شیعه نیوز: سنا گیاهی است گلدار که معمولا به صورت چای مورد استفاده قرار می گیرد. از برگ، پوسته و غلاف بیرونی گیاه سنا برای درست کردن چای بهعنوان مُسهل و ملَیِن استفاده می کنند. برگ سنا یکی از معروفترین ملینهای طبیعی می باشد. این گیاه بومی مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری مانند آفریقا و هند است. برخی از انواع وحشی آن هم در شرق آمریکا میروید. گونهای از گیاه سنا در جنوب ایران و در حوالی خلیج فارس میروید، ولی به دلیل نیاز زیاد به این گیاه، عمده آن وارداتی است. این گیاه دارای خواص و فواید درمانی از جمله درمان یبوست، درمان التهاب و مشکلات پوستی است که در این مطلب با خواص برگ سنا آشنا می شویم.
فواید و خواص برگ سنا برای سلامتی و زیبایی:
درمان سندروم روده تحریکپذیر:
یکی از علائم سندروم رودهی تحریکپذیر، وقوع تغییرات در حرکات روده می باشد. این تغییرات سبب بروز اسهال یا یبوست میشوند. اگر این سندروم بهشکل یبوست آشکار شود، استفاده از خواص برگ سنا برای درمان آن موثر و سودمند واقع خواهد شد. طبیبان سنتی، زمانی که لاکتولوز بیاثر میشود، به بیماران خود توصیه میکنند که از برگ سنا استفاده کنند. البته هنوز تحقیق در این زمینه کامل نشده است و دانشمندان قطعا اثرگذاری سنا در درمان سندروم روده تحریک پذیر راتایید نکردهاند. بنابراین چنانچه مبتلا به سندروم رودهی تحریکپذیر هستید، لازم است که قبل از مصرف چای یا سایر فراوردههای سنا با پزشک خود مشورت کنید.
مدر بودن:
برگ سنا ادرارآور است. این گیاه به دفع ادرار و خارج شدن چربی، نمک، آب اضافی و سم زدایی بدن کمک می کند. البته لازم به ذکر است که استفاده از این گیاه ممکن است منجر به کمبود آب بدن هم شود. پس دقت کنید هنگام مصرف این گیاه باید آبرسانی بدن هم توجه داشته باشید.
ضد انگل:
چای سنا حاوی موادی نظیر سنوسید است که به آن خاصیت ضدانگلی میدهد. در واقع سنا با از بین بردن کرمها و انگل روده سبب بهبود جذب مواد مغذی در بدن می شود.
درمان بیماریهای التهابی و سرطان روده:
از گذشته سنا برای برطرف شدن مشکلات التهابی بدن مانند سردرد، التهاب بافتها و مفاصل و تب کاربرد داشته است. از طرفی برگ سنا حاوی آنتی اکسیدان است که برای کاهش وقوع بیماریهای مزمن بدن سودمند و موثر می باشد. بنابراین رادیکال های آزاد را قبل از ایجاد استرس اکسیداتیو، بیماریهای مزمن و سرطان، بهویژه سرطان روده بزرگ خنثی می کند و از این طریق به حفظ سلامت بدن کمک میکند.
درمان یبوست:
برگ سنا به برطرف شدن مشکل یبوست کمک می کند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) هم چای تهیه شده از برگ سنا را یک داروی بدون نیاز به نسخه معرفی کرده است؛ در واقع برگ سنا روی روده اثر می گذارد و منجر به شُل شدن شکم میشود و در افزایش حجم مدفوع و تعداد دفعات دفع هم تاثیر می گذارد. این گیاه نقش ملین دارد و قادر به تحریک و افزایش انقباضات رودهها می باشد و یبوست را برطرف می کند. در حقیقت مؤلفههای شیمیایی فعال سنا که گلیکوزیدهای آنتراکوئینون (anthraquinone glycosides) نامیده می شوند، سبب افزایش انقباضات روده می شوند. به این مواد سنوسید (sennosides) گفته میشود. این گیاه وقتی می تواند به عنوان ملین تاثرگذار باشد که سنوسیدهای موجود در آن به رایناترونز (rheinanthrones) تبدیل شوند که این تبدیل توسط باکتریهای مفید روده بزرگ صورت می گیرد.
