به گزارش «شیعه نیوز»، حتی اگر سفر اخیر باراک اوباما – رئیس جمهور آمریکا – به عربستان سعودی با هدف ترمیم روابط واشینگتن – ریاض صورت گرفته باشد، نمی‌توان به موفقیت آن چندان امیدوار بود.
آمریکا طی سالهای اخیر و بویژه در دوران ریاست جمهوری اوباما به دنبال گسترش سیاست خود در خاورمیانه بوده و همواره به متحد منطقه‌ای مهم خود یعنی عربستان فشار آورده است تا با انتخاب راهکارهای دیپلماتیک به نوعی به ثبات منطقه کمک کند.
در چارچوب این سیاست باز منطقه‌ای، گشایش در روابط با ایران ایده بدی برای واشینگتن نبود؛ اما برای عربستانی که ایران را دشمن همیشگی خود و خود را محور اصلی مناسبات منطقه می‌داند، چندان خوشایند نبود.
مناسبات منطقه‌ای با آمریکا تا پیش از بهار عربی برای ریاض قابل پیش‌بینی بود. اما آمریکا برای نجات حسنی مبارک – دیکتاتور سابق مصر – به رغم سالها وفاداری او به آمریکا و تلاشهای چندین ساله او برای خدمت به منافع واشینگتن در منطقه هیچ کاری انجام نداد.
این اقدام آمریکا یک هشدار تلویحی به عربستان بود که در صورت از کنترل خارج شدن بهار عربی، ممکن است سرنوشتی مشابه مصر در انتظار آن باشد. اما از بخت خوب دربار عربستان، بهار عربی پیش از رسیدن به این کشور از ریل خارج شد و یک کودتای نظامی جدید در مصر نیز با هدایت «عبدالفتاح سیسی» وضع این کشور را به حالت سابق که یادآور روزهای خوشی برای عربستان است، بازگرداند.
با این حال، آمریکا به عنوان متحد قابل اعتماد ریاض ظاهرا دیگر مانند گذشته معتقد به نقش محوری عربستان در منطقه نیست و رویکرد جدید اوباما این تصور را برای دربار سعودی ایجاد کرده است که واشینگتن به دست آوردن ایران را به از دست رفتن عربستان ترجیح می‌دهد.
عربستان برای این تصور خود دلایل زیادی دارد. آمریکا با وجود آگاهی از مخالفت ریاض با هرگونه توافق هسته‌ای با ایران به مذاکرات هسته‌ای با این کشور تا حصول یک توافق هسته‌ای ادامه داد و تحریم‌های گسترده علیه تهران را نیز لغو کرد تا ایران از یک کشور منزوی به یک کشور معمولی در سطح جهان تبدیل شود.
در قضیه سوریه نیز که یکی از متحدان اصلی ایران در منطقه به شمار می‌رود، عربستان سعودی اطمینان داشت که با توجه به عبور بشار اسد از خط قرمز اوباما درخصوص استفاده از تسلیحات شیمیایی، واشینگتن برای همیشه به ریاست جمهوری بشار اسد در این کشور پایان خواهد داد؛ اما اوباما این بار نیز طبق انتظار عربستان رفتار نکرد.
بدتر از همه اینکه طی ماه‌های اخیر موضوع نقش احتمالی عربستان در حملات تروریستی 11 سپتامبر به یک بحث جدی در محافل سیاسی و رسانه‌ای آمریکا تبدیل شده و لایحه‌ای نیز برای مسئول دانستن ریاض در قبال این حملات در دستور کار مجلس نمایندگان آمریکا قرار گرفته است. اوباما اعلام کرده است که این لایحه را در صورت تصویب، وتو خواهد کرد؛ اما در هر حال، این مسئله به شدت باعث نگرانی عربستان شده است تا جاییکه این کشور تهدید کرده است در صورت تصویب این لایحه، دارایی‌های خود را از آمریکا خارج خواهد کرد.
ناخشنودی عربستان از اوباما در سفر اخیر وی به ریاض نیز به وضوح قابل مشاهده بود. ملک سلمان – پادشاه عربستان – در حالیکه استقبال گرمی در فرودگاه ریاض از همتایان عرب خود که برای شرکت در نشست شورای همکاری خلیج فارس به این کشور سفر کرده بودند، به عمل آورد، برای استقبال از اوباما به فرودگاه نرفت.
با این حال، با وجود تیرگی روزافزون روابط ریاض – واشینگتن، عربستان امیدوار است این تنش‌های فزاینده در روابط با آمریکا محدود به دوره اوباما باشد و به همین دلیل، بی‌صبرانه منتظر است تا 6 ماه باقیمانده از ریاست جمهوری اوباما به سرعت سپری شود.
اما با توجه به انتقاداتی که در آمریکا از ترویج فرقه افراطی وهابیت - به عنوان آبشخور فکری تروریسم - از سوی عربستان وجود دارد و همچنین افزایش روزافزون فشارها برای افشای بخش محرمانه گزارش کمیته حقیقت‌یاب حملات تروریستی 11 سپتامبر، بدون تردید ترمیم روابط این دو کشور به این سادگی که عربستان گمان می‌کند، نخواهد بود.
