جایگاه شیعیان در قوانین جدید طالبان

شیعه نیوز | تطبیق تمامی قوانین بر اساس قرائت طالبان از فقه حنفی و عدم پایبندی به آزادی های دینی و مذهبی سایر اقوام و مذاهب و نگرانی از اشاعه هرچه بیشتر رادیکالیسم اسلامی در افغانستان شده است.

به گزارش «شیعه نیوز»، وزارت عدلیه طالبان در روزهای اخیر از تدوین قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر براساس فقه حنفی خبر داد. امروز هم وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان یک فایل صوتی از سخنان محمد خالد حنفی سرپرست این وزارت منتشر کرده که در آن، درباره توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر این گروه توضیح می‌دهد. حنفی در این فایل صوتی تاکید کرده که قانون امر به معروف مطابق حدیث و فقه حنفی تهیه شده است.

این در حالی است که پیش از این، علمای دینی شیعه بارها خواستار رسمیت یافتن مذهب تشیع توسط طالبان شده بودند. مذهبی که پیش از این رسمیت داشت .

«سید احمد موسوی مبلغ» کارشناس مسائل سیاسی در این باره در مصاحبه با شفقنا افغانستان اظهار داشت: دستور طالبان در تطبیق فقه حنفی در نهادها اتفاق تازه‌ای نیست و در طول سه سال گذشته عملا این اتفاق افتاده بود و طالبان این رویه را به اجرا گذشته است.

این کارشناس سیاسی می گوید: با وجود اینکه مذهب تشیع در کشور ما و در حکومت پیشین افغانستان مذهب رسمی بود اما در سه سال اخیر این مذهب در افغانستان رسمیت نداشت و محدودیت‌های فراوانی نیز در این مدت به شیعیان وضع شده است. از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به ممنوعیت تدریس فقه جعفری در دانشگاه‌ها و مکاتبی که دانش آموزان و دانشجویان آن همگی شیعه هستند اشاره نمود. علاوه بر این در این مدت، کتاب‌های کلامی و کتاب‌های فقهی شیعه از کتاب‌فروشی‌ها جمع‌آوری شده‌ است.

موسوی مبلغ گفت: همه این‌ها نشان می‌داد که قرار است طالبان یک رویکرد سخت‌گیرانه‌ای نسبت به شیعیان وضع کنند. دلیل این رویکرد سختگیرانه هم این است که طالبان اساسا شیعیان را فاقد صلاحیت لازم برای برخورداری از حقوق انسانی و اسلامی می‌دانند.

او با استناد به دو کتاب منتشر شده از سوی عالی ترین شخصیت های قضایی طالبان درباره نگاه طالبان به مذهب تشیع گفت: در دو کتابی که توسط دو مقام مهم طالبان به عنوان مانیفست طالبان، تحت عنوان «الإمارة الإسلامیة و نظام‌ها» اثر عبدالحکیم حقانی و کتاب «معتمد ماترید من معتمد ماترید» اثر مولوی اسلام جار والی هرات نوشته شده است، نگاه بسیار سختگیرانه‌ای نسبت به شیعیان وجود دارد و در این کتاب ها شیعیان را اهل بدعت می دانند و اگر گزافه‌گویی نکنیم آنها شیعیان را اقلیت دینی می‌دانند و نه اقلیت مذهبی. به همین دلیل است که اساسا طالبان شیعیان را مستحق و دارای صلاحیت برای برخورداری از حقوق اسلامی و انسانی‌شان نمی‌دانند و در طی سه سال گذشته نیز تلاش کردند تا قدم به قدم محدودیت‌های فراوانی را برای شیعیان افغانستان وضع کنند.
طالبان شیعیان را به رسمیت نمی شناسند

موسوی مبلغ همچنین گفت: طالبان در این سه سال نسبت به مطالبات شورای علمای شیعه و شخصیت‌های شیعیان نیز هیچ‌گونه پاسخی نداشتند و بلکه با اهانت به آنها برخورد کردند. بنابراین این انتظار می‌رفت که طالبان به صورت رسمی هم اعلام کنند که نه تنها مذهب تشیع را به رسمیت نمی‌شناسند بلکه اساسا شیعیان را به رسمیت نمی‌شناسند.

وی در پاسخ به چرایی عدم به رسمیت شناختن مذهب تشیع از سوی طالبان گفت: اصلی‌ترین نکته این است که آنها در مبانی فکری خودشان شیعه را اهل بدعت می‌دانند. آنها اساسا با شیعیان مشکل مبنایی، فکری و ایدئولوژیکی دارند. برخلاف اینکه طالبان حنفیان معتدل شمرده می‌شوند، اما درواقع طالبان، سازمانی استخباراتی با نگاه‌ تکفیری و همچنین مادر جریان‌های تکفیری در منطقه هستند. بنابراین نوع نگاه طالبان نسبت به شیعیان نگاه سختگیرانه و تکفیری است و هرگز در حکومت طالبان مذهب تشیع به رسمیت شناخته نخواهد شد‌ و شیعیان دارای حقوق انسانی و اسلامی در حاکمیت طالبان نخواهند بود.
قانون جدید مشکلات تازه برای طالبان ایجاد می کند

با این حال، احمد موسوی مبلغ معتقد است تدوین قانون جدید بیشتر از شیعیان برای طالبان مشکل آفرین خواهد بود. او در این باره گفت: من فکر نمی‌کنم که در قانون جدید بیش از وضعیت فعلی شرایط برای شیعیان سخت شود چرا که در سه سال گذشته هم عملا این قانون بر شیعیان جاری بوده است و محدودیت‌های فراوانی نیز بر آنان وضع شده است. بنابراین اتفاق جدیدی برای شیعیان نخواهد افتاد. اما در عین حال این قانون برای طالبان مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.

به گفته این آگاه سیاسی، تا هنوز بعضی از شخصیت‌های شیعه امیدوار به این بودند که شاید از طریق گفتگو، مذاکره و همچنین اعمال فشار بر مقام‌های طالبان بتوانند بخشی از حقوق شیعیان را تامین کنند. اما حالا دیگر قطعا و یقینا طالبان قرار نیست به هیچ یک از حقوق شیعیان تمکین بکنند و به همین دلیل نارضایتی‌ها در میان شیعیان و بقیه مردم نسبت به طالبان افزایش پیدا می‌کند.

او همچنین تاکید کرد : ممکن است طالبان سختگیری‌های خود را بر شیعیان افزایش دهند و به این سختگیری‌ها نیز جنبه دینی و مذهبی بدهند و از این جهت، مشکلات بیشتری را برای شیعیان ایجاد کنند. اما نوع مشکلات همان مشکلات سابق است. برای مثال مسائلی همچون دعواهای حقوقی که در محکمه‌ها وجود دارد. اما استیفای حقوق برای شیعیان امکان‌پذیر نخواهد بود. از طرفی هم به‌نظر می‌رسد که مخالفت‌های شیعیان و برخی اقوام با طالبان روزافزون خواهد شد و از این جهت بیش از اینکه شیعیان دچار مشکل شوند پیش‌بینی می‌شود که طالبان دچار مشکل خواهند شد.