با گیاهان دارویی و خواص آنها بیشتر آشنا شوید

به گزارش «شیعه نیوز»، علم مدرن هر چه بیشتر قدرت دارویی انواع مختلف گیاهان دارویی را به عنوان سلاحی موثر در برابر بیماری ها - از مشکلات سلامت تا سرطان - آشکار ساخته است. بر همین اساس است که گیاهان دارویی هم به صورت تازه و هم خشک شده در نقاط مختلف جهان در دسترس هستند.

در ادامه با برخی از بهترین گیاهان دارویی که سلامت انسان را ارتقا می دهند، بیشتر آشنا می شویم.

خواص گیاه سنا

آیا شما جزو افرادی هستید که مشکلات گوارشی، چون یبوست دارند؟ یبوست، یک بیماری گوارشی است که در اثر آن مواد دفعی بدن سفت شده و با درد و سختی از بدن دفع می‌شود. یبوست شدید موجب بسته شدن روده خواهد شد. در نتیجه به سرعت باید آن را درمان کرد. برای رفع این مشکل یک راه حل ساده به نام برگ سنا وجود دارد. این گیاه به دلیل خاصیت ملین کنندگی اثربخشی بالایی در درمان یبوست دارد.

طریقه استفاده برگ سنا برای یبوست
گیاه سنا به دلیل خاصیت ملین کنندگی گزینه مناسبی برای مشکل یبوست است. در سال‌های اخیر از برگ این گیاه در صنایع داروسازی به طور گسترده‌ای استفاده شده است. امروزه قرص‌هایی نیز از این گیاه تهیه شده که برای مشکل یبوست به دستور پزشک تجویز می‌گردد.

دمنوش این گیاه، طعم آن به دلیل ترکیباتش تلخ است. مقدار ۰.۵ تا ۱ گرم از برگ سنا را با یک فنجان آب در حدود ۱۰ دقیقه بجوشانید و سپس آن را از صافی رد کرده و مصرف کنید. شما می‌توانید به دلیل تلخی آن را با نبات یا عسل میل کنید، اما تلخی آن به طور کامل برطرف نمی‌شود. بهترین زمان مصرف آن شب‌ها است. این مقدار برای افراد بزرگسال در نظر گرفته شده است. در مصرف سنا زیاده روی نکنید؛ چون استفاده زیاد از آن موجب اسهال شدید می‌شود. استفاده طولانی مدت از آن هم موجب تنبلی روده می‌شود. بهتر است بعد از ۱-۲ هفته، استفاده از آن را قطع کنید.

خواص گیاه سنا
* همانطور که گفتیم، برگ سنا برای یبوست و درمان آن مفید است. این گیاه روده‌ها را تمیز کرده و حرکت را در روده تسهیل می‌بخشد. اثرگذاری این گیاه بر روی روده موجب انقباض آن و سبب حرکت آن می‌شود. این گیاه آب جذب می‌کند و به همین دلیل موجب نرمی مواد دفعی بدن می‌شود.

* دمنوش برگ سنا به لاغری و چربی سوزی کمک می‌کند. این دمنوش با دفع سموم بدن به پاک سازی کمک شایانی می‌کند.

* برگ سنا را می‌توانید آسیاب کنید و به شکل پودر دربیاورید. سپس آن را با مقداری آب مخلوط کنید. این ترکیب برای مشکلات پوستی مانند خارش پوست، اگزما، برطرف کردن لکه‌های قهوه‌ای و سفید پوست، رفع شقاق دست و پا، بهبود زخم‌های کهنه و مشکلات قارچ کاربردی است.

* این گیاه به درمان انواع تومور روده بزرگ و کوچک، تومور و سنگ کیسه صفرا و سرطان مثانه کمک می‌کند و موجب خروج سموم از بدن می‌شود.

* می‌توان پودر آن را با حنا مخلوط کرده و به صورت خمیر در آورده و بر روی سر خود قرار دهید. خاصیت آن مو‌ها را نرم می‌کند و از ریزش جلوگیری می‌کند.

برگ سنا را می‌توانید آسیاب کنید و به شکل پودر دربیاورید. سپس آن را با مقداری آب مخلوط کنید. این ترکیب برای مشکلات پوستی مانند خارش پوست، اگزما، برطرف کردن لکه‌های قهوه‌ای و سفید پوست، رفع شقاق دست و پا، بهبود زخم‌های کهنه و مشکلات قارچ کاربردی است

موارد منع مصرف برگ سنا
* این گیاه به هیچ عنوان بدون اجازه پزشک برای کودکان زیر ۱۰ سال استفاده نشود. همچنین در دوران بارداری و شیردهی نیز باید از مصرف آن خودداری شود.

* مصرف سنا برای افراد مبتلا به انسداد روده، بیماری هموروئید یا زخم معده ممنوع است.

* اگر سابقه بیماری قلبی دارید و از دارو‌های قلبی استفاده می‌کنید حتماً قبل از مصرف از این گیاه با پزشک خود مشورت کنید. زیرا امکان تداخل دارویی بین آن‌ها وجود دارد.

* مصرف همزمان گیاه سنا با دارو‌های ادرارآور ممنوع است، زیرا منجر به دفع بیش از حد پتاسیم از بدن می‌شود.

نکته قابل توجه
از ترکیبات آن در روز‌های تعطیل یا زمانی که بیشتر در خانه هستید استفاده کنید، زیرا در صورت مصرف بیش از حد این گیاه، قولنج، بروز درد‌های شکمی و دل پیچه نصیبتان می‌شود. برای کاستن عوارض جانبی توصیه می‌شود، آن را با گشنیز، دارچین، زنجبیل، انیسون و هل مخلوط نموده و مصرف کنند. به طور کلی مصرف برگ سنا در دوز مناسب، تقریباً بی خطر بوده و هیچ گونه نگرانی درباره مصرف آن وجود ندارد.

