روحانی با اشاره به این که اولویت دولت در سیاست خارجی روابط دوستانه و نزدیک با همه همسایگان خواهد بود، گفت: با 15 کشور همسایه، رابطه بسیار نزدیک با حسن همجواری و با دوستی و روابط متقابل براساس احترام و منافع متقابل خواهد بود.
وی با بیان این که حوزه خلیج فارس و کشورهای عربی این حوزه ویژگی های خاص خود را دارند گفت: خلیج فارس اهمیت استراتژیک هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی دارد و ما با کشورهای جنوب خلیج فارس نه تنها همسایه هستیم بلکه برادر هم هستیم و با عربستان سعودی نه تنها همسایه و برادریم بلکه قبله گاه مسلمانان در آن کشور است. عربستان کشوری است که رابطه بسیار نزدیک از نظر فرهنگی، تاریخی و منطقهای با یکدیگر داریم و صدها هزار نفر از مردم کشورمان در سال برای زیارت خانه خدا به آن کشور سفر میکنند و تعداد زیادی از اتباع عربستان سعودی نیز به کشور ما سفر میکنند. زمینه تعامل و همکاریهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی میان دو کشور ایران و عربستان بسیار آماده و فراهم است و امیدواریم در دولت آینده روابط بسیار خوب با همسایگان به ویژه با عربستان داشته باشیم.
به دنبال این اظهارات بود که مقامات سعودی نیز به این سخنان واکنش نشان داده و محتاطانه به پیام دوستی حسن روحانی پاسخ دادند. سعودالفیصل، وزیر امور خارجه عربستان سعودی که طی سالهای اخیر به دلیل اتخاذ مواضع ضد ایرانی شهرت یافته بود از ابراز تمایل خود و کشورش برای بهبود روابط با ایران خبر داد و از ارسال دعوتنامه به محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود برای سفر به ریاض سخن گفت که برخی از رسانهها آن را با توجه به پیشینه روابط خصومتآمیز ایران و عربستان در سالهای اخیر به زلزله سیاسی تعبیر کردند.
وی گفته بود: ایران کشوری همسایه است و ما با این کشور روابط داریم و با آنها مذاکره میکنیم. ما با آنها صحبت میکنیم به امید آنکه اگر اختلافی وجود دارد به گونهای حل و فصل شود که مورد رضایت دو طرف باشد. امیدواریم ایران بخشی از روندی باشد که منطقه را تا حد امکان امن و شکوفا کند.
روند آب شدن یخهای روابط بین دو کشور به کندی پیش میرفت که مذاکرات هستهای با توافق ژنو برای پیدا کردن راه حلی جامع شرایط را دگرگون کرد.
سوم آذرماه 1392 سرانجام پس از پنج روز گفتوگو و چانهزنی فشرده در ژنو بر سر یافتن راهحلی برای پایان دادن به این بحران ساختگی10 ساله توافقی اولیه بین وزیران خارجه ایران و 6 قدرت جهانی حاصل شد.
دیپلماتها این توافق را رویدادی «بیسابقه و تاریخی» و «پیروزی بزرگ دیپلماسی» برای پایان دادن به تنشهای موجود خواندند و وزیر خارجه آمریکا٬ آن را «گام نخست در جهت یافتن راهحلی جامع» برای پایان دادن به بحران خواند.
این موضوع شرایط را برای عربستان در منطقه دشوار کرد به طوریکه به سرعت به این توافق واکنش نشان داده و اعلام کردند که این توافق خواب را از چشمان منطقه ربوده است.
بعدها در بیانیهای رسمی عنوان کردند که امیدوارند این توافق گامی باشد در راستای از بین رفتن تسلیحات هستهای در منطقه. این نگرانی سعودیها در حالی بود که بسیاری از کشورهای منطقه نسبت به این توافق ابراز خوشحالی کرده و در بیانیههای رسمی آن را تبریک گفته بودند. این روند ادامه داشت تا آخرین دور مذاکرات اخیر در وین که بسیاری بر این عقیده بودند که توافق نهایی حاصل خواهد شد.
در این دور از گفتوگوها شاهد بودیم که وزیر خارجه عربستان بلافاصله به وین سفر کرده و در دیدار با همتای آمریکایی خود در جریان مذاکرات قرار گرفت و نیز نگرانی خود را از هرگونه توافق که باعث افزایش قدرت منطقهای ایران شود اعلام کرد.
این اتفاق در توافق اول نیز حاصل شده بود که اوباما بلافاصله پس از توافق با نخست وزیر رژیم صهیونیستی و پادشاه عربستان به صورت تلفنی گفتوگو کرده و آنها را در جریان اوضاع قرار داده بود تا کمی از نگرانیهایشان کاسته شود.
عربستان با احساس خطر بیشتر نسبت به توافق نهایی طی ماههای آینده و به رسمیت شناخته شدن قدرت هستهای ایران از سوی آمریکا و دنیا فعالیتهای ضد ایرانی خود را افزایش داد که مهمترین آنها از ماه گذشته کلید خورده و عبارت است از افزایش تولید نفت به منظور کاهش قیمت آن که در نتیجه این عملکرد در سال جدید میلادی پیش بینی میشود بیش از 8 میلیارد دلار ضرر اقتصادی متوجه کشور شود.
این عملکرد عربستان باعث ضربه به اقتصاد روسیه و ایران میشود که علاوه بر آن بر بسیاری از کشورهای نفت خیز منطقه از جمله عراق و کویت و ونزوئلا نیز تاثیر منفی خواهد داشت.
این بازی جدید عربستان باعث شد تا مقامات دولتی کشورمان که زمانی رابطه با عربستان را اولویت سیاست خارجی خود میدانستند از این حرکت به عنوان خیانت به جهان اسلام و منطقه یاد کنند که از دید ملتهای منطقه پنهان نخواهد ماند.
به نظر میرسد هر چه به توافق هستهای بین ایران و 1+5 نزدیکتر میشویم تحرکات انفعالی و غضب آلود عربستان که به نوعی خودکشی سیاسی در دنیای اسلام نیز محسوب میشود افزایش یابد تا اینکه آل سعود به تبعیت از آمریکا مجبور به پذیرش ایران هستهای شود، اما تا آن زمان این چالشها هر روز عمیقتر و وسیعتر خواهد شد.
خیانت عربستان سعودی در این برهه زمانی که نشان از تلاش همه جانبه آل سعود برای مقابله با افزایش نفوذ و قدرت روز افزون ایران اسلامی در منطقه و دنیا دارد بدون شک از دید مقامات کشورمان پنهان نخواهد ماند و جهان اسلام نیز به این رویکرد نگاهی غضب آلود خواهد داشت چراکه همگان شاهد تغییر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برای نزدیکی به عربستان سعودی و کاستن از تنشهای بین طرفین بودند و سیاستهای سعودی طی یکسال گذشته علیه ایران اسلامی و ملتهای منطقه از جمله لبنان، سوریه، یمن، بحرین و مصر را نیز به خوبی رصد کردهاند.