پرسش
در طول سفر کوفه به شام تنها در یکی از منازل به کاروان اهل‌بیت اهانت نشد، آن منزل کدام است؟
پاسخ اجمالی
گزارش دقیقی از نحوه اقامت اهل‌بیت امام حسین( علیه السلام ) در یکایک منازل بین کوفه و شام وجود ندارد، و جز چند گزارش، بیشتر آنچه از جزئیات مرتبط با توقف در منزل‌گاه‌ها نقل می‌شود، چندان مستند نبوده و تنها در کتب متأخر وجود دارد. در همین راستا، نمی‌توان با قطعیت گفت که اهل‌بیت امام حسین( علیه السلام ) در تمام و یا بیشتر منزل‌گاه‌ها مورد اهانت اهالی آن مناطق قرار گرفته‌اند.
اما به هر حال، روایت امام سجاد( علیه السلام ) حاکی از سخت بودن شرایط اسرای اهل‌بیت( علیه السلام ) هنگام انتقال آنان به شام بود. امام سجاد( علیه السلام ) فرمودند: «مرا بر شترى بدون جهاز سوار کردند و سر مبارک امام حسین( علیه السلام ) هم بر فراز نیزه بود. زنان ما به دنبال ما بر قاطرهای بیمار سوار بودند. دشمنان با نیزهها به دنبال و اطراف ما بودند. هر گاه چشم یکى از ما گریان می‌شد، با نیزه بر سر او می‌زدند...».[1]
اگرچه اهل‌بیت امام( علیه السلام ) تمام این سختی‌ها را چیزی جز زیبایی نمی‌دانستند،[2] با این حال در برخی از موارد، از این سختی‌ها و اهانت‌ها کاسته می‌شد.
معبد راهب
یکی از منزل‌گاه‌هایی که گفته می‌شود برخورد بهتری با اهل‌بیت( علیه السلام ) شد، بعد از منزلگاه «قنسرین» بود،[3] کاروان اسرا به معبدی رسیدند که راهبى در آن مشغول عبادت بود. راهب دید که نوری از میان سپاه به آسمان میرود و با دیدن آن صحنه به سمت سپاه آمد و از ماجرا پرسید. آنها گفتند که ما سر حسین بن علی( علیه السلام ) را به سمت شام می‌بریم. راهب ده هزار درهم به نگهبانان داد و سر مطهر امام( علیه السلام ) را آن شب نزد خود در معبد نگهداشت و با مشک و کافور شست‌وشو داد و به برکت شگفتی‌ها و کراماتى که از سر مطهر امام( علیه السلام ) دید، مسلمان شد.[4]
گفته می‌شود این معبد، هم اکنون در مرز سوریه و لبنان و بر یک بلندى مشرف به جاده قرار دارد.[5]
[1]. ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، گردآورنده، آخوندی، محمد، ج 3، ص 89، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش.
[2]. ر .ک: «معنای جمله «ما رأیت الا جمیلا»، 82927.
[3]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب( علیه السلام )، ج 4، ص 60، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.
[4]. قطب الدین راوندی، سعید بن عبد اللّٰه، الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 579 - 580، قم، مؤسسه امام مهدی(عج)، چاپ اول، 1409ق.
[5]. محدّثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص 178، قم، نشر معروف، چاپ دوم، 1417ق.
T