در آخر باید بگوییم که سنا گیاهی است که معمولاً به شکل بوته‌ای رشد می‌کند و از خانواده نخود است. برگ این گیاه خاصیت دارویی دارد. سنا بیشتر به صورت وحشی و در آفریقا و هندوستان وجود دارد. این گیاه را در مناطق جنوبی ایران و در کنار خلیج فارس می‌توان یافت. گیاه سنا در شکل ظاهری آن تنوع وجود دارد. گونه خارجی این گیاه با گونه ایرانی‌اش در ظاهر متفاوت است، اما از نظر خواص خاصیت مشابهی دارد.

خواص شیرین بیان؛ گیاهی برای سلامت معده
استفاده از خواص شیرین بیان در طب سنتی، به ۱۲۰۰ سال قبل برمی‌گردد و از ریشه این گیاه در اروپا و آسیای شرقی از زمان‌های گذشته مورد استفاده بوده است. گیاه شیرین بیان در ایران در بیشتر مناطق شمال و مرکز یافت می‌شود.

با گیاهان دارویی و خواص آنها بیشتر آشنا شوید

شیرین بیان چیست؟
در منابع طب سنتی ایران از این گیاه به عنوان سوس نام‌برده می‌شود و این گیاه را به عنوان گیاه گرم و‌تر معرفی کرده‌اند و کاربرد‌های مختلفی برای آن ذکر شده است. شیرین‌بیان (نام علمی: Glycyrrhiza glabra)، که به فارسی مَهْک گفته می‌شود، گیاهی خودرو از تیره‌ی سبزی‌آساها، بومی جنوب اروپا، شمال آفریقا و نواحی معتدل آسیاست.

در اکثر نقاط ایران خصوصاً در شهرستان خاتم مروست و نواحی شرقی و شمال شرقی و همچنین آذربایجان، سلسله جبال بختیاری و شهرستان اقلید به فراوانی می‌روید. شیرین بیان از ۴ تا ۷ زوج برگ به اضافه‌ی یک برگچه‌ی انتهایی تشکیل شده است که به سبب ترشح شیره، چسبنده‌اند.

گل‌هایش مایل به آبی و میوه‌اش شامل ۵ تا ۶ دانه‌ی مایل به قهوه‌ای است. ریشه و ساقه‌ی زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد. ریشه‌ها و ریزوم‌های این گیاه دارای پوستی قهوه‌ای رنگ یا سیاه و مغز زردرنگ است.

شیرین‌بیان گیاه بومی مناطق مدیترانه است و همچنین یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی بومی ایران است که به میزان قابل توجهی سالیانه از آن صادر می‌شود. این گیاه دارای طبیعت گرم و خشک است و ساقه‌ای به طول ۱ متر و برگ‌های مرکب از تعدادی برگچه کدر و سبزرنگ و گل‌هایی به‌رنگ سفید و بنفش و زرد دارد. ماده اصلی این گیاه اسید گلیسیریزیک با شیرینی ۳۰ تا ۵۰ برابر ساکارز است که در صنایع دارویی و غذایی کاربرد فراوان دارد.

خواص شیرین بیان برای معده
از شناخته شده‌ترین خواص ریشه و ریزوم (ساقه زیرزمینی) شیرین بیان استفاده از آن در درمان زخم معده است. پزشکان طب سنتی به درمان زخم معده با شیرین بیان در زمان کوتاه سه تا چهارماهه اعتقاد دارند. به طور کلی این گیاه به دلیل داشتن ماده موثره‌ای به نام «اسید گلیسیرینیک» در درمان زخم‌های گوارشی، به‌ویژه زخم معده، اثنی عشر و نیز التهاب معده (گاستریت) مؤثر است. مهم‌ترین خاصیت شیرین بیان که جدیداً کشف شده است و در اروپا و آمریکا استفاده می‌شود، درمان سرطان معده با این گیاه ارزشمند است.

شیرین بیان به عنوان گیاهی شناخته شده در دفع سموم، نرم‌کننده، مرهم، ضد بو، خلط آور، عرق آور، تب بر، ملین و مناسب برای ناراحتی‌های قفسه سینه و محرک تولید استروژن در نظر گرفته می‌شود.
مکانیسم تأثیر شیرین بیان برای معده، به این صورت است که شیرین بیان به واسطه ترکیبات ذکر شده، سطح اسید معده را پایین می‌آورد، سوزش معده و سوءهاضمه را کم می‌کند و در نهایت به عنوان یک ضد یبوست ملایم عمل می‌کند و می‌توان از آن، برای رفع اسپاسم، التهاب و ناراحتی در لوله گوارش استفاده کرد. همچنین این گیاه با افزایش شیره صفرا و کاهش سطح کلسترول تأثیر مثبتی روی کبد هم دارد.

به طور کلی بیماری ورم معده، التهاب پوشش داخلی معده است و تنها یک بیماری محسوب نمی‌شود، بلکه گروهی از بیماری‌هاست و ممکن است موجب خوردگی مخاط معده و خونریزی شود؛ بنابراین عجیب نیست که عده‌ای از اطبا سنتی اعتقاد دارند، زمانی که معده پاک و سالم باشد تمام اعضای بدن سالم هستند و این ویژگی مهمترین خاصیت گیاه شیرین بیان است.

نحوه مصرف شیرین بیان برای معده
بخش مورد استفاده دارویی گیاه ریشه بیان ریشه و ریزوم آن است. عصاره گیاه شیرین بیان، با جوشاندن ریشه گیاه و تبخیر بخش عمده آب آن، به دست می‌آید که ماده‌ای به رنگ سیاه مایل به قهوه‌ای است، این ماده به دو صورت جامد و شیره عرضه برای استفاده دارویی عرضه می‌گردد. از این عصاره، در پزشکی، داروسازی، صنایع غذایی و بهداشتی استفاده می‌شود. از دیگر کاربرد‌های عصاره شیرین بیان، شیرین کردن فرآورده‌های غذایی و صنعت شیرینی و شکلات است، چون ۵۰ برابر شکر شیرینی دارد و علاوه بر این، خواص دارویی مفیدی هم دارد.

تهیه شربت شیرین بیان: برای ساخت شربت شیرین بیان باید ریشه بدون پوست این گیاه را پودر کرده و با آب مخلوط نمایید و آن‌قدر بجوشانید تا غلیظ شود.

