خواص آیه و سوره نور چیست؟

شیعه نیوز:
پرسش
خواص آیه و سوره نور چیست؟ آیا درست است که می گویند اگر این آیه به عددی خاص خوانده شود برکات زیادی دارد؟
پاسخ اجمالی

قرآن کتاب عمل است و تلاوت آن سرآغازی است برای تفکر و ایمان، و آن نیز وسیله ای است برای عمل به محتوای آن، و این همه پاداش های عظیم نیز از همین جا با همین شرایط تحقق می یابد. قرائت تمام سوره ها آثار دنیوی و اخروی دارد و فضائل هر یک از سوره ها از سوی امامان معصوم ( علیه السلام ) بیان شده است.

از جمله سورۀ مبارکۀ نور و آیه نور که در این سوره ( آیه 35) است که در روایات خواص و آثار مختلفی برای آن ذکر شده است.

در مورد ختم آیات و اذکار، عدد نقش بسیار مهمی دارد و باید آن آیه یا ذکر را به عدد معین گفت تا اثر خاص خود را بگذارد. اما اگر کسی این آیه شریفه را بر طبق عدد معین ختم کند و نتیجه ای برایش حاصل نشود مانعی در شرایط و مقدمات آن پیش آمده است که باید آن مانع را برطرف کند تا ختم آیه یا ذکر اثربخش باشد؛ یعنی آنچه بیان شده است تنها علت معدّ محسوب می گردند.
پاسخ تفصیلی

قرآن کتاب هدایت، عمل و انسان سازی است، لذا تلاوت آن مقدمه ای برای تفکر و ایمان، و در مرحله بعد وسیله ای است برای عمل به محتوای آن، و رسیدن نتیجه نهایی که همان تکامل و سعادت ابدی است. بنابراین، همۀ قرآن نور است و نباید هیچ فردی از برکات آن محروم بماند.

دربارۀ فضیلت سوره نور احادیثی از ائمه اطهار ( علیه السلام ) رسیده است، از جمله:

پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: "هر که سوره نور را بخواند، خداوند ده حسنه به او می دهد، به اندازه اجر همۀ مؤمنان گذشته و آینده".[1]

امیرمؤمنان على( علیه السلام ) فرمود: «... به زنانتان سوره‏ نور را بیاموزید که در آن پندها است».[2]

از امام صادق ( علیه السلام ) نقل شده است که فرمود: "مال و عورت خود را به خواندن سورۀ نور حفظ کنید و زنان خود را به وسیلۀ آن در حصار عفت قرار دهید؛ زیرا کسی که این سوره را در شب و روز بخواند هیچ یک از خانواده اش هرگز زنا نمی کند تا بمیرد. در وقت مردن هفتاد هزار ملک تا کنار قبر او را تشییع و برای او دعا و استغفار می کنند تا وارد قبر شود".[3]

همچنین در باره آیۀ نور که یکی از آیات این سوره است، فضائل بسیاری نقل شده است. منظور از آیه شریفه نور این آیه است: "اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ فیها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فی‏ زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ یَکادُ زَیْتُها یُضی‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى‏ نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ وَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلیمٌ"؛ خداوند نور آسمان ها و زمین است؛ مثل نور خداوند همانند چراغ دانى است که در آن چراغى (پر فروغ) باشد، آن چراغ در حبابى قرار گیرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون یک ستاره فروزان، این چراغ با روغنى افروخته مى‏شود که از درخت پربرکت زیتونى گرفته شده که نه شرقى است و نه غربى (روغنش آن چنان صاف و خالص است که) نزدیک است بدون تماس با آتش شعله‏ور شود، نورى است بر فراز نورى و خدا هر کس را بخواهد به نور خود هدایت مى‏کند، و خداوند به هر چیزى داناست.[4]

از جمله روایاتی که در فضیلت این آیه وارد شده است:

