به گزارش «شیعه نیوز»، تام استندیج سردبیر مجموعه «جهان پیش رو- در سال 2023» در اکونومیست نوشت: بعد از دو سه سال گذشته که همه‌گیری کرونا تنها نیرویی بود که آینده تحت تاثیر آن شکل می‌گرفت، امروزه روز همه چیز در آینده نزدیک تحت تاثیر محرکی چون جنگ اوکراین تعریف می‌شود. در واقع؛ دنیا در ماه‌های آینده با تاثیرات و تبعات غیر قابل پیش‌بینی این جنگ- در زمینه‌های ژئوپلیتیک و امنیت- درگیر خواهد بود؛ یا به عبارت بهتر با مواردی مانند تلاش برای کنترل تورم، هرج و مرج حاکم بر بازارهای انرژی، و البته روند حرکتی نامشخص چین پس از بحران کرونا. برای این که پیچیدگی اوضاع بیشتر مشخص شود، باید گفت که تمام این موارد- مانند یک سری چرخ‌دنده پیوسته و درگیر- با هم متصل هستند.
در زیر ده رویداد و روندی که دنیا در سال پیش‌رو نگاهش را به آن‌ها دوخته، مرور شده است:
توجه جهانی به اوکراین
اولین چیزی که در سال آینده می‌توان درباره‌اش مطمئن بود، توجه جهانی به درگیری اوکراین است. در واقع برای حل مسایل داخلی کشورها و جوامع مختلف نیز همه نگاه‌ها به اوکراین خواهد بود. راست این است که در سال 2023 مسایلی مانند قیمت انرژی، تورم، نرخ بهره بانکی، رشد اقتصادی کشورها، کمبود مواد غذایی و بسیار موارد دیگر همه و همه با توجه به چگونگی ادامه روند این جنگ تعیین خواهد شد. در زمینه روند خود این درگیری نیز باید به این موضوع توجه کرد که در ماه‌های آینده پیشرفت سریع اوکراین می‌تواند تهدیدی بزرگ برای ولادیمیر پوتین ایجاد کند، ولی با این حال به نظر می‌رسد احتمال رسیدن طرفین درگیری به بن‌بست، بیشتر از هر احتمال دیگری باشد. در نقطه مقابل نیز روسیه به امید تغییرات سیاسی در غرب (مانند انتخاب جمهوری‌خواهان در آمریکا) یا امید ایجاد و افزایش کمبود انرژی و به دنبال آن هم تضعیف حمایت غرب از اوکراین تلاش خواهد کرد از شعله جنگ کاسته و روند درگیری را به سوی یک جنگ فرسایشی و خنثی هدایت کند.
رکود اقتصادی
دیگر روند قطعی در سال 2023 احتمال مواجهه جهان با رکود اقتصادی است. در واقع تردیدی نمی‌توان داشت که یک رکود قطعی در راه است. به خصوص در پی افزایش نرخ بهره بانکی توسط بانک‌های مرکزی- با هدف کاهش تورم- که باعث خواهد شد اقتصادهای بزرگ درگیر رکود شوند. روندی که می‌توان آن را یکی از تبعات همه‌گیری کرونا در حوزه اقتصاد بین‌المللی در نظر گرفت- که با ایجاد التهاب در بازارهای انرژی به دلیل افزایش ناگهانی قیمت‌ها آغاز شده است. البته در این بین رکود اقتصادی آمریکا به احتمال زیاد خفیف و ملایم خواهد بود، ولی اروپا بی‌تردید با یک رکود شدید و وحشیانه دست و پنجه نرم خواهد کرد. هم‌زمان افزایش ارزش و قدرت دلار هم یک نوع درد و دشواری جهانی به وجود خواهد آورد و فشار و آسیب شدیدی بر اقتصاد کشورهای فقیر وارد خواهد آورد- که قبلا هم از افزایش قیمت مواد غذایی آسیب دیده بودند.
انواع انرژی تجدیدپذیر
در زمینه مسایل اقلیمی و مقابله با تشریع روند تغییرات اقلیمی باید به این موضوع اشاره کرد که در سال آینده، به احتمال زیاد شاهد سالی خوب در این زمینه نخواهیم بود و به دلیل نیازی که کشورهای مختلف برای تامین منابع انرژی خود دارند، به سمت سوخت‌های فسیلی کثیف روی خواهند آورد. با این حال در میان‌مدت این احتمال نیز وجود دارد که جنگ اوکراین باعث تغییر مسیر کشورهای مختلف به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر شده- و آن‌ها از این انواع جدید انرژی به عنوان جایگزین‌هایی ایمن‌تر برای سوخت‌های فسیلی که اغلب توسط خودکامگان عرضه می‌شوند، استفاده کنند. در این زمینه باید به این نکته نیز اشاره کرد که علاوه بر باد و خورشید، کشورهای نیازمند انرژی بی‌تردید انواع مختلف انرژی هسته‌ای و هیدروژنی را نیز امتحان خواهند کرد.