تهیه دم کرده شیرین بیان: برای درست کردن دم کرده شیرین بیان باید ۵۰ گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کنید و در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد.

تهیه جوشانده شیرین بیان: برای درست کردن جوشانده شیرین بیان باید ۵۰ گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کرده و در ۱۰۰ گرم آب بریزید و آن‌قدر بجوشانید که دوسوم آن باقی بماند.

تهیه جوشانده شیرین بیان برای معده درد: به این منظور ۱۰ گرم از ریشه تمیز شده شیرین بیان و به همان میزان ریشه انار شیرین را با یک لیوان آب سرد به مدت پانزده دقیقه آهسته جوشانده، صاف کرده و ناشتا به مدت ۴۰ روز مصرف کنید.

تهیه جوشانده شیرین بیان برای رفع نفخ، ریفلاکس و ترشی معده: به این منظور ریشه شیرین بیان را کوبیده و به میزان دو قاشق سوپ‌خوری به همراه یک قاشق نعناع پودر شده، یک قاشق بابونه، یک قاشق پونه و یک قاشق زیره سبز مخلوط کرده و بعد از هر وعده غذا، یک قاشق مرباخوری از این ترکیب را با یک لیوان آب جوش ده دقیقه دم کرده به جای چای بنوشید.

نحوه مصرف عرق شیرین بیان: به جای استفاده از گیاه شیرین بیان می‌توان از عرق این گیاه استفاده نمود، مقدار مصرف عرق شیرین بیان برای بزرگ‌سالان، روزی سه بار یک فنجان و برای کودکان، روزی سه بار به میزان نصف فنجان است و بهتر است این عرق در وسط غذا میل شود.

مضرات شیرین بیان
لازم به ذکر است، استفاده زیاد از شیرین بیان برای طحال مضر است و اگر می‌خواهید از این گیاه برای برطرف کردن بیماری و برای مدت طولانی استفاده کنید بهتر است آن را با کتیرا مصرف کنید. همچنین استفاده از گیاه و فراورده‌های شیرین بیان برای زنان باردار، کودکان زیر ۷ سال، افراد با فشارخون بالا و اختلالات غده تیروئید ممنوع است.
مصرف بی‌رویه شیرین بیان یا سایر فرآورده‌های آن به سبب تحریک غدد فوق کلیوی و ترشح بیش از اندازه هورمون آلدوسترون مضر است. این حالت سبب عوارضی، چون اختلال در فعالیت‌های متابولیسمی و بالا رفتن فشارخون می‌گردد. در صورت مصرف بیش از ۲۰ گرم در روز، بروز عوارض نامطلوب بعید نیست.

کاربرد‌های درمانی شیرین بیان
ورم معده، زخم معده و بیماری‌های التهابی روده: اثرات درمانی شیرین بیان در تمام قسمت‌های دستگاه گوارش دیده می‌شود لذا می‌توان از آن در تمام موارد التهاب یا زخم دیواره روده یا معده استفاده کرد. استفاده از چای شیرین بیان در شب‌ها می‌تواند به کاهش ریفلاکس معدی کمک کند.
آرتریت التهابی: قدرت ضدالتهابی شیرین بیان می‌تواند در از بین بردن حالت‌هایی نظیر خشکی، داغی و درد عضلات و مفاصل مؤثر باشد. شیرین بیان با روشی که زیاد با عملکرد سایر استروئید‌ها متفاوت نیست، به تعدیل التهاب مزمن و شرایطی مانند آرتریت روماتوئید و پلی میالژیا کمک می‌کند.
زخم‌های دهانی، گلودرد، برونشیت و سرفه: چای شیرین بیان به تنهایی یا در ترکیب با سایر گیاهان می‌تواند یک داروی غرغره یا دهان‌شویه مؤثر با طعم مناسب زخم‌های زبان، دهان، گلو و حنجره باشد. نوشیدن این چای نیز می‌تواند به درمان التهابات و تحریک راه‌های تنفسی مثل عفونت برونش‌ها کمک کرده و برای درمان سرفه و از بین بردن خلط سینه مؤثر باشد. این‌چنین به نظر می‌رسد که این گیاه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها نیز مؤثر باشد.
عفونت‌های ویروسی: اگرچه شیرین بیان به این منظور شناخته نمی‌شود، اما در ترکیب با سایر گیاهان می‌تواند منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با عفونت‌های ویروسی و سایر عفونت‌ها شود. از جمله دیگر بیماری‌هایی که شیرین بیان برای آن‌ها توصیه شده است می‌توان به سندروم خستگی مزمن، مونو نوکلئوز، بیماری لایم، زونا و التهاب لوزه‌ها اشاره کرد.
تقویت کننده غده آدرنال: شیرین بیان می‌تواند در شرایطی که غدد آدرنال به استرس‌های طولانی مدت مبتلا شده‌اند کارساز باشد. این گیاه یک مقوی مؤثر برای غدد آدرنال بوده و به بهبودی بیماری و خستگی مزمن کمک می‌کند. شیرین بیان یک داروی استروژنی است که می‌تواند به خصوص در درمان خستگی‌های مزمن دوران یائسگی به کار رود.
سایر کاربردها: تحقیقات در چین نشان داده است که شیرین بیان می‌تواند در سندروم تخمدان پلی کیستیک و بهبود نظم قاعدگی و باروری مؤثر باشد. این گیاه همچنین از کبد و بافت‌های غشایی در معده و مسیر‌های تنفسی حفاظت می‌کند. شیرین بیان داروی خوبی برای باز یافتن سلامتی و بهبود بعد از بیماری است.

