی نسبت به یک اتفاق بیرونی یا لاقل یک فرهنگ آیینی است و هیچ گزارشی هم وجود نداشته است که باعث افسردگی یا مرض قند یا بیماری مفاصل شده باشد!

اگر هم قرار است به روایات رجوع کنیم، خوب است همه روایات را با هم ببینیم. نه با روش روزنامه همدلی با رجوع گزینشی و یکی درمیان فقط روایاتی که مشکی پوشی و گریه و ضجه برای از دست دادن عزیز و ... را نهی می‎کنند ببینیم! همان روایات در جای خود، برای عزای امام حسین و اهل بیت علیهم‎اسلام آموزه‎های دیگری بیان می‎کنند. حرفهایی از جنس لباس سیاه، گریه و عزاداری.

همچنین گفته اند دیگر لباس سیاه کارکرد گذشته را ندارد چون در در گذشته با عزاداری شیعیان برخورد میشده و آنها به جای اقامه عزا مشکی می‎پوشیدند. اما حالا که محدودیتها برداشته شده دیگر لازم به مشکی پوشیدن نیست... که این سخن هم سخن کامل و دقیقی نیست.
کارکردسیاه پوشی فقط همان که گفته شد نیست. سیاه پوشی بخشی از قطعات پازل عزاداری است که شیعیان سعی در حفظ و حراستش داشته و دارند.

آن حرفها مثل این میماند که بگویید داماد برای مراسم عروسی به اندازه کافی هزینه میکند، دیگر مهمانان لازم نیست لباس شیک و مجلسی بپوشند! همینطوری از سر کار بیایند عروسی. یا اینکه در روزهای اول سال نو لازم نیست لباس نو بپوشید؛ همینکه طبیعت لباس نو بر تن کرده کافی است.
راستی! معروف است که معاویه کاخ سبزی داشته است. چطور است روزنامه‎ی مذکور رنگ سبز را از بالای صفحاتش حذف کند و همچنین این رنگ را از پرچم و البته از برگ درختان حذف کنیم و از حالا به بعد بگوییم:

برگ درختان سرخ! در نظر هوشیار
هر ورقش دفتری است، معرفت کردگار

نویسنده : ساسان ابراهیمی