۲۰۲۴ سال دشوار برای مسلمانان فرانسه

شیعه نیوز | مسلمانان فرانسه در سال ۲۰۲۴ رخدادهای بسیاری را از جمله تشدید نژادپرستی و تبعیض علیه مسلمانان، افزایش حملات به مساجد، بهره برداری سیاسی از ورزش علیه حجاب را پشت سرگذاشتند، اما مسئله فلسطین به ویژه غزه و افزایش آگاهی عمیق نسبت به فلسطین و بیداری جمعی نسبت به نسل کشی در غزه را می توان نقطه عطف تعیین کننده برای مسلمانان و غیرمسلمانان در فرانسه دانست.

به گزارش «شیعه نیوز»، « وضعیت سخت است، و آنچه در راه است ممکن است بدتر باشد»، این کلماتی است که وضعیت مسلمانان در فرانسه حکایت می‌کند، جایی که دیگر «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه، آن را «کشور آزادی‌ها» نمی‌داند.

مسلمانان فرانسه در سال ۲۰۲۴ بسیاری از رخدادها و حوادثی را تجربه کردند و بسیاری رنج و آسیب متحمل شدند، به طوری که علاوه بر تبعیض و محرومیت در شغل و دانشگاه‌ها، محدویت آزادی مسلمانان در فرانسه و حملات به اماکن عبادی آنها ادامه دارد.

گزارش ها و مطالعات منتشر شده توسط نهادهای رسمی در فرانسه تاکید دارد که هزاران نفر ازمسلمانان برای آزادی بیشتر به دنبال مهاجرت از این کشور هستند.

از سوی دیگر، سال گذشته نقطه عطفی تعیین کننده در افزایش آگاهی عمیق جامعه درباره مسئله فلسطین و ایجاد بیداری جمعی ناشی از جنگ مداوم غزه بود، به طوری که حلقه مدافعان فلسطین و منتقدان اسرائیل و دولت آن که متهم به ارتکاب جنایات نسل کشی علیه غیرنظامیان است، گسترش یافت.

بیداری نسبت به مسئله فلسطین

از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ تا امروز، تظاهرات متعددی در پاریس و سایر شهرهای فرانسه در حمایت از فلسطینی‌ها و در محکومیت نسل کشی غزه برگزار شد. این حرکت اعتراضی در طول سال ۲۰۲۴ قوی‌تر شد، زیرا دایره همبستگی گسترش یافت و فرانسوی‌ها آگاهی جمعی عمیقی از عدالت این موضوع کسب کردند.

در بهار امسال، نهادها و موسسات دانشگاهی معتبری مانند ساینس پو، سوربن درهای خود را برای چندین ساعت توسط دانشجویانی که علیه نسل کشی جاری در غزه تظاهرات کردند، بستند.

تظاهرکنندگان علاوه بر پرچم فلسطین و کوفیه، شعارهایی نیز علیه دولت اسرائیل و محکومیت جنگ علیه غزه سردادند. برخی از آنها در داخل چادرهای نصب شده در محوطه دانشگاه تحصن کردند قبل از اینکه پلیس برای تخلیه آنها وارد عمل شود و بسیاری از آنها را با حفاظت امنیتی منتقل کنند.

این تظاهرات در فرانسه جدید نیست، اما هر زمان که موج خشونت در خاورمیانه بالا گرفت، سازماندهی می‌شد. تاریخچه آن به جنگ شش روزه در ژوئن ۱۹۶۷ باز می گردد، زمانی که موضوع فلسطین به تدریج در رسانه‌ها و گفتمان سیاسی فرانسه رنگ سیاسی به خود گرفت.

