به گزارش«شیعه نیوز»، «پروفسور رابرت بیانچی» با اشاره به رقابت عربستان و ایران در منطقه ساحل آفریقا گفت: تا زمانی که این منطقه وضعیت سیال گونه داشته باشد، قطر نیز خوشحال خواهد بود.
تنشها و رقابت بر سر نفوذ در منطقه آفریقایی ساحل و غرب آفریقا طی سال های گذشته در میان طرف های منطقه ای، عربی و بین المللی وجود داشته است. مناقشه و درگیری طی دهه های اخیر میان ۷ کشور مغرب، الجزایر، لیبی، چین، اسرائیل، عربستان و ایران بوده است. تنش ها میان ایران و عربستان در این میان از همه بیشتر بوده است و ایران طی ۳ دهه گذشته موفق شده است ۷ میلیون مسلمان در منطقه ساحل و غرب آفریقا را از مذهب مالکی به مذهب شیعه اثنی عشری تبدیل کند.
حمایت مالی اخیر عربستان و امارات متحده عربی از نیروی مشترک نظامی سازمان ساحل نشان از رقابت برای نفوذ در غرب افریقا دارد؛ منطقهای که ایران نیز در آن نفوذ دارد.
سازمان همکاری منطقه ای ساحل(G۵ Sahel) متشکل از کشورهای موریتانی، مالی، نیجر، بورکینافاسو و چاد یک چارچوب نهادی و سازمانی برای همکاری های منطقه ای در زمینه سیاسی و امنیتی در آفریقای مرکزی و در منطقه ساحل(جنوب منطقه صحرا) است. این سازمان در فوریه در « نواکشوط» موریتانی تأسیس شد.
این نیروی مشترک با مشکلات مالی برای عملیاتی شدن مواجه هستند که زمینه ساز موفقیت تروریستها شده است. برای رفع این مشکلات فرانسه از امارات و عربستان و آلمان و ایتالیا خواسته که با این سازمان همکاری کنند.
در خصوص این مسائل خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «رابرت بیانچی» انجام داده که در ادامه می آید. «رابرت بیانچی» استاد علوم سیاسی و حقوق بینالمللِ دانشگاه «شیکاگو» و محقق میهمان در دانشگاه ملی سنگاپور است.
وی دانش آموخته دانشگاه شیکاگوی آمریکاست و سابقه تدریس در دانشگاه های شیکاگو، قطر، دانشگاه آمریکایی قاهره و دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا را نیز دارد. او عضو سازمانهای مختلف بین المللی بوده و در برنامه نفت در برابر غذای سازمان ملل متحد نیز مشارکت داشته است. کتاب اخیر او «جهانی شدن اسلامی» نام دارد که به بررسی افزایش نقش کشورهای اسلامی در نظام بین الملل مبتنی بر چندفرهنگگرایی میپردازد. «گروه های ذی نفوذ و توسعه سیاسی در ترکیه» دیگر کتاب اوست که از سوی انتشارات دانشگاه «پرینستون» منتشر شده است.
*عربستان و امارات اخیرا به نیروی نظامی مشترک منطقه ساحل و آفریقا کمک مالی کرده اند، دلایل این کمک چیست؟
فرانسه تلاش می کند نیروی نظامی قوی چند ملیتی جهت احیاء کشورهای ساحل آفریقا تشکیل شود اما جهت تامین هزینه های این مهم به متحدان ثروتمندتر نیاز دارد. آمریکا به علت اینکه به سازمان ملل جهت اجرای این برنامه اعتماد ندارد، مشارکت چندانی در این برنامه ندارد. بنابراین پاریس تلاش می کند کشورهای صادر کننده نفت خلیج فارس پشتوانه مالی این طرح را بر عهده گیرند.
* اساسا اهمیت راهبردی منطقه ساحل آفریقا برای امارات و عربستان چیست؟
منطقه ساحل آفریقا برای کشورهای عربستان و امارات متحده عربی نسبت به کشورهای قدرتمندی که عمیقا درگیر رقابت های افزایش نفوذ در سراسر آفریقا هستند (ترکیه، چین، امریکا، فرانسه، هند و ..) اهمیت چندانی ندارد. آفریقا به پول نقد جهت توسعه منابع معدنی و کشاورزی خود و پرداخت هزینه های ارتش جهت حفاظت از دارایی های خود نیاز دارد.
هیچ کشور غیر آفریقایی نمی خواهد سود مورد انتظار را از دست داده و در عین حال نمی خواهد تحت فشار و ریسک زیاد سیاسی یا اقتصادی باشد. این بدان معناست که بسیاری از بازیگران به روند چانه زنی خواهند پیوست اما اتحاد آنها شکننده و ناپایدار خواهد بود.
*یکی از دلایل مشارکت عربستان و امارات در منطقه ساحل جلوگیری از نفوذ ایران و قطر عنوان شده است اساسا این کشورها درخصوص چه مسائلی در منطقه ساحل آفریقا رقابت دارند؟
طبیعی است که هر کشوری بخواهد جهت ترویج سیاست ها و شرکت های خود در منطقه ساحل آفریقا با سایر بازیگران رقابت نموده و تلاش کند از آنها پیشی گیرد. واضح است که در بلندمدت مبادلات دیپلماتیک و عمومی نسبت به مذاکرات اقتصادی و خصوصی در مورد معاملات مالی آینده در این منطقه، اهمیت کمتری خواهد داشت.
*بعد از اعلام حمایت عربستان و امارات از نیروی مشترک ساحل در نشست پاریس، امیر قطر هم به این منطقه سفر کرد و قراردادهای تجاری و اقتصادی امضا کرد. این منطقه چقدر می تواند قطر را از تنگنایی که در حال حاضر عربستان و هم پیمانانش متوجه قطر کردند برهاند؟
قطر صرفا باید مانع همراهی کشورهای ساحل آفریقا با عربستان و امارات متحده عربی شود. تا زمانی که منطقه دارای وضعیت سیال گونه و ناپایدار باشد، دوحه خوشحال خواهد بود.