گام های هماهنگ اروپا در متوقف سازی جریان تروریسم

به گزارش «شیعه نیوز»، هراس از حملات احتمالی تروریستی گروه های تکفیری در قاره سبز، بار دیگر وزرای دادگستری هفت کشور اتحادیه اروپا را هفته گذشته به منظور اتخاذ سازوکار مشترک برای پیکار با تروریسم دور هم گرد آورد.

با اوج گیری بحران ها در منطقه خاورمیانه، کشورهای اروپایی به دلیل نزدیکی به این منطقه آشوب زده و میزبانی اجباری صدها هزار تن از آوارگان و پناهجویان، بیش از پیش خود را در معرض خطر حملات گروه های تکفیری یافتند. اما به رغم کاهش بحران ها در سوریه و عراق، همچنان دول اروپایی نگران از بازگشت تکفیری های غربی به کشورهایشان و تداوم رشد اندیشه های افراطی و ستیزه جویانه در قاره سبز هستند.

از این رو هفته گذشته وزیران دادگستری هفت کشور اروپایی شامل آلمان، فرانسه، اسپانیا، بلژیک، ایتالیا، لوکزامبورگ و هلند در پاریس دور هم جمع شدند و طبق دستور کار جلسه یعنی «مقابله هماهنگ و مشترک با تروریسم در اشکال مختلف آن» توافق کردند تا نسبت به قبل همکاری فشرده تری با اداره دادگستری اروپا داشته باشند.
افزون بر مقابله با عناصر تروریستی در عرصه میدانی که مدت هاست در خاک اتحادیه دنبال می شود، در این نشست ضرورت مقابله با افکار و تبلیغات تروریستی در فضای مجازی نیز مورد توجه داشت و از این رو تشدید مبارزه با نفرت پراکنی و تبلیغات سوء در شبکه‌ های اجتماعی، مورد توجه و تاکید حاضران قرار گرفت.

البته مقابله با این قبیل تبلیغات از مدت ها پیش در برخی کشورهای اروپایی وجود داشته به عنوان مثال فیسبوک، یوتیوب و سایر پلتفرم‌ ها در آلمان متعهدند که هر گونه فراخوان به قتل، تشویش یا تحریک افکار عمومی را ظرف 24 ساعت شناسایی و حذف کنند.
به باور ناظران، کشورهای حاضر در نشست پاریس در صدد اجماع سازی برای مقابله با تروریسم هستند و تلاش دارند تا با این ابتکار عمل، انگیزه و الگویی را به دیگر اعضای اتحادیه 28 عضوی ارائه داده و آنها را در تئوری و نظر با خود همراه سازند. کشورهای اتحادیه مدت هاست به این نتیجه دست یافته اند که تبلیغات تروریستی و بازتاب خشونت بیش از هر مجاری از طریق شبکه های اجتماعی در فضای مجازی انجام می گیرد. بنابراین بهترین راه تقابل با افراد و گروه های تندرو، مقابله با آنها در اینترنت و فضای مجازی است.

در همین ارتباط چندی پیش «جولین کینگ» سرپرست امور امنیتی اتحادیه در گفت وگو با روزنامه آلمانی «دی ولت» با بیان اینکه اقدامات داوطلبانه شبکه‌های مجازی برای مقابله با تبلیغات تروریستی کافی نیست، تاکید کرد که کمیسیون اتحادیه اروپا خواستار سخت‌گیری بیشتری در زمینه مقابله با تروریسم است. این کمیسیون تصمیم دارد شرکت‌هایی مانند فیس‌بوک یا توییتر را موظف کند پست‌هایی که متحوای آنها تروریستی است، شناسایی و حذف کنند.
اروپا پیشتر نیز گام هایی را با هدف مقابله با تروریسم برداشته است که به عنوان مثال می توان به راهبرد اتحادیه مبنی بر «مبارزه با تروریسم با رعایت حقوق بشر» اشاره کرد که بر چهار محور اصلی «پیشگیری»، «محافظت»، «تعقیب» و «واکنش» استوار بود و از قطعنامه ۱۳۷۳ شورای امنیت الهام می گرفت. سیستم ثبت اطلاعات مسافران خطوط هوایی در بین کشورهای اتحادیه به منظور مبارزه با تروریسم که نوامبر 2015 در پارلمان اروپا مطرح شد نیز در این راستا قابل ارزیابی است.
اما با نگاهی تاریخی به رخدادهای تروریستی در اروپا که از سال 2015 به بعد رو به فزونی گرفت، اهمیت مقابله با افراطی گری در سطح این قاره بیش از پیش احساس می شود؛ رخدادهای غمباری که چند نمونه از آن در ادامه خواهد آمد؛
ژانویه 2015 سال گروهی از افراد مسلح با حمله به دفتر هفته نامه ی «شارلی ابدو» 12 تن را کشتند. چند ماه بعد یعنی در ماه نوامبر همان سال پاریس بی سابقه ترین حمله های تروریستی را در تاریخ خود تجربه کرد؛ چند انفجار و حمله مسلحانه همزمان که هفت منطقه ی این شهر را به آتش کشید و 129 تن را قربانی کرد.