عصاره شیرین بیان
با جوشاندن ریشه گیاه شیرین بیان و تبخیر بخش عمده آب آن، ماده‌ای سیاه‌رنگ (مایل به قهوه‌ای) به دست می‌آید که همان عصاره است. این ماده به دو صورت جامد و شیره عرضه می‌گردد. عصاره شیرین بیان در پزشکی، داروسازی، صنایع غذایی و بهداشتی مصارف متعددی دارد.
کاربرد اصلی این ماده، (در کشور‌های غربی) شیرین کردن فرآورده‌های غذایی است، چون ۵۰ برابر قند (ساکاروز) شیرینی دارد و علاوه بر این، خواص دارویی هم دارد.
برای ساخت شربت شیرین بیان باید ریشه بدون پوست این گیاه را آسیاب کرده و با آب مخلوط کرده و آن‌قدر بجوشانید تا غلیظ شود.‌
نمی‌توان تکه‌های شیرین بیان را مانند آب‌نبات در دهان گذاشت و مکید، استفاده زیاد از شیرین بیان برای طحال مضر است و اگر می‌خواهید از شیرین بیان برای برطرف کردن بیماری و برای مدت طولانی استفاده کنید بهتر است آن را با کتیرا بخورید.
شیرین بیان به عنوان گیاهی شناخته شده در دفع سموم، نرم‌کننده، مرهم، ضد بو، خلط آور، عرق آور، تب بر، ملین و مناسب برای ناراحتی‌های قفسه سینه و محرک تولید استروژن در نظر گرفته می‌شود.
این گیاه برخلاف نامش ماده مؤثر تلخی دارد و می‌توان جوشانده آن را با مقداری شیرین کننده مانند نبات یک‌بار در روز استفاده کرد.

چند خاصیت گیاه گزنه
گیاه گزنه معمولاً در عطاری‌ها یافت می‌شوند. این گیاه سرشار از ویتامین‌ها و املاح معدنی همچون ویتامین D و کربوهیدرات و همچنین پروتئین و اسیدآمینه فراوان است.

خواص گیاه گزنه و چای گزنه برای مراقبت از پوست، درمان درد مفاصل و سلامت قلب بسیار مفید است. در این مقاله شما را با خواص گزنه این گیاه پرخاصیت سرشار از انواع ویتامین‌ها آشنا می‌کنیم.

گیاه گزنه چیست؟
گیاه گزنه که با نام علمی اورتیکا دیوئیکا (Urtica dioica) شناخته می‌شود، یکی از ۶ زیرگونه‌ی خانواده‌ی اورتیکا (Urtica) است. پراکندگی گزنه در بعضی مناطق مثل آفریقا، اروپا، آسیا و شمال آمریکا بسیار زیاد است. برگ‌ها و ریشه‌ی گیاه گزنه خواص دارویی متفاوتی دارند. ریشه‌ی گزنه را می‌توان به‌صورت قرص، چای، شربت، عصاره و کپسول استفاده کرد.

در بعضی فرهنگ‌ها، از گزنه در پخت سوپ یا تهیه‌ی پنیر استفاده می‌کنند تا وعده‌های غذایی سالم‌تری داشته باشند. برگ گزنه معمولاً به‌عنوان چای دم می‌شود که بسیاری از مواد مفید ضروری را در خود جای داده است. از عصاره‌ی روغن این گیاه می‌توان برای درمان‌های موضعی استفاده کرد. اما از آنجا که روغن گزنه بسیار قوی است، آن را با روغن‌های حاملی (carrier oils) مانند روغن بادام شیرین، روغن زیتون و امثال آن ترکیب کنید تا رقیق شود.

تحقیقات نشان می‌دهند که عصاره‌ی گیاه گزنه پاسخ ایمنی را تقویت می‌کند و فعالیت سلول‌های ایمنی را بیشتر می‌کند. همچنین گزنه سلول‌های تی (T-cells) سیستم ایمنی را تحریک می‌کند تا عفونت‌ها و سایر بیماری‌های پاتوژن را در بدن از بین ببرند

طول این گیاه نسبتاً کوتاه است و ارتفاع آن به‌ندرت از ۱ متر و ۵۰ سانتی‌متر بیشتر می‌شود. برگ و ساقه‌ی گزنه در بعضی از زیرگونه‌ها کرک‌های بلندی دارند که در صورتی که آن را لمس کنید مجموعه‌ای از مواد شیمیایی شامل هیستامین، فورمیک‌اسید، سروتونین و استیل‌کولین را به بدنتان منتقل می‌کنند. این مواد موجب تحریک و ایجاد حس ناراحتی در پوست می‌شوند، به همین دلیل این گونه به‌عنوان علف سوزش‌آور یا گزنه‌ی سوزش‌آور هم معروف است.

بااین‌حال اگر ساقه یا برگ‌های این گیاه را بجوشانید یا عصاره‌ی آن را استخراج کنید، مواد گزنده‌ی آن از بین می‌روند و می‌توانید از مزایای واقعی آن بهره‌مند شوید.

شاید افرادی که برگ‌های تند و گزنده‌ی این گیاه گل‌دار علفی را برداشت می‌کنند اذیت شوند، اما برای هزاران نفری که در سراسر دنیا از گزنه برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌کنند، بسیار پُرفایده است.

حتی شما می‌توانید از برگ گیاه گزنه در انواع دستور‌های آشپزی استفاده کنید یا برگ‌های آن را مانند اسفناج و جعفری بجوشانید و مصرف کنید.

خواص گیاه گزنه

سم‌زدایی از بدن
وجود انواع مواد مغذی مفید در گیاه گزنه سبب می‌شود تا این گیاه به یک سم‌زدای ایده‌آل برای بدن تبدیل شود و آن را به‌عنوان گیاهی بشناسند که به‌طور کامل بدن را از مواد سمی پاکسازی می‌کند. به گفته‌ی مجله‌ی اتنوفارماکولوژی (Ethnopharmacology)، گیاه گزنه به‌دلیل خاصیت ادرارآوری (مُدِر بودن) سبب می‌شود تا مواد سمی خنثی‌شده در بدن به‌سرعت دفع شوند. این گیاه کمک می‌کند تا مواد مغذی به‌خوبی در روده جذب شوند و روند هضم به‌آرامی انجام شود، بنابراین از انباشت مواد سمی خطرناک جلوگیری می‌کند. همچنین با تحریک دستگاه لنفاوی در بدن کمک می‌کند تا بدن از شر مواد سمی موجود در کلیه خلاص شود.

