شیعه نیوز | سیاست دونالد ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری خود در مورد ایران چه خواهد بود؟ پرسشی که این روزها محتوای بسیاری از جستجوهای اینترنتی، بحث های خانوادگی و محفل های سیاسی است، ایران و ترامپ دوباره به هم رسیده اند و هرکدام به خوبی همدیگر را می شناسند!
به گزارش «شیعه نیوز»، دولت دونالد ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود (۲۰۱۷-۲۰۲۱) با اتخاذ سیاستهای سختگیرانهای نسبت به ایران شناخته میشود. خروج از توافق هستهای برجام و اعمال تحریمهای شدید اقتصادی، از جمله اقداماتی بود که به شدت بر روابط ایران و ایالات متحده تأثیر گذاشت. با توجه به بازگشت ترامپ به کاخ سفید در دور جدید ریاستجمهوری، این گزارش به بررسی سیاستهای احتمالی او در مورد ایران میپردازد.
سیاستهای گذشته ترامپ در مورد ایران
در دوره اول ریاستجمهوری، ترامپ سیاست فشار حداکثری را علیه ایران به کار گرفت. این سیاست شامل موارد زیر بود: ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای خارج شد و این اقدام به تشدید تنشها بین دو کشور منجر شد. تحریمهای اقتصادی شدیدی علیه ایران وضع شد که شامل بخشهای نفت، بانکداری و صنایع دیگر بود.
ترامپ تلاش کرد تا متحدان خود را نیز به پیروی از سیاستهای خود وادار کند و به آنها فشار آورد تا از خرید نفت ایران خودداری کنند. ترامپ همچنین در سال ۲۰۲۰ میلادی دی ماه ۱۳۹۸ شمسی شخصا دستور ترور و به شهادت رساندن سپهبد قاسم سلیمانی را صادر کرد.
پیشبینی سیاستهای ترامپ در دور جدید
با توجه به تحولات اخیر و بازگشت ترامپ به قدرت، میتوان چند سناریو را برای سیاستهای او نسبت به ایران در نظر گرفت:
ترامپ احتمالا بعد از یک درخواست رسمی و فوری برای مذاکره و پاسخ احتمالا منفی ایران، به سرعت به سیاست فشار حداکثری ادامه خواهد داد و تحریمهای بیشتر را در زمینه های هسته ای، اقتصادی و نظامی را علیه کشورمان اعمال خواهد کرد، ترامپ ممکن است به دنبال ایجاد ائتلافهای جدید با کشورهای عربی و اسرائیل باشد تا فشار بیشتری بر ایران وارد کند.
با توجه به تجربههای گذشته، ممکن است ترامپ به دنبال دستیابی به توافق جدید با ایران باشد، توافقی که نه تنها برنامه هستهای، بلکه فعالیتهای منطقهای ایران را نیز در بر بگیرد. این توافق ممکن است به گونهای طراحی شود که شامل تسهیل تحریمها در ازای محدودیتهای جدیتر بر برنامه هستهای و حتی موشکی ایران باشد.
از سوی دیگر، برای تکمیل زنجیره فشارها، احتمال افزایش حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس و دیگر مناطق استراتژیک از جمله کشورهای همسایه شمالی ایران وجود دارد.
اما اتفاقی که با توجه به روحیه نمایشی ترامپ محتمل می نماید، عملیات نظامی محدود و تلویزیون پسند برای مخاطبان ترامپ است، ترامپ بارها اعلام کرده که میتواند و میخواهد، در صورت تشدید تنشها، عملیات نظامی محدود علیه تأسیسات هستهای یا نظامی ایران انجام دهد.
از سوی دیگر، قاعدتا ترامپ برای تحمیل هژمونی آمریکایی-ترامپی به ایران، باید باب گفتگو را هم باز نگه دارد، مشاوران و نزدیکان ترامپ اعلام کرده اند که احتمال برقراری گفتگوهای مستقیم با مقامات ایرانی در صورت تغییر شرایط سیاسی وجود دارد.
اما نکته مهم و اصلی که شاید کمتر به آن توجه شود، استفاده حداکثری ترامپ از شبکه های اجتماعی برای پیش برد دیپلماسی مخصوص اش در قبال ایران باشد، ترامپ استاد بهره وری از شبکه های اجتماعی و گفتگوی مستقیم با مخاطبانش دراین سکوها است، با ضریب احتمال بالایی می توان گفت ترامپ از رسانهها و شبکههای اجتماعی برای ارتباط با افکار عمومی داخل و مردم ایران استفاده خواهد کرد و باید منتظر و آماده این جبهه جدید رسانه ای بود .
تمرکز ترامپ احتمالا به سمت سوق دادن افکار عمومی مردم ایران برای ترغیب دولت به مذاکره مستقیم با آمریکا خواهد بود، اتفاقی که در شرایط فعلی دو قطبی "مذاکره- عدم مذاکره" را در داخل کشور شکل خواهد داد.
۳. تأثیر ایلان ماسک
حضور ایلان ماسک، به عنوان یک شخصیت تأثیرگذار در دنیای فناوری و نوآوری، میتواند افق های دیگری از سیاست ترامپ در قبال ایران را روشن کند،
ماسک ممکن است ترامپ را به سمت استفاده از فناوریهای نوین برای نظارت بر فعالیتهای ایران و بهبود روابط اقتصادی سوق دهد و جامعه جوان ایرانی که عاشق تکنولوژی است و سرخورده از فیلترینگ و محدودیت های ازاین دست، شاید امروز از همیشه در مقابل این خطر ضعیفتر باشد.
حذف چند تحریم فن آوری علیه ایرانیان، تغییر اساسی و مهندسی دوباره لگاریتم ها و الگوی های هوش مصنوعی در شبکه های اجتماعی در قبال ایران با هدف تغییر رفتار افکار عمومی داخلی به خصوص در مورد شبکه ایکس-که اینک ابزار مهندسی افکار عمومی در ایران شده است- به احتمال فراوان،از برنامه های ماسک- ترامپ خواهد بود،
به بیان ساده تر می توان گفت احتمال دارد ایلان ماسک و شبکه ایکس، ستون جدید و رسمی دیپلماسی آمریکا در قبال ایران باشند.
اتفاقا در این بستر است که بازنگری در خصوص فیلترینگ و تشدید جریان محتواسازی داخلی می تواند پادزهری در قبال این سیاست باشد.
در نهایت، سیاستهای ترامپ در دور تازه ریاستجمهوری خود نسبت به ایران احتمالاً ترکیبی از ادامه فشار حداکثری، تلاش برای توافق جدید و دیپلماسی بازی با افکار عمومی داخل ایران خواهد بود. ماسک و ترامپ هردو تاجرند و این دو تاجر بین المللی هم اینک سکان دار ایالات متحده آمریکا هستند، به نظر می رسد تدبیر و تنظیم سیاست های جدید و به روز رسانی شده طرف ایرانی و شناخت فرصت ها و تهدیدهای شرایط جدید، مهمترین اولویت سیاست خارجی و حتی داخلی و رسانه ای کشورمان باشد.