شیعه نیوز:
پرسش
آیا وضع مالی امام حسین( علیه السلام ) خوب بود که زنان و دخترانشان زیور آلات داشتند؟
پاسخ اجمالی
امامان معصوم( علیه السلام ) اگرچه امام و رهبر مردم بودند و می‌توانستند از حق و حقوقی که خداوند برای آنان قرار داده به رایگان استفاده کنند، ولی با این حال، با تلاش و همت خود به کسب ثروت پرداخته و زندگی خویش را از همین راه اداره می‌کردند و حتی از همین ثروت‌ها نیز در راه خدا خرج می‌کردند.[1]
امام حسین( علیه السلام ) نیز اهل کار و تلاش بود، اگرچه بیشتر اموال به‌دست‌آمده را در راه خدا و در جهت مصارف عمومی استفاده کرده و خود از این درآمدها کمتر استفاده می‌فرمود، اما بر اساس موازین اسلامی به خانواده‌اش سخت نگرفته و نیازهای معمول آنان را برطرف می‌کرد.
در همین راستا، از برخی گزارش‌های تاریخی عاشورا برمی‌آید که اهل بیت امام حسین( علیه السلام ) زیور آلاتی داشتند: «سپاه عمر بن سعد به خیمه‌های اهل بیت امام حسین( علیه السلام ) حمله کردند و به غارت اموال خیمه‌ها و زیور آلات پرداختند».[2]
«فاطمه دختر امام حسین( علیه السلام ) نقل می‌کند که مهاجمان به خیمه ما حمله‌ور شدند. دو خلخال طلا در پاهای من که دختر کوچکی بودم، وجود داشت. مردی از مهاجمان خلخال‌ها را از پایم درمی‌آورد و همزمان می‌گریست! گفتم: ای دشمن خدا! گریه‌ات از چیست؟! گفت: چرا گریه نکنم! با آن‌که دارم زیور از پای دختر پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) درمی‌آورم؟! گفتم: در نیاور! گفت: می‌ترسم اگر من نگیرم، مهاجم دیگری آن‌را بردارد».[3]
در این زمینه باید گفت:
1. اهل بیت( علیه السلام ) از نظر مالی -با توجه به تلاش و فعالیتی که داشتند- دست کم از طیف متوسط جامعه بودند؛ از این‌رو طبیعی است که اهل بیت امام حسین( علیه السلام ) نیز، در همان حد متوسط از زیور آلات برخوردار باشند.
2. معمولاً پدر و مادر از مصارف ضروری زندگیشان می‌کاهند، اما برای فرزندان خود هزینه می‌کنند، مثلاً برای دخترانشان زیور آلاتی - هرچند اندک - می‌خرند.
3. این اندازه از زیورآلات، زندگانی زاهدانه آن‌حضرت را زیر سؤال نمی‌برد.
4. در منابع تاریخی و روایی معتبر، سخن از زیورآلات فراوان وجود ندارد، بلکه حکایت از غارت همان حداقل‌ها است. و آنچه در برخی اشعار و محافل در مورد غارت زیورآلات اهل بیت امام حسین( علیه السلام ) مطرح می‌شود، بیشتر جنبه مبالغه دارد و حاکی از واقعیت نیست:
سقوط نرخ طلای کوفه مسجل است
از بس که زر و زیور می آورند!!
[1]. برای آگاهی از این دسته روایات، ر. ک: شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج 6، ص 384، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 17، ص 37، قم، مؤسسه آل البیت( علیه السلام )، چاپ اول، 1409ق؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج43، ص 235 – 236، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1363ش؛ امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، ج 1، ص 320، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، 1403ق؛ حلبی، ابوالفرج، السیرة الحلبیة، ج 3، ص 510، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ دوم، 1426ق.
[2]. ر. ک: «شهادت امام حسین( علیه السلام ) و غارت اموال خیمه‌ها و زیور آلات و لباس رویین زنان»، سؤال 47599.
[3]. شیخ صدوق، الأمالی، ص 164، کتابچی، تهران، 1376 ش.
T
