شیعه نیوز | بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگی خود بنا به دلایل خاصی دچار مشکلات کلیوی، همچون کلیه سنگ ساز شوند. این سنگ‌ها در واقع رسوباتی هستند که در قسمت کلیه‌ها و مجاری ادرار به وجود می‌آیند.
به گزارش «شیعه نیوز»، این مواد به دلیل بافت جامدی که دارند نمی‌توانند به راحتی از طریق ادرار از بدن خارج شوند و ماندن آن‌ها در بدن نیز مشکل ساز خواهد شد. لازم است با رعایت مواردی از بروز این مشکلات جلوگیری کنید. در صورت پیش آمدن این عارضه می‌توانید با گرفتن رژیم غذایی سنگ کلیه، دفع این رسوب‌ها را راحت‌تر نمایید. برای آگاهی از این رژیم‌ها و شیوه دریافت بهترین رژیم، تا انتهای این مطلب همراه باشید.
علت های ابتلا به سنگ کلیه
متخصصین این امر، معتقد هستند مهمترین علت ابتلا به سنگ کلیه، میزان ادرار کم روزانه است. این میزان اگر کمتر از ۱ لیتر در طول روز باشد، احتمال بروز این عارضه بالاتر می‌رود. اما این تنها عامل برای ایجاد سنگ کلیه نیست و موارد دیگری نیز در این میان وجود دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
کم آبی
وجود سابقه خانوادگی سنگ کلیه
جنسیت
مشکلات پرکاری تیروئید
تاثیر رژیم غذایی سنگ کلیه بر ایجاد آن
مصرف زیاد نمک، گلوکز یا پروئین
استفاده از داروهای ضد تشنج
انجام حراجی بای پس معده برای لاغری
مشکلات التهابی در روده که باعث شده است جذب کلسیم بالاتر رود
در بازه زمانی ۲۰ تا ۵۰ سالگی بیشترین احتمال ابتلا به این عارضه وجود دارد.
علائم سنگ کلیه
برخی از افراد متاسفانه به این بیماری مبتلا هستند ولی علائمی ندارند و به همین خاطر نسبت به این عارضه در بدنشان آگاه نیستند. اما در حالت کلی زمانی که این سنگ‌ها به مجاری ادراری رسیده و بخواهند از بدن خارج شوند، علائم حاد خود را نشان می‌دهند. این علامت‌ها معمولا به شکل‌های زیر آشکار می‌شوند.
تجربه درد شدید در نواحی پشت، شکم و پهلوها
سوزش و درد در زمان تخلیه ادرار
تکرر ادرار
دیدن خون در ادرار به صورت ادرار قرمز، صورتی رنگ یا قهوه‌ای
حالت تهوع و بالا آوردن
ادرار کدر و دارای بوی بد
بروز تب و لرز
کم شدن میزان ادرار تخلیه شده در طول روز
انواع سنگ های کلیه
توجه به اینکه به چه علتی به این عارضه مبتلا شده‌اید، تعیین می‌کند که چه نوعی از این سنگ در بدن شما وجود دارد. معمولا دلایل ایجاد سنگ کلیه به نوع رژیم غذایی شما باز می‌گردد. به طور معمول ممکن است دچار این ۴ نوع سنگ شوید.
کلسیمی
همانطور که از نامش پیداست به علت بالا بودن میزان کلسیم در بدن، این سنگ به وجود می‌آید. میزان بالای دریافت ویتامین D، جراحی بای پس معده و رژیم غذایی می‌تواند منجر به بالا رفتن غلظت این ماده در بدن شده و سنگ کلسیمی یا اگزالات را به وجود آورد.
استروویت
این نوع از سنگ‌ها در پاسخ بدن به عفونت ادراری به وجود می‌آیند. ضمن اینکه سرعت رشد این سنگ‌ها بسیار زیاد است.
اسید اوریک
افرادی که در رژیم‌های غذایی با دریافت پروتئین بالا هستند، افراد مبتلا به بیماری دیابت و کسانی که با مشکلات اسهال مزمن یا سوء جذب درگیر می‌باشند؛ معمولا مایعات زیادی را از دست می‌دهند. در نتیجه احتمال به وجود آمدن سنگ‌های اسید اوریکی در بدنشان بالا می‌رود.
سیستئین
این مدل هم نوع دیگری از سنگ‌های کلیوی است ولی بسیار نادر بوده و کمتر افرادی بدان مبتلا می‌شوند.
رژیم غذایی برای جلوگیری از ایجاد سنگ های کلیوی
اگر می‌خواهید از ابتلا به این مشکل در امان بمانید، بهتر است یک رژیم غذایی سنگ کلیه برای خود در نظر بگیرید.
