شیعه نیوز:
پرسش
در تاریخ ائمه اطهار( علیه السلام ) آمده؛ فلان امام( علیه السلام ) را همسر او که مثلاً دختر خلیفه به ناحق وقت بوده سم می‌دهد و امام معصوم( علیه السلام ) به شهادت می‌رسد، من چگونه به امامی که کنترلی بر خانه و خانواده خود ندارد امام خود بدانم؟
پاسخ اجمالی
بی‌گمان، امامان( علیه السلام ) برای هدایت مردم زحمات بسیاری را متحمل می‌شدند. در این مسیر، انسان‌های زیادی در اثر موعظه و نصیحت آنان هدایت و تربیت شدند، اما برخی انسان‌ها هدایت‌پذیر نبودند؛ لذا موعظه و هدایت امامان( علیه السلام ) در آنها اثر نمی‌گذاشت. چنانچه پیامبران و اولیای الهی در طول رسالت خویش با دو گروه از انسان‌های هدایت‌پذیر و هدایت‌ناپذیر رو برو بودند. در محیط خانواده و نزدیکان آنها نیز برخی انسان‌های حق‌طلب و حق‌پذیر، و برخی چنین نبودند. چنان‌که تعلیم و تربیت حضرت نوح( علیه السلام )، به یکی از فرزندان وی تأثیر نگذاشت و او موعظه و نصیحت‌های پدر خویش را نادیده گرفت. این بدان جهت نبود که حضرت نوح( علیه السلام ) در تربیت فرزند خود کوتاهی کرد؛ بلکه منشأ این امر عدم قابلیت فرزند وی برای هدایت بود؛ همان‌طور که قرآن کریم درباره همسران نوح و لوط فرموده است: «خداوند براى کسانى که کافر شدهاند به همسر نوح و همسر لوط مثَل زده است، آن دو تحت سرپرستى دو بنده از بندگان صالح ما بودند، ولى به آن دو خیانت کردند و ارتباط با این دو (پیامبر) سودى به حالشان (در برابر عذاب الهى) نداشت، و به آنها گفته شد: «وارد آتش شوید همراه کسانى که وارد مىشوند!».[1]
همچنین در مورد همسر امام حسن مجتبی( علیه السلام ) نیز این مطلب صادق است؛ همسر آن‌حضرت (جعده) قابلیت تربیت و هدایت نداشت؛ نه این‌که امام در هدایت و تربیت همسر خود کوتاهی کرده باشد. همه امامان( علیه السلام ) همان‌طور که به هدایت و نصیحت افراد جامعه می‌پرداختند، اعضای خانواده خود را نیز هدایت و موعظه می‌نمودند. و آنها را از خطرات هواهای نفسانی آگاهی می‌دادند، اما در برخی از اعضای خانواده اثر نمی‌گذاشت و تحت تأثیر هواهای نفسانی و وعده‌های دشمنان قرار می‌گرفتند.
بنابراین امکان دارد، برخى بتوانند ارتباطى نزدیک - همچون ارتباط زناشویى- با پیامبری از پیامبران الهی یا امام معصوم( علیه السلام ) داشته باشند؛ اما با سوء اختیار خود، به راه کفر و گناه بروند و گرفتار بدفرجامى شوند؛ مانند «جعده» همسر امام حسن مجتبی( علیه السلام ) که به امام خیانت کرد و چون امام الگوى مردم بود، تا لحظه آخر با او رفتار عادى داشت و از علم لدنى خود استفاده نکرد.[2]
[1]. تحریم، 10.
[2]. گروه محققان، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، دفتر نهم( ویژه رمضان)، ص 205، دفتر نشر معارف، قم، چاپ: دهم، 1389ش.
آیات مرتبط
سوره التحريم (10) : ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَامْرَأَتَ لُوطٍ ۖ كَانَتَا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَالِحَيْنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ يُغْنِيَا عَنْهُمَا مِنَ اللَّهِ شَيْئًا وَقِيلَ ادْخُلَا النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِينَ
T