کمک به بارداری
اغلب به خانم‌هایی که زایمان دردناکی دارند چای گزنه پیشنهاد می‌شود. از آنجا که گزنه در انعقاد خون نقش دارد، از خونریزی زیاد در این افراد جلوگیری می‌کند. علاوه بر این در تحریک تولید شیر و شیردهی راحت‌تر مؤثر است. در یکی از مطالعات، از گیاه گزنه به‌عنوان گیاهی دارویی برای بارداری و زایمان نام برده شده است.

افزایش سلامت زنان
یکی از مهمترین خواص گزنه کمک به سلامت زنان است. این گیاه می‌تواند علائم پیش از قاعدگیِ دردناکی مانند گرفتگی و نفخ شکم را کاهش دهد. همچنین به‌دلیل ایجاد انقباض در عروق می‌تواند خونریزی دوران قاعدگی را کم کند. این گیاه حالت‌های گذار را برای خانم‌هایی که در معرض یائسگی هستند راحت‌تر می‌کند و به‌عنوان ماده‌ای نیروبخش عمل می‌نماید، بنابراین تغییرات هورمونی در این دوره ناراحت‌کننده نخواهد بود.

بهبود سیستم گردش خون
ترکیب ویتامین C و آهن موجود در گزنه آن را به یک محرک مناسب برای تولید سلول‌های قرمز تبدیل کرده است. ویتامین C جذب آهن در روده را افزایش می‌دهد و آهن یکی از ترکیبات مهم هموگلوبین است. با افزایش تعداد گلبول قرمز (RBC) و افزایش گردش خون، زخم‌ها سریع‌تر بهبود می‌یابند و اندام‌های بدن اکسیژن ضروری برای تقویت سطح انرژی را راحت‌تر دریافت می‌کنند. به همین دلیل گزنه اغلب برای رفع خستگی یا نوعی کم‌خونی که با ضعف عمومی عضلات، خستگی، مشکلات شناختی و سردرد تشخیص داده می‌شود، توصیه می‌شود.

تقویت سلامت کلیه و مجاری ادراری
گزنه به‌عنوان دارویی طبیعی برای درمان عفونت ادراری و جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه استفاده می‌شود. همچنین گیاه گزنه ماهیت کلیوی دارد، به این معنی که به شکستن سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا کمک می‌کند. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، گیاه گزنه ساخت بلور‌های اگزالات کلسیم در کلیه‌ها را کاهش می‌دهد. این بلور‌ها در تشکیل انواع سنگ‌های کلیه نقش دارند.
این ویژگی گزنه از بدتر شدن شرایط دردناک جلوگیری می‌کند یا نیاز به دفع سنگ یا برداشتن سنگ با جراحی را از بین می‌برد. همچنین گزنه به‌عنوان ماده‌ای مُدِر به دفع سریع مواد سمی از بدن کمک می‌کند؛ بنابراین از عفونت مثانه و احتباس مایع اضافی (آدم) جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، مطالعات نشان داده‌اند که گزنه مانع از التهاب مجاری ادراری می‌شود.

ویژگی ضدالتهابی
ویژگی محرک گزنه سبب می‌شود که برای درمان انواع التهابات مؤثر باشد. یکی از مطالعاتی که در آلمان انجام شد، نشان داد که گیاه گزنه می‌تواند آرتریت روماتوئید و درد مزمن عضلانی را درمان کند. علاوه بر این چای گزنه یا مکمل گیاهی آن می‌توانند سبب درمان نقرس شوند.

تقویت استخوان
چای گزنه مقدار زیادی از کلسیم، منیزیم و آهن موردنیاز استخوان را تأمین می‌کند. همچنین دارای مقدار زیادی ویتامین D و ویتامین K است که به جذب کلسیم کمک می‌کنند. همان‌طور که می‌دانید کلسیم برای حفظ تراکم و تقویت استخوان لازم است. از طرفی منیزیمی که در استخوان ذخیره شده است، از استخوان در برابر کشش حمایت می‌کند و سبب جذب کلسیم می‌شود. کاهش منیزیم با پوکی استخوان در ارتباط است. پوکی استخوان نوعی بیماری مزمن است که سبب ضعف و شکنندگی استخوان می‌شود. همچنین کمبود آهن سبب از دست رفتن استخوان می‌شود.
شاید نام عنصر بور (boron) به گوشتان نخورده باشد، اما باید بدانید که یکی از مواد مهم موجود در گزنه بور است. بور سبب حفظ محتوای کلسیم موجود در استخوان می‌شود؛ بنابراین مصرف گزنه می‌تواند به آهسته شدن شروع پوکی استخوان (استئوپورز) کمک کند.
زمانی که این ویژگی را با ویژگی تنظیم هورمون در کنار هم قرار دهید، متوجه می‌شوید که گزنه به تنظیم سلامت استخوان و بررسی وضعیت آن کمک می‌کند. این گیاه جادویی واقعاً همه‌ی این کار‌ها را انجام می‌دهد.

درمان بیماری‌های تنفسی
گزنه می‌تواند به درمان انواع بیماری تنفسی همچون تب یونجه، آسم و انواع حساسیت‌های فصلی کمک کند؛ بنابراین ترکیبات خاص موجود در عصاره‌ی گزنه می‌توانند به‌طور مشخصی واکنش حساسیتی را کاهش دهند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که مصرف منظم چای گزنه در استرالیا برای نسل‌های پیاپی با درمان آسم مرتبط بوده است.

حفظ سلامت قلب
منطقی است که این گیاه دارویی بتواند تأثیر مثبتی بر سلامت قلب داشته باشد. گزنه دارای ویتامین‌ها و انواع مواد معدنی است که عملکرد قلب را تقویت می‌کنند. این گیاه منبعی غنی از ویتامین A و C، بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدهاست. خواص گزنه به‌دلیل محتوای بالای ویتامین C و آهن که تولید سلول‌های قرمز خون را تقویت می‌کند، می‌تواند از کم‌خونی جلوگیری کند. همچنین گزنه دارای فلاونوئیدِ کورستین (quercetin) و کامفرول (kaempferol) است که می‌تواند به کاهش فشارخون کمک کند و خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد. چایی که از این گیاه فوق‌العاده تهیه می‌شود، منبعی غنی از آهن و پتاسیم است که می‌تواند به آرامش عروق خونی کمک کند و در سلامت فرایند گردش خون نقش داشته باشد.
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف منظم چای گزنه می‌تواند به کاهش فشارخون سیستولیک کمک کند و تنش و فشار وارد بر سیستم گردش قلبی عروقی را از بین ببرد.