اولین و مهمترین اصل در این رژیم، مصرف کافی و به اندازه آب در طول شبانه روز است.
گام بعدی، نظارت بر میزان مصرف نمک و محدود کردن آن خواهد بود.
در مرحله بعد باید مصرف پروتئین را به حد نیاز و اندازه لازم برسانید.
میزان دریافت کلسیم خود را نیز مورد بازبینی قرار داده و در مصرف خوارکی‌های پر کلسیم زیاده روی نکنید.
با توجه به اینکه منشاء ابتلا به سنگ کلیه همین موارد است، با رعایت رژیم غذایی مناسب می‌توان احتمال ابتلا را تا حد زیادی کاهش داد.
رژیم غذایی برای انواع سنگ های کلیه
با توجه به نوع سنگ و علت به وجود آمدن آن، برای هر کدام رژیم خاصی را باید در نظر گرفت. در این قسمت با توجه به نوع هر سنگ، رژیم غذایی متناسب با آن بیان خواهد شد.
۱.رژیم غذایی سنگ کلیه کلسیمی
افرادی که این مشکل را دارند، مصرف مواد غذایی زیر در رژیم غذایی سنگ کلیه باید برایشان محدود شود.
اسفناج
شکلات
سیب زمینی
بادام زمینی
چغندر
ریواس
برخی افراد تصور می‌کنند اگر دچار سنگ کلیه کلسیمی شده‌اند، پس باید مصرف کلسیم را به حداقل رسانده یا به طور کلی آن را از برنامه خود حذف کنند، در حالی که این تصور غلط است. بلکه باید تنها به اندازه کافی و نظارت شده این ماده را مصرف نمایند.
۲.رژیم غذایی سنگ کلیه اسید اوریکی
در این سبک از رژیم، بهتر است مصرف پروتئین‌های حیوانی را محدود کرده و آن را با انواع گیاهی آن جایگزین نمود. مواردی که بهتر است مصرف آن‌ها کم شود به شرح زیر است:
گوشت گاو
ماهی و صدف
تخم مرغ
لبنیات پرچرب
انواع نوشیدنی‌های شیرین
در عوض برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن موارد زیر را جایگزین کنید.
انواع حبوبات مانند: عدس، لوبیا و نخور
سویا و مشتقات آن مانند شیر و کره
انواع آجیل‌ها از قبیل: بادام زمینی، بادام هندی، گردو و پسته
دانه آفتابگردان
میوه
سبزیجات
۳.رژیم غذایی سنگ کلیه سیستئین
در این رژیم غذایی سنگ کلیه، رعایت مصرف آب کافی در طول روز بسیار حائز اهمیت است. حداقل باید ۸ تا ۱۲ لیوان را در طول روز بنوشید.
۴.رژیم غذایی سنگ کلیه استروویت
به این دلیل که این نوع سنگ به سبب وجود عفونت در دستگاه ادراری به وجود می‌آید، باید رژیمی مبتنی بر رفع این عفونت‌ها را رعایت کرد. در ادامه مهمترین مواد غذایی که می‌توانند در رفع عفونت کلیه به شکل موثری عمل کنند؛ معرفی خواهند شد:
مصرف جعفری و آب جعفری
مصرف سیب و آب سیب
استفاده از سرکه سیب
دمنوش زنجبیل و آب لیمو
مصرف آب کافی
خوراکی و نوشیدنی های مناسب در رژیم غذایی سنگ کلیه
در این قسمت از مطلب در نظر داریم لیستی از انواع خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی که برای رفع بهتر سنگ کلیه به شما کمک می‌کند را معرفی کنیم.
میوه و سبزیجات
مصرف انواع میوه به خصوص میوه‌های مرکباتی مانند: لیمو، پرتقال و گریپ فروت را در برنامه غذایی خود جای دهید. این مواد به دلیل داشتن سیترات، از ایجاد سنگ کلیه جلوگیری نموده و در صورت داشتن، دفع آن را برایتان راحت‌تر می‌نمایند. در واقع این موارد میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه به حساب می‌آیند. برعکس میوه‌هایی مانند: هلو، شفتالو و انبه که دیرهضم هستند، جزء میوه‌های مضر برای سنگ کلیه می‌باشند. همچنین مصرف سبزی‌ها را به صورت تازه در اولویت قرار دهید.
مصرف آب
مصرف آب به میزان کافی باعث می‌شود مواد شیمیایی درون بدن که می‌توانند سنگ‌ها را تشکیل دهند، رقیق شده و امکان تشکیل رسوب از بین برود. همچنین افرادی که دچار این مشکل هستند باید حتما ۱۲ لیوان آب را در طول روز مصرف نمایند تا بتوانند سنگ‌ها را دفع کنند.
