بسم الله الرّحمن الرّحیم
این خطبه غرّاء شعاعی است از اشعه زهره زهرای منظومه خاتمیت و پرتوی است از انوار شمع جمع اهل بیت عصمت و طهارت که چشم و چراغ اولیاء خدا به آن روشن است.
هر جمله آن خزینه ای است از حکمت و عرفان و گنجینه ای است از علم و ایمان و آیتی است از قدرت خالق منّان، که «خَلَقَ الاِْنسَـانَ * عَلَّمَهُ الْبَیَانَ» فصاحت و بلاغتش ادبا را حیران و اشارات و لطائفش حکما را مبهوت و حقایق و معارفش راسخون در علم را مجذوب نموده است.
که نمونه آن این است «و أشهد أن لا اله الا الله وحده لا شریک له کلمة جعل الاخلاص تأویلها و ضمن القلوب موصولها و أنار فى التفکر معقولها».
در جمله اولى حقیقت کلمه توحید را از مرتبه اخلاص در احدیت و نفى انحاء ترکیب و اخلاص در واحدیت و نفى شریک تا مرتبه اخلاص احرار در عبادت و عبودیت و مقام «وجدتک أهلاً للعبادة فعبدتک» بیان کرد.
و در جمله دوم ، معظمله در ثبت سند آیین خطبه حضرت زهرا(سلام الله علیها) نکاتی را در مورد جایگاه دخت نبوت نگاشتهاند که مشروح آن به شرح ذیل تقدیم مخاطبان ارجمند میگردد.
بسم الله الرّحمن الرّحیم
این خطبه غرّاء شعاعی است از اشعه زهره زهرای منظومه خاتمیت و پرتوی است از انوار شمع جمع اهل بیت عصمت و طهارت که چشم و چراغ اولیاء خدا به آن روشن است.
هر جمله آن خزینه ای است از حکمت و عرفان و گنجینه ای است از علم و ایمان و آیتی است از قدرت خالق منّان، که «خَلَقَ الاِْنسَـانَ * عَلَّمَهُ الْبَیَانَ» فصاحت و بلاغتش ادبا را حیران و اشارات و لطائفش حکما را مبهوت و حقایق و معارفش راسخون در علم را مجذوب نموده است.
که نمونه آن این است «و أشهد أن لا اله الا الله وحده لا شریک له کلمة جعل الاخلاص تأویلها و ضمن القلوب موصولها و أنار فى التفکر معقولها».
در جمله اولى حقیقت کلمه توحید را از مرتبه اخلاص در احدیت و نفى انحاء ترکیب و اخلاص در واحدیت و نفى شریک تا مرتبه اخلاص احرار در عبادت و عبودیت و مقام «وجدتک أهلاً للعبادة فعبدتک» بیان کرد.
و در جمله دوم به پیوند کلمه توحید با فطرت و نقش آن در قلوب پرداخت «وَ لَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَتِ وَ الاَْرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ» تا وصول به مقام «بک عرفتک و أنت دللتنى علیک».
و در جمله سوم به نور افشانى معقول این کلمه در افکار و عقول، به آیات علم و قدرت و حکمت اشاره کرد «سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِى الآفَاقِ وَفِى أَنفُسِهِمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ».
إنشاء این خطبه إرتجالاً، هنگام تراکم آلام و مصائبی که «لو أنّها صبّت علی الأیّام صرن لیالیاً» با اشتمال بر کنوز حقائق مبدأ و معاد و رموز دقائق علل الشرایع و حکم الأحکام و بیان «هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» و تبیان «تَبَارَکَ الَّذِى نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعَالَمِینَ نَذِیرًا» برهان باهری است که روح آن مشکوة دو مصباح هدایت، منوّر است به نور علم «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَ تِ وَالاَْرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوة فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِى زُجَاجَة الزُّجَاجَةُ کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّىٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَة مُّبَارَکَة زَیْتُونَة لاَّ شَرْقِیَّة وَ لاَ غَرْبِیَّة یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِىءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَى نُور یَهْدِى اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَآءُ».
د با فطرت و نقش آن در قلوب پرداخت «وَ لَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَتِ وَ الاَْرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ» تا وصول به مقام «بک عرفتک و أنت دللتنى علیک».
و در جمله سوم به نور افشانى معقول این کلمه در افکار و عقول، به آیات علم و قدرت و حکمت اشاره کرد «سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِى الآفَاقِ وَفِى أَنفُسِهِمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ».
إنشاء این خطبه إرتجالاً، هنگام تراکم آلام و مصائبی که «لو أنّها صبّت علی الأیّام صرن لیالیاً» با اشتمال بر کنوز حقائق مبدأ و معاد و رموز دقائق علل الشرایع و حکم الأحکام و بیان «هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» و تبیان «تَبَارَکَ الَّذِى نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعَالَمِینَ نَذِیرًا» برهان باهری است که روح آن مشکوة دو مصباح هدایت، منوّر است به نور علم «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَ تِ وَالاَْرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوة فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِى زُجَاجَة الزُّجَاجَةُ کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّىٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَة مُّبَارَکَة زَیْتُونَة لاَّ شَرْقِیَّة وَ لاَ غَرْبِیَّة یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِىءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَى نُور یَهْدِى اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَآءُ».