شیعه نیوز»، سه مکان واقع در شام، مصر و بقیع برای مدفن حضرت زینب سلام الله علیها دختر امام علی علیه السلام بیان شده است.
به گزارش «شیعه نیوز»، در بیان این ادعاها، دیگاه اول همان نظر مشهور و معروف مرقد حضرت در شام واقع در جنوب دمشق است. در دیدگاه دوم برخی تاریخ‌نگاران محل این مقبره را در منطقه ای به نام سیده الزینب در قاهره واقع در مصر دانسته‌اند. بنا به عقیده دیدگاه سوم، قبرستان بقیع واقع در شهر مدینه در عربستان محل دفن حضرت است. سید محسن امین، فقیه و شرح حال‌نگار شیعی، اهل جبل عامِل در لبنان، ضمن رد دو نظر قبلی تاکید به صحت داشتن دیدگاه سوم دارد.
تاریخچه حضور حضرت زینب در مصر
تاریخ نگاران معتقدند بعد از واقعه جانسوز عاشورا در محرم سال ۶۱ قمری، حضرت زینب سلام الله علیها به همراه اهل بیت امام حسین علیه السلام بعد از اسارت در شام، به مدینه بازگشتند که در آنجا حضرت زینب سلام الله علیها به اجبار حاکم مدینه، این شهر را ترک کرد و در مصر که دوستدار اهل بیت بودند سکنی گزید و در رجب سال ۶۲ هجری پس از تحمل آلام فراوان، جان به جان آفرین تسلیم کرد. طبق دیدگاه دوم حضرت در مکانی که مسجد السیده نامیده می شود آرام گرفته است.
بعضی از تاریخ نویسان بدون استناد به منبع، سال ۸۵ قمری را اولین سال ساخت مزار حضرت دانسته اند. اما ابوعبدالله محمد کوهینی فارسی، یکی از جهانگردان اندلسی گفته در ماه محرم ۳۶۹ قمری مصادف با عهد فاطمیان و دوره معد بن نزار بن المعز الدین الله، در سفر به مصر مزار حضرت را زیارت کرده است. حتی سفرنامه های او وجود گنبد و بنای این مزار را روایت می کند.
در نقل دیگری وارد شده است که در قرن ششم هجری همزمان با حکومت سیف الدین ابوبکر بن ایوب، شخصی به نام فخرالدین ثعلب جعفری، والی قاهره و از نقبا و اشراف زینبیون، بنایی را در این مکان ساخته است.
مسجد و مقام حضرت زینب در مصر در سال ۱۳۰۲ قمری
مرمت مقام حضرت زینب در مصر به قرن دهم هجری مصادف با دوره سلطان سلیم قانونی، دهمین پادشاه عثمانی با تلاش والی مصر بر می گردد.
بعد از آن عبدالرحمن کدخدا، از امرای مصر در سال ۱۱۷۴ قمری این مکان را بازسازی کرد و توسعه داد. در سال ۱۲۱۰ قمری ضریح داخل مقام حضرت زینب با ضریحی از جنس مس تعویض شد.
سپس محمدعلی پاشا، والی مصر در سال۱۲۷۰ قمری این مکان را بازسازی کرد و توسعه داد. ۲۴ سال بعد یعنی در سال ۱۲۹۴ درِمقابل گنبد حضرت، توسط محمد توفیق پاشا با مرمر مصری و استانبولی پوشیده شد.
اهمیت بازسازی این ضریح برای والیان مصر ادامه دار بود و از سال ۱۲۹۷ قمری دستور والی وقت برای بازسازی گنبد، مسجد و مناره مقام حضرت زینب سلام الله علیها عملی و در سال ۱۳۲۰قمری به پایان رسید.
مقام زینب در سفرنامه های حاجیان
اگر بخواهیم در سفرنامه ها مقام این بانو را بیابیم برخی از حجاج ایرانی در عهد قاجار در سفر حج از مصر و این زیارتگاه بازدید کرده اند.
سید محسن امین نیز در کتاب «رحلات» در سفر خود به این مکان گفته زینب مدفون در این مکان زنی صالح و فاضل از نسل امام سجاد علیه السلام بوده است.
مکان مرقد حضرت در مصر
مزار این بانوی عالمه در محله ای قدیمی و پرتردد به نام السیده زینب، یکی از محله های منطقه جنوبی قاهره واقع شده است. خیابانی به نام زین العابدین و میدانی به نام حضرت زینب در اطراف این مکان نیز نامگذاری شده است.