سقوط چین
گفته می‌شود که در حوالی ماه آوریل 2023 جمعیت هند با جمعیتی در حدود 1.43 میلیارد نفر از چین پیشی خواهد گرفت. در شرایطی که در سال‌های اخیر چین دچار کاهش شدید رشد جمعیتی بوده و اقتصاد این کشور نیز با بادهای مخالف مواجه شده؛ انتظار می‌رود در سال آینده شاهد تردیدها و بحث‌های زیادی در مورد ادامه روند اوج‌گیری چین در مناسبات قدرت جهان باشیم. نکته مهم در این میان این که در صورت کاهش روند رشد اقتصادی این کشور، اقتصاد چین حداقل از نظر اندازه هرگز قادر به سبقت از اقتصاد آمریکا نخواهد شد.
شکاف‌های اجتماعی آمریکا
اگرچه جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای 2022 بدتر از حد انتظار ظاهر شدند، ولی با این حال هنوز و همچنان شکاف‌های اجتماعی و فرهنگی در آمریکا بر سر موارد و موضوعاتی چون سقط جنین، آزادی اسلحه و سایر مسائل ملتهب برقرار است- و به نظر می‌رسد در سال‌ها و انتخابات آتی شاهد افزایش آن‌ها باشیم. موضوع قطعی در این میان این که ورود رسمی دونالد ترامپ به رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری 2024 مثل بنزینی بر آتش این اختلافات و شکاف‌ها خواهد بود.
درگیری‌های بیشتر
در سال 2023 ماجراهای زیادی را در نقاط ملتهب سراسر جهان باید با دقت انتظار کشید. در حقیقت به نظر می‌رسد تمرکز شدید بر جنگ اوکراین می‌تواند خطر درگیری را در جاهای دیگر نیز افزایش دهد. به خصوص که حواس‌پرتی روسیه می‌تواند موجب افزایش خطر درگیری در جاهایی باشد که دیرزمانی است به عنوان حیاط خلوت آن کشور شناخته می‌شوند. در این میان چین هم ناگهان ممکن است این فکر به سرش بزند که بهترین زمان ممکن برای حمله به تایوان فرا رسیده و هرگز فرصتی بهتر از این برایش وجود نخواهد داشت. هم‌زمان احتمال شعله‌ور شدن و افزایش تنش‌های هند و چین نیز در هیمالیا وجود دارد. و البته این پرسش ترسناک- که آیا ممکن است ترکیه تلاش کند یکی از جزایر یونان را در دریای اژه تصرف کند؟!
اتحادهای شکننده
تغییر اتحادها و همکاری‌ها در سطح جهانی نیز در سال 2023 محتمل است. در واقع در بحبوحه تغییرات ژئوپلیتیکی این اتفاق می‌تواند برای اتحادها نیز رخ دهد. ناتو که با جنگ اوکراین احیا شده، پذیرای دو عضو جدید خواهد بود. در این میان این که آیا عربستان سعودی نیز به توافق ابراهیم خواهد پیوست و یک بلوک جدید ظهور خواهد کرد یا نه، پرسش مهم دیگری است که پاسخش در سال آینده مشخص خواهد شد. دیگر اتحادهای مهم در این میان یکی اتحاد کواد متشکل از استرالیا، هند، ژاپن و آمریکاست و دیگری هم پیمان امنیتی سه‌جانبه آکوس که با هدف مقابله با ظهور و اوج‌گیری چین بین استرالیا، ایالات متحده و بریتانیا منعقد شده است و البته یکی هم اتحاد هند و اسرائیل و امارات متحده عربی و آمریکا- که سرنوشت‌شان در سال آتی خیلی چیزها را می‌تواند روشن کند.
توریسم انتقامی!
با این که بعد از دوران ممنوعیت کووید نوعی توریسم به نام گردشگری انتقامی رواج یافته؛ ولی هجوم مسافران به تورهای گردشگری انتقام‌جویانه پس از قرنطینه بی‌تردید به رونق تام و تمام اقتصادی منجر نخواهد شد و در بهترین شکل شاید تنها و تنها بتواند سطح هزینه‌های تقریباً 1.4 تریلیون دلاری سال 2019 را تکرار کند- که البته این تکرار هم به دلیل افزایش قیمت‌ها در اثر تورم خواهد بود. تعداد واقعی سفرهای توریستی بین‌المللی اما با 1.6 میلیارد یورو همچنان کمتر از سطح قبل از همه‌گیری در سال 2019 خواهد بود- که در حدود 1.8 میلیارد بود.
در نگاهی کلی می‌توان گفت که همه‌گیری سال‌های اخیر به معنای پایان دوره ثبات نسبی و اتفاقات و روندهای قابل پیش‌بینی در زمینه ژئوپلیتیک و اقتصاد بوده است. گذاری که باعث شده دنیای امروز بسیار ناپایدارتر جلوه کند- که عامل این تغییر هم چیزی نیست مگر فراز و نشیب‌های رقابت قدرت‌های بزرگ، پس‌لرزه‌های همه‌گیری کرونا، تحولات اقتصادی، تغییرات شدید اقلیمی و البته تغییرات سریع اجتماعی و تکنولوژیک- که دنیا را دچار تشنج کرده‌اند. به این دلیل هم هست که باید به غیرقابل پیش‌بینی بودن رویدادها عادت کرد و آن را به عنوان یک واقعیت جدید پذیرفت.
انتهای پیام