مراقبت از پوست و مو:
چای سنا دربردارنده تانین، رِزین و اسانس است و به درمان زخم، درمان سوختگی و قارچ پوستی کمک می کند . همچنین خواص ضدمیکروبی آن هم برای درمان آکنه و سایر ناراحتیهای پوستی مفید است. سنا برای پرپشتشدن و افزایش ضخامت و حجم موها نیز تاثیرگذار است. علاوه بر این میتواند باعث درخشان شدن موها هم شود.
درمان هموروئید (بواسیر):
می توان از خواص برگ سنا برای درمان هموروئید استفاده کرد که هموروئید همان تورم رگها در مقعد و قسمت تحتانی رکتوم (راستروده) می باشد. هموروئید میتواند نشانهی یبوست و فشاری باشد که به این منطقه در زمان دفع وارد میشود که بسیار دردآور و ناراحت کننده است. از آنجایی که برگ سنا به کاهش یبوست و فشار دفع کمک می کند، می تواند برای درمان هموروئید موثر واقع شود و از طریق تحریک دیوارهی روده و نرم کردن روده، یبوست را برطرف کند.
لاغری و کاهش وزن:
چای برگ سنا از طریق مدیریت متابولیسم بدن و پاکسازی کامل اندام های داخلی به کاهش وزن کمک می کند. همچنین این چای سبب کاهش اشتها می شود که برای کاهش وزن مفید است.
درمان التهابات لثه و دهان:
علاوه بر خواص بیان شده، برگ سنا از خاصیت ضد التهابی برخوردار است. بدین ترتیب می توان با جویدن برگ های آن به کاهش التهابات دهان به ویژه لثه ها کمک کرد.
عوارض جانبی سنا:
وابستگی:
استفاده از چای سنا برای مدت طولانی می تواند سبب جلوگیری از عملکرد صحیح رودهها شود. زیرا رودهها به سنوسیدهای موجود در سنا وابستگی پیدا می کنند که این وابستگی با دشواری ازبین میرود. در اینصورت قطع مصرف چای سنا می تواند با بروز یبوست و ناراحتی های معده همراه شود. به همین دلیل توصیه می شود که بیش از ۲ هفته از چای سنا استفاده نکنید.
عوارض جانبی الکترولیت:
مصرف پیوسته چای سنا سبب برهمخوردن تعادل مواد شیمیایی بدن میشود. این اثرات به شکل کاهش سطح الکترولیتهای بدن خود را نمایان می کنند. به عنوان مثال در صورت کمبود پتاسیم بدن، حتی امکان مرگ هم وجود دارد.
کاهش انعقاد خون و خطر برای سلامت قلب:
چای سنا روی انعقاد خون هم اثرگذار است. بنابراین اگر افرادی از داروهای ضدانعقاد استفاده میکنند، نوشیدن چای سنا سبب ایجاد تداخل در روند درمان آن ها می شود.
اثرات نامناسب روی خانم های باردار و شیرده:
از آنجایی که چای سنا دارای اثرات مستقیم روی رودهها است، خانم های باردار یا شیرده باید از مصرف این چای پرهیز کنند.
مسمومیت کبدی:
استفاده از چای سنا برای مدت طولانی می تواند خطر بروز مسمویتهای کبد را به همراه داشته باشد.
از عوارض خفیفتر مصرف چای سنا نیز میتوان به حالت تهوع، استفراغ، اسهال، نرسیدن آب کافی به بدن، انقباضات شکمی، ضعف ماهیچه ها و افزایش میزان ادرار اشاره کرد.
منبع : گل من و تو