به گزارش«شیعه نیوز»، در کم سابقه ترین حضور اقتصادی سعودی ها در طول ۲۷ سال اخیر، مشارکت ۶۰ شرکت و بالغ بر ۲۰۰ فعال اقتصادی سعودی در چهل و چهارمین نمایشگاه بین المللی بغداد، به عقیده کارشناسان اقتصادی در عراق، نشانگر خیز اقتصادی بلند سعودی ها برای حضور در بازار عراق است.
نحوه ورود هیات شرکت کننده سعودی در نمایشگاه بغداد و شکل واحد غرفه بندی ها و اهتمام ویژه رسانه ای که خود سعودی ها به آن داده و حضور چند فیلمبردار و عکاس که از بدو ورود تا لحظه حضور در نمایشگاه را پوشش خبری و تبلیغاتی دادند، گویای این اهتمام ویژه سعودی ها به بازار عراق است.
تمامی هیات شرکت کننده سعودی با یک لباس واحد عربی که هریک از آنها شالگردنی مزین به دو پرچم عراق و عربستان سعودی روی آن نقش بسته بود، در نمایشگاه شرکت کردند تا ادعای یکی بودن دو کشور و دو ملت را به شهروند عراقی منتقل کنند.
بزرگترین مساحت غرفه نمایشگاه بغداد متعلق به سعودی ها است که یک هزار و ۲۰۰ مترمربع مساحت دارد و همه غرفه ها به یک شکل واحد طراحی شده که در سردر همه آنها عنوان بزرگ ‘چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی’ نقش بسته است.
چشم انداز ۲۰۳۰ طرحی برای توسعه اقتصادی عربستان سعودی با کاستن از اعتماد بر درآمدهای نفتی است که در ۲۵ آوریل ۲۰۱۶، محمد بن سلمان ولی عهد سعودی آن را مطرح کرد.
بخشی از این طرح، مبتنی بر تنوع منابع ثروت و گسترش همکاری های اقتصادی با کشورهای همسایه است که به گفته ‘خالد الفالح’ وزیر انرژی، صنایع و معادن عربستان سعودی در افتتاحیه چهل و چهارمین دوره نمایشگاه بین المللی بغداد، عراق در راس چشم انداز توسعه اقتصادی عربستان سعودی قرار دارد.
حجم تبادلات تجاری بین دو کشور در طول سنوات گذشته به دلیل مواضع منفی ریاض نسبت به نظام سیاسی حاکم بر عراق بعد از سقوط رژیم صدام، در پایین ترین حد آن بوده به نحوی که کل حجم تبادلات تجاری دو کشور از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ (۱۰ سال) فقط ۶ میلیارد دلار بوده است.
مقایسه این رقم با حجم تبادلات تجاری غیر نفتی جمهوری اسلامی ایران با عراق که میانگین سالانه آن، ۸ میلیارد دلار است، نشان دهنده سهم ناچیز سعودی از بازار عراق در حال حاضر است.
سهم عربستان سعودی در سال گذشته از تبادلات تجاری غیر نفتی با عراق تنها ۶۰۰ میلیون دلار بوده که با سرجمع کل سهم تبادل تجاری و سرمایه گذاری آن، به سختی از مرز دو میلیارد دلار می گذرد و بر همین اساس است که عربستان در برنامه توسعه ای خود، بر روی بازار عراق حساب ویژه ای باز کرده است.
به اعتقاد کارشناسان، عراق از دیدگاه حکام جدید سعودی ها، نه تنها از حیث اقتصادی بلکه از حیث ژئوپلتیک آن، دارای اهمیت به مراتب بیشتری است و بر همین اساس، ریاض از اوائل سال ۲۰۱۷ که مسئله پایان بحران تروریسم در عراق حتمی شد، حساب ویژه ای برای عادی سازی و گسترش مناسبات با بغداد باز کرد.
بعد از رفت و آمدهای وزیران خارجه، نفت و انرژی عربستان به عراق در طول ماه های اخیر، خالد الفالح وزیر انرژیِ عربستان دیروز (شنبه) با حضور در افتتاحیه نمایشگاه بین المللی بغداد، دومین حضورش را در طول هفته های اخیر در بغداد کلید زد تا آغازی بر گشودن قفل همکاری اقتصادی بین دو کشور باشد.
در حال حاضر محصولات پتروشیمی، معدنی، پلاستیکی، الکترونیکی، سیمان، مصالح ساختمانی، محصولات دارویی و غذایی مهمترین کالاهایی هستند که به ادعای خالد الفالح وزیر انرژی سعودی در حوزه محصولات غیر نفتی، به عراق صادر می شوند.
عربستان امیدوار است که حوزه تبادلات تجاری و سرمایه گذاری را به حوزه های کشاورزی، معادن، صنعت و گردشگری دینی عراق نیز گسترش دهد.
وزیر انرژی عربستان سعودی به برنامه هدفی که قرار است دو کشور در تبادلات تجاری به آن برسند، اشاره ای نکرده است، اما وی خاطر نشان کرده که ریاض به صورت جدی به دنبال حضور قوی در بازار عراق است.
در این راستا قرار است که در دسامبر آینده اولین نمایشگاه اختصاصی عربستان سعودی در حوزه محصولات روغن و گاز در بصره آغاز به کار کند.
با توجه به پتانسیل بالایی که جنوب عراق از حیث جمعیت انسانی و اهمیت اقتصادی و وجود عتبات عالیات دارد، به نظر می رسد که سعودی ها به طور ویژه این منطقه از عراق را به طور هدفمند برای کار اقتصادی و سیاسی، هدف قرار داده اند.
جنوب عراق همواره برای سعودی علاوه بر اهمیت اقتصادی، دارای اهمیت سیاسی به مراتب بالاتری بوده است.
در حال حاضر طبق شنیده ها، عربستان سعودی به دنبال اجرای یک طرح کشت و صنعت نمونه در استان نجف است و گفت وگوهای اولیه در این خصوص با مسوولان محلی در نجف آغاز شده است.
گشایش کنسولگری های جدید عربستان سعودی در بصره و نجف اشرف نیز به همین منظور دنبال می شود.
مرز زمینی ‘عرعر’ بین عربستان سعودی و عراق بعد از ۲۷ سال در سال جاری گشایش یافت و قرار است که یک مرز زمینی دیگر در استان سماوه نیز گشایش یابد.
پروازهای هوایی عربستان سعودی به عراق با حضور هیات بزرگ اقتصادی سعودی در بغداد، نیز بعد از ۲۷ سال عملا از سر گرفته شد.
در همین راستا نیز امروز یکشنبه شورای عالی هماهنگی بین دو کشور با حضور نخست وزیر عراق و هیات همراه اش در ریاض شروع به کار می کند.
طبق اعلام رسانه های سعودی از جمله شبکه خبری ‘العربیه’ این شورا در زمینه مسائل راهبردی، اقتصادی و فرهنگی ایجاد شده و وزیران تجارت دو کشور ریاست این شورا را بر عهده خواهند داشت.
در حالی که عربستان براساس چشم انداز ۲۰۳۰ خود در صدد توسعه اقتصادی با عراق است در مقابل بغداد نیز با گسترش مناسبات خود با کشورهای منطقه و همسایه همین خط مشی را برای کاستن از تکیه بر نفت دنبال می کند.
کارشناسان معتقدند که در این تعامل دو طرفه تنها مشکل این است که عراق از زاویه صرفا اقتصادی به عربستان سعودی به عنوان یک فرصت نگاه می کند، اما ریاض از زاویه سیاسی این فرصت اقتصادی را فرصتی مضاعف در تعامل با بغداد می بیند.
