شیعه نیوز: آیت الله سیستانی فتوایی درباره «روزه در وطن » پاسخ گفته است.
متن فتوای مطرح شده بدین شرح است:
منظور از «وطن»، یکی از مکان‌های سه‌گانۀ زیر میباشد:
۱. «وطن اصلی»؛ منظور از آن مقرّ و اقامتگاه اصلی فرد میباشد که معمولاً محلّ سکونت پدر و مادر و زادگاه فرد است که پس از تولّد در آنجا زندگی میکرده است.
۲. «وطن اتّخاذی دائمی»؛ منظور از آن محلّی است که انسان برای اقامت دائمی خود انتخاب کرده است و می‌خواهد باقیماندۀ عمرش را در آنجا بماند.
۳. «وطن موقّت»؛ جایی را که انسان محلّ زندگی خود یا مقرّ کاری یا تحصیلی خویش قرار داده است – هرچند قصد نداشته باشد که همیشه در آنجا بماند – چنانچه به گونهای باشد که عرف او را در آنجا مسافر نگویند، طوری که اگر موقّتاً ده روز یا بیشتر، جای دیگری را محلّ زندگی خود قرار دهد، باز هم عرف، محلّ سکونت و زندگیاش را جای اوّل (مقرّ موقّت) بگویند، آنجا برای او، وطن محسوب میشود که آن را «وطن اتّخاذی موقّت» یا «وطن موقّت» می‌نامند.
بنابراین، کسی که تصمیم دارد مثلاً یک سال و نیم یا بیشتر،[۱] در مکانی سکونت نماید مثل دانشجوی قمی که قصد دارد یک سال و نیم یا بیشتر شهر تهران را مقرّ تحصیلی خود قرار دهد و از شنبه تا چهارشنبه در تهران ساکن باشد و روز پنج‌‌شنبه و جمعه نزد خانواده‌‌اش به وطن خود (شهر قم) بر‌‌گردد، در دو هفتۀ اوّل، در صورتی که قصد اقامت ده روز در تهران ندارد، بنابر احتیاط واجب، نمازش را هم شکسته و هم تمام بخواند و بعد از آن نمازش در شهر تهران که وطن موقّت او محسوب میشود، تمام است؛
امّا اگر فرد قصد دارد در محلّی که وطن اصلی‌‌اش نیست، مدّت زمان کوتاهی بماند به گونهای که آن مکان عرفاً محلّ زندگی و سکونت او محســوب نشده و عرف او را در آن مکان، مسافری محسوب نماید که قصد دارد مدّت کوتاهی آنجا بماند و بعد به جای دیگر برود، در این صورت، آن مکان وطن فرد محسوب نمی‌شود.[۲]
شایان ذکر است، در نوع دوّم و سوّم وطن (وطن اتّخاذی دائم و وطن اتّخاذی موقّت) فرق ندارد که فرد، خودش مستقلّاً آن را انتخاب کرده باشد یا اینکه آنجا به تبعیّت از شخص دیگر، وطن او محسوب گردد؛
مثلاً اگر فرزند عرفاً تابع والدین محسوب شود و هنوز استقلال در تصمیم گیری در این جهت را نداشته باشد (چه بالغ و چه نابالغ)، چنانچه والدین او شهر مشهد را به عنوان وطن اتّخاذی دائمی یا موقّت خویش انتخاب کرده و در آن ساکن شوند، شهر مشهد برای آن فرزند که همراه آنان در مشهد ساکن شده نیز وطن محسوب می‌گردد.
استفتا:
پرسش: برای دیدن والدینم از دبی به ایران آمدم و فقط ۸ روز مرخصی دارم الان منزل ابوی هستم آیا روزه بگیرم یا نه؟
پاسخ: اگر شهر پدرتان زادگاه شما نباشد نماز شما شکسته وروزه صحیح نیست و همچنین اگر زادگاه شما باشد ولی از زندگی در آنجا اعراض کرده باشید.
بله اگر زادگاه شما باشد و اعراض نکرده باشید و احتمال می دهید در آینده برگردید و انجا دوباره زندگی کنید نمازتان هر وقت بیاید تمام است و روزه نیز صحیح است.
