شیعه نیوز | وزیر دفاع عربستان سعودی در حالی به چین سفر کرد که مذاکرات درخصوص تقویت همکاری‌های نظامی و تسلیحاتی محور رایزنی‌های دو طرف بوده اما جنبه سیاسی این سفر در ارتباط با روابط ریاض با واشنگتن هم غیر قابل چشم‌پوشی است.
به گزارش «شیعه نیوز»، شاهزاده «خالد بن سلمان» وزیر دفاع عربستان در سفری رسمی به پکن روز سه‌شنبه 5 تیرماه با ژنرال «لی شانگفو»، وزیر دفاع چین دیدار کرد. خالد بن سلمان در این سفر با معاون کمیته خارجی حزب کمونیست هم دیدار کرد و درباره روابط دو کشور رایزنی داشت.
این دیدار از جنبه نظامی دارای اهمیت بالایی است، چراکه ریاض و پکن از دهه 80 میلادی روابط تسلیحاتی مستحکمی با یکدیگر برقرار کرده‌اند. چین در سال 1988 و در شرایطی که هنوز دو کشور روابط رسمی دیپلماتیک با یکدیگر را آغاز نکرده بودند، موشک‌های میان‌برد (سه هزار کیلومتر) دانگ‌فنگ 3 را به عربستان فروخت که مبدئی برای همکاری‌های نظامی دو کشور شد.
دولت عربستان در سال 2007 هم موشک بالستیک (با سوخت جامد) دانگ‌فنگ 21 را از چین خریداری کرد که به دلیل دقت بالا و برد 1700 کیلومتری از اهمیت بالایی در سازمان رزم عربستان برخوردار است. چینی‌ها علاوه بر این از سال 2017 در زمینه پهپادی نیز با عربستان همکاری دارند و نیاز سعودی در این زمینه را تأمین می‌کنند.
علاوه بر اینها گزارش‌هایی از طرح سعودی برای خرید موشک‌های فراصوت YJ-21 هم مطرح شده و برخی منابع سفر شاهزاده خالد به پکن را در راستای خرید این موشک‌ها قلمداد کرده‌اند.
پیش از این CNN گزارش داده بود که پکن و ریاض در زمینه ساخت تسلیحات موشکی درحال همکاری هستند و چینی‌ها در خاک عربستان کارخانه ساخت موشک بالستیک احداث کرده‌اند.
علاوه بر این، چین و عربستان در سال 2006 با یکدیگر توافق امنیتی منعقد کرده‌اند و در سال 2023 در سفر «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین به ریاض توافق راهبردی نیز میان دو کشور منعقد شده که توسعه همکاری‌های نظامی و تسلیحاتی از بندهای اصلی این توافق است.
در زمینه رزمایش و آموزش هم همکاری میان دو کشور در سال‌های اخیر روند روبه رشدی را شاهد بوده تا جایی که چندین برنامه تمرین مشترک از جمله رزمایش «شمشیر آبی» در سال 2023 میان دو کشور برگزار گردید.
با همه اینها، نمی‌توان سفر شاهزاده خالد را که از وی به عنوان مرد شماره 3 در عربستان یاد می‌شود صرفاً نظامی و تسلیحاتی ارزیابی کرد و جنبه سیاسی این سفر نیز قابل تأمل است.
در واقع سفر وزیر دفاع سعودی در سایه مذاکرات جاری میان آمریکا و عربستان برای انعقاد قرارداد امنیتی راهبردی از اهمیتی دوچندان برخوردار می‌شود؛ به ویژه با توجه به بن‌بست در مذاکرات سعودی با آمریکایی‌ها در این توافق، برخی منابع سفر شاهزاده خالد را در راستای فشار بر واشنگتن ارزیابی کرده‌اند.
مذاکرات میان آمریکا و عربستان از یک سال قبل در زمینه انعقاد قرارداد راهبردی آغاز شده ولی به دلیل ناهماهنگی در زمینه خواسته‌های دو کشور تاکنون نهایی نشده است. عربستان از آمریکا انتظار دارد تا قرارداد امنیتی هم‌طراز کره جنوبی و ژاپن منعقد نماید و واشنگتن متعهد به حمایت از سعودی در صورت هرگونه حمله خارجی شود.
همچنین عربستان خواستار عدم محدودیت در خرید تسلیحات مدرن به ویژه جنگنده‌های اف 35 و از همه مهم‌تر خواستار دریافت اجازه غنی‌سازی انرژی هسته‌ای با حمایت آمریکاست.
در مقابل آمریکا درباره هر سه درخواست سعودی تعدیلاتی مطرح کرده و در ضمن خواستار برقراری روابط رسمی ریاض با تل‌آویو به عنوان پیش‌شرط این توافق است. همچنین گفته می‌شود که آمریکا خواستار محدودیت روابط عربستان با چین به عنوان دومین پیش‌شرط توافق راهبردی با ریاض است.
از این رو، سفر خالد بن سلمان به پکن در بحبوحه مذاکرات با آمریکایی‌ها که اتفاقاً در بن‌بست قرار گرفته، تلاشی برای نشان دادن دست باز عربستان جهت انتخاب شرکای راهبردی است. در سال‌های اخیر عربستان به طور گسترده روابط با چین را توسعه داده و در مقابل آمریکا نسبت به این امر نگران است. آمریکا در حال فشار بر این کشور برای محدود کردن روابط با پکن است و در این میان باید منتظر ماند و دید که عربستان چطور می‌تواند فشار را به ویژه در سایه احتمال بازگشت ترامپ به کاخ سفید مدیریت کند.