بهبود سلامت پروستات
بزرگ شدن پروستات و سرطان آن از جدی‌ترین عواملی هستند که با سن مردان در ارتباط‌اند و ثابت شده است که مصرف گزنه با جلوگیری از بزرگ شدن پروستات، در درمان این مشکل مؤثر است. هرچند ریشه‌ی این گیاه می‌تواند مانع از بزرگ شدن پروستات شود، اما نمی‌تواند آن را به حالت قبل برگرداند یا کوچک کند. ترکیب نخل با ریشه‌ی گزنه می‌تواند به کاهش تکرر ادرار کمک کند، اما به یاد داشته باشید که قبل از مصرف این گیاه حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

مراقبت از پوست و تسکین ناراحتی‌های پوستی
یکی از خواص گزنه کمک به مراقبت از پوست است. گزنه به‌دلیل خاصیت آنتی‌هیستامینی، ضدالتهابی، ضدمیکروبی و توانایی تسکین درد، تاریخچه‌ای موفق در درمان ناراحتی‌های پوستی مثل اگزما و جوش دارد. به نظر می‌رسد که گیاه گزنه قرمزی و تورم را کاهش می‌دهد، سبب تسکین خارش پوست، افزایش سرعت بهبودی و از بین بردن جای زخم می‌شود. برای استفاده از این خواص فوق‌العاده می‌توانید از چای گزنه استفاده کنید یا آن را دم کنید و پس از سرد شدن، مایع حاصل از آن را به‌طور مستقیم روی پوست خود بزنید.
استفاده از عصاره‌ی گزنه برای پوست می‌تواند انواع جوش‌های صورت را کاهش دهد و از عفونت باکتریایی جلوگیری کند. همچنین تظاهر زخم‌ها و لکه‌ها را کاهش دهد و با کاهش چین و چروک صورت و لکه‌های ناشی از سن، اثرات ضدپیری داشته باشد.

استفاده از عصاره‌ی گزنه برای پوست می‌تواند انواع جوش‌های صورت را کاهش دهد و از عفونت باکتریایی جلوگیری کند. همچنین تظاهر زخم‌ها و لکه‌ها را کاهش دهد و با کاهش چین و چروک صورت و لکه‌های ناشی از سن، اثرات ضدپیری داشته باشد

تسکین حساسیت
در حالت طبیعی زمانی که پوستتان زوائد گیاه گزنه را لمس کند، این گیاه سبب واکنش حساسیت پوستی خواهد شد. اما چای گزنه سبب تسکین حساسیت می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که عصاره‌ی گیاه، واکنش‌هایی التهابی را که با علائم حساسیت فصلی مرتبط هستند مهار می‌کند. اغلب از گزنه به‌عنوان یک درمان طبیعی برای تب یونجه، استفاده می‌شود و افرادی که از عصاره‌ی گیاه استفاده کرده‌اند، می‌گویند که اثرات گیاه گزنه بیشتر از دارو‌های ضدحساسیتی بود و بیشتر علائم بیماری را کاهش داد.

درمان درد عضلاتی و مفاصل
گزنه به‌دلیل خاصیت ضدالتهابیِ طبیعی و ویژگی ضددردی، قرن‌هاست که برای درمان زخم‌ها و سفتی عضلات و مفاصل استفاده می‌شود. در یکی از مطالعات، برای درمان آرتریت، گزنه با داروی غیراستروئیدیِ ضدالتهابی (NSAID) ترکیب شد. این ترکیب اثرات داروی NSAID را برای از بین بردن درد آرتریت تقویت کرد. تحقیقات دیگر نشان می‌دهند که مکمل‌های حاوی گیاه گزنه، علائم آرتروز را از بین می‌برند و نیاز بیماران به دارو‌های NSAID را کاهش می‌دهند. رژیم غذایی ضدالتهابی می‌تواند درد را کاهش دهد و التهاب را کنترل کند.

تقویت عملکرد ایمنی
گیاه گزنه دارای انواع ترکیبات تقویت‌کننده‌ی سیستم ایمنی مانند فلاوونوئیدها، کاروتنوئیدها، ویتامین A و C است. این آنتی‌اکسیدان‌ها از سلول‌های ایمنی در برابر آسیب‌هایی که می‌توانند عملکرد سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند حفاظت می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهند که عصاره‌ی گیاه گزنه پاسخ ایمنی را تقویت می‌کند و فعالیت سلول‌های ایمنی را بیشتر می‌کند. همچنین گزنه سلول‌های تی (T-cells) سیستم ایمنی را تحریک می‌کند تا عفونت‌ها و سایر بیماری‌های پاتوژن را در بدن از بین ببرند.

تقویت هاضمه
التهاب بیش‌ازحد می‌تواند در سلامت گوارش اختلال ایجاد کند و سبب رشد باکتری‌های مضر در مجرای معده – روده شود. مصرف منظم چای گزنه که دارای ویژگی ضدالتهابی است به تنظیم هاضمه، درمان یبوست، درمان اسهال و مشکلات معده کمک می‌کند. زمانی که تعادل باکتری‌ها و سایر میکروب‌های درون روده که در مجموع به‌عنوان میکروبیوم (microbiome) شناخته می‌شوند، حفظ شود، در برابر طیف وسیعی از بیماری‌ها همچون دیابت، سرطان و اوتیسم ایمن خواهید ماند.