در ماه ژوئیه سال بعد (2016) حمله تروریستی دیگری فرانسه را تکان داد و این بار نه پاریس، بلکه شهر ساحلی «نیس» هدف قرار گرفت و یک کامیون جمعیت را در پیاده‌ رو یک خیابان زیر گرفت؛ حمله ای که به کشته شدن86 نفر و زخمی شدن بیش از 300 نفر دیگر منجر شد. ماموران پلیس عامل این حمله را که یک فرانسوی تونسی‌تبار بود، به ضرب گلوله از پای درآوردند.
کامیون مرگ در نیس از حرکت باز نایستاد و همچنان در کشورهای دیگر، تروریست ها با این روش به کشتار مردم بیگناه اقدام کردند. ماه دسامبر 2016 چند روز پیش از عید کریسمس یک کامیون با سرعت وارد بازارچه کریسمس در برلین شد. 12 نفر کشته و 48 نفر زخمی شدند. «انیس عامری» عامل این حمله تروریستی چند روز پس از این حادثه خونین در ایتالیا توسط پلیس این کشور کشته شد.
استکهلم پایتخت سوئد هم از کامیون مرگ تروریست ها در امان نماند و آوریل 2017 «رحمت آخیلوف» یکی از اعضای داعش با یک کامیون مسروقه، در مرکز خرید استکهلم به میان مردم ‌راند؛ حمله ای که به کشته شدن پنج نفر و زخمی شدن 14 نفر دیگر ختم شد.
در سال 2017 لندن دست کم سه بار هدف حملات تروریستی قرار گرفت که در آنها از وسیله نقلیه به عنوان وسیله کشتار استفاده شد. مرگبارترین این حمله‌ها ژوئن 2017 صورت گرفت. در جریان این حمله تروریستی سه مهاجم نخست با خودرویی وارد جمعیت عابران روی «لندن ‌بریج» شدند و عده‌ای را زیر گرفتند و سپس با کارد به مردم حمله کردند. در جریان این حمله تروریستی 11 نفر کشته و 50 نفر زخمی شدند.

بارسلون اسپانیا مقصد بعدی خودروی مرگ بود و 17 اوت 2017 یک خودروی باری متوسط (ون) خود را به میان عابران در بلوار «رامبلا» از شلوغ ترین مناطق تروریستی زد و 13 نفر را کشت و بیش از 50 نفر را زخمی کرد. تنها چند ساعت پس از حادثه مرگبار بارسلون، حمله مشابهی در شهر کوچک کمبریلز واقع در 100 کیلومتری جنوب مرکز ایالت کاتالونیا رخ داد.
ضرورت اقدام دسته جمعی اروپا در مقابل تروریسم هر چند امروز اهمیت فزاینده ای یافته اما این موضوع از سال ها پیش و قبل از آغاز حملات تروریستی در قاره سبز مورد توجه و تاکید مقامات جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته بود.

در همین ارتباط بود که در 18 دسامبر سال 2013 طرح رئیس جمهوری کشورمان با عنوان جهان علیه خشونت و افراطی گری در شصت و هشتمین نشست این مجمع مطرح شد. طرح مذکور که با همراهی 190 کشور جهان به تصویب رسید، اهمیت مبارزه با افراط گرایی و خطر توسعه آن را به نمایش گذاشت؛ موضوع مهمی که در صورت توجه جدی اروپا به آن، از وقوع رخدادهای هولناک تروریستی مانند آنچه در پاریس، لندن، برلین، استکهلم و ... اتفاق افتاد، ممانعت به عمل می آمد.