با این حال، روند جدید امروز دخالت گروه‌های اجتماعی است که دیروز کمتر به این موضوع علاقه‌مند بودند، مسئله جالب توجه امروز حضور دانشجویان و نخبگان روشنفکر تحصیل کرده با گرایش‌های مختلف خو و سپس طبقه کارگر است که به مسئله فلسطین واکنش نشان می‌دهند. این موضوع دیگر محدود به جنبش چپ نیست و به یک ایدئولوژی خاص مرتبط نیست، بلکه اکنون به جای پیوند دادن آن با ایده های سیاسی، از زاویه ای انسان دوستانه نگریسته می شود.

در سطح سیاسی رسمی

پس از به رسمیت شناختن سه کشور اروپایی اسپانیا، ایرلند و نروژ در ۲۸ می و اسلوونی، رئیس جمهور فرانسه آمادگی خود را نسبت به امکان به رسمیت شناختن کشور فلسطین ابراز کرد و در اظهاراتی گفت: کشورش آماده به رسمیت شناختن است، اما اما در زمان مناسب.

مکرون طی گفتگوی تلفنی با محمود عباس، رئیس فلسطین، این به رسمیت شناختن را به شرط اجرای «اصلاحات اساسی» توسط تشکیلات خودگردان فلسطینی که تنها کرانه باختری را کنترل می‌کند و هنوز در اشغال اسرائیل است، مرتبط دانست .

پیش از آن، پاریس در ۱۸ آوریل ۲۰۲۴ به پیش نویس قطعنامه‌ای که الجزایر به شورای امنیت ارائه کرده بود، رای مثبت داده بود که در آن عضویت کشور فلسطین در سازمان ملل را توصیه می کرد. به این قطعنامه ۱۲ عضو از بین ۱۵ عضو شورای امنیت رای مثبت دادند وایالات متحده با آن مخالفت کرد و بریتانیا و سوئیس از رای دادن خودداری کردند.

همزمان با این تحول در موضع فرانسه، مکرون با عبارت شدید اللحنی به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل شرایط تأسیس اسرائیل را یادآوری کرد و گفت: نتانیاهو نباید فراموش کند که اسرائیل با تصمیم سازمان ملل متحد تأسیس شده است و بنابراین نباید قطعنامه‌ها و تصمیمات سازمان بین المللی را رد کند.

روزنامه فرانسوی Le Parisien گزارش داد که مکرون این اظهارات را در جلسه غیرعلنی شورای وزیران فرانسه بیان کرد.

این روزنامه گزارش داد که تعدادی از شرکت کنندگان در جلسه تایید کردند که این اظهارات از سوی مکرون عنوان شده است.

افزایش نژادپرستی و تبعیض علیه مسلمانان

سال ۲۰۲۴ بار دیگر میزان محرومیت و تبعیض مسلمانان در فرانسه را نشان داده شد، این مسئله نه از طریق برآوردهای انجمن‌های مدنی یا نظرات جنبش‌های سیاسی، بلکه بر اساس ارقام نهادهای رسمی ملی که تبعیض‌هایی را که مسلمانان در فرانسه را تحت تأثیر قرار می‌دهند، تأیید کردند.

نتایج یک مطالعه انجام شده توسط موسسه ملی آمار و مطالعات اقتصادی (INSEE) فاش شده است، نوادگان مهاجران در فرانسه، به ویژه آنهایی که از نوادگان کشورهای غیراروپایی آمده‌اند، در وضعیت تیره‌ای به سر می‌برند.

نتایج منتشر شده در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴، نشان می دهد که نزدیک به ۳۴ درصد از مهاجران نسل دوم از خانواده های غیر اروپایی در معرض تبعیض قرار گرفته اند.

این مطالعه نشان داد که نوادگان مهاجران اروپایی در فرانسه در مقایسه با مهاجران با منشاء مشابه ۱۹ درصد کمتر مورد تبعیض قرار می‌گیرند. منشاء جغرافیایی "اولین عامل تبعیض" است.

تحقیقات علمی انجام شده توسط محققان دانشگاهی وابسته به مرکز ملی تحقیقات علمی و پایگاه تحلیل داده‌ها نشان داد که داتشن حجاب «احتمال دریافت پاسخ‌های منفی پس از درخواست برای مصاحبه شغلی را ۲۵ درصد افزایش می‌دهد».

