امام صادق (علیهالسلام) در مورد شیعیان نگران بوده و پیوسته خواسته اند که شیعیان از جهات متعددی هدایت شده و موازین دینی و اخلاق را رعایت کنند. آن حضرت توصیه های زیادی به شیعان داشته اند. امام صادق علیهالسلام مانند سایر امامان خواسته اند که به شیعیان خود افتخار کنند و مایه سربلندی آنان باشند. در این مقاله به صورت مختصر به یکی از این احادیث پرداخته شده است.
امام صادق (علیهالسلام) خطاب به شیعیان فرموده است: «کونُوا لَنا زَیْناً وَ لا تَکونُوا عَلَیْنا شَیْناً»؛ یعنی زینت ما باشید نه باعث ملامت و سرزنش ما.
یکی از مهمترین انتظارات امامان معصوم (علیهم‌السلام) از شیعیان این است که پیروان آنها از نظر اخلاقی برخوردار از اوصاف نیک و پسندیده، و دارای اخلاق زیبای اسلامی باشند. به عبارت دیگر از روایات مختلف چنین بر می آید که علاوه بر اظهار تشیع و ولایت اهل بیت (علیهم‌السلام)، عمل به وظایف دینی و ترک گناهان نیز باید مورد توجه شیعیان آنها باشد. این نکته در روایات متعددی از امامان معصوم (علیهم‌السلام) تاکید شده و بدان سفارش شده است.
به طور کلی در خود کلمه شیعه، یک نوع التزام عملی نهفته است. شیعه را بدین جهت شیعه می نامیدند که در گفتار و کردار و اخلاق، از پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) و حضرت امیرالمؤمنین و ائمه اطهار (علیهم‌السلام) پیروی می کردند. عمل، لازمه ایمان واقعی است. اگر عمل نباشد، معلوم می شود ایمان او نیز مفهومی و صوری است .
در همین زمینه در روایتی از امام صادق (علیه السلام) می خوانیم: «شیعتنا اهل الهدی و اهل التقی و اهل الخیر و اهل الایمان و اهل الفتح و الظفر» [۱]شیعیان ما اهل هدایت و تقوا، اهل خیر و نیکی و اهل ایمان و پیروزی و موفقیت میباشند.
امام صادق(علیهالسلام) در روایت دیگری از شیعیان درخواست میکند که: «کونوا لنا زینا ولا تکونوا علینا شیناً، قولوا للناس حسنا واحفظوا السنتکم و کفوا عن الفضول و قبح القول؛[۲] (شیعیان) زینت ما باشید نه باعث ملامت و سرزنش ما، با مردم نیکو سخن بگویید، و زبانتان را حفظ کنید و از زیادهروی و زشتگویی بازدارید.
یکی از شیعیان حضرت به نام «شقرانی» از تقسیم بیت المال توسط خلیفه وقت «منصور دوانیقی» محروم ماند، در کنار خانه خلیفه منتظر فرصت بود تا با شفاعت و وساطت کسی حق خود را بگیرد، حضرت صادق(علیهالسلام) سهم او را گرفت و به وی داد آنگاه فرمود: ای شقرانی اعمال نیک از همه نیکو است، ولی از تو نیکوتر است چون به ما نسبت داری (و شیعه ما هستی) و کارهای زشت از همه زشت است ولی از تو زشتتر است(چون که به ما نسبت داری).»[۳]
بنابراین اظهار مودّت و دوستی اهل بیت (علیهم‌السلام) اگر با عمل به وظایف و اجتناب از گناهان همراه نباشد، موجب سعادت اخروی و نجات از مهالک نخواهدشد، چنانچه ولایت اهل بیت (علیهم‌السلام) جز از طریق انجام دادن وظایف دینی و اجتناب از معاصی حاصل نمی شود.
پی نوشت:
[۱].کافی . ج ۲ ص ۲۳۳.
[۲]. بحار ج ۶۵ص ۱۵۱ . به همین مضمون در روایات دیگری نیز به این نکته تذکر داده شد ه است .مانند کافی ج ۲ ص ۷۷.
[۳]. سفینه البحار، ج ۱، ص ۷۰۸ / المناقب: ج ۴ ص ۲۳۶، بحار الانوار ج ۶۵ ص ۱۵۱.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی شبیری زنجانی.
T