به گزارش «شیعه نیوز»، رئیس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی با بیان اینکه تعیین جنسیت قبل و بعد از بارداری غیراخلاقی نیست، گفت: این امر به لحاظ لمس و نظر، حرمت شرعی دارد وگرنه ذاتاً حرمت ندارد. همچنین اگر لمس و نظری در کار نباشد یا زن و شوهری که بچه‌دار نمی‌شوند به جهت اضطرار مراجعه کنند، ایراد شرعی ندارد.
هفته گذشته بود که عباس افلاطونیان، مؤسس بزرگترین مرکز ناباروری خاورمیانه در یزد، در مصاحبه‌ای اقدام زوجین به تعیین جنسیت فرزندان به واسطه پزشکان را امری اشتباه و غیراخلاقی دانست.
وی با بیان اینکه مرکز ناباروری یزد در این مسئله به هیچ وجه اقدام نمی‌کند، اظهار کرد: نکاتی که گاهی برخی پزشکان برای زوجین تجویز و توصیه می‌کنند در واقع نوعی فریبکاری است و امکان تحقق ادعاهای آن‌ها یک تا دو درصد است.
این متخصص زنان و زایمان با تأکید بر اینکه باید فرهنگ عمومی جامعه ارتقا یابد، تأکید کرد: باید فرهنگ جامعه و پذیرش فرزند در هر جنسیتی ارتقا یابد. در این راستا و برای بررسی بیشتر ابعاد فقهی و اخلاقی این موضوع به سراغ یکی از استادان حوزه رفتیم که سال‌ها در زمینه مباحث فقهی تغییر جنسیت تلاش کرده و دو کتاب در این باره نوشته است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی کریمی‌نیا، رئیس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در این باره گفت: بحث تعیین جنسیت دو مرحله دارد؛ بعد از بارداری و قبل از بارداری. اگر این کار بعد از بارداری باشد چنانچه کسی که سونوگرافی می‌کند همجنس باشد و نگاه و لمس عورت زن باردار صورت نگیرد، ایراد شرعی ندارد.
وی افزود: در این فرض سونوگرافی از سوی خانم انجام می‌شود و در صورت عدم لمس و نظر اشکالی ندارد، ولی اگر همین سونوگرافی از سوی مرد انجام شود اشکال شرعی دارد و حرام است. البته اگر ضرورتی در این کار باشد؛ یعنی مثلاً خانمی برای گرفتن سونوگرافی در یک شهر وجود نباشد و زن باردار مجبور باشد که نزد مرد برود در این صورت هم اشکالی ندارد.
رئیس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی با اشاره به تعیین جنسیت قبل از بارداری بیان کرد: در این صورت زن و مرد به پزشک مراجعه می‌کنند و می‌خواهند که باردار شوند؛ یعنی اسپرم را با تخمک ترکیب می‌کنند. در آزمایشگاه چند فرض در تولد فرزند وجود دارد؛ یعنی نوع جنسیت و برخی ویژگی‌های او مانند رنگ مو، قد بلند و ... نیز تعیین می‌شود و زوجین آن را انتخاب می‌کنند که ظاهراً در کشورهای پیشرفته تا ۹۰ درصد هم جواب گرفته می‌شود.
لمس و نظر؛ دلیل حرمت
وی ادامه داد: این روش در کانادا مرسوم و ده سالی است که در ایران هم انجام می‌شود؛ به لحاظ فقهی در این موارد چون ترکیب و تولید تخم همراه با لمس و نگاه به نامحرم است، ایراد شرعی دارد، ولی اگر زن و شوهری مثلاً ۲۰ سال است که بچه‌دار نمی‌شوند و برای بچه‌دار شدن مراجعه می‌کنند، چون بحث اضطرار و ضرورت در میان است ایراد شرعی ندارد، اما در شرایط عادی از لحاط فقهی حرام است.
