پرسش
آیا امام عصر( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) در ابتدا شروع به جنگ و انقلاب دارد، یا ابتدا به شناساندن دلائل و انگیزه‌ها اقدام می‌کند؟
پاسخ اجمالی
بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی، تمام پیامبران و امامان و همچنین امام زمان( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) تنها زمانی با دشمنان دین، عدالت، انسانیت و ... وارد جنگ و نبرد می‌شوند که پیش از آن، حجت بر آنان تمام شده باشد.
برای اثبات این مسئله تنها به یک آیه از قرآن (که مفسّران نیز از آن، چنین برداشت نموده‌اند) استدلال می‌شود.
خداوند در قرآن می‌فرماید: و ما هرگز (قومى را) مجازات نخواهیم کرد، مگر آنکه پیامبرى مبعوث کرده باشیم (تا وظایفشان را بیان کند).[1]
در این‌که منظور از عذاب در این‌جا هر نوع عذاب دنیا و آخرت است، یا خصوص عذاب استیصال(مجازات‌هاى نابود کننده همچون طوفان نوح)، در میان مفسّران گفت‌وگو است، ولى بدون شک ظاهر آیه مطلق است و هر نوع عذاب را شامل مىشود.[2]
و نیز از ظاهر سیاقى که در این آیه و آیات قبل و بعد دارد، بر مىآید که مراد از «تعذیب» تعذیب دنیوى و عقوبت استیصال باشد، و مؤیّد این احتمال سیاق نفى در «ما کُنَّا مُعَذِّبِینَ» است؛ زیرا فرق است در این‌که گفته شود: «لسنا معذبین» یا «لا نعذب» یا «لن نعذب» و یا این‌که گفته شود: «ما کُنَّا مُعَذِّبِینَ» که در سه تعبیر اول، تنها نفى عذاب را مىرساند، و در تعبیر چهارم استمرار نفى آن در گذشته را افاده مىکند، و مىفهماند که سنت الهى جارى در امت‌هاى گذشته بر این بوده است که هیچ امتى را عذاب نمىکرد، مگر بعد از آنکه رسولى به سویشان مىفرستاد و ایشان را از عذاب خدا مىترساند.[3]
نظر به این‌که جنگی که از سوی امام زمان( علیه السلام ) علیه دشمنان انجام می‌شود یک نوع مجازات دنیوی است؛ از این‌رو آیه شریفه هر نوع مجازات بدون اتمام حجت را نفی می‌کند.
خلاصه این‌که امام عصر( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) پیش از شناساندن دلائل و اتمام حجت، هرگز شروع به جنگ نمی‌کند. البته نباید از این نکته غافل شویم که لزوماً اتمام حجت پس از ظهور نیست، چه بسا پیش از ظهور بر همگان اتمام حجت شود تا پس از ظهور برای کسی بهانه‌ای باقی نماند.
[1]. «وَ ما کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا»، اسراء، 15.
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 12، ص 51، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، تهران، 1374ش.
[3]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 13، ص 57، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ پنجم، چاپ قم، 1417ق.
T