پاسخ اجمالی
آنچه در متن سؤال به آن اشاره شده است، در واقع درخواست از خدا به اسم اعظمش می باشد که در برخی از دعاها آمده و معنای آن این است که، «بارالها! به بزرگ ترین اسمت از تو درخواست مى کنم؛ بزرگ ترین اسمى که عزیزترین و باشکوه ترین و گرامی ترین اسم تو است...».
پاسخ تفصیلی
خداوند اگرچه حقیقت واحدى است، اما به اعتبارات گوناگون و از جهات مختلف، اسامى متعددى بر او صدق مى کند؛ مثلاً از آن جهت که موجودات را آفریده، «خالق و آفریننده»، از آن جهت که به همه چیز آگاه است، «عال م» و از آن جهت که تدبیر عالم به دست او است، «مدبر» و... نامیده می شود .
البته می توان همه اسم هاى خداوند متعال را به یک اسم برگرداند. این اسم همان «اسم اعظم» پروردگار است که همه اسم ها از آن سرچشمه گرفته اند .
در دعاها، درخواست کننده متناسب با سؤال ش ، اسمى از اسامى مبارک پروردگار متعال را در نظر مى گیرد و خداوند را به آن اسم مى خواند و از او تقاضا مى کند. [1]
فرض کنید براى رفع نیاز مالی خود به شخصى مراجعه مى کنیم، اگرچه این شخص داراى اوصاف فراوانى است، اما ما اوصافی را مطرح می کنیم که ارتباطی با نیازمان دارد؛ مثلا می گوییم: شما که همیشه به فکر محرومان هستید، شما که همیشه بخشنده بوده اید، و ...
در واقع منظور ما از مطرح کردن این اوصاف، آن است که اوّلاً: به آن شخص بگوییم ما به وجود چنین اوصافى در او آگاهى و اعتقاد داریم، ثانیاً: بگوییم داشتن چنین اوصافى، اقتضا مى کند که آن شخص، فلان کار را انجام بدهد و مثلاً فلان مشکل را حل بکند، یا فلان چیز را به ما بدهد .
حال ممکن است شخصی داراى اسم و صفتى باشد که تمام کمالات او را برساند و نمودار همه کمالات او به حساب آید؛ مثلاً کسى باشد که حکومت و سلطنت مملکتى را عهده دار باشد و به اسم «سلطان» خوانده شود که همین اسم مى تواند نمودار همه کمالات شخص باشد که بقیّه اسامى و اوصاف از آن سرچشمه گیرد. [2]
آنچه در متن سؤال به آن اشاره شده است، در واقع درخواست از خدا به اسم اعظمش می باشد که در برخی از دعاها آمده است؛ مثلاً در «دعاى سمات» چنین آمده است: «اللهم إنی أسألک باسمک العظیم الأعظم الأعز الأجل الأکرم الذی إذا دعیت به على مغالق أبواب السماء للفتح بالرحمة انفتحت و إذا دعیت به على مضایق أبواب الأرض للفرج بالرحمة انفرجت و إذا دعیت به على العسر للیسر تیسرت و إذا دعیت به على الأموات للنشور انتشرت و إذا دعیت به على کشف البأساء و الضراء انکشفت»؛ [3] بارالها! به بزرگ ترین اسمت از تو درخواست مى کنم؛ بزرگ ترین اسمى که عزیزترین و باشکوه ترین و گرامی ترین اسم تو است؛ آن اسمى که هرگاه براى گشوده شدن درهاى بسته آسمان، به آن اسم خوانده شوى، درهاى رحمت آسمان، باز مى شوند، و هنگامى که به آن اسم براى رفع تنگناهاى روى زمین خوانده شوى، این تنگناها و مشکلات برطرف مى شوند. و هنگامى که به آن اسم براى تبدیل سختى به آسانى و راحتى خوانده شوى، سختی ها، آسان شوند. و چون براى زنده شدن مردگان، به آن اسم خوانده شوى، مردگان زنده شوند، و چون براى برطرف شدن شداید و مصایب به آن اسم خوانده شوى، این گرفتاری ها، برطرف شوند» .
[1] . البته براى خواندن پروردگار متعال، خصوصا هنگام دعا کردن، بهترین راه آن است که انسان به ادعیه مبارکه معصومین ( علیه السلام ) مراجعه نماید؛ چه این که آن بزرگواران، بهتر از هرکس مى دانند که براى هرکارى، خداوند را به چه اسمى و چگونه باید خواند. به عبارت دیگر، نام هایى را که زیبنده پروردگار متعال است، باید از خود او و از اولیاى الاهى گرفت.
[2] . برای آگاهی بیشتر، نک: اسم مکنون و مستأثر خداوند، سؤال 1336 (سایت: 1383).
[3] . البلدالأمین، ص 90.
T