1. از عبد الله عباس منقول است که: "هر کس آیۀ نور را بسیار بخواند روشنایی چشم او محفوظ ماند".[5]
2. "اگر کسی درد چشم دارد آیه نور را تا "نور علی نور" بر چشم بخواند و هر صبح سه بار بر این دستور عمل نماید درد چشم او زایل شود".[6]
3. شیخ ابوالعباس بونی گفته است: "که هر کس این آیه را بر آینه نقش کند شب جمعه آخر ماه و مدّت چهل شب چهل نوبت این آیه را بر آینه بخواند بعد از آن هر مریضی که در آن آینه نگاه کند، مرض او زایل شود و نیز نقل شده که اگر کسی آیۀ نور را بر لباس کبود با زعفران و گلاب بنویسد و اسم غایب و مادر او را بر آن بنویسد و آن را در خانه غایب بر باد آویزد به زودی شخص غایب بر می گردد".[7]
4. "هر کس آیه نور را تکثیر، بر فضه نقش، و آن را بر دایره آن نقش کند و در روز جمعه هنگام طلوع آفتاب و در وقت نقش کردن، غسل کند و لباس پاک بپوشد و با خود داشته باشد، و هر روز آیه را چهارصد بار بخواند و شروع کند به هر امر مهمی که بخواهد؛ از تقرب سلاطین و خلاصی محبوسان و اسیران و نجات یافتن از کسانی که حکم قتل او را دارند بسیار مجرب است".[8]
5. "خواندن آیه نور قبل از خواب با حضور قلب به عدد الله (66 مرتبه) به خصوص در حال صفای روحانی، موجب دیدن خواب های شیرین می گردد".[9]
6. "ختم آیۀ مبارکۀ نور به عدد نور (256 مرتبه)، هرگاه روز اول ماه جمعه باشد، به مدت پانزده روز این ختم را انجام دهد و در روز شانزدهم به عدد نور کلمۀ طیبۀ "لااله الاالله" را بگوید و همه روزه به عدد مزبور ادامه دهد تا پایان ماه جهت کفایت امور مهم کبریت احمر است".[10]
7. "ختم آیۀ نور تا "بکل شیء علیم" برای دیدن امام زمان ( علیه السلام )، یک اربعین به عدد نور، بین اذان صبح تا طلوع آفتاب مؤثر است".[11]
8. "برای معنویت و رزق ختم آیه نور به عدد "256 مرتبه" بعد از نماز عشا مفید و مؤثر است".[12]
9. "جهت امور مهم در خلوت بعد از هر نماز، هزار بار اسم جلاله "الله" و پنجاه بار آیۀ نور را بخواند و در حین روز نیز باید روزی ده هزار بار بگوید".[13]
10. "ختم آیه مبارکه نور جهت کشف علوم الهیه و افاضات خاصه خداوند بدین گونه است که در اربعین اول چهارده مرتبه صلوات بفرستد به حضور قلب که گویا خدمت پیامبر و اهل بیتش ( علیه السلام ) نشسته است با کمال خضوع و خشوع، سر برهنه نموده در زیر آسمان چهارده مرتبه آیه مبارکه نور را تلاوت کند و بعد از آن چهل و یک مرتبه صلوات بفرستد".[14]

اما جواب قسمت دوم سؤال؛ آیه نور به حساب ابجد کبیر 256 است. در مورد ختم آیات و اذکار، عدد نقش بسیار مهمی دارد و باید آن آیه یا ذکر را به عدد معین گفت تا اثر خاص خود را بگذارد.

اعداد به منزلۀ روح و حروف اشباح آن هستند و عدد مانند دندانه کلید است اگر کم شود یا زیاد شود در را باز نمی کند و زیادی بر عدد مطلوب اسراف و کمتر از عدد مطلوب موجب اخلال در ذکر است.[15] و این گونه ختم آیات به عدد معین حکایت از رمزی است که بین حروف و اعداد وجود دارد.

آنچه که تذکر آن مهم و قابل توجه است این نکته است که ختم آیات قرآن به عدد معین یا هر ذکر دیگری شرایط خاصی را می طلبد. پس اگر کسی این آیه شریفه را بر طبق عدد معین ختم کند و نتیجه ای برایش حاصل نشود مانعی در شرایط و مقدمات آن پیش آمده است که باید آن مانع را برطرف کند تا ختم آیه یا ذکر اثربخش باشد[16]؛ یعنی آنچه بیان شده است تنها علت معدّ محسوب می گردند.

[1] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، سید ابراهیم میرباقری، ج 7، ص 195، سوم، ناصر خسرو، تهران، 1372 ش.

[2]. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 11، ص 184، دار الحدیث، قم، چاپ اول، ‏1429ق.

[3] حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، سید هاشم رسولی محلاتی، ج 3، ص 568، چهارم، اسماعیلیان، قم، 1415 ق.

[4] نور، 35.

[5] نجفی اصفهانی، محمد تقی، خواص آیات و تمامی سوره های قرآن کریم، ص 95، ادیبه، تهران، 1345 ش.

[6] نجفی اصفهانی، محمد تقی، خواص آیات و تمامی سوره های قرآن کریم، ص 95، ادیبه، تهران، 1345 ش.

[7] نجفی اصفهانی، محمد تقی، خواص تمامی آیات و سوره های قرآن کریم، ص 95.

[8] ابوسعید الهروی، محمد، بحر الغرائب و منتخب الختوم، ص 182، محمودی، تهران، 1281 ق.

[9] نراقی، ملااحمد، الخزائن، حسن حسن زاده آملی، ص 350، علمیه اسلامیة، تهران، 1378 ق.

[10] نصراللهی بروجردی، محمد ابراهیم، رهنمای گرفتاران، ص 62، چاپ دوم، زهیر، تهران، 1382 هـ.ش.

[11] رهنمای گرفتاران، ص 117.

[12] همان.

[13] مقدم، سید محمد تقی، خزانة الاسرار فی الختوم والاذکار، علاءالدین الاعلمی، ج 1، ص 297، چاپ اول، مؤسسه الاعلمی، بیروت، 1423 ق.

[14] نائینی، محمد حسن، گوهر شب چراغ، محمد فربودی، ج 1، ص 229، چتپ ششم، دیوان، قم، 1381.

[15] حسن زاده آملی، حسن، هزار و یک نکته، ج 1، ص 121، چاپ دوم، نشر فرهنگی رجاء، قم، 1365 ق.

[16] مقدم، سید محمد تقی، خزانة الاسرار فی الختوم والاذکار، علاءالدین الاعلمی، ج 1، ص 13، چاپ اول، مؤسسه الاعلمی، بیروت، 1423 ق.

آیات مرتبط

سوره النور : کل سوره

T