هشدار
بسیاری از این خواص معجزه‌آسا به نظر می‌رسند، اما به یاد داشته باشید که بعضی از این درمان‌ها می‌توانند مشکلاتی برای فشارخون بالا، قند خون بالا و قاعدگی ایجاد کنند.
گیاه گزنه می‌تواند با دارو‌های زیادی مانند دارو‌های مدر، دارو‌های فشارخون، دارو‌های دیابت، رقیق‌کننده‌های خون و لیتیوم تداخل پیدا کند. قبل از شروع مصرف هر نوع مکمل یا درمان طبیعی و پیش از اینکه گیاه دارویی قدرتمندی با خواص زیاد را به رژیم غذایی خود اضافه کنید با پزشک مشورت کنید و مطمئن شوید که شرایط را بدتر نمی‌کنید.

خواص آویشن

گیاه آویشن از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای است. تیموس یک کلمه‌ی یونانی است و معنای قدرت و شهامت می‌دهد که نشانه‌ای از قدرت درمانی و شفابخش بودن آن است.

آویشن دارای گونه‌های متعدد و مختلفی است. آویشن کوهی یکی از گونه‌های این گیاه است که اغلب در مناطق معتدل رشد می‌کند و نوع پرورشی آن هم به آویشن شیرازی معروف شده، این ۲ نوع آویشن از نظر ظاهری و طعم با هم تفاوت دارند.
خواص آویشن کوهی خیلی قوی‌تر از خواص آویشن شیرازی است.

آویشن دارای بوی بسیار مطبوع و مزه‌ای تند است. خوردن تازه این گیاه به شکل سبزی با غذا خیلی مفید است.

طبیعت آویشن:

گیاه آویشن دارای طبیعت گرم و خشک است که در طب سنتی آنرا صفراوی می‌نامند.

آویشن درمانی برای برونشیت و بیماری‌های تنفسی

قرن هاست که آویشن برای درمان سرفه‌ها و برونشیت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در کشور آلمان در مؤسسه‌ی «Practice for Internal Medicine and Pneumology» مطالعاتی به شرح زیر صورت گرفت.

گروهی از بیماران تنفسی را با ترکیبی از آویشن و پیچک درمان کردند و این گروه کاهش ۵۰ درصدی میزان سرفه داشتند و این پیشرفت در درمان این گروه، ۲روز سریع‌تر از گروهی که شبه دارو به آن‌ها داده شده بود حاصل گشت.

همچنین آن گروهی که با ترکیب آویشن و پیچک درمان شدند کمتر از آن گروه دچار عوارض جانبی شدند و تقریبا این درمان را می‌توان بدون عوارض دانست.

با خواص آویشن شاداب و سرحال خواهید بود

محققان کارواکرول موجود در آویشن را مورد مطالعه قرار داده‌اند و به این نتیجه رسیدند که این ماده تأثیر بسیار مثبتی بر روحیه‌ی افراد دارد. همچنین نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، و در آن آزمایش، کارواکرول را در طول یک هفته به طور متوالی بین حیوانات توزیع کردند، سطح دوپامین و سروتونین (که ۲ تا از انتقال‌دهنده‌های مهم عصبی هستند) در قشر جلوی مغز و هیپوکامپ آن‌ها افزایش پیدا کرد؛ لذا نتایج این آزمایش‌ها حاکی از تاثیر خواص آویشن بر روی حس خوب و سرحالی افراد است.

آویشن مانع از مسموعیت غذایی است
آویشن علاوه بر اینکه می‌تواند از آلودگی مواد غذایی جلوگیری کند، حتی می‌تواند از غذا‌هایی که قبلا آلوده شده‌اند هم آلایش‌زدایی بکند.

در جریان مطالعات بسیاری که در میکروبیولوژی مواد غذایی (Food Microbiology) منتشر شده، محققان پی برده اند که روغن آویشن قادر است کاهویی را که با شیگلا (ارگانیسم عفونی که باعث اسهال می‌شود و می‌تواند خطرات جدی‌ای به روده وارد کند) آلوده شده است، آلایش‌زدایی نماید. شست و شوی یک محصول خوراکی در محلولی که فقط دارای یک درصد از روغن آویشن است، می‌تواند تعداد باکتری‌های شیگلا را به کمتر از مقدار قابل تشخیص برساند.

شما می‌توانید با افزودن آویشن به وعده‌ی غذایی خودتان احتمال ابتلا به بیماری‌های ناشی از غذای مسموم و آلوده را تا حد زیادی کم کنید.

مفید برای کاهش فشار خون و کلسترول

استفاده از گیاه خوش بوی آویشن منجر به تولید موادی می‌شود که ضد فشار خون هستند. به همین خاطر آویشن انتخابی مناسبی برای کسانی که از علائم فشار خون بالا رنج می‌برند می‌باشد.

مطالعه‌ای بر روی حیوانات انجام شده است که نشان می‌دهد عصاره آویشن می‌تواند ضربان قلب افرادی را که فشار خون بالا دارند را با کاهش مواجه کند.

همچنین در این پژوهش نشان داده شد که به علت مصرف آویشن، سطح کلسترول خون، تری گلیسیرید و کلسترول بد (لیپوپروتئین کم‌چگالی) هم با کاهش مواجه شده است و این درحالی است که هم‌زمان سطح کلسترول خوب (لیپوپروتئین پرچگالی) هم در بدن با افزایش مواجه شده.

پیشنهاد می‌کنیم به جای این که مرتب به غذای خود بیش از اندازه نمک اضافه کنید، گیاهان و ادویه‌جات مفیدتر مثل آویشن را در وعده‌های غذایی روزانه‌ی خود قرار دهید.

خواص آویشن باعث جلوگیری و درمان کم خونی می‌شود

آویشن همچون کنجد منبعی است سرشار از آهن. آهن برای گلبول‌های قرمز و تولید انرژی خیلی موثر است.

کم بود آهن در بدن خطراتی همچون کم خونی، افزایش حساسیت به عفونت‌ها و خستگی و کم بود انرژی را به همراه می‌آورد.

پیشنهاد می‌کنیم آویشن را در برنامه غذایی خود قرار دهید تا در پیشگیری و درمان کم خونی و سایر اختلالات خون قدمی برداشته باشید.

