شیعه نیوز:
پرسش
اولین و آخرین حیوانی که در کشتی حضرت نوح( علیه السلام ) سوار شد چه بود؟
پاسخ اجمالی
از برخی روایات استفاده می‌شود که؛ نخستین حیوانی که وارد کشتی حضرت نوح( علیه السلام ) شد، طوطی یا مورچه بود، و آخرین حیوان، الاغ بود و ابلیس هم همراه الاغ داخل کشتی شد.
در ذیل برخی از این روایات را - بدون پرداختن به بررسی سندی آن – ذکر می‌کنیم:
1. از ابن عباس روایت شده است: «اولین پرنده‌ای که وارد کشتی نوح شد، طوطی بود و آخرین حیوانی که داخل کشتی شد، الاغ بود و ابلیس نیز همراه دُم الاغ وارد کشتی شد».[1] در این نقل از روایت، لفظ «الدرّة» آمده است، که معنایش نوعی طوطی است.
2. در برخی منابع؛ به‌جای «الدرّة» لفظ «الذرّة» آمده است که به معنای «مورچه» است که بر این اساس، معنای روایت تغییر خواهد یافت:
نخستین جنبنده‌ای که به کشتى وارد شد، مورچه بود و آخر همه الاغ بود. وقتی حضرت نوح، الاغ را بیاورد و سینه‌اش به درون کشتی داخل شد، [در این هنگام] ابلیس دُم آن‌را گرفت و نگذاشت تا پاهایش داخل کشتی شود، نوح به الاغ خطاب کرد: «واى بر تو! به داخل کشتی بیا» ولی الاغ نتوانست داخل شود، نوح گفت: «واى بر تو! داخل کشتی شو، حتی اگر چه شیطان با تو باشد» و چون این کلمه بر زبان او جاری شد شیطان الاغ را رها کرد و الاغ سوار کشتی شد و شیطان نیز با او به درون کشتی داخل شد.[2]
3. امام صادق( علیه السلام ) می‌فرماید: «حضرت نوح( علیه السلام ) هنگامی که حیوانات را سوار کشتی می‌کرد، همه سوار شدند ولی در میان آنها الاغ سوار نشد. در این حال ابلیس میان دو پاى الاغ بود، در نتیجه حضرت نوح خطاب به الاغ گفت: ای شیطان! سوار شو. شیطان این سخن را از نوح شنید، دُم الاغ را گرفت و همراه الاغ وارد کشتی شد».[3]
[1]. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 12، ص 23، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، 1412ق؛ و با اندکی تفاوت در این منابع آمده است: ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج 1، ص 111، بیروت، دار الفکر، 1407ق؛ بغدادی، علاء الدین علی بن محمد، لباب التاویل فی معانی التنزیل، تصحیح، شاهین، محمد علی، ج 2، ص 485، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق.
[2]. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق، ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج 1، ص 184، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق.
[3]. قطب الدین راوندی، سعید بن هبة الله، قصص الأنبیاء( علیه السلام )، محقق، عرفانیان یزدی، غلامرضا، ص 83، مشهد، مرکز پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1409ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 11، ص 323، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
آیات مرتبط
سوره هود (40) : حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ قُلْنَا احْمِلْ فِيهَا مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ وَمَنْ آمَنَ ۚ وَمَا آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِيلٌ
سوره المؤمنون (27) : فَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا فَإِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ ۙ فَاسْلُكْ فِيهَا مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ ۖ وَلَا تُخَاطِبْنِي فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا ۖ إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ
T