همچنین بر اساس این مطالعه، حجاب دختران مسلمان در فرانسه بیش از ۳۰ درصد احتمال واکنش‌های غیرمنفی را کاهش می دهد و با وجود داشتن شرایط مورد نیاز متقاضیان از جمله تخربه و شایستگی حرفه‌ای، شانس دریافت پاسخ مثبت را بیش از ۸۰ درصد کاهش می دهد.

نتایج نشان داد که زنان مراکشی اعم از محجبه یا غیر محجبه، در مقایسه با همتایان فرانسوی خود در هنگام درخواست فرصت‌های آموزش حرفه‌ای با چالش‌های بیشتری روبرو هستند، که این مسئله را تقویت می‌کند که تبعیض از مرحله تحصیلی شروع می‌شود و تا حد زیادی در بازار کار منعکس می‌شود.

فصل فرار از فرانسه

در طول سال ۲۰۲۴، فرار استعدادها و فرار مغزها در میان مسلمانان فرانسه ادامه یافت. اولین دلیل آن نیز، نژادپرستی و تبعیض است.

در همین حال، بیش از ۱۰۰۰ مسلمان فرانسوی در یک مطالعه اجتماعی که رسانه های فرانسوی آن را «بی سابقه» توصیف کردند، توضیح دادند که آنها به دلیل مذهب، نام یا اصلیت شان احساس تبعیض می کنند، در حالی که تاکید کردند که آنها از به رسمیت شناختن در فرانسه جایی که متولد شدند، محروم هستند، و در کشورهای دیگر این مسئله را می‌یابند.

زنان در رأس افرادی هستند که از این وضعیت خسارت دیدند، زیرا افزایش اسلام هراسی سیاسی و اجتماعی منجر به طرد زنان محجبه و به حاشیه راندن آنها در جامعه باوجود تولد و تربیت آنها در فرانسه، تحصیلات عالی و برخورداری از مهارت‌های حرفه‌ای آنها شده است.

آنچه به این احساس تبعیض علیه مسلمانان در فرانسه دامن می زند، افزایش لفاظی‌های راست افراطی فرانسه ضد مسلمانان و تصویب قوانینی است که به منظور هدف قرار دادن مسلمانان در وهله اول انجام می‌شود.

مردان و زنان مسلمان فرانسه علاوه بر مواجهه با تبعیض در محیط کار، از تبعیض در آموزش و جامعه مدنی نیز رنج می برند. ممنوعیت اعمال شده بر حجاب در فرانسه، زنان محجبه را از رفتن به مدرسه باز می دارد و بر زندگی حرفه‌ای و رفاه عمومی آنها تأثیر منفی می گذارد.

شاید یکی از مهم‌ترین نمونه‌های محدودیت‌ مستمر بر مسلمانان، هدف قرار دادن مدارس اسلامی مانند بنیاد الکندی باشد که امروزه به دلیل انتقاداتی که در مورد میزان سازگاری برنامه های آموزشی آن با ارزش های جمهوری وجود دارد، با آینده ای مبهم مواجه است.

هدف قرار دادن سیستماتیک مسلمانان در بخش آموزش در سال ۲۰۲۴ به طور مداوم تکرار شد و آنچه در مدرسه عالی مدیریت در شهر گرنوبل رخ داد یکی از آنها بود، تعدادی از دانش آموزان به دلیل تمسخر نماز و قرآن به شورای انضباطی معرفی شدند و این موضوع از طریق کلیپ های ویدئویی که به طور گسترده منتشر شد، مستند شد.