این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه در پاسخ به این سؤال که آیا این کار اخلاقی است یا نه اظهار کرد: اخلاق حوزه دیگری است و فقه جواز یا عدم جواز را مطرح می‌کند، ولی به بحث اخلاق نمی‌پردازد. حتی اگر تعیین جنسیت قبل و بعد از بارداری مستلزم لمس و نگاه نباشد، ایراد فقهی نیز ندارد و غیراخلاقی هم نخواهد بود. معتقدم این مسئله از لحاظ اخلاقی مبهم است؛ یعنی چه مشکلی ایجاد می‌کند که بخواهیم آن را غیراخلاقی بدانیم؟ زیرا هیچ نوع بحث غیراخلاقی مانند دروغ و حرام در این فرایند رخ نمی‌دهد.
تغییر و تعیین جنسیت، تغییر خلقت نیست
وی با اشاره به مقوله تغییر جنسیت و با بیان اینکه تعیین جنسیت و تغییر جنسیت مصداق تغییر در خلقت الهی نیست، تأکید کرد: آیه شریفه «وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ ...؛ و سخت گمراهشان کنم و به آرزو درافکنم و دستور دهم تا گوش حیوانات را ببرند و امر کنم تا خلقت خدا را تغییر دهند...»(نساء/۱۱۹)؛ در مذمت تغییر خلقت الهی بیان شده است و به واسطه تعیین و تغییر جنسیت این مسئله رخ نمی‌دهد، ولی اگر انسان به حیوان تبدیل شود و صفات انسانی تغییر کند، مصداق تغییر خلقت خواهد بود.
رئیس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی ادامه داد: تغییر جنسیت گاهی برای افراد عادی که مشکل روحی و جسمی ندارند پیش می‌آید؛ مثلاً کسی برای فرار از سربازی اقدام به این کار می‌کند یا خانواده‌ای چند فرزند دختر داشته و می‌خواهد فرزند پسری هم داشته باشد و به این کار دست می‌زند که در این صورت چون بحث ضرورت روحی و جسمی مطرح نیست، تغییر جنسیت حرام است و مهم‌ترین دلیل آن هم لمس و نظر به عورت است.
حکم فقهی و اخلاقی تعیین جنسیت فرزند چیست
وی با بیان اینکه گاهی تغییر جنسیت به منظور کشف جنسیت انجام می‌شود، اظهار کرد: ممکن است فردی ظاهراً دختر باشد ولی اجزای مردانه در حفره شکمی او مخفی باشد. در این صورت عمل جراحی شده و اندام تناسلی او ظاهر می‌شود که هیچ ایرادی ندارد؛ زیرا فرد تکلیفش با جنسیتش روشن می‌شود.
حکم افراد خنثی
کریمی‌نیا در ادامه بیان کرد: گاهی تغییر جنسیت در مورد افراد خنثی رخ می‌دهد که هم اندام مردانه و هم زنانه دارند و ۵۰ درصد مرد و ۵۰ درصد زن هستند. این افراد چون اختلالات و مشکلات فراوانی دارند، باید به پزشک مراجعه و اندام تناسلی زائد را حذف کنند؛ در این صورت می‌توانند تغییر جنسیت بدهند و صدردصد به یک جنس دیگر تبدیل شوند که این مورد هم از لحاظ شرعی هیچ اشکالی ندارد.
وی تأکید کرد: برخی فقهای معاصر مانند مرحوم امام خمینی(ره) و میرزاجواد تبریزی و آیت‌الله مکارم معتقدند در خنثای مشکل، واجب است که تغییر جنسیت صورت بگیرد تا فرد زن و مرد بودنش روشن شود و احکام مربوط به خود را دنبال کند تا از مشکلات روحی، روانی و جسمی خلاص شود.
حکم فقهی ترنس‌ها
رئیس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی به گروه دیگری به نام افراد ترنس اشاره کرد و گفت: این افراد مردانی هستند که مشکل جسمی ندارند ولی خود را از لحاظ روحی زن می‌دانند و برعکس، یعنی وضع جسم و روح هماهنگ نیست؛ در این زمینه میان فقها اختلاف‌نظر زیادی وجود دارد؛ کسانی مانند امام، مقام معظم رهبری، موسوی اردبیلی، نوری همدانی و خرازی معتقدند که عمل جراحی در این مسائل اشکالی ندارد، ولی عده‌ای دیگر از مراجع می‌گویند که جراحی ایراد شرعی دارد.
