SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
به گزارش «شیعه نیوز» ، گرچه این «دوره» به معنای آن نیست که اکثریت قاطع مردم این کشورها به اخوان‌المسلمین گرایش داشته باشند، چه این گروه در انتخابات مصر و تونس و مغرب نتوانست به حتی ۵۰% کرسی پارلمان‌ها دست یابد. علت اصلی آن است که هیچ حزب و گروه دیگری مانند اخوان‌المسلمین در کشورهای عربی دارای قدمت و سازماندهی و تشکیلات منظم نیست.
بسیاری معتقد بودند که در لیبی نیز این «دوره» خود را نشان می‌دهد. نتایج نهایی انتخابات اولین مجلس آزاد در لیبی بر خلاف انتظار شکل گرفت. این نتایج بیان کرد که تحلیل درستی از واقعیت‌های جامعه لیبی وجود نداشته است. اخوان‌المسلمین در لیبی هیچ‌گاه نتوانست خود را همسان با برادرانش در دیگر کشورهای عربی بشناساند.
اولین مجلس لیبی در تاریخ معاصر تنها نقش پارلمانی عادی را بازی نمی‌کند، بلکه وظیفه تدوین قانون اساسی جدید را هم بر عهده دارد تا مردم در نخستین همه‌پرسی بعد از سقوط خونبار معمر قذافی به آن رأی دهند. وظیفه دیگر پارلمان جدید لیبی تعیین نخست وزیر بعدی است.
پارلمان لیبی ۲۰۰ کرسی دارد که ۸۰ تای آن به نمایندگانی تعلق می‌گیرد که احزاب آن‌ها را معرفی کرده‌اند. از این ۸۰ کرسی، ائئلاف گسترده‌ای از احزاب ـ به سردمداری محمود جبریل ـ توانست ۴۰ کرسی را تصاحب کند. ۱۷ کرسی نصیب اخوان‌المسلمین شد. ۲۴ کرسی دیگر به صورت پراکنده به دست حزب‌هایی گمنام افتاد. تا این مرحله مشخص می‌شود که ائتلاف محمود جبریل تنها یک پنجم پارلمان را برای خود تثبیت کرده است. بنابراین، موفقیت ائتلاف محمود جبریل در سطح همان ۸۰ کرسی است و بقیه (یعنی ۱۲۰ کرسی) را نمایندگانی مستقل تصاحب کرده‌اند. حال، هر ائتلافی بتواند نظر بیشتر این ۱۲۰ نفر را به خود جلب کند، می‌تواند صاحب اکثریت شود و نخست وزیر را معرفی کند. از این رو، موفقیت ائتلاف محمود جبریل در کسب ۲۰% کرسی‌های مجلس ـ حداقل ـ بدین معناست که به تنهایی نمی‌تواند دولت تشکیل دهد.
در جوامع عربی و مخصوصا در لیبی، هر حزبی خارج از اخوان‌المسلمین مسلما حزب و گروه سکولار و غیردینی نیست. بخش عمده مردم لیبی ـ از بدو تولد تا سال گذشته ـ جز معمر قذافی رهبری به خود ندیده‌اند که انتخابات و پارلمان را پدیده‌ای غربی می‌دانست و اجازه برگزار شدن آن را نمی‌داد. مردمی که تجربه‌ای در انتخابات ندارند، چندان ارتباطی نیز با مفاهیمی چون حزب و اسلامگرایی یا لیبرالییسم یا سلفی‌گری برقرار نمی‌کنند. ائتلاف محمود جبریل در سرلوحه برنامه و شعار انتخاباتی خود اعلام کرد که اسلام منبع اصلی قانون‌گذاری در لیبی است؛ امری که در تونس رخ نداد و اخوان‌المسلمین آن (جنیش النهضه) اصرار خود بر این امر را کنار گذاشت. در مصر هم هنوز قانون اساسی تدوین و تصویب عمومی نشده است تا روشن شود که قانون‌گذاران یا مردم مصر چه نظری درباره این موضوع دارند. برای مردم لیبی، حزبی که بر اصل بودن اسلام در وضع قوانین تأکید می‌کند موقعیت مقبول و مشروعی می‌یابد.
مردم ليبي بيشتر به اسلام صوفيانه گرايش دارند تا اسلام سلفي و اخواني كه مشاركت در قدرت را هدف اصلي خود مي‌داند. سلفي‌گري سابقه ديرينه‌اي در ليبي ندارد. اخواني‌ها و سلفي‌ها، با اين‌كه نقش مهمي را در سرنگون كردن قذافي ايفا كردند، از زمان كافي براي سازماندهي سياسي برخوردار نشدند. در دوره قدافی این عده بشدت سرکوب شدند که قابل مقایسه با رفتار مبارک و بن علی با برادران آن‌ها در مصر و تونس نیست.
همچنين گرايش برخي از از رهبران سلفي به انديشه‌هاي القاعده موجب ترديد مردم شد. از همان ابتدای تغییر رژیم معلوم شد که فاتح طرابلس مدت‌ها به اتهام عضویت در القاعده زندانی غرب و قذافی بوده است. بخشي از شبه‌نظاميان تابع برخی احزاب زندگي را براي مردم تازه آزاد شده از ديكتاتوري تنگ كرده‌اند كه همين امر اثر معكوس بر افکار عمومی داشته است.
در جریان انتخابات لیبی، شایع بود که اخوانی‌ها و سلفی‌ها از سعودی و قطر کمک مالی زیادی دریافت کرده‌اند و حتی رنگ شعارهای انتخاباتی آن‌ها شبیه به پرچم قطر است.
این عامل را هم نمی‌توان از نظر دور داشت که عملکرد اخوان‌المسلمین مصر از زمان سقوط حسنی مبارک موجب ایجاد تردید در میان مردم لیبی برای رأی دادن به این گرایش در کشورشان شده باشد.
محمود جبريل نخست وزير دوره انتقالي بود. وي تحصيل كرده غرب است و از مشورت‌هاي غربي در انتخابات سود برد و بر مسائل جذابي چون حقوق زنان و آزادي‌هاي فردي و همزيستي قبايل و ... انگشت گذاشت. ۳۳ نماینده زن در مجلس لیبی عضویت پیدا کرده‌اند. بايد توجه داشت كه غرب ليبرال نقش اصلي را در سرنگون كردن رژيم قذافي به عهده داشت.
سرانجام این‌که نباید عامل تعصب قبیله‌ای را از نظر دور داشت. محمود جبریل متعلق به یکی از قبایل بزرگ لیبی است. برای اعضای این قبیله رساندن یکی از فرزندان خود به نخست وزیری و قدرت هدف اصلی است؛ درست مانند هواداری از تیم فوتبال.
منبع : پرس تی وی
