شیعه نیوز:
پرسش
آیا این روایت «قَالَ یَا جَابِرُ أَ لَکَ حِمَارٌ یَسِیرُ بِکَ فَیَبْلُغُ بِکَ مِنَ الْمَشْرِقِ إِلَى الْمَغْرِبِ فِی یَوْمٍ وَاحِدٍ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ یَا أَبَا جَعْفَرٍ وَ أَنَّى لِی هَذَا فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ذَاکَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع أَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ رَسُولِ اللَّهِ ص فِی عَلِیٍّ ع وَ اللَّهِ لَتَبْلُغَنَّ الْأَسْبَابَ وَ اللَّهِ لَتَرْکَبَنَّ السَّحَابَ»، توهین به امام علی( علیه السلام ) نیست؟
پاسخ اجمالی
روایت مورد اشاره در پرسش، معنایش چنین است: «جابر بن یزید گزارش می‌کند که امام باقر( علیه السلام ) به من فرمود: «ای جابر! آیا تو حماری(وسیله نقلیه) در اختیار دارى که در یک روز، تو را از مشرق زمین به مغرب آن ببرد؟! عرض کردم خیر، و چگونه چنین چیزی را داشته باشم؟! امام( علیه السلام ) فرمود: آن شخص امام علی( علیه السلام ) است که چنین وسیله نقلیه‌ای دارد؛ زیرا پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) درباره ایشان فرمود: به خدا قسم به اسباب و وسائل(شگفت‌آوری) خواهى رسید و سوار بر ابرها خواهى شد».[1]
با توجه به این معنا، مراد از «ذاک»(مشار الیه ذاک) در «ذاک أمیر المؤمنین»، «من له الحمار» صاحب حیوان است؛ یعنی «فردی که چنین حماری را در اختیار دارد، امیر المؤمنین( علیه السلام ) است». تأیید کننده این مطلب، نقل دیگری از همین گزارش است که با عبارت «لَهُ حِمارٌ» صریحاً اعلام می‌کند که فرد صاحب چهارپا را می‌شناسم:
امام باقر( علیه السلام ) فرمود: «آیا تو حمار(وسیله حرکتی) در اختیار دارى که در یک روز تو را از مشرق به مغرب ببرد»؟! عرض کردم: من چنین مرکبی ندارم؟ امام( علیه السلام ) فرمود: «اما من در داخل شهر، شخصی(امام علی ع)[2] را می‌شناسم که چنین چهارپایی را در اختیار دارد».[3]
به هر حال مفهوم این دو روایت آن است که وسیله نقلیه‌ای که در اختیار امام علی( علیه السلام ) است، بسیار سریع‌تر و قدرتمندتر از وسائل نقلیه‌ای می‌باشد که در اختیار مردم است.
بنابر این هیچ توهینی در این گزارش وجود ندارد.
[1]. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد ص، محقق، مصحح، کوچه باغی، محسن بن عباسعلی، ج 1، ص 399، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. شیخ حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج 3، ص 512، بیروت، اعلمی، چاپ اول، 1425ق.
[3]. بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد ص، ج 1، ص 397.
T