۲۰۲۴ سال دشوار برای مسلمانان فرانسه؛ از بیداری جمعی برای فلسطین تا افزایش حملات به مساجد

بهره برداری سیاسی از ورزش

در حالی مکرون عید یهودی «حانوکا» را در داخل کاخ الیزه به همراه حاییم کورسیا، خاخام اعظم فرانسه جشن می گیرد و در مراسم بازگشایی کلیسای نوتردام در پاریس شرکت می کند که از سوی دیگر، پاریس مایل است از هر فرصتی برای نشان دادن تعصب خود علیه مسلمانان و تداوم سیاست استانداردهای دوگانه استفاده کند.

این امر در بازی‌های المپیک تابستانی اخیر در پاریس که در آن بازیکنان زن مسلمان تیم‌های ملی فرانسه از داشتن حجاب در مسابقات المپیک منع شدند، برجسته بود.

«املی اودیا کاسترا» وزیر وقت ورزش فرانس باوجود نبود قانون یکسان در کمیته بین‌المللی المپیک علیه پوشش حجاب و باوجود انتقاد عفو بین‌الملل، این تصمیم را در سپتامبر اعلام کرد.

این سازمان در گزارشی اعلام کرد: ممنوعیت اعمال شده برای ورزشکاران فرانسوی با حجاب و ممانعت از حضور آنها در بازی‌های المپیک، نقض قوانین بین‌المللی حقوق بشر است و ریاکاری مقامات فرانسوی بر اساس تبعیض و ضعف کمیته بین المللی المپیک را آشکار می‌کند.

افزایش حملات به مساجد

در سال ۲۰۲۴، حملات افراط‌گرایان راست‌گرا در فرانسه به مساجد و اماکن مذهبی اسلامی ادامه یافت و به شکل‌های خشن‌تر و شدیدتر، مانند قرار دادن سر خوک در مقابل درب خانه‌ها یا آتش زدن برخی از تأسیسات آنها، ادامه یافت.

پیش از این، وب‌سایت فرانسوی «مدیاپارت» در تحقیقات ویژه فاش کرده بود که تعداد حملات مستند و اعلام‌شده علیه مساجد در فرانسه از سال ۲۰۱۹ به ده‌ها نفر رسیده است.

در این تحقیقات تاکید شده بود که سیاست رسمی دولت مبنی بر انحلال و به حاشیه راندن نهادهای رسمی اسلامی، اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.

بر اساس تحقیقات، آمار اعلام شده توسط وزارت کشور بسیار کم است و واقعیت را منعکس نمی کند، به دلیل وجود نداشتن اطلاعات رسمی کامل. با اشاره به اینکه بسیاری از قربانیان تصمیم می‌گیرند آنچه را که برایشان اتفاق می‌افتد گزارش ندهند، علاوه بر این، قوه قضاییه به طور کلی با پرونده‌های تبعیض برخورد نمی‌کند.

برونو ریتائو، وزیر کشور فرانسه در ماه نوامبر حملات فزاینده اخیر به مساجد در کشورش را محکوم کرد و با انتشار پستی در پلتفرم ایکس درباره حمله به مسجد نوشت: دیشب شاهد حمله ضد اسلامی به مسجدی در منطقه سن اوساژ بودیم.

وزیر کشور فرانسه اشاره کرد که این حمله جدید دو روز پس از یک حمله نژادپرستانه با آتش زدن در مسجدی در شهر آمیان صورت می گیرد که تحقیقات در مورد آن ادامه دارد.

او حمایت خود را به نام خود و به نام کشورش از انجمن های مربوطه اعلام و تاکید کرد که حمله به عبادتگاه ها بازتابی از بزدلی بزرگ و خشونت وحشیانه است.

در ۲۹ اکتبر، یک مسجد در شهر آمیان به آتش کشیده شد که مقامات انجام تحقیقات درباره این حادثه را آغاز کردند. همچنین مسجد الاخلاص وابسته به انجمن اتحادیه اسلامی ترکیه برای امور مذهبی (DITIB) در منطقه سن اوسیج در نزدیکی شهر دیژون در شرق فرانسه نیز در همان ماه مورد حمله نژادپرستانه قرار گرفت.