آویشن و خواص ضد التهابی آن

آویشن دارای خواص ضد التهابی‌ای است که باعث جلوگیری از التهاب مزمن در بدن می‌شود و همچنین برای درمان آکنه هم مفید است.

آویشن و درمان سوء هاضمه
چای آویشن به عنوان یک تقویت کننده برای هضم غذا و کاهش گاز و نفخ شناخته شده. بعلاوه آویشن دارای روغن‌هایی است که قادر است زخم معده را درمان کند.

پوستی سفید و شفاف
آویشن از خواص ضد باکتری فوق العاده‌ای برخوردار است و برای مبارزه با باکتری‌هایی که موجب آکنه در پوست می‌شوند بسیار مفید است. آویشن بیشتر به عنوان یک ماده در کرم‌های آکنه و شست و شوی صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گیاه آویشن با از بین بردن باکتری‌هایی که موجب بروز مشکلات پوستی متفاوت می‌شوند، باعث حفظ سلامت پوست می‌شود. همچنین شما می‌توانید روغن آویشن را به همراه آب رقیق کنید و به عنوان یک تونر پوستی استفاده نمایید. این یک تونر پوستی ملایم می‌باشد که میتوانید آنرا برای انواع پوست‌ها استفاده کنید.

آویشن برای داشتن مو‌هایی سالم و جذاب

سالیان مدید است آویشن به علت مزایای خوبی که برای مو‌ها دارد، شهرت یافته است. روغن اسانس آویشن موجب رشد مو می‌شود و با مشکلات مختلفی که برای مو رخ می‌دهد مبارزه می‌کند.

افزایش رشد مو
در آویشن مواد مغذی‌ای وجود دارد که کمک خوبی به فولیکول‌های مو می‌کند که در نتیجه موجب افزایش رشد مو می‌شود. همچنین آویشن باعث افزایش گردش خون در کف سر می‌شود. شما با مخلوطی از روغن زیتون و روغن آویشن می‌توانید ترکیبی مفید برای موهایتان آماده کنید و به پوست سر خود بمالید و علاوه بر تقویت سلامتی موهایتان، آن‌ها براق هم بکنید.

درمان ریزش مو

اگر با مشکل ریزش مو مواجه هستید، پیشنهاد می‌کنیم که روغن آویشن را امتحان کنید (حالا یا به تنهایی و یا به همراه مواد و گیاهان دیگر) و باعث ضخیم و درخشان شدن آن‌ها شوید و از ادامه ریزش مو جلوگیری کنید.

خلاص شدن از شر شوره‌های سر

همانطور که دانستید آویشن دارای خواص ضد باکتریایی است که به همین دلیل قادر است پوست سر را تمیز کند و درمانی برای شوره‌های سر محسوب می‌شود؛ لذا حتما دیده اید که آویشن غالبا به عنوان یک عنصر در شامپو‌ها و نرم کننده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین خوب است بدانید که آویشن از ۲ گونه قرمز و سفید برخوردار است که مصرف بیش از اندازه گونه قرمز آن می‌تواند موجب تحریک پوست سر شما شود، بنابراین توصیه می‌کنیم که بیشتر از گونه سفید آن استفاده کنید.

آویشن و کمک به روند بهبود سرطان پستان

بر اساس مطالعات انجام شده، ترکیبات موجود در عصاره آویشن باعث جلوگیری از سرطان روده بزرگ می‌شود. استفاده از آویشن منجر به مرگ سلول‌های سرطانی پستان می‌شود.

آویشن برای درمان گرفتگی عضلات

از مزایای مهم آویشن، اثر بخشی آن در بهبودی گرفتگی و عضلات قائدگی است. همچنین در رفع اسپاسم نیز تاثیر خوبی دارد.

آویشن و چشم‌هایی قوی‌تر

گیاه آویشن سرشار از ویتامین A است که این ویتامین برای نابودی بیماری‌های مربوط به چشم موثر است و در تقویت بینایی نیز نقش دارد.

آویشن و درمان کم کاری تیروئید

محققان کشور آلمان دریافتند که آویشن قادر است سطح هورمون‌های تیروئید و کم کاری تیروئید در افراد را کاهش دهد.

درمانی برای جوش‌های سرسیاه

۱ لیوان آب را در یک ظرف بریزید، وقتی که به جوش آمد، ۴ قاشق غذا خوری آویشن شیرازی را به آن اضافه کنید و حالا حرارت را بسیار کم کنید، به طوری که بخار از ظرف متساعد شود.

با انداختن حوله‌ای بزرگ بر روی سرتان، پوست صورت خود را در فاصله ۳۰ سانتی متری بخار قرار دهید و این عمل را تقربیا ۱۵ دقیقه ادامه بدهید.

بعد از انجام این مراحل، محلول مورد نظر را صاف کرده و با پنبه‌ای محلول را روی پوست صورت بمالید و بعد از ۱۰ دقیقه، صورت را با آب ولرم بشویید.

بهتر است بعد از بخور از کرم‌های تقویت‌کننده استفاده شود. با تکرار این روش، جوش‌های سر سیاه از بین خواهند رفت.

مضرات

حساسیت‌های پوستی: برخی از افراد به گیاهانی که از خانواده نعنائیان هستند آلرژی دارند و استفاده از این گیاهان موجب بروز حساسیت‌هایی در آن‌ها می‌شود. اگر به گیاهانی همچون کرفس، رزماری و همچنین پونه حساسیت دارید پس احتمالا به آویشن نیز حساسیت داشته باشید.
خطر سقط جنین در دوران بارداری: خوب است خانم‌هایی که باردار هستند پیش از مصرف آویشن حتما با پزشک خود مشورت کنند، چون آویشن به عنوان تحریک کننده قاعدگی شناخته شده و به همین علت ممکن است در برخی موارد باعث سقط جنین شود.
اسهال
سرگیجه
استفراغ و حالت تهوع
مصرف زیاد آویشن باعث اختلال در کلیه و ایجاد سنگ کلیه میشود.

منبع: اکسیر طب/چطور/زندگی آنلاین