شیعه نیوز: یائسگی به زمانی گفته می شود که دیگر تخمک گذاری در بدن زن انجام نمی شود که یا به طور طبیعی اتفاق می افتد یا از طریق عمل جراحی و برداشتن رحم. بنابراین وقتی خانمی چند ماه پشت سر هم ـ مثلا یک سال ـ خونریزی قاعدگی نداشته یا نامنظم شود، به شرطی هم که باردار نباشد و سن بالای 50 سال داشته باشد، دچار یائسگی شده است.
البته گاهی هم پیش می آید که قبل از سن 40 سالگی خونریزی قاعدگی قطع می شود که معمولا یک درصد بانوان این مسئله برایشان پیش می آید که دلیل آن یا اختلال دستگاه ایمنی یا کروموزومی یا تماس با مواد سمی است که باعث می شود تخمدان عملکرد خودش را از دست می دهد.
برای اطمینان از یائسه شدن می بایست یک آزمایش هورمونی بانوان بدهند تا مقدار FSH خون بررسی شود. پس از مطمئن شدن از یائسگی می بایست.
برخی از خانم ها قبل از سن یائسگی این اضطراب را دارند که چطور از یائسگی زود هنگام جلوگیری کنند و برخی دیگر نیز در دوران یائسگی مدام افکار پریشان و مشکلات جسمی دارند.
تغذیه مناسب یائسگی
بنا به نظر کارشناسان تغذیه با مصرف مواد غذایی سالم می توانیم از یائسگی زودرس و همینطور در صورت یائسگی از عوارض آن جلوگیری کنیم. منابع غذایی که دارند کلیسم و حاوی استروژن هستند مثل مغزها، سیب، ماهی ساردین، سویا، عدس، لوبیا، زیتون، روغن آفتابگردان و ویتامین های D و K در این زمینه موثرند.
یائسگی ریسک پوکی استخوان را افزایش می‌دهد بنابراین مصرف مواد غذایی دارای ویتامین A موجب استحکام و تقویت استخوان‌ها، بافت‌های نرم، پوست و دندان‌ها، بهبود بینایی و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. برخی از این مواد غذایی مثل فلفل دلمه ای سبز، جگر، سیب زمینی، کدو تنبل، هویج و مکمل ها هستند.
میوه ها و سبزی ها علاوه بر اینکه نیازهای بدن به ویتامین ها و املاح معدنی را تامین می کنند به علت دارا بودن فیبر از سرطان های مختلف و کاهش کلسترول خون جلوگیری می کنند و می توانند علائمی که در دوران یائسگی به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن روی می دهد را کاهش دهند. علاوه بر مواد غذایی هم برای جلوگیری از یائسگی زودرس می بایست اضطراب ها و استرس های روزانه زندگی مان را کاهش دهیم چرا که استرس تأثیر مستقیم بر تنظیم هورمون های بدن زنان دارد.
حبوبات در بین مواد غذایی در گروه گوشت و تخم مرغ است که پروتئین بدن را تأمین میکند و مثل میوه و سبزیجات در تولید استروژن عمل می کند. حبوبات منبع خوب ویتامین ها و املاحی مثل آهن ،کلسیم،ا سیدفولیک و ویتامین B6 است.
مصرف غذاهای پرچرب در این دوران برای بانوان ضرر دارد و توصیه نمی شود بالاخص چربی های حیوانی و اشباع شده. بنابراین بهتر است غذاها را بیشتر به شکل آب پز، بخارپز، کبابی یا تنوری مصرف کنند، روغن مایع را جایگزین روغن جامد کرده و از شیر و لبنیات کم چرب استفاده کنند.
کدام عوامل باعث یائسگی زودرس می شود؟
خانم هایی که سیگار می کشند، خانم هایی که جراحی تخمدان کردند یا رحمشان را برداشتند، خانم هایی که در معرض شیمی درمانی یا پرتوتابی قرار گرفتند امکان یائسگی زودتر از موعد فیزیولوژیک بدن دارند.
برای برخی هم این سوال پیش می آید که آیا امکان بارداری بعد از یائسگی هم وجود دارد که متخصصان زنان در این زمینه معتقدند که خانم هایی دارای وضعیت جسمانی سالم و وزن ایده آل بدون سیگار کشیدن، امکان بارداری با لقاح مصنوعی بعد از یائسگی را دارند.
رعایت تناسب اندام
یکی از مشکلات بانوان در هنگامه یائسگی افزایش وزن و چاقی است که ممکن است به یائسگی و علائم آن دامن بزند بنابراین یکی از مسائلی که می بایست در این زمینه مدنظر قرار داد تناسب اندام و رعایت وزن است و در صورت نیاز رسیدن به وزن ایده آل است.
خوردن شیرینی ، شکلات و دسرهای شیرین برای بانوان در دوران یائسگی مناسب نیست. مواد قندی علاوه بر اضافه وزن موجب افزایش هورمون هایی چون آدرنال و سطح استروژن تخمدان ها می شود. بنابراین بهتر است از مصرف غذاهای چرب و سرخ کرده جلوگیری کرده، به جای آن از غذاهای فیبردار آب پز و بخار پز استفاده شود. وعده های غذایی مصرفی به همراه حجم غذا کاهش یافته تا کالری سوزی بیشتری صورت بگیرد.
بنابراین بانوان در این سنین بهتر است تنها وقتی غذا بخورند که واقعا گرسنه هستند و بیشتر میوه ها و نان و غلات سبوس دار و سبزی را در وعده های غذایی را به جای شیرینی جات و غذاهای قندی، نوشابه، شربت و آب میوه های صنعتی و غذاهای فانتزی و ساندویچی بگنجانند.
همچنین روزانه سه تا چهار وعده شیر و مواد لبنی مثل پنیر کم نمک، کشک و ماست در کنار ورزش کردن هم کلسیم بدن را تنظیم کرده و مانع از پوکی استخوان می شود.
برای تعادل گر گرفتگی دوران یائسگی هم بهتر است با مشورت پزشک عمل کرده و همینطور از مصرف چای و قوه و نوشابه های گازدار و ادویه های تند و کافئین جلوگیری کرد.