کلسیم و ویتامین D
در رژیم غذایی سنگ کلیه برخلاف تصور باید کلسیم و ویتامین D به اندازه لازم مصرف گردد. این ویتامین‌ها نیز از طریق مواد غذایی نه مکمل‌های شیمیایی باید جذب بدن شوند. زیرا خود این مکمل‌ها باعث ایجاد سنگ خواهند شد. منابع غنی برای جذب کلسیم در مواد زیر پیدا می‌شود.
شیر
ماست
پنیر
انواع حبوبات
سبزیجاتی که دارای برگ‌های تیره هستند.
دانه‌های خوراکی
آجیل‌ها
شیر سویا
برای جذب ویتامین D نیز باید در رژیم غذایی خود انواع ماهی‌های چرب، سالمون، قارچ و پنیر را جای دهید.
پروتئین گیاهی
با توجه به اینکه زیاده روی در مصرف پروتئین‌های حیوانی مشکل ساز خواهد بود، بهتر است آن را با مدل گیاهی آن جایگزین کرد. موادی مانند حبوبات سرشار از پروتئین‌های خوب و مورد نیاز بدن هستند.
برای سنگ کلیه چی نخوریم؟
تا به حال هر چه گفته شد مربوط به بایدهای مربوط به رژیم غذایی سنگ کلیه بود. در این قسمت درباره نباید‌های این رژیم به شما اطلاعات لازم را می‌دهیم.
نمک
اولین و مهمترین گام، محدود کردن مصرف سدیم است. بالا بودن میزان سدیم در بدن، باعث افزایش سطح کلسیم در ادرار خواهد شد. غذاهای رستورانی و فست فودها معمولا سرشار از سدیم هستند، پس در حد توان از مصرف آن‌ها خودداری کنید. نوشیدنی‌های فراوری شده نیز درصد بالایی از سدیم را در خود دارند. پیش از مصرف به برچسب ارزش غذایی آن توجه نمایید.
پروتئین حیوانی
در قسمت‌های قبل اشاره شد که بهتر است مصرف این مورد محدود شده و تا جای ممکن با انواع گیاهی آن جایگزین شود. مصرف زیاد پروتئین حیوانی باعث خواهد شد اسید اوریک بالا رفته و در مقابل میزان سیترات کاهش پیدا کند. بهتر است تحت نظر پزشک متخصص مصرف این مواد را محدود یا جایگزین نمایید.
نوشابه ها
در انواع نوشابه‌ها ماده فسفات به مقدار زیاد استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند در روند تشکیل سنگ‌های کلیه موثر باشد.
قند و شکر مصنوعی
این مواد نیز احتمال ابتلا به مشکل سنگ کلیه را افزایش می‌دهد. حتما در رژیم غذایی سنگ کلیه خود مصرف این مواد مصنوعی را محدود کرده و به خوراکی‌های دارای این مواد دقت کنید.
عوارض سنگ کلیه
اگر میزان درد و فشاری که هر فرد بابت دفع این سنگ‌ها متحمل می‌شود را در نظر نگیریم، در صورت عدم دفع این سنگ‌ها، آن‌ها حرکت می‌کنند. همین حرکت‌ها ممکن است باعث ایجاد انسداد در بخش‌هایی از مجاری ادرار شود. در نتیجه به راحتی فرد بیمار را در معرض مشکلات شدیدتر کلیوی قرار می‌دهد. ضمن اینکه مشکل سنگ کلیه یک بیماری برگشت پذیر است. فردی که یک بار دچار این عارضه شود، در صورت عدم رعایت رژیم مناسب غذایی، ممکن است دوباره این مشکل را در بدن خود تجربه نماید.
سخن پایانی
سنگ کلیه را می‌توان به عنوان یک بیماری بسیار دردناک شناخت. افرادی که دچار این مشکل شده‌اند، این مسئله را به خوبی درک می‌کنند. پروسه دفع سنگ در آقایان بیشتر از خانم‌ها دارای درد بوده و بسیار سخت است. اما خوشبختانه باید بیان کرد با رعایت یک رژیم غذایی سنگ کلیه به خوبی می‌توان از بروز آن جلوگیری به عمل آورد. کسانی که درگیر سنگ کلیه هستند نیز می‌توانند پروسه دفع راحت‌تری را تجربه کنند.
برای داشتن یک رژیم غذایی درست، باید ابتدا به پزشک متخصص مراجعه نموده و زیر نظر وی اقدام به دریافت رژیم نمایید.
